به گزارش پایگاه خبری ساعد نیوز، اولین شماره ویژه نامه «تعامل علوم و فلسفه » مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز به زبان انگلیسی منتشر شد. دکتر محمد اصغری، سر دبیر پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز در این باره گفت:مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز با هدف ایجاد دیالوگ نظری بین رشته های دانشگاهی در اوایل سال جاری فراخوان بین المللی به زبان فارسی تحت عنوان «تعامل علوم و فلسفه» و به زبان انگلیسی تحت عنوان «interaction between sciences and philosophy» داد و مقرر شد که شماره انگلیسی در پاییز 1400 (شماره 36 ) و شماره فارسی این ویژه نامه در زمستان 1400 (شماره 37) منتشر شود.
وی افزود: خوشبختانه از همان ابتدای انتشار این فراخوان در رسانه ها و فضای مجازی با استقبال بی نظیری مواجه شد و مقالات زیادی درباره این موضوع از 5 قاره جهان از رشته های مختلف مثل فلسفه، پزشکی، روان پزشکی ، روان شناسی، علوم کامپیوتری و سایر رشته به سایت مجله ارسال شد.
به گفته وی سردبیر افتخاری این شماره ها را پروفسور مهدی گلشنی استاد ممتاز دانشگاه صنعتی شریف بر عهده گرفتند که خود وی نیز در این شماره ها مقاله ای درباره فیزیک و متافیزیک دارند. اکنون شماره انگلیسی این ویژه نامه در سایت مجله به صورت open access قابل دسترس برای عموم محققان و پژوهشگران است.
برپایه همین گزارش، این شماره حاوی 25 مقاله پژوهشی است که 10 مقاله آن به تحلیل رابطه علوم و فلسفه در عصر حاضر پرداخته اند. برای مثال در این شماره فیلسوف مشهور اهل اسلوونی اسلاوی ژیژک در مقاله خود تحت عنوان «فلسفه، علم، سرمایه داری و حقیقت» به رابطه فلسفه با علم در عصر حاضر پرداخته و معتقد است که افرادی که شیفته پیشرفت های علمی اخیرند، حتی برخی از فیلسوفان امروزی ادعا می کنند که فلسفه مرده است و علوم طبیعی (کیهان شناسی کوانتومی، علوم شناختی) می توانند به سؤالاتی که زمانی حوزه متافیزیک در نظر گرفته می شد پاسخ دهند: آیا جهان ما متناهی است؟ آیا ما اراده آزاد داریم؟ و غیره. این مقاله سعی دارد با طرح یک سری سؤالات، این ادعاها را زیر سوال ببرد. اول اینکه به راحتی می توان نشان داد که علم مدرن خود بر یک سری گزاره های فلسفی تکیه دارد. دوم، آنچه که نقش علم را در جهان ما توضیح می دهد پیوند آن با سرمایه داری است. سوم، ما باید بین دانش و حقیقت تمایز قائل شویم: نه تنها فلسفه، بلکه گفتمان های دیگر (مانند مارکسیسم یا روانکاوی) نیز مفهومی از حقیقت را اجرا می کنند که نمی توان آن را به دانش تقلیل داد. افزون بر این، فیلسوف دانشگاه میامی، پروفسور سوزان هاک نیز در مقاله خود تحت عنوان «فلسفه علم گر، نه! و فلسفه علمی، آری!» به دفاع از فلسفه علمی در مقابل فلسفه علم گرا پرداخته است و معتقد است که اگر قرار است تحقیق علمی موفق ممکن شود، باید جهانی وجود داشته باشد که مستقل از این باشد که ما چگونه آن را باور داریم، و در آن انواع و قوانینی وجود داشته باشد. و ما باید دستگاه حسی برای درک چیزها و رویدادهای خاص، و ظرفیت بازنمایی آنها، ایجاد حدسیات توضیحی تعمیم یافته، و بررسی چگونگی مقاومت این حدس ها در برابر تجربه بیشتر را داشته باشیم. این که آیا این پیش شرط ها برآورده می شوند، سؤالی نیست که علوم بتوانند به آن پاسخ دهند. به طور خاص فلسفی است. به همین دلیل است که اشکال بی شمار فلسفه علمی رایج امروزی (عصب فلسفه، فلسفه تجربی، متافیزیک طبیعی، تقلیل گرایی انجیلی، و غیره)، همگی در هسته شان توخالی هستند. آیا این بدان معناست که ما باید به مدل تحلیلی قدیمی و پیشینی بازگردیم؟ نه! آنچه در عوض مورد نیاز است، فلسفه علمی است به معنایی که پیرس بیش از یک قرن پیش بیان کرد: فلسفه با انگیزه میل واقعی برای کشف حقیقت، و تکیه نه تنها بر عقل، بلکه بر تجربه - نه تنها تجربه خاص و متقاعد کننده مورد نیاز علوم، اما توجه دقیق به جنبه های تجربه روزمره آنقدر آشنا است که ما به سختی متوجه آنها می شویم.
در این شماره در قالب ده مقاله ازمتفکران و فیلسوفان شناخته جهانی از کشورهای مختلف مثل آمریکا، سوئیس، هلند، انگلستان، هند و نیجریه مقالاتی درباره رابطه علوم و فلسفه در عصر حاضر منتشر شده است. مثل پروفسور رابرت هانا از دانشگاه کلرادوی آمریکا، پروفسور سوزان هاک از دانشگاه میامی آمریکا و دیگر متفکران خارجی و داخلی.
شماره دوم این ویژه نامه به زبان فارسی در شماره 37 زمستان 1400 منتشر خواهد شد. لینک شماره 36 ویژه نامه: https://philosophy.tabrizu.ac.ir/issue_1451_1535.html
این مجله تنها مجله Q1 ایران در ISC است و در جدیدترین رتبه بندی کمیسیون نشریات وزارت علوم رتبه الف را کسب کرده و چندین پایگاه استنادی جهانی مثل DOAJ و دیگر پایگاه ها نمایه شده است. سردبیر این مجله دکتر محمد اصغری، دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تبریز است.
اولین مجموعه از کتب انتشار یافته دانشگاه تبریز به صورت الکترونیکی منتشر شد
