اما واقعا چه اتفاقی برای یک گیاه رخ می دهد که باعث پژمردگی آن می شود؟ اینجاست که باید علت پژمردگی گیاهان آپارتمانی و راه حل آن ها را جستجو کرد. به این منظور با گُل سِتان همراه باشید. در این مطلب ابتدا منظور از پژمردگی گیاه را به شما گفته و سپس علت پژمردگی گیاهان را به شما آموزش خواهیم داد تا بعد از خرید گل و گیاه بتوانید به خوبی از آن ها مراقبت کرده و در صورت مشاهده پژمردگی در برگ های آن ها از پس حل آن ها برآیید. همه ما به دنبال این هستیم که بدانیم چگونه گل و گیاه مان را تازه نگه داریم و به خاطر همین سعی می کنیم که از راه های درستی برای نگهداری آن ها کمک بگیریم. در این قسمت از ساعد نیوز قصد داریم به شما بگوییم که چه اشتباهاتی باعث می شوند تا گل های طبیعی تان زودتر پژمرده شوند. پس با ما همراه باشید تا این اشتباهات را برایتان توضیح دهیم.
منظور از پژمردگی گیاه چیست؟
برای این که علت پژمردگی گیاهان را بدانیم، ابتدا باید این موضوع را بررسی کنیم که چرا یک گیاه پژمرده می شود و چه چیزی باعث می شود برگ ها و ساقه های گیاه استوار و صاف بمانند؟ گیاهان موجوداتی زنده هستند و برای تامین مواد مغذی به ریشه و آب نیاز دارند. درون تمام اندام های گیاه لوله هایی به نام زایلم وجود دارد. این لوله ها کار انتقال آب از ریشه به برگ ها را انجام می دهند. آب منتقل شده به برگ ها توسط پدیده ای به نام مویینگی در کنار یکدیگر تجمع می کنند و چیزی به نام آماسیدگی را به وجود می آورند. این آماسیدگی همان چیزی است که گیاه نیاز دارد تا بتواند برگ ها و ساقه های خود را سفت، محکم و استوار نگاه دارد. پس از مدتی این آب تجمیع شده توسط روزنه های روی برگ تبخیر می شود و پدیده ای به نام تَرادَمِش را ایجاد می کند. جالب است بدانید که بیش از 95% آب وارد شده به برگ ها تبخیر می شود! در صورتی که هر قسمت از این پروسه دچار مشکل شود، مثلا ریشه ها نتوانند آب مورد نیاز را تامین کنند، زایلم نتواند آب مورد نیاز را انتقال دهد، یا ترادمش در برگ ها با سرعت بیشتری رخ دهد، در نتیجه پدیده آماسیدگی دچار مشکل می شود و گیاه دیگر نمی تواند استواری و سفت بودن برگ ها و ساقه هایش را حفظ کند و در نهایت برگ ها یا ساقه ها پژمرده می شوند.
به زبان ساده و خلاصه پژمردگی در گیاهان حاصل برهم خوردن تعادل میان میزان آب دریافتی و میزان آب تبخیر شده است.
قرار دادن گل کنارِ ظرف میوه
گاز اتیلن که برای نگهداری و ماندگاری بیشتر میوه ها و سبزیجات استفاده می شود خطراتی برای گل و گیاه شما دارد طبق اطلاعات موجود، ظرف میوه یکی از اصلی ترین دلایلی است که باعث می شود گل و گیاه زودتر و سریع تر پژمرده شوند، زیرا بسیاری از میوه ها مثل سیب، موز و گوجه فرنگی سطح بالایی از گاز اتیلن تولید می کنند که در رشد گیاه تداخل ایجاد کرده و باعث پژمردگی و کوتاه شدن طول عمر آن ها می شود.
نور نامناسب
نور اصل ترین دلیل حیات گل ها و گیاهان است. امروزه با وجود انواع سبک های دکوراسیون به نیاز های گل و گیاهان توجه کمتری می شود .خیلی از افراد برای زیباتر کردن دکوراسیون، گل و گیاه را در یک گوشه از پنجره قرار می دهند اما ممکن است که در چنین حالتی نور مناسب به گیاه نرسد؛ همچنین ممکن است گیاه به خوبی نتواند تنفس کند، زیرا فضای اطراف آن باز نیست؛ پس بهترِ گیاه تان را در یک مکانی با نور کم یا باریک قرار ندهید.
