کنترل استرس با تمرینات ورزشی

هنگامیکه از افراد و اطرافیان خود بپرسید چگونه بر استرس و فشار های روزمره غلبه می کنند درصد زیادی از آنها از ورزش به عنوان اولین و مهمترین وسیله ی انجام این امر یاد می کنند. براستی چگونه فعالیت فیزیکی که در آن پاسخ های فیزیولوژیک بدن با پاسخ بدن به استرس یکسان است می تواند سببورزش و مدیریت استرس غلبه ی بدن بر فشارهای عصبی شود؟ آیا نوع ورزش هم در ایجاد این پاسخ موثر است؟ چه مقدار ورزش برای غلبه و مدیریت استرس لازم است؟ در ادامه ی مقاله با ما باشید.

تئوری های مطرح در مورد نقش ورزش در کاهش استرس

• سم زدایی ترکیبات زاید به دنبال استرس: در هنگام یا یک استرس قریب به 1500 واکنش شیمیایی در بدن رخ می دهد که در طی این واکنش ها هورمون ها، مواد هادی عصبی و تولیدات سمی و زائد زیادی تولید می شوند که برآیند این واکنش ها منجر به تحریک سیستم قلبی عروقی و کاهش عملکرد سیستم گوارشی و در نهایت آماده شدن بدن در مقابل استرس و آمادگی برای بروز پاسخ مناسب به عامل استرس زا است. متاسفانه در صورت عدم تخلیه این آمادگی بدنی محصولات زائد تولید شده در سیستم گردش خون پخش شده و می توانند سبب بیماری و تضعیف سیستم ایمنی و مستعد شدن به بیماری ها شوند. ورزش و فعالیت فیزیکی با فراهم ساختن امکان تخلیه ی و مصرف این مواد زائد ( با قرار دادن بدن در وضعیت پاسخ به استرس ) سبب دفع این مواد واسطه ای زاید و بیماری زا شده و به سلامت فرد کمک شایانی می کند.
• افزایش اعتماد به نفس و باور مثبت از خود: اعتماد به نفس بالا و باور مثبت از خود نقش مهمی در غلبه بر استرس های شدید دارد. ورزش و فعالیت فیزیکی به طرق مختلف سبب افزایش اعتماد به نفس و تلقی مثبت از خود و به تبع آن افزایش توانایی فرد در غلبه بر عوامل استرس زا می گردد. مثلا" شرکت در فعالیت های ورزش همگانی به فرد این احساس را می دهد که وی و دیگران دارند کاری را انجام می دهند که در نهایت همگی از آن سودمند خواهند شد و این اعتماد به نفس و تلقی مثبت از کار خود را افزایش می دهد، شرکت در فعالیت های اجتماعی و ورزش همگانی سبب جلب حمایت ها پذیرش اجتماعی فرد شده و حمایت روحی اجتماع و اطرافیان را از وی افزایش می دهند و این امر به سلامت روان و اعتماد به نفس کمک شایانی می کند. فعالیت فیزیکی سبب تناسب اندام و زیبایی ظاهر فرد شده و پذیرش وی را در اجتماع و توجه دیگران به وی را افزایش می دهد و از سویی توان فیزیکی وی را برای انجام کارهای سخت افزایش می دهد و همگی این مسائل وی را فردی مقبول جامعه، توانمند و مورد توجه می سازد که همگی در افزایش اعتماد به نفس موثرند.
• خلوت گزینی متناوب و خویشتن نگری: ورزش در واقع یک خلوت گزینی کوتاه است. فرصتی است که در آن فرد مدت کوتاهی در شروع یک صبح _ در هنگام دوچرخه سواری یا... _ می تواند در تنهایی از محیط شلوغ و پر استرس جامعه اطراف فاصله بگیرد و در این مدت ضمن کسب آرامش به خود و به مشکلات استرس زا فکر کند و چه بسار در همین لحظات کوتاه راه حل های مناسبی برای حل این موارد استرس زا بیابد.
• کاهش انقباض زیاد عضلانی: در هنگام استرس عضلات بدن به خصوص در صورت و اندام ها منقبض و سفت می شوند، ورزش با استفاده از عضلات و مصرف ذخایر انرژی عضلانی این انقباضات نابجا را کاهش می دهد و در بازگشت عضلات به توان اولیه خود نقش مهمی ایفا می کند. برخی ورزش ها مثل یوگا و ورزش های کششی در این امر نقش برجسته ای دارند.
• هورمون های درونی آرامبخش: در بدن هورمون هایی وجود دارند که به آنها مخدرهای درونزا می گوییم ( اندورفین ) این هورمون ها در خلال فعالیت فیزیکی و تا 20 دقیقه پس از پایان فعالیت افزایش چشمگیری پیدا می کنند و سبب خاصیت ضد درد ( آرامبخشی ) و سرخوشی ( یوفوریا ) می شوند.
• افزایش آگاهی از شرایط بدن خون: یکی از مزایای ورزش های آرامش بخش و فعالیت های فیزیکی منظم این است که فرد از شرایط و تغییرات بدن خود بهتر آگاه می شود و مواردی را که قبلا" به آن توجه نداشته است مثل عمق تنفس، ضربان قلب و قدرت عضلانی و... را حس می کند و به تغییرات آنها آگاه می شود. این آگاهی جدید باعث می شودکه فرد تغییراتی را که به دنبال برخورد با استرس در وی رخ می دهد زودتر حس کند و با رفع عامل استرس زا نگذارد که این استرس ها سبب بروز بیماری در وی شوند. در واقع فعالیت فیزیکی سبب افزایش حساسیت وی به واکنش های ناشی از برخورد با استرس می شود و وی زودتر از سایر افراد غیر ورزشکار برای و کنارآمدن با عوارض واکنش نشان می دهد و لذا کمتر به بیماری های ناشی از استرس مبتلا می شود.
• بهبود شرایط خواب و استراحت: بسیاری از افراد در شرایطی که استرس زیادی دارند دچار مشکل خواب می شوند و از سویی خود بی خوابی سبب تشدید استرس و کاهش کارایی اجتماعی-درسی فرد می شود و عوامل استرس ور را افزایش می دهد. فعالیت های فیزیکی ورزشی مناسب به بسیاری از افراد در به خواب رفتن راحت تر و خوابیدن عمیقتر کمک می کند و در رفع استرس و بهبود کارایی اجتماعی - درسی کمک مضاعفی می کند.
• افزایش توان مقابله با استرس و بیماری: افرادی که فعالیت های ورزشی منظم دارند ارگان های بدن آنها در شرایط بهینه فعالیت می کنند و لذا چنانچه این افراد دچار استرسی مثل بیماری- آسیب دیدگی یا حتی حاملگی شوند، چون توان بدن آنها چه از لحاظ فیزیکی و چه از لحاظ روانی بهینه است لذا در ابتلا به بیماری بهبود سریعتر و در مواردی مثل حاملگی که یک استرس ماژور محسوب می شود حاملگی بدون عارضه و خوبی خواهند داشت.

