به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از ایرنا: «محمدجواد آذری جهرمی» در کانال تلگرامی خود به سوالاتی که کاربران از او پرسیده بودند پاسخ داد. وزیر ارتباطات که از طریق این کانال مستقیم با مردم صحبت می کند درباره وضعیت اینترنت، قیمت بسته ها، تولیدگوشی بومی، انحصار مخابرات و شرکت زیرساخت و اینترنت نسل پنجم توضیحاتی ارائه کرد.
ابلاغیه ای که بسته های شبانه را حذف کرد
حذف بسته های اینترنت شبانه از سوی اپراتورها مسئله ی است که بارها توسط کاربران پرسیده شده است. پاسخ به این سوال در گذشته این بود که رگولاتوری دستور حذف بسته ها را داده است اما وزیر ارتباطات در توضیحات خود جزییات تازه ای را درباره حذف این بسته ها ارائه کرد.
وی ارائه بسته های شبانه اینترنت از سوی اپراتورها را یک درخواست درست و منطقی خواند و اشاره کرد: در بسیاری کشورهای دنیا این بسته ها ارائه می شود. اما واقعیت این است که اعتراضاتی از سوی مراجع فرهنگی در کشور در رابطه با بسته های شبانه مطرح شد و ما ابلاغیه ای دریافت کردیم که می گفت کاربران به سمت بسته های اینترنت رایگان شبانه سوق پیدا نکنند. چرا که تاثیر منفی روی دانش آموزان و دانشجویان داشت و آن ها را شب بیدار نگه می داشت و صبح نمی توانستند سرکلاس حاضر شوند.
بر اساس این ابلاغیه، منطق زیر پا گذاشته بود؛ منطقی که ایجاب می کند ساعت ۱ شب بسته های ارزان قیمت ارائه شود. همین منطق باعث شد ما دوباره اپراتورها را فرا بخوانیم و به آن ها توصیه کنیم بسته های شبانه را ارائه کنند تا بخشی از بار شبکه به ساعت های کم باری انتقال دهند. البته ما دخالتی در این موضوع نداریم و به نظر می رسد اگر یک اپراتور بسته شبانه ارائه کند، در بازار رقابتی اپراتورهای دیگر نیز چاره ای ندارند جز این که بسته شبانه تعریف کنند.
آذری جهرمی درباره انحصار شرکت زیر ساخت افزود: این شرکت بعد از خصوصی سازی به عنوان بخش دولتی مخابرات فعالیت خود را آغاز کرد. با قانونی که در اجرای سیاست های کل اصل ۴۴ قانون اساسی و خصوصی سازی مخابرات مطرح و توسط مجلس تصویب شد اکنون اینترنت در ایران به صورت انحصاری در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت قرار گرفته است و ما در تلاش هستیم با تفسیری که از این قانون وجود دارد و اختیاراتی که در دست دولت است، استفاده کرده و شرایطی را فراهم کنیم تا قبل از اتمام دولت دوازدهم واردات پهنای باند از طریق شرکت های مختلف میسر و انحصار شرکت زیرساخت شکسته شود.
با مصوبه مجلس اینترنت قطعا گران خواهد شد
مسئله ای که بیشتر کاربران در کانال تلگرامی از وزی ارتباطات پرسیدند مربوط به مصوبه مجلس و احتمال گرانی اینترنت بود، او در پاسخ به این سوال تاکید کرد در صورت تصویب شدن این مصوبه، قطعا اینترنت گران خواهد شد.
آذری جهرمی درباره مصوبه مجلس برای افزایش حق سهم اپاتورها گفت: باید منتظر بمانیم، گفتنی ها را گفته ایم. مجلس به مصوبه قبلی ابهام وارد کرده و آن را به کمیسیون تلفیق برگردانده است. دو روز قبل کمیسیون تلفیق در این زمینه جلسه ای داشته اند که هنوز اطلاع رسمی از نتیجه این جلسه اعلام نشده است.
