بر اساس قانون مدنی ، حمایت و مراقبت جسمی و روحی از کودکانی که زیر سن بلوغ قرار دارند ، تحت عنوان حضانت فرزندان مورد شناسایی قرار گرفته است و احکام قانونی متناسب با آن پیش بینی گردیده است که به عنوان نمونه حضانت فرزندان پس از طلاق بر اساس سن کودکان ، به عهده یکی از والدین ( اعم از پدر یا مادر ) قرار خواهد گرفت . اما سوال مهمی که در ارتباط با حضانت فرزندان مطرح می شود آن است که مدت حضانت فرزند چقدر است و این مدت چه زمانی پایان یافته و تمام خواهد شد ؟ به همین مناسبت ، ابتدا به توضیح مختصری پیرامون مدت حضانت فرزند بر اساس قانون مدنی پرداخته و در ادامه نیز پایان مدت حضانت را در ارتباط با حضانت فرزندان دختر و پسر به صورت جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد .
حضانت فرزند
حضانت فرزند در واقع به معنای حمایت و مراقبت پدر و مادر از او می باشد. دادگاه پس از طلاق حضانت فرزند را به یکی از والدین او واگذار می کند . فردی که به عنوان سرپرست انتخاب می شود می بایست بسیار صالح باشد و مصلحت فرزند را بخواهد. مطابق قانون دختر و پسر از زمان تولد تا سن هفت سالگی تحت حضانت مادر می باشند. پس از هفت سالگی نیز پسر تا سن ۱۵ سالگی و دختر تا سن ۹ سالگی تحت حضانت پدر خواهند بود.
مدت حضانت فرزندان در قانون مدنی
حضانت در لغت به معنای نگهداری و مراقبت از کودک است . علی رغم اینکه در قانون مدنی تعریف دقیقی از کلمه حضانت فرزندان ارائه نشده است ؛ با این حال مفهوم حضانت فرزندان را می توان تحت عنوان مراقبت جسمی و همچنین حمایت عاطفی از کودکان تعبیر نمود . بر اساس قانون مدنی ، حضانت کودکان هم حق والدین است و هم تکلیفی است که بر عهده آنان قرار گرفته است . با این حال گاهی والدین به دلایلی همچون جدایی یا فوت ، قادر به نگهداری و مراقبت از کودکان خود نمی باشند که در این شرایط ، در قانون مدنی احکام ویژه ای وضع شده و مدت حضانت فرزند در رابطه با حضانت فرزندان دختر و پسر مشخص شده است که بر اساس ماده 1169 قانون مدنی : " برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند ، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است . بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف ، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد " .
پایان مدت حضانت فرزند دختر
همانگونه که در قسمت قبل اشاره شد ، حضانت فرزند دختر تا سن هفت سالگی به عهده مادر است . پس از اتمام هفت سالگی دختر ، حضانت به عهده پدر قرار می گیرد . لکن از آن جهت که حضانت فرزندان اعم از دختر و پسر تنها تا سن بلوغ ادامه می یابد ، پس از رسیدن دختر به سن بلوغ ، حضانت وی نیز به پایان خواهد رسید . بر اساس قوانین و مقررات جاری کشور ، می توان سن بلوغ دختران را نه سال تمام قمری دانست . بنابراین ، پس از اینکه دختر به سن نه سال تمام قمری برسد ، مدت زمان حضانت مادر و پدر بر وی نیز خاتمه یافته و به پایان می رسد . در صورت تمام شدن مدت حضانت فرزند دختر ، خود وی قادر خواهد بود که انتخاب کند قصد دارد با کدام یک از والدینش زندگی کند . در این رابطه ، قاضی دادگاه پس از پایان مدت حضانت فرزند ، با در نظر داشتن تمایل کودک به زندگی به والدین و مصلحت وی ، حکم مقتضی را در این رابطه صادر خواهد کرد .
پایان مدت حضانت فرزند پسر
در قسمت های قبل اشاره نمودیم که به موجب قانون مدنی حضانت فرزند پسر تا سن هفت سالگی به عهده مادر است . اما پس از اینکه فرزند پسر به سن هفت سالگی برسد ، حضانت فرزند پسر به عهده پدر وی قرار خواهد گرفت . علی القاعده حضانت پدر بر فرزند پسر نیز تا پایان سن بلوغ ادامه خواهد یافت و پس از اینکه فرزند پسر به سن بلوغ برسد ، مدت زمان حضانت بر فرند پسر نیز به پایان خواهد رسید .طبق قانون مدنی ، سن بلوغ در مورد پسران ، رسیدن به پانزده سال تمام قمری می باشد . یعنی زمانی که فرزند پسر به سن پانزده سالگی تمام برسد ، از حضانت والدین خود خارج می شود و حضانت فرزند پسر تمام می شود ؛ چرا که بالغ شده و دیگر کودک نیست تا کسی حضانت وی را به عهده گیرد . در این شرایط ، پایان مدت حضانت سبب می شود که خود وی بتواند انتخاب کند که قصد دارد در آینده به همراه مادر و یا پدرش ادامه زندگی دهد . نکته مهمی که در ارتباط با خاتمه و پایان مدت حضانت کودکان وجود دارد آن است که در هر حال ، پرداخت نفقه فرزند به عهده پدر می باشد ؛ تا زمانی که خود فرزند اعم از پسر یا دختر بتواند کار کند و درآمد داشته و مخارج زندگی اش را تامین نماید .
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .