به گزارش سایت خبری ساعد نیو به نقل از مهر، بر اساس آنچه در بند ۱ تبصره ۶ قانون بودجه ۱۳۹۹ به تصویب رسید، برای نخستین بار، نمایندگان مجلس دهم یک پایه مالیاتی جدید در ایران راه اندازی کردند که طبق این ماده قانونی، دولت می توانست از مالکان واحدهای مسکونی گران قیمت، مالیات اخذ کند.
در این تبصره از قانون بودجه ۱۳۹۹ آمده بود هر واحد مسکونی با ارزش روز معادل ۱۰ میلیارد تومان و بیشتر به نرخ زیر مشمول مالیات می شود:
۱- نسبت به مازاد ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان، یک در هزار
۲- نسبت به مازاد ۱۵ تا ۲۵ میلیارد تومان، دو در هزار
۳- نسبت به مازاد ۲۵ تا ۴۰ میلیارد تومان، سه در هزار
۴- نسبت به مازاد ۴۰ تا ۶۰ میلیارد تومان، چهار در هزار
۵- نسبت به مازاد ۶۰ میلیارد تومان به بالا، پنج در هزار
در این ماده قانونی که به قانون مالیات بر خانه های لوکس مشهور شد، آمده بود که دولت (وزارت اقتصاد) می بایست با همکاری دستگاه های ذی ربط از جمله معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، آئین نامه اجرایی مربوطه را تهیه و پس از تصویب در هیئت دولت، ابلاغ و اجرا کند.
با این حال آئین نامه اجرایی این قانون علی رغم اتمام زمان آن، هیچ گاه به کمیسیون اقتصاد و سپس صحن هیئت دولت نه ارسال و نه تصویب شد.
قانون بودجه ۱۴۰۰ درباره مالیات بر واحدهای گران قیمت چه می گوید؟
با وجود مهجور بودن قانون مالیات بر خانه های گران قیمت، این پایه مالیاتی که در ایران تا کنون سابقه اجرا نداشته، در قانون بودجه ۱۴۰۰ نیز لحاظ و در مجلس تصویب و در شورای نگهبان تأیید شد؛ با این تفاوت که علاوه بر واحدهای مسکونی گران قیمت شهری، در سال جاری قرار است از واحدهای ویلایی و باع ویلاها نیز مالیات اخذ شود.
طبق بندهای ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۰، در سال جاری (۱۴۰۰)و احدهای مسکونی و باغ ویلاهای گران قیمت به شرح بندهای زیر مشمول مالیات بر دارایی (سالانه) می شوند:
واحدهای مسکونی (با احتساب عرصه و اعیان) با ارزش روز معادل یکصد میلیارد ریال (۱۰ میلیارد تومان) و بیشتر به نرخ های زیر:
۱-۱- نسبت به مازاد ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان یک در هزار
۱-۲- نسبت به مازاد ۱۵ تا ۲۵ میلیارد تومان دو در هزار
۱-۳- نسبت به مازاد ۲۵ تا ۴۰ میلیارد تومان سه در هزار
۱-۴- نسبت به مازاد ۴۰ تا ۶۰ میلیارد تومان چهار در هزار
۱-۵- نسبت به مازاد ۶۰ میلیارد تومان به بالا پنج در هزار
در محاسبه مالیات موضوع این بند، هر واحد مسکونی یک مستقل محسوب و جداگانه مشمول مالیات می باشد.
۲- موارد زیر مشمول این مالیات نمی باشند:
۲-۱- واحدهای مسکونی در حال ساخت
۲-۲- واحدهای مسکونی در سال تملک
مالیات از املاکی که مالک نقشی در افزایش ارزش آن ندارد
یکی از مهمترین وجوه شباهت در مواد قانونی مالیات بر خانه های گران قیمت در سال های ۹۹ و ۱۴۰۰، پایه قرار دادن واحدهای مسکونی ۱۰ میلیارد تومان به بالاست.
این در حالی است که متوسط قیمت مسکن در سال های ۹۹ و ۹۸ به ترتیب ۲۳.۸ و ۱۳.۲ میلیون تومان بود که نشان دهنده رشد ۸۰.۳ درصدی قیمت مسکن در سال گذشته (۹۹) نسبت به سال قبل از آن (۹۸) را نشان می دهد.