مصوبه کمیسیون تلفیق باید در صحن مجلس به تصویب برسد. اگر مصوبه افزایش ۱۰ درصدی حق السهم اپراتورها در هر شرایطی تصویب شود نیازی به این نیست که اجازه افزایش بهای تعرفه به اپراتورها داده شود به صورت طبیعی اینترنت گران می شود. سقف قیمت اپراتورها برای هر گیگ اینترنت ۴۰ هزار تومان است، اگر مالیاتی که دولت از اپراتورها می خواهد بگیرد افزایش پیدا کند، اپراتورها هم می توانند سقف مجوز تعرفه را بالا ببرند و این اتفاقی است که با قانونی شدن این مصوبه اتفاق خواهد افتاد و اینترنت صد درصد گران خواهد شد.
در واقع این مصوبه مجلس قطعا باعث گرانی اینترنت خواهد شد، قبلا هم گفته بودم که گرانی اینترنت ضد توسعه و رشد فناوری اطلاعات در ایران است. در هر صورت اگر این مصوبه قانون شود برای همه لازم الاجراست. اکنون تمام صحبت ما با مجلس، نمایندگان و افکار عمومی این است که در یک روال مردم سالاری در خصوص موضوعی که قرار است قانون شود گفت وگو کنیم. این اظهاراتی که برخی دوستان می گویند با اجرای این مصوبه اینترنت گران نمی شود کارشناسی نیست و واقعا تاثیر به سزایی در قیمت اینترنت در ایران دارد. به شخصه امیدوارم که این اتفاق نیفتد و منابع مالی مورد نیاز برای تولید و نظارت در فضای مجازی از منابع دیگری تامین شود. چرا که منابع دیگر و ردیف های دیگر برای تامین این خواسته نمایندگان وجود دارد. امیدواریم این مصوبه در کشور اجرا نشود.
وزیر ارتباطات درباره گران بودن اینترنت گفت: شاید بتوان گفت ما یکی از ارزان ترین اینترنت های جهان داریم اما این که گران به نظر می رسد این است که ارزش ریال ایران پایین است اگر در دنیا ۱ گیگ اینترنت موبایل ۲ یورو در نظر بگیریم به ریال در نظر بگیریم هر گیگ ۶۰ هزارتومان می شود، در خارج از ایران هم درآمدهای شان با یورو است و قابل قیاس با ایران نیست. نکته دومی که وجود دارد این است که اپراتورها در مقطعی در یک رقابت منفی، قیمت ها را دامپ (پایین آوردن قیمت به صورت غیرعادی) کردند یعنی قیمت ها را پایین آوردند برای این که سایت رقبای شان که اینترنت خانگی بود را از مدار خارج کنند. این رقابت تا حدی پیش رفت که کاربر آنها با این فرایند عادت کردند و دیگر امکان افزایش قیمت به شیوه سایر نقاط دنیا و یا روال منطقی را نداشتند. در این شرایط قیمت اینترنت ایران یکی از ارزان ترین اینترنت های دنیا است.
او درباره قیمت اینترنت در ایران گفت: در کشور سه اپراتور تلفن همراه و بیش از ۲۰ اپراتور که خدمات خانگی ارائه می دهند فعالیت می کنند. به لحاظ کلی ساختار شرکت های ارتباطی ایران در ارائه خدمات در بازار رقابتی است. معمولا در بازارهایی که به صورت رقابتی فعالیت می کنند و فضای انحصاری ندارند، تعرفه گذاری بر اساس رقابت است و همین رقابت قیمت بازار را مشخص می کند.
سقف قیمت هر گیگ اینترنت، ۴۰ هزار تومان است
وی افزود: دولت در تعرفه گذاری بسته های اینترنتی دخیل نیست و صرفا اپراتورها در رقابت ها با یکدیگر قیمت بسته ها را تعیین و آن را ارائه می کنند. آن چیزی که دولت مشخص می کند، سقف قیمت است. اکنون قیمت هر کیلوبایت اینترنت از سوی کمیسیون تنظیم مقررات که نهاد تصمیم گیر برای قیمت گذاری است، ۴دهم ریال است. بر همین اساس سقف قیمت برای هر گیگ اینترنت تلفن همراه می تواند ۴۰ هزار تومان باشد. البته اپراتورها می توانند در تنوع بسته با یکدیگر رقابت کنند. شرایط بازار و فضای رقابتی که بین آن ها وجود دارد قیمت را مشخص می کند.
