اگر میخواهید بدانید که بانکها، صندوقهای سرمایهگذاری و معاملهگران حرفهای چگونه موقعیتهای خود را تنظیم میکنند و چطور میتوان از این اطلاعات برای پیشبینی روندهای آینده استفاده کرد، پیشنهاد میکنم ادامه این مقاله را با دقت دنبال کنید. این گزارش میتواند نگاه شما به بازار را کاملا متحول کند.
گزارش COT چیست و توسط چه نهادی منتشر میشود؟
گزارش COT یا Commitment of Traders یکی از ابزارهای تحلیلی مهم در بازارهای مالی است که به معاملهگران حرفهای و موسسات مالی کمک میکند تا دیدگاهی شفافتر نسبت به رفتار شرکتکنندگان اصلی بازار بهدست آورند. این گزارش بهصورت هفتگی توسط نهاد CFTC یا همان کمیسیون معاملات آتی کالاهای ایالات متحده (Commodity Futures Trading Commission) منتشر میشود.
وظیفه اصلی CFTC نظارت بر شفافیت و سلامت معاملات مشتقه مانند قراردادهای آتی (Futures) و آپشنهاست. گزارش COT بخشی از این وظیفه را پوشش میدهد و به بازار این امکان را میدهد تا بداند که بازیگران بزرگ بازار در چه وضعیتی قرار دارند. زمان انتشار رسمی گزارش COT هر جمعه است و دادههای آن مربوط به معاملات ثبتشده تا پایان روز سهشنبه همان هفته میباشد. بنابراین، این گزارش بهعنوان یک شاخص پیشرو برای تحلیل احساسات بازار تلقی میشود و بهخصوص در بازارهایی مانند فارکس، طلا و نفت کاربرد زیادی دارد.
گزارش COT دارای ساختاری مشخص و از پیشتعریفشده است که شامل جدولهایی با ستونهای مختلف میشود. در این جدولها اطلاعات دقیقی درباره تعداد قراردادهای باز (Open Interest)، موقعیتهای خرید (Long) و فروش (Short)، تغییرات نسبت به هفته قبل و درصدهای مربوطه ارائه میشود.
این گزارش برای هر بازار مشتقه بهصورت جداگانه منتشر میشود. بهعنوان مثال، بخش جداگانهای برای معاملات آتی طلا، نفت، یورو، ین و سایر داراییها وجود دارد. ساختار کلی گزارش بهگونهای است که ابتدا نام دارایی و سپس سه دستهبندی اصلی معاملهگران ذکر میشود. در ادامه ستونهای مربوط به تعداد قراردادهای Long و Short برای هر دسته مشاهده میشود.
همچنین در انتهای هر بخش مجموع موقعیتها و درصد آنها نسبت به کل بازار درج میگردد. این شفافیت باعث میشود که معاملهگر بتواند بهراحتی بررسی کند که کدام دسته از معاملهگران در چه وضعیتی قرار دارند و چه تغییری نسبت به هفته قبل داشتهاند.
یکی از بخشهای مهم در گزارش COT، دستهبندی شرکتکنندگان بازار است که به سه گروه اصلی تقسیم میشوند.
دسته اول Commercials هستند که بهعنوان پوششدهندگان ریسک یا همان Hedgers شناخته میشوند. این گروه شامل شرکتهای بزرگ، تولیدکنندگان و مصرفکنندگان واقعی کالا یا ارز هستند که برای مدیریت ریسک قیمت وارد بازار میشوند.
دسته دوم Non-Commercials یا سفتهبازان بزرگ مانند صندوقهای سرمایهگذاری، بانکهای بزرگ و مؤسسات مالی هستند. این گروه عمدتا با هدف کسب سود از نوسانات قیمتی وارد بازار میشوند و جهت کلی بازار را مشخص میکنند.
دسته سوم Retail یا معاملهگران خرد که در نسخههای عمومی COT کمتر بهصورت مستقیم درج میشوند اما در برخی نسخههای پیشرفتهتر مانند COT Disaggregated مشخص میگردند.
درک این دستهبندیها به تحلیلگر کمک میکند تا بفهمد که آیا حرکات فعلی بازار ناشی از پوشش ریسکهای واقعی است یا حاصل فشار سفتهبازان بزرگ. این نکته در تعیین جهت بازار اهمیت زیادی دارد.
در گزارش COT دو مفهوم کلیدی وجود دارد: موقعیتهای Long و Short. Long به معنای خرید و انتظار افزایش قیمت و Short به معنای فروش و انتظار کاهش قیمت است. زمانی که در گزارش COT حجم موقعیتهای Long برای یک دارایی مانند یورو بیشتر از موقعیتهای Short باشد، نشاندهنده تمایل کلی بازار به صعود است و بالعکس.
اما نکته مهم این است که باید بررسی شود که این حجم Long یا Short مربوط به کدام دسته از معاملهگران است. برای مثال اگر Non-Commercials حجم Long خود را افزایش دهند، میتواند سیگنال صعودی قوی باشد. در حالی که اگر Commercials حجم Short خود را افزایش دهند، لزوما به معنای نزولی شدن بازار نیست و ممکن است صرفا برای پوشش ریسک باشد. درک دقیق رابطه Long و Short در COT به تحلیلگر این امکان را میدهد که احساسات غالب بازار را شناسایی کند و تصمیمات بهتری بگیرد.