هرس نکردن گیاه
تمام گیاهان چه در داخل خانه چه در بیرون خانه در معرض پژمردگی قرار دارند؛ با اینکه برای گیاهان خود آب کافی، نور، کود و گرما را تامین می کنید، اما باز هم آن ها پژمرده می شوند و این برای شما که برای هیچ کس چندان خوشایند نیست. گل و گیاه هر چند وقت یکبار باید هرس شوند و ساقه های آن ها هم کوتاه شود تا بتوانند شکوفه بزنند و دوباره گل بدهند؛ بنابراین باید چند وقت یکبار این کار را بکنید تا گیاه بتواند به اندازه کافی رشد کند.
کم آبی شایع ترین علت پژمردگی گیاهان
بیایید با شایع ترین دلیل پژمردگی گیاهان آغاز کنیم. کم آبی، باعث خشک شدن خاک و به طبع آن کمبود آب مورد نیاز برای ریشه های گیاه می شود. سیستم آب کماکان در رگ های گیاه در جریان و در حال تبخیر است، اما از سوی دیگر آب جدیدی وارد سیستم نمی شود و این باعث می شود تا آماسیدگی کاهش پیدا کند و گیاه جلوی چشمان شما پژمرده شود. تشخیص کم آبی بسیار ساده است. اگر شما برای مدتی به گیاه خود آب نداده اید و خاک گیاه شما بسیار خشک است، پس احتمالا با مشکل کم آبی روبرو هستید. احتمالا باید چندتایی برگ با لبه های قهوه ای نیز ببینید.
برای حل این مشکل کافی است میزان آب دهی را بیشتر کنید و امیدوار باشید که گیاه شما دوباره سرزنده خواهد شد. بعضی از گیاهان بیشتر تحمل پژمردگی را دارند و می توانند خود را به سرعت بازیابی کنند، اما در مجموع بهتر است اجازه ندهید هیچ گیاهی به سمت پژمردگی ناشی از کم آبی برود.
آب دهی زیاد از جمله دلایل پژمردگی گیاهان
این حالت دقیقا برعکس حالت قبلی و بسیار جدی تر است. در بخش پیشین گفتیم که یکی از دلیل های پژمردگی گیاهان عدم توانایی گیاه در دریافت آب کافی و درواقع همان کم آبی است. نقطه مقابل آن یعنی آب دهی زیاد نیز باعث همین اتفاق می شود، اما به نحوی دیگر؛ به این شکل که زمانی که به گیاهی بیش از حد آب بدهید، گیاه خودش را ابتدا با زرد شدن برگ ها و تورم بعضی اندام هایش نشان می دهد. آب دهی زیاد، به معنی خیس بودن بیش از حد خاک و عدم عبور جریان هوا در خاک است. این مساله باعث می شود باکتری ها و قارچ های مضر در اطراف ریشه رشد کند و باعث مرگ ریشه شود.
در این حالت، با وجود اینکه آب زیادی برای گیاه تامین می شود و خاک همیشه خیس است، اما مرگ ریشه منجر به عدم توانایی گیاه در تامین آب مورد نیازش می شود. اگر خاک گیاه همیشه خیس است، زهکشی خوبی ندارد و به کندی خشک می شود، احتمالا با مشکل آب دهی زیاد، پوسیدگی ریشه و پژمردگی مواجه خواهید شد. برای تشخیص این مشکل می توانید به دنبال برگ های زرد یا ورم بیش از حد در ساقه گیاه بگردید. پوسیدگی ریشه همچنین باعث قهوه ای یا سیاه شدن ریشه می شود. ممکن است حتی خاک بوی گندیدگی بدهد و این گندیدگی ممکن است به قسمت پایینی ساقه نیز سرایت کند. اگر آب دهی زیاد به مرحله ای برسد که گیاه شما را پژمرده کند، احتمالا باید با آن گیاه خداحافظی کنید. اما اگر در مراحل ابتدایی متوجه آن شدید، می توانید عادت آب دهی و زهکشی خاک را اصلاح کنید تا گیاه آسیب بیشتری نبیند.