او درباره این که چرا بسته های شبانه و نامحدود از سوی اپراتورها حذف شدند، گفت: این مسئله بیشتر به شرایط رقابتی بین اپراتورها برمی گردد. آن ها بسته های متناسب با ساعت ها و شکل های مختلف ارائه کنند. حذف بسته ها از سوی یک اپراتور باعث می شود کاربران به سمت اپراتور دیگری که این بسته ها را دارد، بروند. ما به عنوان تنظیم گر بازار باید مراقب باشیم اپراتورها با یکدیگر تبانی نکنند زیرا این کار به ضرر مشتریان تمام خواهد شد.
وزیر ارتباطات گفت: مانند اتفاقی که دو ماه قبل رخ داد و دو اپراتور ایرانسل و همراه اول در یک هماهنگی با یکدیگر قیمت بسته ها را بالا بردند و برخی از بسته های پرطرفدار را حذف کردند. این مصداق تبانی است که ما به آن ورود کردیم، تذکر دادیم و به جریمه تهدیدشان کردیم تا بسته ها را به حالت قبل برگرداندند. ما برای کنترل بازار مقرراتی را برای اپراتور غالب در نظر گرفته ایم از جمله این که اپراتورهای غالب برای تغییر مدل و قیمت بسته های خود باید از سازمان تنظیم مقررات اجازه بگیرند. این فرآیند، نظارتی است که ما بر آن ها داریم.
بسته های ارزان برای ساعات کم مصرف
آذری جهرمی خاطرنشان کرد: منطق حکم می کند شبکه های ارتباطی نیز مانند شبکه های برق که ساعت اوج مصرف و کم مصرفی دارند، در ساعات کم مصرفی بسته هایی با قیمت کمتر ارائه بدهند تا به این واسطه مشتریان را به سمت ساعات کم مصرف هدایت کنند. در اوج مصرف اپراتور باید سرمایه گذاری بیشتری برای توسعه شبکه انجام دهد و پس از توسعه شبکه، صرفا در ساعت محدودی می تواند از ظرفیت بالای توسعه داده شده کسب درآمد کند. بنابراین منطقی است اپراتورها در ساعت کم باری اینترنتی بسته هایی با قیمت کمتر ارائه دهند.
افتتاح اولین مرکز داده بین الملل
وزیر ارتباطات افزود: بر این اساس ما اولین مرکز داده بین الملل (ixp) را با نام منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات در مجموعه فرودگاه پیام دایر کردیم. این مرکز یکی از اجزای شبکه ملی اطلاعات است که در سند مصوب آمده است. زیرساخت این شبکه فراهم است و کارهای فنی نیز انجام شده تا ما را به سمتی ببرد که تا مرداد ۱۴۰۰ انحصار را شرکت زیرساخت برداریم. هر چند کار دشواری است؛ تمام تلاش خود را به کار می گیریم.
دخالت های مدیریتی برای شکسته نشدن انحصار مخابرات
او درباره فیبرنوری و راهکاری که باعث می شود بقیه شرکت ها غیر از مخابرات نیز بتوانند بر بستر فیبرنوری به مردم اینترنت ارائه کنند گفت: در سال ۹۶ مصوبه ای در کمیسیون تنظیم مقررات تحت عنوان «بیت استریم» داشتیم. بر اساس این مصوبه مخابرات موظف است با شرکت های دیگر همکاری کند تا امکان ارائه خدمات به سایر شرکت ها فراهم شود. چند ماه قبل بین شرکت مخابرات ایران، آسیاتک و شاتل در تهران، قم، بوشهر و سایر استان ها قراردادهایی امضا شد تا این دو شرکت نیز بتوانند خدمات اینترنت بر بستر فیبرنوری که در انحصار مخابرات است را ارائه کنند اما سهامداران مخابرات همواره بر برداشتن انحصار نگاه بدبینانه دارند و دخالت های مدیریتی مانع از انجام این کار شد.
