مننژیت انواع مختلفی دارد که عبارتند از: مننژیت باکتریایی، ویروسی و مننژیت قارچی که صرف نظر از یک سری علایم و نشانههای مشترک، هر یک ویژگیهای انحصاری خود را دارا میباشند.
در هر سنی امکان ابتلا به این بیماری وجود دارد اما مننژیت، بیشتر کودکان زیر پنج سال را تهدید میکند. مننژیت باکتریایی بیشتر در فصل زمستان شیوع پیدا میکند و مننژیت ویروسی در اواخر تابستان و اوایل پاییز.علایم مشترک مننژیت شامل تب و لرز، تهوع، سر درد، حساسیت به نور، کاهش هوشیاری، برآمدگی استخوان جمجمه و انحراف قوس سر و گردن به طرف عقب میباشد
علت بیماری مننژیت
بعضی از ویروسها، میکروبها و عوامل قارچی باعث به وجود آمدن این بیماری میشوند. گاهی بر اثر بیماریهای خونی و یا بیماری سل نیز مننژیت به وجود میآید.
نکته قابل توجه این است که مننژیت در مناطق پرجمعیت و در جایی که رعایت موارد بهداشتی کم است، بیشتر دیده میشود. کودکان مبتلا به بیماری سل، عفونت گوش، ریه وکم خونی بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
انواع مننژیت و راههای درمان آن
- برای مننژیت باکتریایی، آنتی بیوتیک تجویز می شود. نوع آنتی بیوتیک بستگی به باکتری دارد که باعث عفونت شده است.
- بیماران مبتلا به مننژیت ویروسی، به خودی خود، بعد از 7 تا 10 روز بهبود می یابند.
- بیماران مبتلا به مننژیت قارچی، داروهای ضد قارچ با دوز بالا دریافت می کنند.
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند:بیماران ایدزی، دیابتی و یا سرطانی، غالبا نیاز به درمان طولانی تری دارند.
- دیگر داروها و مایعات داخل وریدی درمان کننده علائمی همچون:ورم مغز، شوک و تشنج می باشد.
- برخی از بیماران بر اساس شدت بیماری و نیاز به داروها، باید در بیمارستان بستری شوند.
نشانههای مننژیت
سر درد، تب بالا، استفراغ، تغییر در سطح هوشیاری، عدم حرکت گردن و درد در هنگام حرکت گردن، حساسیت بیش از حد به نور، تشنج به خصوص وقتی تب بالا باشد و در بعضی موارد بروز ضایعات پوستی به صورت کبودی از علائم این بیماری است.
برای پیشگیری از عوارض ثانویه مننژیت مانند ناشنوایی، ضایعات مغزی و مرگ باید هر چه سریعتر بیماری تشخیص داده شود و نسبت به درمان آن در بیمارستان اقدام شود. آزمایش مایع نخاع برای تشخیص بیماری بسیار ضروری است.
راه های تشخیص مننژیت
- کشیدن مایع مغزی نخاعی
- آزمایش خون
- عکسبرداری قفسه سینه
- سی تی اسکن سر
پیشگیری از مننژیت
ایمن سازی معمول واقعاً به مقداری زیادی در جلوگیری از ابتلا به مننژیت کمک می کند. واکسن بر علیه سرخک، HIB، فلج اطفال، اوریون، پنوموکوک، مننگوکوک به کودک شما در محافظت از مننژیت کمک می کند. این مهم است که واکسیناسیون کودک خود را برای بیماری مننژیت یک بار در 11 سالگی انجام داده و سپس دوز تقویت کننده در سن 16 سالگی را دریافت کنید علاوه بر این، بهداشت خوب نیز شما و کودک شما را در برابر مننژیت محافظت می کند چرا که بسیاری از ویروس ها و باکتری هایی که باعث این وضعیت می شوند کاملا رایج هستند.
درمان مننژیت
در صورت شک به مننژیت، پس از انجام آزمایشهای لازم و حتی پیش از آماده شدن جواب آزمایشها باید درمان فورا با آنتی بیوتیکها شروع شود. اگر جواب آزمایشها مشخص کند که کودک مبتلا به مننژیت ویروسی شده، آنتی بیوتیکها قطع میشوند و هیچ درمان دیگری به جز مُسکن لازم نیست. عفونتهای ویروسی معمولا پس از ۵ تا ۱۴ روز بسته به نوع ویروس خود به خود بر طرف میشود. اگر تشخیص مننژیت باکتریال تأیید شود، مصرف آنتی بیوتیک باید ادامه یابد، همچنین ممکن است برای کودک مایعات داخل وریدی (رگ) و داروی ضد تشنج تجویز شود.