بهترین تمرینات ورزشی برای مدیریت استرس

هر ورزشی می تواند از فواید جسمی- روحی برخوردار باشد، اما فعالیت های توام با تنفس، تعمق و حرکت بهترین گزینه ها برای مدیریت استرس به شمار می روند.

احتمالا اطلاع دارید که ورزش منظم می تواند به شما در کنترل وزنتان کمک و از شما در مقابل بیماریهای گوناگون محافظت کند، اما ورزش می تواند در مدیریت استرس نیز مفید واقع شود. تمرینات ورزشی باعث ترشح اندورفین می شود و اندورفین ها نوعی پروتئین انرژی زا هستند که احساس بهتری را در ما ایجاد می کنند و حالات روحی مان را بهبود می دهند. هر ورزشی می تواند استرس و تنش را کاهش دهد، از این رو سعی کنید ورزش هایی را انتخاب کنید که از آن لذت می برید. برخی از مردم از صخره نوردی لذت می برند؛زیرا آنها احساس می کنند صخره نوردی نوعی تحرک توام با تعمق بر روی دیواره های صخره ها است. با انجام این ورزش هرگونه افکار تنش زا از میان می رود. این ورزش می تواند یک ورزش بشدت کاهش دهنده استرس باشد. اما اگر فردی از ارتفاعات بترسد، همین ورزش استرس زا می شود. شما باید یک فعالیت کاهش دهنده استرسی را انتخاب کنید که مناسبتان باشد. جادوی ورزش های جسمی- ذهنی و تمرینات جسمی-ذهنی نوعی فعالیت های فیزیکی هستند که بر تنفس، تمرکز ذهن و آگاهی اعلاء از حرکات متمرکز است.

