گلیم نیز مانند فرش دارای دو نوع ماشینی و دستباف است که هر دو در صورت با مراقبت عمر طولانی خواهند کرد. جنس اکثر انواع گلیم ماشینی بی سی اف است که در آشپزخانه و اتاق خواب استفاده می شود.
قابلیت شستشوی راحت و سبکی این جنس، آن را به محصولی پرکاربرد برای این مناطق خانه تبدیل کرده است. گلیم های ماشینی در جنس اکریلیک و پلی استر نیز در بازار یافت می شوند که با قیمت های مختلف در دسترس هستند.
جنس دیگر گلیم پشم است. مهم است که این جنس گلیم در معرض رطوبت نباشد، چراکه نسبت به جنس های دیگر بیشتر پوسیده می شود.
گلیم های دستباف دارای ارزش زیادی هستند که با رنگ های طبیعی ساخته شده و در نقش و نگارهای مختلف زینت بخش منازل هستند. گلیم های دستباف ارزش مادی بیشتری از مدل ماشینی داشته و ضرورت دارد که از آن ها به دقت نگهداری شود و ترجیحا در منزل شسته نشوند، چراکه شستشوی غیراصولی موجب کاهش طول عمر آن خواهد شد.
گلیم ها مقاومت بالایی دارند اما شیوه نگه داری و مصرف شما بسیار در مدت زمان یکپارچگی بافت آن اثر دارد و بنابراین نیاز به مراقب ویژه ای برای نگه داری، شستشو و تمیز کردن آن است. همچنان که توصیه می کنیم به هیچ عنوان از شوینده های قوی و ابزار برنده و خشن برای تمیز کردن آن استفاده نکنید.
نکات اصولی برای شستن گلیم در خانه
گلیم کالایی است که ارزش مادی و معنوی بالایی دارد و مهم است که در صورت کثیفی به صورت اصولی شسته شود. دو راه برای شستن گلیم وجود دارد.
شستشوی آن در منزل و یا سپردن آن به دست متخصصین قالیشویی.
- غبارگیری معمولی از گلیم در منزل به وسیله جاروبرقی انجام می شود. برخی به اشتباه با جاروبرقی به گلیم می کوبند، اما این کار موجب گسیختگی تار و پود گلیم شده و به آن لطمه می زند. جاروبرقی باید در جهت خواب گلیم انجام شود.
- گلیم را در محلی خارج از منزل خود و بر روی علف یا ماسه به همراه آب سرد بشویید و از قرار دادن آن بر روی سطح صاف بپرهیزید؛ زیرا نیاز است که آب استفاده جهت شستشوی گلیم از طرف دیگر آن خارج شود در غیر این صورت با ماندن در تاروپود آن باعث از بین رفتن تدریجی رنگ آن خواهید شد.
- از یک صابون نرم طبیعی و یا شامپو بچه جهت شستشوی گلیم استفاده کنید.
- از یک براش نرم استفاده کنید و هر دو طرف گلیم را به آرامی بسابید.
- گلیم را در جایی که سایه قرار دارد پهن کنید تا خشک شود.
- در مرحله بعد با استفاده از شامپو فرش، گلیم شسته می شود. استفاده از شامپو فرش نامناسب جنس گلیم را خراب کرده و موجب زبری، کهنگی و یا تغییر رنگ آن می شود.
همچنین شستن گلیم با آب خالی نیز باعث ماندن رطوبت روی آن می شود و در نتیجه این کالا بوی بدی خواهد گرفت.
یکی از معضلاتی که شستشوی خانگی گلیم برای افراد دارد، خشک کردن آن بخصوص در ایام سرد سال است. پهن کردن گلیم از روی بند یا نرده به بافت آن آسیب می زند و کار درستی نیست.
اگر گلیم شما کم رنگ شده از ترکیب برابر سرکه سفید و آب سرد برای شستشوی گلیم استفاده کنید.
استفاده از شامپو فرش
- قبل از استفاده از شامپو فرش حتما روی آن را جارو کنید (غبارگیری) .
- برای تهیه ماده اولیه جهت شستشو یک لیتر آب و دو فنجان شامپو فرش را درون ظرفی ریخته و خوب هم بزنید ( هربار این کار را تکرار کنید )
- ماده اولیه که در مرحله قبل ساخته شده را با یک یا اسفنج روی گلیم بمالید . اسفنج بر روی گلیم باید به آرامی کشیده شود ؛ ( زیرا فقط پرز گلیم شما کثیف شده ) است.
نکته 1 : سعی کنید برای شستشوی گلیم ها ( کلیه گلیم ها ) به هیچ عنوان از آب خالی استفاده نکید زیرا لوچ و چسبنده شده و دیرتر خشک می شود ، بدلیل اینکه رطوبت حاصله آب به ریشه های گلیم رسیده و ریشه ها در محیط مرطوب می پوسند و اگر چند بار این کار را تکرار کنید ، به مرور زمان گلیم شما حتما "می پوسد .نکته 2 : کف شامپو فرش کثیفی روی پرزهای گلیم را در خود حل کرده و ظرف نیم ساعت در مجاورت اکسیژن هوا ناپدید می شود که در این مدت نباید روی گلیم راه بروید.
