بی اشتهایی و کاهش میل به غذا از مشکلات رایج دوران سالمندی است. متابولیسم بدن آهسته می شود و سطح هورمون های بدن تغییر می کند. اما اگر شما یا پدر و مادر سالمندتان، دست از غذا خوردن بکشد چه می شود؟ اگر فرد سالمند رژیم غذایی متعادلی نداشته باشد و به جای غذای سالم و مغذی سراغ میان وعده های ناسالم برود چه اتفاقی خواهد افتاد؟ باید به دنبال روش هایی برای افزایش اشتها در سالمندان باشید.
در این مقاله درباره علت های اصلی بی اشتهایی در سالمندان و راهکارهای سودمندی برای افزایش اشتها در دوران سالمندی می نویسیم. بی اشتهایی عزیزان ما در سنین بالا دلایل مختلفی دارد. اگر این دلایل بررسی و برطرف نشوند، کمترین اثر جانبی تغذیه نادرست ضعف سیستم ایمنی بدن و بدترین آن هم مرگ زودرس خواهد بود.
دلایل کاهش اشتها در سالمندان
اگر کاهش اشتها به دلیل بیماری یا داروها نیست، ۱۰ دلیل دیگر وجود دارد که نشان می دهد چرا فرد از خوردن غذا امتناع می کند:
- عدم تحرک: ورزش مداوم و فعالیت های فیزیکی باعث افزایش اشتها می شوند. گاهی اوقات سالمندان باید قبل از وعده های غذایی ورزش کنند.
- کم آبی بدن: کم آبی بدن سبب از بین رفتن اشتها می شود. بسیاری از کهنسالان به علت تغییرات مربوط به افزایش سن یا داروها به قدر کافی مایعات دریافت نمی کنند.
- نداشتن برنامه روزانه: برنامه ریزی روزانه و خوردن غذا در ساعت مشخص باعث آمادگی بدن برای دریافت غذا در ساعات تعیین شده می شود.
- عدم توانایی در فراهم کردن غذا: تهیه غذا برای سالمندانی که به تنهایی زندگی می کنند احتمالا مشکل خواهد بود.
- از دست دادن ذائقه: با افزایش سن، ذائقه بسیاری از سالمندان عوض شده و دیگر قادر نیستند به درستی مزه غذاها را تشخیص دهند. احتمالا غذاهای معمول و همیشگی برای آن ها بی مزه خواهد بود.
- افسردگی یا تنهایی: از هر ۱۰ سالمند یک نفر دچار افسردگی می شود. و اغلب اشتهایش را از دست می دهد. بسیاری از سالمندان از وقت ناهار و شام متنفر اند. چون تنها هستند و کسی نیست با آن ها غذا بخورد.
- از دست دادن کنترل: وقتی کهنسالان برای همه چیز نیازمند کمک فرد دیگری می شوند، کنترل زندگی شان را از دست می دهند. گاهی اوقات عدم توانایی در انتخاب غذا باعث می شود فرد نخواهد چیزی بخورد.
- وقت غذا اوقاتی ناخوشایند است: اگر وقت ناهار یا شام، زمانی برای بحث و جدل بر سر غذا خوردن شود، سالمندان ناخودآگاه غذا را به زمانی برای ناراحتی و دلخوری ربط می دهند.
رفع بی اشتهایی در سالمندان
گاهی خیال می کنیم که همه افراد باید سه وعده غذایی در زمان های معین صبح ، ظهر و شب میل کنند. اما برای سالمندانی که با مشکلات بی اشتهایی دست و پنجه نرم می کنند ، این کار اصلا آسان نیست. از سوی دیگر ، بهتر است برای هر روز غذاهای خاصی را مشخص کنید و یک برنامه هفتگی برای سالمند تهیه کنید. تعداد وعده های روزانه سالمندان را افزایش دهیم. از فرد سالمند بخواهید که هر ۹۰ دقیقه کمی غذا یا نوشیدنی بخورد. ۳ وعده غذایی اصلی را با ۶ تا ۸ وعده غذایی سبک جایگزین کنید. بیسکوییت جو ، ماست ، میوه یا کمپوت هم میان وعده های خوبی هستند که می توانید بین وعده های اصلی سالمندان قرار دهید و سبب افزایش اشتها در سالمندان شود.بعد از مدتی ، مغز به داشتن برنامه و غذا خوردن طبق ساعت های خاص عادت می کند. در نتیجه ، این کار باعث ایجاد حس انتظار غذا و افزایش اشتها و رفع بی اشتهایی می شود.
مصرف سیر جهت افزایش اشتها در سالمندان
یکی از راه های افزایش اشتها مصرف روزانه سیر می باشد. سه تا چهار حبه سیر ریز خرد شده را به یک فنجان آب اضافه کنید. آن را برای چند دقیقه بجوشانید و سپس محلول را صاف کنید. ۲ قاشق غذا خوری آبلیمو و کمی نمک را به آن اضافه کنید. این محلول را دو بار در روز به مدت چند هفته بنوشید.
مصرف زنجبیل جهت زیاد شدن اشتها در سالمندان
جهت افزایش اشتها طبیعی در سالمندان بهتر است از زنجبیل استفاده نمایید. نصف قاشق چای خوری زنجبیل خرد شده را بردارید و کمی نمک به آن اضافه کنید. ۳۰ دقیقه قبل از صرف غذا در روز برای چند هفته بخورید. گزینه دیگر این است که نصف قاشق چای خوری خمیر زنجبیل، چند قطره لیمو و مقداری پودر فلفل سیاه را مخلوط کنید. به مدت چند هفته و یک روز درمیان با معده خالی بخورید. یا شما می توانید هر روز چند فنجان چای زنجبیل بنوشید.