یکی از بخشهای کلیدی تحلیل COT بررسی تغییرات هفتگی حجم موقعیتهاست. بهطور خاص، تغییرات حجم Long و Short در مقایسه با هفته قبل اهمیت دارد.
اگر مشاهده شود که حجم Long در میان Non-Commercials بهطور ناگهانی افزایش یافته و همزمان حجم Short کاهش پیدا کرده، میتوان این را نشانهای از تغییر تمایلات بازار به سمت خرید تلقی کرد. همچنین اگر حجم کل قراردادهای باز (Open Interest) افزایش یابد، نشاندهنده ورود نقدینگی جدید به بازار است.
تفسیر این تغییرات باید با دقت انجام شود. زیرا گاهی اوقات تغییرات مقطعی ممکن است گمراهکننده باشد و باید با سایر ابزارهای تحلیلی ترکیب گردد تا اعتبار بیشتری پیدا کند.
یکی از بهترین روشها برای افزایش دقت تحلیل در بازارهای مالی، ترکیب دادههای فاندامنتال مانند گزارش COT با تحلیل تکنیکال است. برای مثال اگر در گزارش COT مشاهده شود که Non-Commercials حجم Long خود را بهشدت افزایش دادهاند و همزمان در نمودار تکنیکال سطح مقاومتی مهمی شکسته شده باشد، احتمال ادامه روند صعودی بیشتر میشود.
همچنین در مواقعی که واگرایی میان دادههای COT و تحلیل تکنیکال دیده میشود، میتواند هشداری باشد که روند فعلی به پایان نزدیک شده است. ترکیب این دو ابزار به معاملهگر قدرت بیشتری در تصمیمگیری میدهد و از تکیه صرف بر یک روش جلوگیری میکند.
گزارش COT بهعنوان یکی از ابزارهای اصلی سنجش احساسات بازار شناخته میشود. با بررسی حجم موقعیتهای Long و Short در میان دستههای مختلف معاملهگران، میتوان بهوضوح دید که چه گروهی در چه وضعیتی قرار دارد. برای مثال اگر Non-Commercials که نماینده احساسات سفتهبازان بزرگ هستند، بهشدت در موقعیت Long قرار گرفته باشند، نشاندهنده خوشبینی بالای بازار است.
برعکس، اگر حجم Short در میان همین گروه افزایش یابد، بازار وارد فاز بدبینی و نزولی میشود. احساسات بازار یکی از عوامل کلیدی در تحلیل روندها و نقاط بازگشت محسوب میشود و COT یک نمای کلی و قابلاعتماد از این احساسات ارائه میدهد.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد گزارش COT، کاربرد آن در پیشبینی روندهای بلندمدت بازار است. برخلاف ابزارهایی مانند اندیکاتورها که بیشتر در تایمفریمهای کوتاهمدت استفاده میشوند، COT دیدگاه هفتگی و حتی ماهانه ارائه میدهد.
با بررسی دادههای COT در بازههای چند هفته یا چند ماه میتوان الگوهای مشخصی از تغییر احساسات بازار شناسایی کرد. برای مثال ممکن است طی سه ماه متوالی حجم Long در میان Non-Commercials بهطور مستمر افزایش یابد که این میتواند نشانه آغاز یک روند صعودی پایدار باشد. استفاده از COT در کنار تحلیل روند کلی بازار و سیاستهای کلان اقتصادی به معاملهگران کمک میکند تا استراتژیهای بلندمدت خود را بهینهسازی کنند.
دریافت گزارش COT بهصورت مستقیم از سایت CFTC امکانپذیر است. در این سایت فایلهای PDF و Excel هر هفته بهصورت رایگان منتشر میشود. همچنین وبسایتهایی مانند TradingView، Barchart و Investing بخش ویژهای برای نمایش گرافیکی و تحلیل دادههای COT دارند که کار بررسی را آسانتر میکند.
علاوه بر آن، برخی سرویسهای تحلیلی مانند Commitmentoftraders.org یا Cotbase.com نسخههای پردازششده و فیلترشده COT را با امکانات بیشتر ارائه میدهند. استفاده از این منابع به معاملهگران کمک میکند که بهجای خواندن اعداد خشک، اطلاعات را بهصورت بصری و قابلفهم دریافت کنند و تحلیل بهتری انجام دهند.
برای درک بهتر نحوه استفاده از گزارش COT، مثالی واقعی از بازار طلا در نظر میگیریم. فرض کنید در گزارش هفته گذشته مشاهده شده که حجم Long در میان Non-Commercials از 180 هزار به 230 هزار افزایش یافته و در مقابل حجم Short کاهش پیدا کرده است. همچنین در نمودار تکنیکال قیمت طلا سطح 1980 دلار را شکسته و به سمت 2020 دلار حرکت کرده است.
با ترکیب این دو داده میتوان نتیجه گرفت که روند صعودی جدیدی در حال شکلگیری است و احتمال ادامه افزایش قیمت بالا میرود. معاملهگر با بررسی چنین الگوهایی میتواند تصمیم بگیرد که وارد معامله خرید شود یا موقعیتهای فروش قبلی را ببندد. این مثال نشان میدهد که چگونه گزارش COT در کنار سایر ابزارهای تحلیلی به شکل عملی و کاربردی در تصمیمات معاملاتی نقش ایفا میکند.