ریحانه ارمغانی؛ اولین دختر های‌لاینر ایران

ریحانه ارمغانی؛ دختری که متفاوت بودن را دوست دارد. این تفاوت را نه در ظاهرش که می توانی در کار هایی که به انجام شان علاقه دارد، ببینی؛ در انتخاب ورزش و کار. او چیز هایی را انتخاب کرده که دوست دارد و از انجامشان لذت می برد.

او تفاوت را در همین لذت بردن می بیند. ریحانه های لاینر است؛ دختری که روی تسمه راه می رود. کارش هم به اندازه ورزشی که می کند عجیب و متفاوت است. او در نمای ساختمان کار می کند. اگر روزی دیدید دختری با بند از ساختمان آویزان است و دریل به دست دارد کاری می کند، مطمئن باشید که ریحانه است.

عکس هایی که در صفحه اینستاگرامت هست، ریحانه را دختری معرفی می کند که روی بند راه می رود و از بند آویزان می شود و کار های ساختمانی انجام می دهد؟

رشته ورزشی من های لاین است. روی تسمه راه می روم. قبل از حرفه ای شدن اسلک لاین کار می کردم که مقدماتی همین های لاین است. یونی سایکل هم کار می کنم که تک چرخ است.

چطور این رشته را پیدا کردی؟ انجمنی در ایران دارد؟

در ایران نه انجمنی برای این رشته داریم و نه فدراسیونی، اما فدراسیون جهانی دارد. این رشته را محمدرضا آبایی به ایران آورد. او و کیاوش شریف که از بچه های اراک هستند و سنگ نوردی کار می کردند، نخستین نفراتی بودند که این رشته را کار می کردند. آن ها تیم دارند و تیمشان با فدراسیون جهانی در ارتباط است. من هم با این تیم کار می کنم. ۸، ۹ سال پیش ابزاری برای این رشته در ایران نبود؛ البته الان هم نیست. در فستیوال های سنگ نوردی که در ایران برگزار شد و خارجی ها آمدند، آن ها به بچه های ما ابزار دادند.

من خودم در فستیوال سنگ نوردی که ۲۰۱۴ در کرمانشاه برگزار شد، با این رشته آشنا شدم. قبلا عضو تیم ملی سنگ نوردی بودم، آن موقع این رشته را کنار گذاشته بودم و تفریحی کار می کردم. در آن فستیوال، های لاین هم برگزار شد. داشتم سنگ نوردی می کردم که سرم را بالا آوردم دیدم یکی در ارتفاع دارد روی تسمه راه می رود. رفتم پیش او و سؤال کردم. آن موقع بچه های ایران اسلک لاین کار می کردند. پرسیدم چطور می توانم این رشته را شروع کنم، گفتند ابزار نیست باید بروی میدان قزوین و حسن آباد و ابزار صنعتی بخری. تسمه صنعتی که مخصوص بستن بار کامیون است، خریدم و کار را شروع کردم.

یونی سایکل را از کجا پیدا کردی؟

من در یوتیوپ خیلی فیلم می بینم. به ماجراجویی هم خیلی علاقه دارم. رشته های جدید را که می بینم، هر کدام را که بتوانم انجام بدهم و قابلیت انجام دادنش در ایران باشد، امتحان می کنم. یونی سایکل را در یک سفر خارج از ایران امتحان کردم. در یکی، دو روزی که آنجا بودم، توانستم برانم. به ایران برگشتم، با یکی از دوستانم که فنی بود، یک یونی سایکل ساختیم. چند وقت بعد در اینستاگرام یکی مرا پیدا کرد که ۲ تا یونی سایکل با مدل های مختلف داشت. با او آشنا شدم و یونی سایکلش را به من قرض داد. حرفه ای تر که شدم من و دوستم با یک شرکت آلمانی صحبت کردیم، به ما تخفیف داد و یک مدل جدید خریدیم.

این کار چه لذتی دارد؟

سؤال سختی است؛ لذت؟ نمی خواهم شعار بدهم، ولی در این رشته خیلی چیز ها یاد گرفته ام. معمولا کسانی که کار هیجانی انجام می دهند، در محیط که قرار می گیرند هیجان و ضربان قلبشان بالا می رود و نمی توانند نفس بکشند. اگر بتوانی همه این ها را کنترل کنی، می توانی کاری را که می خواهی انجام بدهی و لذت می بری و ناخودآگاه این کار در زندگی ات هم تأثیر می گذارد. نه اینکه هدفمند به این موضوع نگاه کنم و بخواهم بگویم من این کار را انجام می دهم تا در زندگی ام هم تأثیر بگذارد، ولی کنترل کردن را یاد گرفته ام، ناخودآگاه در زندگی هیجاناتم را کنترل می کنم و هیجان زده تصمیم نمی گیرم.