وی با تاکید بر اینکه مخابرات خیلی سخت در این مسیر حرکت می کند و ضمانت های اجرایی آن مصوبه نیز به اندازه کافی نیست، افزود: به خاطر دارم زمانی که قرار بود انحصار نسل سوم و چهارم اینترنت همراه در اپراتور رایتل برداشته شود، همین خصلت مدیران مخابرات ایران در سهامداران رایتل هم وجود داشت و سهامداران تامین اجتماعی و وزارت رفاه پیگیر بودند که این انحصار شکسته نشود. آن زمان نیز من اعلام کردم شکستن این انحصار باعث رشد رایتل خواهد شد.
عملا نیز این اتفاق رخ داد و پس از این که اپراتورهای همراه اول و ایرانسل توانستند این خدمت را ارائه کنند مشتریان رایتل ۱۰ برابر رشد کرد. زیرا وقتی بازار بزرگ می شود سهم آن شرکت هم بزرگ خواهد شد. ایستادگی مخابرات ایران به لحاظ اقتصادی غلط است و ضد تصمیم های خودشان است. از طرفی ما نیز باید ضمانت های اجرایی محکم و مناسبی برای مصوبه ها داشته باشیم که در دستور کارمان است تا جرایم سنگینی را وضع کنیم.
اینترنت نسل پنجم گران نیست
او درباره این که آیا قیمت اینترنت نسل پنجم گران است، خاطرنشان کرد: زمانی که نسل پنجم برقرار شود، سرعت بالا می رود و میزان مصرف نیز به واسطه آن افزایش پیدا می کند. در دنیا معمولا این گونه است که به ازای ۱۰۰ درصد رشد ترافیک، قیمت ۵۰درصد کاهش پیدا می کند. این فرمول در تمام دنیا اجرایی می شود و اصولا قیمت اینترنت همواره نزولی است اما کمک می کنند ترافیک رشد کند و مصرف بالا برود. ما نیز این فرمول را در این چند سال داشتیم. تاثیر اینترنتی که توسط شرکت زیرساخت برای اپراتورها تامین می شود صرفا ۵ درصد است و ۹۵ درصد تعرفه مصرفی مردم به تصمیمات اپراتور برمی گردد. این تصوری که مطرح می کنند اینترنت در انحصار زیرساخت است پس گرانی اش به همین علت است، تصور غلطی است. تنها ۵ درصد از هزینه اپراتورها برای بسته های اینترنتی به شرکت زیرساخت پرداخت می شود اما اپراتورها هزینه های دیگری مانند هزینه اجاره فضا برای دکل، خرید تجهیزات، برق و نیروی انسانی دارند که هزینه بالایی است.
اگر اینترنت را گران کنند، یعنی علاقه ای به توسعه فناوری ندارند
معمولا با افزایش مصرف، قیمت کاهش پیدا می کند طبیعی است وقتی اینترنت نسل پنجم ارائه شود، قیمت ها کاهش پیدا خواهند کرد. این روال منطقی بازار است و اگر تصمیمی خلاف این گرفته شود ضد توسعه اینترنت و ضد فناوری اطلاعات در ایران است. گران شدن اینترنت به این معنی است که علاقه مند به توسعه اینترنت نیستیم. در مدت ۴ سال گذشته همه چیز گران شد، اما دولت اجازه نداد قیمت اینترنت افزایش پیدا کند. در شورای عالی فضای مجازی نیز مصوب شد که هزینه ارتباطات و فناوری اطلاعات در سبد هزینه خانوار نباید بیش از ۲ درصد شود و تعرفه گذارها باید مصوبه فضای مجازی را رعایت کند.
