به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،یکی از ویژگی های شخصیتی ما، دقیقا از بدو تولد کنجکاوی است. به تدریج میزان کنجکاوی افزایش پیدا می کند. در واقع هدف از کنجکاوی جست و جوی یک پدیده جدید است. در واقع بچه ها از طریق کنجکاوی و جست و جو در حال آموختن هستند. تقویت جنبه کنجکاوی بچه ها اثرات سودمندی در موفقیت و سعادتشان خواهد داشت. هر چند بچه ها دوست دارند بدانند آدم های دوروبرشان و هر چیزی در اطرافشان است چه ویژگی هایی دارند، اما این اجازه دادن به این معنا نیست که بچه ها به هر چیزی دست بزنند. یک کودک باید بداند به هر چیزی نباید دست زد. به همین دلیل باید یک مرز درست کنیم، هم به دنبال این باشیم که کودکمان دنبال چیزهای جدید بگردد و از طرف دیگر نیز باید حدود مقررات کنجکاوی را برای او مشخص کنیم.
کنجکاوی کودکان در سه ماهگی تا شش ماهگی معمولا در حول و حوش یک متر است. از شش ماهگی تا نه ماهگی معمولا در پیرامون خودشان در یک اتاق معمولی در فضایی دو، سه متری دنبال چیزهای جدید می گردند. از نه ماهگی تا دوازده ماهگی کنجکاوی آنها از این فراتر رفته و دوست دارند در خارج از محدوده پدر و مادر کنجکاوی و جست و جو کنند و بعد از آن، از یک سال تا یک و نیم سال، کودک دوست دارد کاملا در خارج از محدوده پدر و مادر کنجکاوی کند. بنابراین اگر می خواهیم کنجکاوی بچه خود را تقویت کنیم باید به این ویژگی ها توجه کنیم. برای نمونه در این فاصله ها به تناسب سن آنها وسایلی قرار دهیم که در معرض نگاه آنها قرار گیرد.
کودک انسان به دلیل دانش و تجربه کم و در عین حال مغز قدرتمند، به دنبال دانستن پاسخ سوال های زیادی است و همچنین، به تجربه کردن کارها و راه های مختلف علاقمند است. کنجکاوی و پرسشگری راه شناخت دنیای پیرامون است، در واقع کنجکاوی یکی از ویژگی های جدانشدنی انسان و به ویژه کودک انسان است. اما جدای از این ویژگی مشترک بین تمام کودکان، برخی کودکان کنجکاوی بیشتری داشته و گاهی باعث کلافه شدن والدین و اطرافیان خود می شوند.
والدین کودک کنجکاو باید با پیش گرفتن راهکارهایی، در عین ارزش گذاشتن به کنجکاوی کودک، بتوانند کودک کنجکاو خود را کنترل کرده و از خطرات احتمالی دور نگه دارند. اگر کودکی دارید که زیاد و پی در پی سوال می پرسد یا به خاطر کنجکاوی خود را در معرض خطر قرار می دهد، توصیه های زیر را در نظر داشته باشید.
راه هایی را برای تعامل بهتر با کودک کنجکاو
محیط اطراف کودک را مطابق با سن و سال او انتخاب کنید
محیطی که کودک در آن قرار دارد، تاثیر مهمی روی کنجکاوی و پرسشگری او خواهد داشت. اگر فرزند شما سن پایینی دارد، باید اتاق او را طوری آماده کنید که کنجکاوی او باعث ایجاد خطر نشود، به دکوراسیون توجه داشته باشید و از وسایلی که احتمال آسیب زدن دارند استفاده نکنید. علاوه بر این، باید در نظر بگیرید که کودک کنجکاو ممکن است در مورد بسیاری از چیزاهایی که می بیند، سوال بپرسد. این توصیه به این معنا نیست که کودک کنجکاو را از امکانات محروم کنید. بلکه باید شرایط و امکانات محیط را با سن و سال او هماهنگ کنید.
در برخورد با کودک کنجکاو صبور باشید
کلید تعامل با کودک کنجکاو، داشتن صبر و حوصله است. از کنجکاوی کودک خود خشمگین نباشید، پرسشگری کودک شما به دلیل هوش زیاد و میل به پیشرفت و دانستن است که قطعا موهبتی است. می توانید با کودک خود قرارداد کنید که روزانه به یک پرسش مهم و دو پرسش معمولی او پاسخ دهید.