آدم ها وقتی کار متفاوتی انجام می دهند، دوست دارند دیده شوند، ولی صفحه اینستاگرام تنها جایی است که ریحانه دیده می شود. این دیده نشدن انگیزه ات را کم نمی کند و تأثیر منفی بر شما نمی گذارد؟

قطعا مرا اذیت می کند. تلاش می کنی، زحمت می کشی و کاری را می کنی که در ایران کسی انجام نمی دهد و دوست داری دیده شود. اما این دیده شدن فقط برای خودت نیست، اگر دیده شوی، می توانی به بقیه بگویی ورزش کردن فقط ایروبیک، فوتبال و فیتنس نیست. بعضی ها عاشق ارتفاع هستند، ولی پول ندارند که کاری کنند. نمی گویم رشته ما پول نمی خواهد، ولی با پول کم می شود کار کرد. کسی که می خواهد از ارتفاع بپرد حتما باید چتر شخصی اش را داشته باشد، ولی در رشته ما اگر یک نفر تسمه داشته باشد، همه می توانند ازش استفاده کنند.

من نمی خواهم بگویم خیلی خفن هستم، ولی از وقتی که خودم را شناخته ام، متوجه شدم که استعداد این ورزش را دارم. این استعداد می تواند منبع درآمد من باشد. من می توانم مثل ورزشکاران خارجی، کار حرفه ای انجام بدهم؛ هم خودم و هم ورزش ام دیده شود و هم پول دربیاورم. ما برای چه به دنیا آمده ایم؟ هر کسی استعدادی دارد و باید آن استعداد را شکوفا کند؛ غیر از این زندگی معنایی ندارد. ۴ نفر هم کار مرا ببینند، هم برای آن ها خوب است و هم برای من.

با ورزش هایی که انتخاب کردی به نظر می رسد مرفه بی دردی.

این نظر خودتان هم هست یا به خاطر مصاحبه این را می پرسید؟

نظر من این است که هر کسی باید دنبال چیزی برود که دوست دارد، ولی باید قبول کنیم که پول مهم است و خیلی جا ها نمی شود بدون پول کاری انجام داد. اما بعضی ها تعریف دیگری از خواسته ها و مشکلاتشان دارند. به نظر می آید شما جزو این دسته هستید.

من بچه پولدار نیستم. اگر پولدار بودم رشته های دیگری را که خیلی بیشتر به آن ها علاقه داشتم، امتحان می کردم، ولی به خاطر اینکه پول نداشتم سمت آن ها نرفتم. کسی که می خواهد باشگاه برود باید پول ثبت نام، لباس و پودر تقویتی بدهد، اما من حتی این هزینه ها را هم نکردم. در شروع کار یک تسمه ۱۵ متری و ابزار را ۱۰۰، ۱۵۰ هزار تومان خریدم. این هزینه یک بار بود و کم، ولی سختی کارم زیاد بود.

در برف و باران و سرمای تهران و همدان، در تنهایی کار کردم. در باشگاه بقیه را می بینی، انگیزه می گیری، اما کنار من هیچ کسی نبود؛ حتی مربی هم نداشتم. من هم در تهران زندگی می کنم و هم در همدان. برای های لاین با مینی بوس باید از همدان تا اراک می رفتم. برای ساخت یونی سایکل قطعات را با دوستم که تراشکار بود، خودم تراش دادم، یک چرخ و دوشاخ خریدیم. صندلی را هم خودمان ساختیم. همه این ها ۲۰۰ هزار تومان هم نشد.

به هر مادری بگویی دخترت در ارتفاع ۵۰۰ متری روی یک تسمه راه می رود، وحشت می کند، خانواده ات با این کارهایت چطور کنار آمده اند؟

خانواده ام خیلی مشکل ندارند، ولی مادرم خیلی می ترسد؛ حتی فیلم هایم را هم نگاه نمی کند. خواهر بزرگم کوهنورد بود و به خاطر همین زیاد کوه می رفتم و از ۱۳ سالگی هم سنگ نوری می کردم؛ چون مسابقه زیاد می رفتم به ورزش و کار هایی که می کنم، عادت دارند.

هیجان ورزش را هم به کار بردی.