او درباره گرانی مودم و گوشی های همراه با تاکید بر اینکه تولید و عرضه گوشی به وزارت ارتباطات مربوط نیست تاکید کرد: ما تولیدکننده نیمه هادی تلفن همراه نیستیم و بسیاری از گوشی های تولیدی داخل کشور وارداتی است و واردات نیز به قیمت ارز وابسته است. نسبت به دوسال قبل تا الان قیمت گوشی و مودم رشد سرسام آوری داشته همانطور که قیمت ارز به دلیل تحریم های ظالمانه و وضعیت دیپلماسی بین المللی بالا رفته است و روی تمام زندگی مردم تاثیر گذاشته است.
تعرفه واردات گوشی را کاهش دادیم
وی افزود: اقدامات گوناگونی در این رابطه انجام شده است، از جمله این که سعی کردیم تعرفه واردات مربوط به این کالاها را کاهش دهیم. اخیر هم اتفاق خوبی افتاده است و با موافقت شخص رئیس جمهوری و دستور رئیس سازمان برنامه و بودجه یک خط اعتباری ۵۰۰ میلیارد تومانی برای این بخش درنظر گرفته شده که در تلاش هستیم این خط اعتباری به صورت مسقتیم به دست مصرف کننده نهایی برسد. یعنی شرایطی را فراهم کنیم که این ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار به شکل وام مناسب به اندازه برای خرید گوشی و مودم در اختیار مردم قرار بگیرد. شرایط اجرای این تصمیم توسط کارگروهی که در این زمینه تشکیل شده در حال نهایی شدن است و امیدواریم تا پایان فروردین ماه این شرایط و نحوه بهره مندی مردم از این وام را اعلام کنیم.
از طرف دیگر برخی بانک ها برای پیوستن به خرید مودم و گوشی و کمک به مردم ابراز آمادگی کرده و دراین موضوع همراه ما شده اند که برخی منابع غیر دولتی هم از طریق بانک در این زمینه سرمایه گذاری شود. زیرساخت های این کار باید به شکلی فراهم شود که فرد بتواند از طریق پیامک یا سامانه آنلاین، درخواست ثبت مودم بدهد و دستگاه با پست و از طریق اپراتور مربوطه برای او ارسال شود و کاربر هم ظرف ۲۴ ماه پول مودم را به بانک برگرداند. این کارها انجام شده تا قدرت خرید مردم در زمینه خرید گوشی و مودم افزایش پیدا کند که تا فروردین اجرایی خواهد شد. تامین ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار در این شرایط کشور کار سختی است که خوشبختانه با مساعدت رئیس جمهوری و کمک سازمان برنامه بودجه انجام شده است.
او درباره توسعه VDSL گفت: برنامه داشتیم تاپایان امسال ۵ میلیون پورت VDSL در شهرهای قم، تهران و ۸ شهر دیگر واگذار کنیم که مخابرات ایران نتوانست منابع مالی این کار را تامین کند و از طرفی هم با شرکت های بخش خصوصی علی رغم قراردادی که بسته بود (بیت استریم) همکاری نکرد. نتیجه آن شده که حالا در حد ۱ میلیون پورت VDSL نصب شده داریم و نتوانستیم به دلیل عدم همکاری مخابرات به برنامه اصلی ودر دراین زمینه برسیم.
امیدوارم مخابرات از لجبازی با بخش خصوصی دست بردارد
ما دست از کار برنداشته ایم برای اینکه به برنامه برسیم به جای تمرکز روی VDSL روی ۵G و FWA (راهکاری است که در حوزه بی سیم به صورت ثابت خدمات را به مشتریان انبوه و سازمانی ارائه می دهد) متمرکز شدیم. اینترنت خانگی ۵G به زودی راه اندازی می شود اولین شرکتی که این کار را انجام می دهد مبین نت است. این شرکت از دوشنبه آینده (۱۸ اسفند) افتتاح اولین مجموعه کاری خود را در زمینه ۵G خانگی در تهران دارد و در فاز بعدی و به تدریج در سال آینده نقاط بیشتری را پوشش خواهد داد تا از برنامه توسعه اینترنت خانگی خود عقب نمانیم. البته در این بین مذاکرات ما با مخابرات هم ادامه دارد امیدواریم که آنها هم سرمایه لازم شان تامین شود و دست از لج بازی با بخش خصوصی بردارند تا آنها هم بتوانند کارشان را ادامه دهند.