این گزارش می افزاید، از جمله ورزش هایی که در مدیریت استرس بسیار موثر است شامل موارد ذیل است:

• یوگا

یوگا از جمله ورزش هایی است که به تمرکز بر تنفس نیاز دارد که آن را به ورزش مدیریت استرس تبدیل می کند. این ورزش از نظر قدرت و تمرکز، دارای کلاس هایی در سطوح مختلف است.

• تای کای

تاکی کای، مانند ورزش یوگا ترکیبی از حرکات روان بدنی و تعمق است. از آنجایی که تای کای نیاز به تمرکز و تمدد اعصاب و شل کردن عضلات نیاز دارد،به نوعی ورزش فیزیکی آرامش بخش ذهن نیز محسوب می شود . تای کای مانند یوگا، از نظر شدت و تمرکز متفاوت است و شما باید سطحی را انتخاب کنید که برایتان مناسب است.

• پیلاتس

پیلاتس شامل یک سری حرکات و کشش هایی است که عضلات را تقویت و سفت، انعطاف پذیری و تعادل را بهتر و ذهن و بدن را با هم متحد می کند. نتیجه حاصل: شما هنگام فراگرفتن تمدد اعصاب و شل کردن عضلات کالری می سوزانید و این خود بهترین تمرینات جهت رفع تنش وا سترس است. اگر تمرینات جسمی-ذهنی برای شما مناسب نیست، می توانید از طریق تمرینات آمادگی جسمانی استرس خود را مدیریت کنید. هر نوع تمرینات آمادگی جسمانی می تواند انرژی و استرس افزایش یافته را آزاد کند.

چند تمرین آمادگی جسمانی برای مدیریت استرس

کیک بوکسینگ. شما می توانید با این تمرینات ناراحتی و اضطراب خود را تخلیه کنید که باعث می شود این ورزش روشی فوق العاده برای مدیریت استرس باشد. شما هنگام فراگرفتن کیک بوکسینگ، تنفس درست را نیز می آموزید که به شما در آزاد کردن استرس درونی تان کمک می کند.

• پیاده روی و دویدن

بسیاری از مردم معتقدند که پیاده روی و یا دویدن بهترین راه برای افزایش آمادگی جسمانی است؛زیرا پیاده روی و دو، استرس و تنش را از ذهنتان پاک می کند . خارج شدن از منزل برای انجام کار برای شما مفید است؛ زیرا نورخورشید و طبیعت می توانند روحیه را نیز بالا ببرند.

• ورزش های دسته جمعی

یک تمرین ورزشی دیگر که می تواند در رفع استرس موثر واقع شود، ورزش در کنار دوستان است. در حین ورزش شما با یکدیگر گفت و گو و درد و دل می کنید. اگر این درد و دل دوستانه در مورد موضوعی باشد که بر شما فشار روانی وارد کرده است، شما می توانید به این وسیله ایده هایی را برای حل مشکلاتان به دست بیاورید، اما اگراین گفت و گو در مورد موضوع دیگری باشد ، باعث می شود که ذهنتان از آن مشکلات منحرف شود و آرامش پیدا کنید.به منظور کاهش سطح استرس تان باید دست کم 20 دقیقه تمرینات ایروبیک یا هوازی انجام دهید. برای کسب نتیجه بهتر حداقل 30 دقیقه و 5 تا 6 بار در هفته این تمرینات را انجام دهید. با این حال، حتی یک تمرین ورزشی بسیار کوتاه نیز می تواند به شما در بهتر شدن روحیه تان کمک کند. زمان انجام تمرینات ورزشی به شما بستگی دارد. برای برخی از مردم بهترین زمان ورزش صبح زود و قبل از شروع شلوغی روز اس؛ و برای بعضی دیگر انجام تمرینات ورزشی در پایان روز به آنها آرامش می دهد و باعث نشاط شان می شود. مهمترین نکته برای مدیریت استرس و سلامت عمومی شما بسادگی ورزش است و اگر شما بتوانید ورزشی را که از آن لذت می برید( یک دوست ورزشی برای حفظ انگیزه تان) و زمانی مناسب با برنامه هایتان را بیابید، می توانید برای مدت طولانی تری آن را ادامه دهید و در نتیجه استرس را از خود دور و سلامت عمومی تان را حفظ کنید.

تاثیر ورزش یوگا بر کاهش استرس