غذا ندادن به گل ها
علاوه بر مواردی فوق یکی از اصلی ترین علت های پژمرده شدن گل مربوط به غذا ندادن به گل ها میباشد. منظور از غذا دادن به گل استفاده از مواد ضد باکتریایی است که باعث می شود رشد باکتری متوقف شود که در کنارش باید از آب تمیز و سیتریک اسید هم استفاده کنید که باعث سالم ماندنِ گل خواهد بود. خاک غنی از مواد مغذی، به گیاهان کمک می کند تا ریشه های سالم تری داشته باشند. خاک باغ یا گلدان خود را در اوایل بهار (پس از آخرین سرما) با مخلوط همه کاره یا مخلوط گلدان Miracle-Gro® ترکیب کرده و آماده کنید. این مواد حاوی غذای گیاهی مناسب مورد نیاز گیاه است، تا سبزیجات، گیاهان و گل های شما رشد قدرتمندی داشته باشند و اولین وعده مواد مغذی حیاتی خود را، از طریق ریشه ها دریافت نمایند.
تغییرات دما
تغییرات دما از جمله علت های پژمردگی گیاهان می باشد وقتی گیاه در دمایی قرار گیرد که تحمل آن را ندارد، همین دماست که علت پژمردگی آن می شود. اکثر گیاهان گرمسیری دمایی بین 15 درجه الی 32 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند و شرایطی خارج از این بازه دمایی باعث ایجاد آسیب در برگ ها، ساقه ها و حتی ریشه ها می شود. پژمردگی گیاهان براثر تغییرات دما دو حالت دارد: گرمای بیش از حد و سرمای بیش از حد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
حالت اول: گرمای زیاد
دمای بیش از حد، اغلب باعث آسیب مستقیم به بافت های گیاه می شود، اما ممکن است با تبخیر بیشتر آب، باعث پژمردگی گیاه نیز شود. در این حالت نیاز گیاه به آب بیشتر می شود، اما ریشه ها دیگر نمی توانند این نیاز را تامین کنند و تعادل به هم می ریزد. اگر گیاه شما در نور مستقیم خورشید، کنار وسایل گرمایشی یا اتاقی گرم قرار دارد ممکن است با این مساله مواجه شوید. ممکن است یک گیاه در زمستان در کنار پنجره ای نورگیر بسیار خوشحال باشد، اما در تابستان از طریق همان پنجره آسیب ببیند. فراموش نکنید خاک گیاهی که در محلی گرم قرار دارد، نسبت به گیاهی که در محلی خنک تر قرار دارد زودتر خشک می شود و نیاز به آب دهی بیشتری دارد. برای تشخیص این مشکل به نشانه هایی مانند سوختن برگ ها، پیچ خوردن برگ ها، ریزش برگ ها یا لبه های قهوه ای یا زرد در آن دقت کنید. برای حل این مشکل کافی است گیاه را به محلی خنک تر منتقل کنید و مطمئن شوید آب کافی به گیاه می رسد.
حالت دوم: سرمای زیاد
سوی دیگر ماجرا، سرمای بیش از حد قرار دارد که دلیل پژمردگی گیاهان است؛ اگر گیاه در محلی قرار گیرد که دمای هوا بسیار سرد باشد برگ ها، ساقه ها و ریشه هایش آسیب می بیند و این مساله باعث می شود ریشه نتواند آب مورد نیازش را تامین کند و پژمرده خواهد شد. این اتفاق برای گیاهان داخل خانه بسیار بعید است، اما اگر گیاه خود را در تابستان به بیرون منتقل می کنید، فراموش نکنید که با شروع پاییز آن ها را دوباره به داخل بیاورید تا از سرمازدگی در امان باشند.
آفات
آفت ها از جمله علت های پژمردگی گیاهان هستند که می توانند به گیاه شما بچسبند و از شیره آن ها تغذیه کنند و ازاین طریق باعث پژمرده شدن گیاه شما شوند. حشراتی مانند شپشک ها، کنه ها و شته ها معمولا مجرمان اصلی این اتفاق هستند. اگر تعداد این حشرات کم باشد مشکل بزرگی نیستند، اما زمانی که جمعیت آن ها افزایش پیدا کند، باعث از دست رفتن آب در گیاه و پژمردگی می شوند. از بین بردن این حشرات کار سختی نیست. بهتر است حداقل ماهی یک بار گیاه خود را کاملا بررسی کنید، تا پیش از اینکه جمعیت این حشرات زیاد شود آن ها را از بین ببرید.
