دوران بارداری یکی از بهترین و تکرار نشدنی ترین دوران برای هر مادری است، اما تولد نوزاد مرده یا به عبارت دیگر مرده زایی کابوس بزرگی است، که بسیاری از خانم های باردار و خانواده هایشان با آن دست و پنجه نرم می کنند.در حالت کلی، استرس و نگرانی یکی از خط قرمزهای زندگی به ویژه در دوران بارداری است. اما بیش تر خانم های باردار معمولاً این نگرانی را دارند که نوزادشان قبل یا حین تولد دچار آسیب شود.تولد نوزاد مرده یا مرده زایی فقدان دردناکی است، که متاسفانه ممکن است برخی از خانواده ها آن را تجربه کنند. بنابراین داشتن اطلاعات کافی در این زمینه، می تواند در کاهش فشار روحی و روانی ناشی از این عارضه نقش موثری داشته باشد. از این رو در این مطلب قصد داریم تا نکاتی را در خصوص تولد نوزاد مرده با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم.
مرده زایی به چه معناست؟
تولد نوزاد مرده و یا مرده زایی، به معنای تولد نوزادی است که بدون هیچ گونه علائم حیاتی متولد شود. ممکن است تولد نوزاد مرده بعد از هفته بیست و چهارم بارداری و یا حین زایمان اتفاق بیفتد.در صورتیکه مرده زایی در سه ماهه سوم بارداری اتفاق بیفتد، از آن به عنوان مرگ رحمی نیز یاد می شود، چرا که مرده زایی، بر خلاف نام آن لزوماً به معنی تولد نوزاد مرده نیست. بلکه نداشتن علائم حیاتی جنین در سه ماهه سوم بارداری نیز مرده زایی محسوب می شود. در حالت کلی می توان تولد نوزاد مرده را به گروه های زیر تقسیم کرد:
- هفته ۲۰ تا ۲۷ : مرده زایی زودهنگام
- هفته ۲۸ تا ۳۶ : مرده زایی دیرهنگام
- بعد از هفته ۳۷ : مرده زایی پایانی
مرده زایی عارضه دردناکی است. بنابراین آگاهی از نحوه برخورد با خانواده هایی که دچار این بحران شده اند، به ویژه مادر بارداری که فرزند خود را از دست داده است، یکی از ضروریات است. چرا که مادر نوزادی که مرده به دنیا آمده است، هم از نظر عاطفی و احساسی و هم از نظر جسمی ضعیف شده است. بنابراین به حمایت و درک عمیقی نیاز خواهد داشت تا با قضیه کنار بیاید.
تولد نوزاد مرده یا مرده زایی چه علائمی دارد؟
تولد نوزاد مرده یا مرده زایی نیز مانند هر عارضه دیگری معمولاً با علائم و نشانه هایی همراه است. آگاهی از این نشانه ها می تواند در کنترل به موقع و پیشگیری از مرگ نوزاد تاثیرات به سزایی داشته باشد.هر چند وجود مشکلات کروموزومی و یا سایر مشکلات ژنتیکی که باعث مرده زایی می شوند، در بیش تر موارد غیر قابل کنترل هستند. اما در بسیاری از موارد توجه به علائم زیر و کنترل به موقع از عواقب غیر قابل جبران این پیامد کم کرد.اگر شما و یا یکی از عزیزانتان در حال سپری کردن دوران بارداری است، بهتر است در صورت مشاهده علائم زیر مسئله را جدی بگیرید. به این ترتیب احتمال تولد نوزاد مرده یا مرده زایی هم تا حد زیادی کاهش می یابد.
- سرگیجه
- تب شدید
- لکه بینی
- خونریزی از واژن
- گرفتگی های خفیف تا شدید شکمی
- عدم تشخیص ضربان قلب قابل تشخیص جنین
- بی تحرکی جنین
اگر نوزاد مرده به دنیا آمد چه کار کنم؟
همزمان که شما در تلاش برای مقابله با اخبار ناراحت کننده و جانکاه هستید، مجبور خواهید بود که با یک دو راهی ناراحت کننده مواجه شوید. اگر نوزاد شما قبل از درد زایمان فوت شده باشد، به شما این انتخاب و اختیار داده خواهد شد تا چطور بچه خود را به دنیا بیاورید. این انتخاب راحتی هم نیست. زایمان و به دنیا آوردن بچه ممکن است به طور طبیعی شما را مدت زمانی بیشتری در شوک نگه دارد وآغاز گر فرآیند غم و اندوه باشد.عموما، از لحاظ پزشکی برای مادر ایمن تر است که حمل بچه را تا آغاز درد زایمان ادامه دهد که حدودا 2 هفته پس از فوت بچه درون شکم مادر است. این بازه زمانی می تواند در ظاهر بچه هنگام زایمان، تاثیر بگذارد و بهترین کار آماده شدن برای این کار است.
بعضی از مادران ترجیح می دهند تا در سریع ترین زمان بچه خود را به دنیا بیاورند چرا که از لحاظ عاطفی برای بعضی از آنها فکر کردن در مورد حمل نوزاد مرده در رحم شان سخت و ناگوار است. اگر درد زایمان پس از دو هفته شروع نشده باشد، وضع حمل برای جلوگیری از لخته شدن خطرناک خون ضروری خواهد بود. در صورتی که در حین درد زایمان و وضع حمل، عوارض جانبی بوجود بیاید فقط روش سزارین پیشنهاد می شود.