- سعی کنید برای شستشوی گلیم ها از قسمت بالای گلیم شروع به کار کنید تا روی قسمت هایی که کف شامپو را مالیده اید، راه نروید.5-پس از نیم ساعت که شامپو فرش مالیده شده روی گلیم خشک شد یک دستمال زبر و یا تور پرده را روی گلیم بمالید ( این عمل را در جهت خواب گلیم انجام دهید) ، سپس با یک جاروی زبر یا جاروی چوبی آن را به سمت خواب گلیم جارو بزنید.
با لکه یا رنگی که به طور تصادفی روی گلیم ایجاد شده چه کار کنیم؟
- به کمک انگشت، قاشق یا هر وسیله مشابه به سرعت ذرات باقی مانده روی گلیم را از ناحیه موردنظر جدا کنید.
- به کمک یک پارچه، اسفنج و یا کاغذ توالت از گسترش لکه یا کثیفی جلوگیری کنید.
- ناحیه موردنظر را در معرض فشار کمی از آب سرد قرار دهید تا رنگ لکه موجود از بین برود(بهتر است این کار را در حمام و یا به کمک یک ظرف که در زیر محل آب کشی قراردادید انجام دهید).
- اگر لکه موردنظر از بین نرفت از ترکیب شامپو بچه و پاک کننده های پشمی به همراه آب سرد استفاده کنید.
- از جوش شیرین نیز میتوان برای پاک کردن لکه های باقی مانده روی گلیم استفاده کرد، جوش شیرین را روی ناحیه مورد نظر که قبلا خیسانده اید بپاشید و سپس به کمک یک حوله به مدت دو تا سه دقیقه روی آن بیاستید و پس از آن ناحیه مورد نظر را آب کشی نمایید.
نکات اصولی برای شستن گلیم در قالیشویی
اولین مزیت شستن گلیم در قالیشویی صرفه جویی در وقت و انرژی است. مشغله های فراوان در ماه های آخر سال مانع از آن می شود که گلیم به صورت اصولی در منزل شسته شود. در حالی که در مراکز قالیشویی این کار با دقت و حوصله فراوان انجام می شود.
همچنین مراکز مدرن قالیشویی با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و با کمترین دخالت عامل انسانی اقدام به شستن می کنند. موادی که در قالیشویی برای شستن گلیم به کار برده می شوند، کیفیت بالایی داشته و آسیبی به گلیم نخواهند زد.
از دیگر مزایای شستن گلیم در قالیشویی خشک کردن آن در مراکز خشک کن مخصوص است.
این مراکز با برخورداری از گرمخانه های مجهز، امکان ورود هرگونه حشرات موذی یا گرد و غبار را که در شیوه های سنتی شستن گلیم و یا شستن آن در منزل هست، کاهش می دهند.
مراکز قالیشویی پیش از شستن گلیم آن را به دقت بررسی می کنند و در صورتی که نیاز به تعمیر داشته باشد به مشتریان خود گزارش می دهند. مشتریان اینگونه می توانند از خدمات تعمیر گلیم نیز بهره مند شوند.
نکات مهم برای نگهداری گلیم
با به کارگیری چند نکته ساده، می توانید به طول عمر گلیم خود کمک کنید. برای مثال بهتر است گلیم برای مدت طولانی زیر تابش مستقیم نور خورشید نباشد. همچنین نقاط تاریک بدون هیچ نوری نیز برای گلیم مناسب نیستند.
زیر پایه میزها و مبل ها معمولا از کفی های مخصوص استفاده کنید که جای پایه مبلمان روی گلیم نماند.
بهتر است هر چند وقت یکبار جای وسایل خانه را عوض کنید تا از فشار دائمی به یک نقطه کاسته شود. این کار در تغییر روحیه و فضای خانه نیز موثر است.
بهتر است به طور مداول گلیم را جارو کنید تا آلودگی و گرد و غبار در تار و پود آن نفوذ نکند.
بخصوص برای افرادی که فرزند کوچک در منزل دارند، دارندگان حیوانات خانگی و افرادی که مبتلا به آلرژی هستند، شستن گلیم به صورت دائم و همچنین جارو کردن آن در منزل توصیه می شود.
مزیت شستن گلیم در قالیشویی این است که تجهیزات مخصوص این مراکز گرد و غبار و موی حیوانات خانگی را که در تار و پود گلیم نفوذ کرده اند، گرفته و محصولی تمیز و پاکیزه همچون روز اول به شما تحویل می دهند.
هرگز از ماشین لباس شویی و یا خشک کن جهت شستشو و تمیز کردن گلیم استفاده نکنید.
از قدرت بالای جاروبرقی برای تمیز کردن گلیم استفاده نکنید زیرا به بافت آن آسیب خواهید زد.
همان طور که ذکر شد هرگز از شوینده های قوی و ابزار برنده و خشن برای شستشوی گلیم استفاده نکنید.
معرفی گلیم، تاریخچه و انواع آن
