این محصول که اغلب از طریق فرآیند اکستروژن آلومینیوم تولید میشود، نه تنها از نظر اقتصادی بهصرفه است، بلکه مزایای فنی متعددی مانند وزن سبک، مقاومت در برابر خوردگی و هدایت الکتریکی بالا ارائه میدهد. در این مقاله، به بررسی جامع شینه آلومینیومی، فرآیند تولید آن و کاربردهایش در صنایع میپردازیم.
شینه آلومینیومی، که گاهی به آن باسبار یا تسمه آلومینیومی نیز گفته میشود، یک رسانای فلزی است که برای جمعآوری، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی در تابلوهای برق، پستهای توزیع و تجهیزات صنعتی استفاده میشود. برخلاف شینههای مسی که گرانتر هستند، شینه آلومینیومی با هدایت الکتریکی مناسب (حدود 60 درصد مس) و وزن بسیار کمتر (یک سوم مس)، گزینهای ایدهآل برای پروژههای بزرگمقیاس به شمار میرود.
طبق گزارشهای موجود، استفاده از شینه آلومینیومی میتواند هزینههای پروژههای برقی را تا 40 درصد کاهش دهد، بدون اینکه کیفیت انتقال برق تحت تأثیر قرار گیرد.
علاوه بر این، شینه آلومینیومی در برابر رطوبت و تغییرات دمایی مقاوم است و عمر مفید آن بیش از 30 سال تخمین زده میشود. این ویژگیها آن را به انتخاب اول مهندسان برق در صنایع پتروشیمی، فولاد و خودروسازی تبدیل کرده است.
یکی از دلایل محبوبیت باسبار آلومینیومی در بازار ایران، مزایای رقابتی آن نسبت به شینههای مسی یا فولادی است. اولاً، وزن سبک شینه آلومینیومی (با چگالی 2.7 گرم بر سانتیمتر مکعب) نصب و حملونقل را آسانتر میکند. برای مثال، در پروژههای بزرگ مانند نیروگاههای خورشیدی یا تابلوهای توزیع شهری، این ویژگی میتواند زمان نصب را تا 25 درصد کاهش دهد.
دوماً، از نظر اقتصادی، پروفیل آلومینیومی باسبار ارزانتر است. قیمت شینه آلومینیومی حدود 50-30 درصد کمتر از معادل مسی آن است، در حالی که ظرفیت تحمل جریان الکتریکی (تا 2000 آمپر در سایزهای استاندارد) مشابه است. علاوه بر این، آلومینیوم مقاومت بهتری در برابر اکسیداسیون دارد و نیاز به نگهداری کمتری نسبت به مس ایجاد میکند.
سوماً، ایمنی: باسبار آلومینیومی حرارت کمتری تولید میکند و در شرایط اتصال کوتاه، ریسک آتشسوزی را کاهش میدهد. شینه دو فلزی آلومینیومی با روکش مس، ترکیبی از مزایای هر دو ماده است و برای کاربردهای حساس مانند تابلوهای فشار ضعیف ایدهآل است. این نوع شینه آلومینیومی با استفاده از فرآیندهای پیشرفته مانند روکشکاری، هدایت الکتریکی را تا 90 درصد مس افزایش میدهد.
در نهایت، پایداری محیطی: آلومینیوم قابل بازیافت است و تولید شینه آلومینیومی از طریق اکستروژن، انرژی کمتری مصرف میکند.
آمادهسازی بیلت و قالب: بیلت آلومینیوم (شمش) آلیاژی از ریختهگری مداوم تهیه شده و قالب فولادی (بر اساس شکل شینه یا باسبار) طراحی میشود.
پیشگرمایش بیلت: بیلت در کوره القایی 500-450 درجه سلسیوس گرم میشود.
فشردهسازی: بیلت در دستگاه قرار میگیرد و پیستون (با فشار تا 15000 تن) آن را به سمت قالب میراند.
شکلدهی در قالب: فلز از کانالهای قالب عبور کرده و شکل پروفیل (شینه) را میگیرد.
خنکسازی سریع: پروفیل با آب یا هوا خنک میشود تا ساختار کریستالی تثبیت گردد.
پردازش نهایی: برش، صیقلکاری، عملیات حرارتی یا رنگآمیزی برای افزایش دوام و زیبایی.
شینه آلومینیومی در بخشهای متنوعی کاربرد دارد. در صنعت برق، اصلیترین استفاده آن در تابلوهای توزیع فشار ضعیف و متوسط است. برای مثال، در پستهای برق شهری، شینه آلومینیومی برای انتقال جریان تا 5000 آمپر به کار میرود.
در صنایع سنگین مانند فولاد یا پتروشیمی، برای اتصال ژنراتورها و ترانسفورمرها استفاده میشود. همچنین، در پروژههای تجدیدپذیر مانند مزارع خورشیدی، پروفیل آلومینیومی باسبار برای توزیع ایمن برق به شبکه بهکار میرود.
علاوه بر این، شینه دو فلزی آلومینیومی در تجهیزات پزشکی و دیتاسنترها (مراکز داده) کاربرد دارد، زیرا ترکیب آلومینیوم و مس، هم اقتصادی و هم کارآمد است. بیش از 70 درصد پروژههای برقی جدید از شینه آلومینیومی استفاده میکنند.
شینه یا باسبار آلومینیومی نه تنها یک محصول فنی، بلکه یک راهحل هوشمند برای چالشهای انرژی است. با فرآیند اکستروژن کارآمد، مزایای اقتصادی و کاربردهای گسترده، این پروفیل آلومینیومی آینده صنعت برق را شکل میدهد. اگر به دنبال تامین باسبار آلومینیومی با کیفیت بالا هستید، شرکت صاناکو آماده ارائه خدمات مشاوره، طراحی قالب و تولید سفارشی می باشد.
گروه صنعتی صاناکو، با بیش از 15 سال سابقه در زمینه اکستروژن آلومینیوم، با بهرهگیری از امکانات مدرن، تجهیزات بهروز و تیمی متخصص، نه تنها قالبهای اکستروژن، بلکه انواع پروفیلهای آلومینیومی از جمله شینه یا باسبار آلومینیومی برای صنایع مختلف تولید میکند. تعهد این گروه به استانداردهای بینالمللی کیفیت، آن را به شریکی قابل اعتماد برای مشتریان داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