به این ترتیب مهارت اولویت بندی نیز در او تقویت می شود و می تواند پرسش های مهمتر خود را شناخته و بپرسد. اما به خاطر داشته باشید که این چارچوب نباید آنقدر خشک و غیر قابل انعطاف باشد و پرسش هایی در ذهن او بماند که ندانستن آنها ممکن است به ضرر او باشد. برای پاسخ دادن به سوال های کودک کنجکاو سعی کنید از پیش آماده باشید تا با اطلاعات کافی و دانش نسبی بهتر بتوانید پاسخ قانع کننده ای به او دهید.
اجازه دهید تجربه کند
اگر کودک کنجکاو شما به بازی با کبریت یا آتش و یا هر وسیله و ابزار خطرناک دیگری علاقه نشان می دهد، سعی کنید امکانی را فراهم کنید که در حضور و با نظارت شما بتواند کنجکاوی خود را برطرف نماید. مثلا هنگامی که به پیک نیک یا تفریح رفته اید، به او اجازه بدهید در جمع کردن چوب و روشن کردن آتش به شما کمک کند. منع کردن کامل کودک از هر چیزی می تواند او را بیشتر به سوی موضوع بکشاند، اما اگر امکان تجربه آن کار برایش فراهم شود، چه بسا جذابیت آن برایش کم شده و علاقه ای به تکرار آن نداشته باشد. امر و نهی کردن راه مناسبی برای مواجهه با کودک کنجکاو نیست و فقط شوق او برای انجام کار را بیشتر خواهد کرد.
ممنوعه ها را توضیح دهید
به کودک خود توضیح دهید که نگاه کردن به داخل کیف دیگران، صفحه تلفن همراه و یا چیزهایی از این قبیل، کارهای درستی نیست. در مورد حریم خصوصی افراد برایشان صحبت کنید و بگویید که کنجکاوی در یک چنین مواردی کاری دور از ادب و اشتباه است. در مورد چنین مواردی، استفاده از تذکر و مجازات های کوچک می تواند راهگشا باشد، اما باز هم گفتگو و توضیح دادن حرف اول را می زند.
در سنین مختلف ممکن است ممنوعه های مختلفی مورد نیاز باشند، از یک شکلات گرفته تا محتویات جیب و کیف پدر و مادر و دیگران. در مورد کارها و وسایل خطرناک نیز باید به طور خاص با آن ها گفتگو کرده و دلیل ممنوعه بودن آن کار را توضیح دهید. ترساندن کودک از وسیله یا بازاری خاص، کاری اشتباه است و می تواند در مواجهه او با آن عامل در سنین بزرگتر مشکل ایجاد کند.
تشویق در کنار تنبیه
علاوه بر استفاده از روش های تنبیهی و تذکر دادن (تنبیه بدنی را به کل فراموش کنید)، تشویق کردن کودک کنجکاو، هنگامی که در موقعیتی درست رفتار می کند نیز کمک مفیدی خواهد کرد. این تشویق بر حسب اهمیت شرایط، می تواند یک لبخند، یک جمله مهربانانه و یا یک هدیه باشد. اگر از این که کنجکاوی بی مورد نمی کند و به وسایل خطرناک نزدیک نمی شود خوشحال هستید، او را تحسین کنید. به این ترتیب حس رضایت او از خودش بالاتر رفته و در برابر توصیه های شما مطیع تر و اصطلاحا حرف گوش کن تر می شود. در زمینه در نظر گرفتن تنبیه و مشویق می توانید با مشاوره کودک نیز مشوره های لازم را داشته باشید.
از کودک کنجکاو سوال بپرسید
در بسیاری از موارد، سوالاتی که کودک می پرسد، بدون استدلال و فکر پرسیده می شود. یعنی به محض پیش آمدن پرسش، بلافاصه آن را می پرسند. هنگامی که سوال های زیاد کودک تان شما را کلافه می کند، می توانید با پرسش از خود او، کاری کنید که به جای پرسیدن، از تفکر خود استفاده کند. مثلا هنگامی که در مورد کار کردن ساعت از شما سوال می کند، یک ساعت در اختیارش بگذارید و از او بپرسید به نظر خودت این عقربه ها چطور می چرخند؟