بیمار شدن گیاه
برای مثال نوعی بیماری به نام فیوزاریوم وجود دارد که می تواند طی 24 ساعت برگ ها را پژمرده و سیاه کند. راه حل این مشکل، هرس کردن سریع برگ های بیمار و استفاده از قارچ کش های صنعتی است. بهتر است هرازگاهی گیاه را بررسی کنید، تا اگر نشانه ای از بیماری در آن دیدید بتوانید به سرعت اقدام کنید. فراموش نکنید که گیاه بیمار را باید به سرعت قرنطینه کنید و از سایر گیاهان جدا کنید، تا بیماری خود را به آن ها سرایت ندهد. بیماری ها معمولا حاصل نگهداری نامناسب، خیس ماندن بیش از حد و عدم تهویه هوای مناسب است. برای جلوگیری از بیماری گیاه خود مواردی مانند آب دهی بیش از حد گیاه، زهکشی نامناسب و استفاده از گلدان بیش ازحد بزرگ را در نظر داشته باشید. زیرا این ها شرایطی هستند که قارچ ها و باکتری ها عاشق آن ها بوده و به راحتی در این محیط رشد و پرورش می یابند. در صورتی که بیماری را به سرعت تشخیص دهید، می توانید گیاه خود را درمان کنید. بیماری ها از دیگر علت های پژمردگی گیاهان به شمار می روند که از دو طریق می توانند باعث پژمردگی گیاه شما شوند:
- تاثیر روی سلامت و عملکرد ریشه
- تاثیر روی جریان عبور آب و مواد مغذی در زایلم گیاه و از بین بردن آماسیدگی
رطوبت کم
رطوبت کم می تواند خودش دلیل پژمردگی گیاهان شود؛ چراکه بسیاری از گیاهان خانگی به رطوبتی بیشتر از آن چه در خانه است نیاز دارند. البته ممکن است در این شرایط زنده بمانند، اما نمی توانند عملکرد صددرصدی و رشد خوبی داشته باشند.
برای مثال بعضی گیاهان مانند خزه ها یا برخی ارکیده ها، نیاز به رطوبتی بالا دارند و در صورتی که این نیاز تامین نشود واکنش نشان می دهند. کمبود رطوبت معمولا در زمستان و در داخل خانه رخ می دهد، زمانی که سیستم گرمایشی داخل خانه هوا را خشک و بدون رطوبت می کند. همچنین اتاق های نورگیر و گرم نیز رطوبت بسیار کمی دارند. گیاهان حساسی که در این شرایط قرار می گیرند، به سرعت پژمرده می شوند. بنابراین در هنگام خرید اینترنتی گیاه یا خرید گیاه از گلفروشی ها حتما از میزان رطوبت مورد نیاز گیاه خود مطلع شده و اگر گیاهی را نگهداری می کنید که رطوبت بالایی نیاز دارد، باید مراقب این شرایط باشید. به این منظور می توانید از دستگاه بخور برای تامین رطوبت استفاده کنید یا مقداری آب و سنگ در سینی زیر گلدان بریزید به صورتی که آب با گلدان تماس پیدا نکند. همچنین کنار هم قرار دادن چند گیاه در کنار یک دیگر نیز به تامین رطوبت کمک می کند. مکان هایی مانند حمام یا آشپزخانه نیز رطوبت بالایی دارند ومی توانید گیاه مورد نظرتان را در آنجا نگهداری کنید.
مشکلات کوددهی
مشکلات کوددهی نیز می تواند علت پژمردگی گیاهان باشد. این مساله اغلب به خاطر کوددهی بیش ازحد است و کوددهی کم این مشکل را ایجاد نمی کند. شاید شما وسوسه شوید که با کوددهی زیاد، سرعت رشد گیاه خود را افزایش دهید، اما باید بدانید با این کار فقط به گیاه خود آسیب می زنید. شما باید به اندازه ای به گیاه کود بدهید که مواد غذایی مورد نیازش تامین شود. کود دادن بیش ازحد باعث مسمومیت و آسیب های شیمیایی می شود. این پروسه به ریشه های گیاه شما آسیب می زند و در نتیجه گیاه نمی تواند آب مورد نیاز خودش را تامین کند. برای حل این مشکل کافی است خاک گیاه را برای حدود 5 دقیقه با جریان آب بشویید و اجازه دهید آب از زیر گلدان خارج شود. این کار باعث می شود نمک های تشکیل شده که حاصل کوددهی بیش ازحد بوده، شسته شود و گیاه بتواند دوباره خود را بازیابی کند.
راهکارهایی برای تامین رطوبت مورد نیاز گیاهان آپارتمانی