علل شایع مرگ در نوزادان
در حالی که توضیحات زیادی در مورد علت مرگ نوزادان وجود دارد گاهی اوقات علت واضح است اما اغلب تحقیقات در مورد مرگ ضروری است. علل شایع مرگ در نوزادان عبارتند از:
- ناهنجاری جنینی یا نقص مادرزادی
- خونریزی از جفت
- جفت به درستی کار نمی کند
- مشکلات بند ناف
- عوارض حین زایمان
- نارس بودن و عوارض مربوط به آن
- عفونت ها
پس از مرگ نوزاد ممکن است تعدادی آزمایش برای یافتن علت مرگ پیشنهاد شود. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون از مادر
- معاینه جفت
- اشعه ایکس و سایر تکنیک های تصویربرداری
- معاینه پس از مرگ نوزاد
اطلاعات بیشتر در مورد پس از مرگ
معاینه پس از مرگ یا کالبد شکافی یک معاینه پزشکی از نوزاد بوده که ممکن است شامل جراحی باشد یا نباشد. هدف از معاینه پس از مرگ کشف علت مرگ نوزاد تا حد امکان است. یک پاتولوژیست متخصص معاینه را انجام می دهد و حتی با وجود اینکه نوزاد فوت کرده است، آسیب شناس آموزش می بیند تا با کودک مانند هر کسی که عمل می کند با احترام و مراقبت رفتار کند. والدین همچنین می توانند ترجیح خود را در مورد برداشتن اعضای بدن برای آزمایش بیان کنند. پس از مرگ می تواند اطلاعات زیر را ارائه دهد:
- علل مرگ یا مواردی که به عنوان علل مرگ حذف شوند
- سن بارداری
- جنسیت نوزاد
- زمان مرگ
- تأثیر مشکلات ژنتیکی یا فیزیکی
روش های خارج کردن جنین مرده از رحم
پزشک می تواند بعد از تشخیص مرگ جنین، هرچه سریع تر نسبت به زایمان و خارج کردن جنین اقدام کند یا با توجه به شرایط مادر و زمان بارداری، مدتی را برای زایمان طبیعی و خروج جنین منتظر بماند. مادر در طول این مدت، توسط پزشک تحت نظر قرار می گیرد تا دچار عفونت یا ایجاد لخته خون نشود. برای خروج جنین مرده، از دو روش القای زایمان یا عمل اتساع و تخلیه به شکل زیر استفاده می شود:
القای زایمان
اگر مادر در سه ماهۀ سوم بارداری باشد، معمولاً از این روش استفاده می شود. در این روش اگر دهانۀ رحم مادر هنوز برای زایمان آماده نباشد و به حد کافی باز نشده باشد، پزشک با ورود دارو به واژن، فرایند باز شدن دهانۀ رحم را تسریع می کند و سپس با تزریق هورمون اکسی توسین که منجر به انقباضات رحمی می شود، فرایند زایمان را آغاز می کند. بسیاری از زنان قادر به زایمان از طریق واژن هستند.
اتساع و تخلیۀ رحم یا کورتاژ
اگر مادر در سه ماهۀ دوم بارداری باشد و امکانات پزشکی کافی باشد، پزشک می تواند جنین را توسط عملی به نام اتساع و تخلیه یا کورتاژ تخلیه ای از رحم خارج کند. این روش ممکن است با بیهوشی کامل یا از طریق بی حسی موضعی و تزریق آرام بخش انجام شود و در آن پزشک ابتدا دهانۀ رحم را باز و سپس با استفاده از ابزار هایی، جنین و جفت را از رحم جدا و توسط دستگاه ساکشن و مکنده از رحم خارج می کند.
چگونه می توان با مادری که دچار مرده زایی شده است مدارا کرد؟
همان گونه که می دانید تولد نوزاد مرده، برای خانواده نوزاد و به ویژه مادر بسیار دردناک است. چرا که در تمامی طول بارداری فکر همه بر رویای شیرین تولد یک فرشته معطوف بوده است. اما به یک باره همه چیز عوض شده است . خنده های شیرین و لمس فرشته ای آسمانی جای خود را به سوگواری داده است.این خاطره تلخ معمولا به لحاظ روحی برای خانواده نوزاد و بالاخص مادر و پدرش غیرقابل باور است. بنابراین مدارا با آن ها و درک اندوه ناشی از فقدان فرزندشان، بسیار حائز اهمیت خواهد بود.به همین دلیل است که بیش تر پزشکان توصیه می کنند تا خانواده ای که نوزاد خود را اینگونه از دست می دهند، حتما باید به یک روانشناس مراجعه کنند. زیرا رویارویی با چنین غمی گاهی از توان خانواده خارج است.
نکته حائز اهمیتی که در این زمینه همواره باید به آن توجه شود، پرهیز از بی اهمیت جلوه دادن مسئله و از بین بردن تمامی خاطرات است. زیرا خانواده سوگوار نوزاد، برای پذیرش اتمام این رویای شیرین که به مرثیه ای تلخ منتهی شده است، زمان کافی برای سوگواری در اختیار داشته باشند. در غیر این صورت نمی توانند با شرایط موجود کنار بیایند.
دلایل دیر دندان درآوردن نوزاد