این رشد قیمت سبب می شود تا ارزش بسیاری از واحدهای مسکونی که در سال ۹۸ (به عنوان سال پایه محاسبه قیمت مسکن برای تعیین مالیات بر واحدهای گران قیمت) به دلیل تورم سالانه مسکن و همچنین تورم عمومی، افزایش یابد؛ بدون آنکه مالکان این واحدها نقشی در افزایش این ارزش املاک داشته باشند.
همین موضوع سبب شده تا این پایه مالیاتی هم موافقان و هم مخالفانی داشته باشد.
رئیس سازمان مالیاتی: آئین نامه مالیات از خانه های لوکس در کمیسیون اقتصاد دولت تصویب شد
امیدعلی پارسا رئیس سازمان امور مالیاتی نیز ۱۳ بهمن ماه سال گذشته در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره علت تعلل در تصویب آئین نامه مالیات بر خانه ها و خودروهای لوکس گفت: آئین نامه مدت ها قبل توسط سازمان امور مالیاتی به دولت ارسال شد و به تازگی در کمیسیون اقتصاد دولت تأیید شده است.
وی افزود: این آئین نامه احتمالاً طی این روزها (روزهای پایانی سال گذشته) ابلاغ خواهد شد.
پارسا تصریح کرد: با ابلاغ آئین نامه، عملاً اخذ مالیات از خانه ها و خودروهای لوکس کلید خواهد خورد و در آن جریمه های سنگینی برای کسانی که از این مالیات فرار کنند در نظر گرفته شده است.
گفتنی است علی رغم اعلام معاون وزیر اقتصاد، بر اساس آنچه در وب سایت رسمی دفتر هیئت دولت آمده، هیچ گاه نه در مصوبات کمیسیون های دولت و نه در مصوبات صحن دولت، این آئین نامه نه مطرح شده و نه به تصویب رسیده بود.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس: مالیات بر عایدی سرمایه، مهمتر از مالیات بر خانه های گران قیمت
مهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در برنامه زنده تلویزیونی در نیمه نخست اسفند ماه سال گذشته درباره مالیات خانه های گران قیمت با اشاره به اینکه قانون مالیات بر خانه های لوکس در قانون بودجه سال ۹۹ هم دیده شده بود، افزود: قرار بود در ۳ ماهه آئین نامه اجرایی این قانون تهیه و تصویب و در بقیه ماه های سال اجرایی شود که این اتفاق رخ نداد. این اتفاق قطعاً از مصادیق ترک فعل است
وی افزود: مجموع درآمدهای دولت از محل سه مالیات بر واحدهای مسکونی، خودرو و گوشی های موبایل گران قیمت، ۶ هزار میلیارد تومان برای سال جاری در نظر گرفته شده است. کسری بودجه دولت یکی از موتورهای تورم زایی است که باید جلوی آن گرفته شود؛ مالیات نیز یکی از اصلی ترین ابزارها برای جلوگیری از کسری بودجه است.
طغیانی اظهار داشت: مالیات بر عایدی سرمایه، اصلی ترین ابزار جلوگیری از رشد نقدینگی و تورم زایی در کشور است.
وی در خصوص وجود زیرساخت های اطلاعاتی اخذ مالیات از خانه های گران قیمت گفت: در حال حاضر سامانه های اطلاعاتی درباره خودرو و گوشی موبایل موجود است اما در خصوص مسکن در شهرها می توانیم از سامانه سازمان ثبت اسناد و املاک استفاده کنیم.
نماینده مجلس دهم افزود: طی ماه های آینده سامانه جامع املاک و اسکان که برای موضوع مالیات بر خانه های خالی به تصویب رسید، اجرایی می شود و می توانیم از آن برای اجرای قانون مالیات بر خانه های گران قیمت هم استفاده کنیم.
وی در خصوص ملاک گذاری تعیین پایه ۱۰ میلیارد تومان برای محاسبه مالیات بر خانه های لوکس گفت: این قیمت ها کارشناسی شده است.
کارشناس اقتصاد مسکن: نیازی به مالیات بر واحدهای لوکس نبود؛ همان عوارض نوسازی است که شهرداری می گیرد
محمود اولاد کارشناس اقتصاد مسکن در گفت وگو با خبرنگار مهر با مخالفت با اخذ مالیات از خانه های گران قیمت، آن را حاصل رشد جمعی ارزش بسیاری از کالاها، همزمان با تورم دانست.