مصرف پرتقال جهت افزایش اشتها در سالمندان
یکی دیگر از روش های افزایش اشتها در سالمندان مصرف پرتقال است. چند بار در روز کمی پرتقال بخورید یا یک لیوان آب پرتقال تازه بنوشید ، تا اشتهایتان را بیشتر کنید. برای این که آبمیوه تان بیشتر خوش مزه شود ، سنگ نمک ، آبلیمو و کمی فلفل سیاه اضافه کنید. برای بهبود خلق و خوی خود ، بوی پوست پرتقال را استشمام کنید.
مصرف نعناع جهت افزایش اشتها در سالمندان
مصرف نعناع یکی دیگر از راهکار افزایش اشتها در سالمندان می باشد. هر روز ۲ قاشق چای خوری آب تازه نعناع بنوشید. هم چنین روزانه چند فنجان چای نعناع بنوشید. برای درست کردن چای آن، ۲ قاشق چای خوری برگ های نعناع خشک شده را در یک فنجان آب داغ بریزید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و آن را بنوشید.
مصرف بادرنجبویه جهت افزایش اشتها در سالمندان
یکی دیگر از خوراکی های اشتها آور برای سالمندان بادرنجبویه است. یک قاشق چای خوری بادرنجبویه را به یک فنجان آب داغ اضافه کنید. درش را بگذارید و بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه بماند. یک فنجان از این چای را دو بار در روز بنوشید.
دارو و مکمل های افزایش اشتها در سالمندان
کمبود فولیک اسید یا فولات می تواند باعث کم اشتهایی شود بنابراین درمان این کمبود با افزایش مصرف فولیک اسید شاید باعث شود که اشتهای سالمند افزایش یافته و به سطح طبیعی خود برسد. کمبود ویتامین K می تواند باعث کم اشتهایی شود همچنین ممکن است باعث از بین رفتن استخوان ها، بی حالی و کبودی و تورم آسان نیز شود.
تنظیم برنامه غذایی در افزایش اشتها در سالمندان
گاهی خیال می کنیم که همه افراد باید سه وعده غذایی در زمان های معین صبح، ظهر و شب میل کنند. اما برای سالمندانی که با مشکلات اشتهایی دست و پنجه نرم می کنند، این کار اصلا آسان نیست. از سوی دیگر، بهتر است برای هر روز غذاهای خاصی را مشخص کنید و یک برنامه هفتگی برای سالمند تهیه کنید.
سوزان دیکسون که یک متخصص تغذیه و غدد است پیشنهاد می کند که تعداد وعده های روزانه سالمندان را افزایش دهیم. از فرد سالمند بخواهید که هر ۹۰ دقیقه کمی غذا یا نوشیدنی بخورد. ۳ وعده غذایی اصلی را با ۶ تا ۸ وعده غذایی سبک جایگزین کنید. بیسکوییت جو، ماست، میوه یا کمپوت هم میان وعده های خوبی هستند که می توانید بین وعده های اصلی سالمندان قرار دهید.بعد از مدتی، مغز به داشتن برنامه و غذا خوردن طبق ساعت های خاص عادت می کند. در نتیجه، این کار باعث ایجاد حس انتظار غذا و تحریک اشتها و رفع بی اشتهایی می شود.
کاربرد رنگ در افزایش اشتها در سالمندان
رنگ ها تاثیر شگفت انگیزی بر روی افزایش اشتهای سالمندان دارند. خصوصا برای افرادی که آب مروارید یا مشکلات بینایی دارند. این افراد نمی توانند محتویات و جزییات غذای خود را به خوبی ببینند و برای تشخیص آن به رنگ ها متکی می شوند.
سعی کنید غذاهای رنگین بیشتری سرو کنید. برنج، خورش و دیگر مواد غذایی را در ظرف های جداگانه بگذارید تا او بتواند ارتباط بهتری با غذای خود برقرار کند و بداند که چه می خورد. بهتر است رنگ غذا با رنگ ظرف آن در تضاد باشد. به طور مثال، برنج را در بشقاب سفید رنگ سرو نکنید.از دیدگاه روانشناسی، قرمز، زرد و نارنجی از رنگ های تحریک کننده اشتها هستند. می توانید در ظروف آشپزخانه یا محیط صرف غذا از آن ها استفاده کنید.
خطر و ریسک لاغری مفرط در سالمندان بسیاربالاست
تقریباً 27٪ از سالمندان بالای 65 سال به طور غیر ارادی با کاهش وزن مواجه هستند. کاهش ناخواسته وزن می تواند نشانه ای از یک مسئله جدی سلامت زمینه ای باشد و اگر به درستی مدیریت نشود ، می تواند بر سلامت کلی تأثیر منفی بگذارد.
بیش تر متخصصان پزشکی کاهش وزن ناخواسته را کاهش 5٪ – 10٪ در کاهش وزن بدن طی 1 تا 12 ماه و به طور خاص کاهش 5٪ در طی 6 ماه تعریف می کنند. بعد از 30 سالگی ، افراد معمولاً دچار آتروفی عضلانی ، از دست دادن سلولهای کبد و کلیه ها می شوند و استخوان ها از تراکم کمتری برخوردار می شوند. علاوه بر این ، از دست دادن بافت مقدار آب بدن را کاهش می دهد.
کاهش وزن ناخواسته یک بیماری شایع در میان سالمندان است و اغلب با کاهش سلامتی همراه است. مراقبت های پزشکی برای کاهش وزن ناخواسته برای درمان زودهنگام بسیار مهم است. یک متخصص پزشکی می تواند با بررسی سابقه ی ژنتیکی ، معاینه فیزیکی و حتی آزمایش خون یا اسکن بدن برای درمان کاهش وزن اقدام کند.
برای تقویت اشتهای کودک چه کار کنیم؟