اینترنت باید مقرون به صرفه باشد
وی افزود: اما واقعیت این است که شاخصی که باید بسنجیم مقرون به صرفه بودن است. این شاخص در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. منظور از مقرون به صرفه بودن دیگر الزاما ارزان بودن نیست، یعنی نگاه کنیم، پولی که کاربر برای اینترنت پرداخت می کند نسبت به درآمدش به چه صورت است. این شاخص در حال حاضر ایران مطابق با آخرین گزارش مجمع جهانی اقتصاد در جمع ۲۵ کشور اول دنیا است به نظر می رسد رتبه اران زیر ۱۵ کشور جهان است.
اما اشکالی که وجود دارد در اینترنت خانگی است. ظاهر اینترنت خانگی در ایران پایین تر از اینترنت موبایل است واقعیت این است که در سایر کشورها اینترنت خانگی به خاطر دایر شدن خدمات فیبرنوری، گران تر است. در ایران به خاطر مشکلات با مخابرات در خصوصی سازی و اینکه سرمایه گذاری در این شرکت مدت هاست متوقف شده است، رشد خوبی در اینترنت خانگی نداشتیم و سرعت سایر دنیا بالاتر است.
تلاش برای همکاری با مخابرات ادامه دارد
وی تاکید کرد: بابت سرعت اینترنت خانگی که در ایران ارائه می شود پول بیشتری نسبت به شاخص جهانی دریافت می شود، بنابراین هرچند به ظاهر قیمت اینترنت خانگی در ایران ارزان تر از موبایل است، اما به نسبت جهان خدمات گران قیمتی است. بنا بر سرعتی که اینترنت موبایل در ایران دارد می توان گفت قیمت آت مقرون به صرفه تر است. این در حالی است که در دنیا اینترنت موبایل لوکس به حساب می آید و افراد بیشتر از اینترنت خانگی استفاده می کنند.
آذری جهرمی تاکید کرد: اتفاقات سال ۸۸ و خصوصی سازی مخابرات دو اثر داشت. رشد بالای اپراتور همراه اول حاکی از این بود که یک مدیریت صحیح در این مجموعه انجام شد و رقابت خوبی بین ایرانسل و همراه اول شکل گرفته است. بنابراین فضا منطقی رشد کرد اما در اینترنت خانگی و مخابرات پس رفت داشتیم و سال هاست سرمایه گذاری در این خصوص انجام نشده است.
مخابرات همیشه می گوید درآمد من کم است و تعرفه را افزایش دهید، ما هم می گوییم سرویس جدید دایر کنید که تعرفه بر آن اساس بالا رود، بالا رفتن تعرفه روی سرویس قدیمی امکان پذیر نیست. این یک لوپ (چرخه باطل) است که باید از آن خارج شویم. سهماداران اپراتورها باید بخش اعظمی از هزینه لازم برای سرمایه گذاری را بیاورند، چون ما نمی توانیم از جیب مردم همه هزینه را تامین کنیم. ما به عنوان دولت اعلام کردیم حاضر هستیم خودمان نیز آورده بیاوریم و ما بقی سهامداران مخابرات هم این را بپذیرند. این شکل از همکاری خوب پیش رفته و امیدواریم به توافق برسیم. زمان زیادی گذاشتیم ولی به نقاط خوبی می رسیم که مخابرات از بن بست خارج شود و تن به رقابت و سرمایه گذاری دهد و ما شاهد رشد توسعه اینترنت خانگی باشیم.
اذری جهرمی گفت: طبیعتا چون مخابرات خصوصی شده است دولت نمی تواند سرمایه ای به آن تزریق کند جز قدر و سهم ۲۰ درصدی که در مخابرات دارد و به همان اندازه می تواند در مخابرات سرمایه گذاری کند. ما نمی توانیم پولی از بیت المال در مخابرات سرمایه گذاری کنیم. تلاش برای حل مشکل ادامه دارد و امیدواریم حل شود.
رایگان بودن تعرفه اینترنت شاد در سال ۱۴۰۰ تایید شد