وی افزود: تا جایی که می دانم، مالیات بر مستغلات در دنیا متعلق به دولت های محلی (مدیریت شهری) است. فلسفه آن هم این است که بخش عمده خدمات شهری، بویژه اثرات بیرونی مثبت شهرنشینی، به مالکیت ها تعلق می گیرد و با افزایش ارزش دارایی مالکانه همراه است. بنابراین، افراد نسبت به میزان مالکیتشان مالیات می دهند.
اولاد ادامه داد: جالب تر اینکه ما هم در ایران، عوارض نوسازی را داریم که شهرداری ها اخذ می کنند، عوارض نوسازی دقیقاً برحسب اندازه مالکیت و ارزش آن است؛ هر چند فعلاً ارزش گذاری به صورت درست انجام نمی شود. بنابراین، کسی که ارزش ملکش بالاست، عوارض نوسازی بیشتری هم می دهد.
وی یادآور شد: بنابراین وضع مالیات بر املاک لوکس که می توان از آن به عنوان مالیات بر مستغلات یاد کرد، نوعی مالیات مضاعف محسوب می شود و ربطی به دولت مرکزی ندارد. پس بهتر بود قانون عوارض نوسازی اصلاح می شد.
مقام مسئول: احتمالاً تا ۱۰۰ هزار خانه لوکس فقط در تهران داریم
یک مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره آئین نامه اجرایی قانون مالیات بر خانه های گران قیمت با اشاره به تهیه این آئین نامه به صورت مشترک میان دو وزارت راه و اقتصاد، گفت: با توجه به شباهت مواد قانونی مورد نظر در خصوص این پایه مالیاتی، به احتمال زیاد همین آئین نامه تهیه شده، برای ارائه به هیئت دولت در سال جاری هم مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وی که خواست نامش در گزارش ذکر نشود، افزود: موضوع اصلی این قانون، نحوه شناسایی خانه های گران قیمت است؛ البته قابل شناسایی نیست ولی بسیاری از خانه های ویلایی و آپارتمانی در مناطق خاصی از تهران و برخی کلانشهرها مشمول این قانون می شود؛ اما آماری از تعداد خانه های گران قیمت در دست نیست.
این کارشناس اقتصادی گفت: با توجه به اینکه کف ارزش خانه های مشمول مالیات بر خانه های گران قیمت، ۱۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده و همچنین با توجه به اینکه ارزش واحدهای مسکونی در سال های اخیر افزایش قیمت شدیدی داشته اند، تعداد خانه های مشمول این پایه مالیاتی، افزایش یافته است.
وی ادامه داد: باید با استفاده از دفترچه تقویم املاک که هر ساله سازمان امور مالیاتی تهیه می کند، فرمولی برای تعیین ملاک خانه های گران قیمت تهیه شود؛ در تهران حدود ۳ میلیون واحد مسکونی داریم که احتمالاً تا ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در تهران مشمول مالیات بر خانه های گران قیمت می شود.
این کارشناس اقتصادی، مالیات بر خانه های گران قیمت را جایگزینی بر عوارض نوسازی دانست و گفت: باید این نوع مالیات را شهرداری ها دریافت کنند که در حال حاضر هم این عوارض اخذ می شود.
نقطه ضعف عجیب قانون / راه ساده برای فرارمالیاتی!
وی از دیگر نقاط ضعف این قانون را استثناهای ذکرشده در آن دانست و اظهار کرد: بر اساس مصوبه مجلس یازدهم، واحدهای مسکونی در حال ساخت و واحدهای مسکونی در «سال تملک» از مالیات بر خانه های گران قیمت معاف هستند؛ اولاً چرا باید چنین استثناهایی داشته باشیم؟ چرا باید سازنده ها با استفاده از منابع مالی مردم در بانک ها، تسهیلات بگیرند و با آن واحد مسکونی گران قیمت بسازند و از مالیات هم معاف شوند؟
این پژوهشگر اقتصاد مسکن گفت: ثانیاً، هر فردِ مالکِ واحدِ گران قیمت می تواند با استفاده از این استثنا که در لایحه دولت وجود نداشت، ولی در مجلس به آن اضافه شد، واحد گران قیمت خود را از این مالیات با ترفند خرید و فروش صوری آن در هر سال، معاف کند!
مالیات خانه های خالی به صندوق ملی مسکن می رود