من آدمی نیستم که روی یک شغل بمانم. ۲۵ ساله ام و از ۱۶ سالگی کار می کنم. الان در کار تولید گیره های سنگ نوردی و rope access یا کار در ارتفاع و کار چوب و رزین هستم. رول پکسزز را همیشه انجام نمی دهم. در این کار، هر کاری که در ساختمان دسترسی اش برای صاحبخانه سخت باشد و نیاز به داربست باشد، ما با طناب انجام می دهیم؛ عایق بندی، درزگیری و....

این کار خیلی مردانه نیست؟

چرا بعضی از کار ها سنگین است؛ مثل پیچ رول پلاک کردن. روی طنابی و خیلی تعادل نداری، در همان حال باید با یک دست دریل سنگین را بگیری و بزنی، با دست چپ هم بخواهی این کار را بکنی، سخت تر است. کار مردانه نیست، ولی سنگین است.

صاحب کار قبول می کند، کارش را یک زن انجام بدهد؟

با یکی از دوستانم کار می کنیم. اولش فکر نمی کنند که قرار است من هم روی طناب بروم. فکر می کنند من همراه هستم، ولی وقتی لباس می پوشم و ابزار دستم می گیرم، می پرسند: تو هم می خواهی بروی روی طناب؟ بیشترشان، چون خودشان ترس از ارتفاع دارند، نگران من می شوند، ولی تشویقم هم می کنند، بعضی ها حتی برایم اسپند دود می کنند.

کسانی که از پایین ساختمان رد می شوند، واکنشی نشان می دهند؟

از آن بالا کسی تشخیص نمی دهد دخترم یا پسرم، ولی در کل تا حالا کسی نگفته این کار، کار تو نیست.

در کشور های دیگر خیلی مرزبندی بین کار ها نیست و زنانه و مردانه اش نمی کنند، اما اینجا این مرزبندی خیلی پررنگ است؛ حتی بعضی ها زنانی که را کار های به اصطلاح مردانه را دوست دارند، متهم می کنند که فقط به خاطر دیده شدن و حتی بالا بردن فالوئر این کار ها را انجام می دهند. برای فالوئر جمع کردن کار های خیلی راحت تری می شود انجام داد.

من بعد از یک سال کار کردن به تازگی یک پست از کارم گذاشته ام. برای متفاوت بودن هم می شود کار های دیگری کرد. من هر کاری که از دستم بربیاید و علاقه داشته باشم که انجام بدهم و بتوانم از پسش بربیایم، انجام می دهم تا پولی دربیاورم و زندگی ام را بگذرانم.

متفاوت بودن را دوست داری یا به خاطر جذابیت هایی که این کار های متفاوت دارند، تو را سمت خودشان می کشانند؟

من متفاوت بودن را دوست دارم، اگر کاری را دوست نداشته باشم، بیشتر از ۲ هفته نمی توانم دوام بیاورم. تجربه اش را دارم.

مثلا چه کارهایی؟

مثلا منشی گری یا کارمندی. در یک شرکت باید از ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر پشت میز بنشینی. نمی توانم این همه ساعت یک جا بنشینم و کار روتین انجام بدهم. کار من باید تنوع داشته باشد. اگر از کارم لذت نبرم نمی توانم آن را انجام بدهم. کار های اداری درآمد و سمت بهتری می توانند داشته باشند، ولی نمی توانم قبول کنم برایم ساعت تعیین کنند یا برای رفتن به سفر اجازه بدهند. از اینکه کسی برایم تعیین تکلیف کند، خوشم نمی آید. شخصیت من به این کار ها نمی خورد. من دوست ندارم راهی را که همه رفته اند، بروم.

دوست دارم خودم راهی باز کنم که بقیه دنبال آن کار بروند؛ مثلا بگویند یک دختری هست که های لاین کار می کند، او توانسته بقیه هم می توانند. بعضی ها علاقه دارند، ولی، چون فکر می کنند این کار مردانه است، آن را انجام نمی دهند و می گویند از توانایی یک دختر خارج است، اما من انجام داده و نشان می دهم که یک دختر می تواند. متفاوت بودن را از این دید نگاه می کنم. از زندگی چیز زیادی نمی خواهم، می خواهم از زندگی لذت ببرم. کارمند باشم یک میلیون بیشتر بگیرم که چی؟ دوست ندارم کسی به من بگوید این کار ها را می کنی، آخرش چی؟

خب آخرش چی؟

حداقلش این است که از کارم و از زندگی ام لذت ببرم. استاندارد زندگی بقیه این است که سر کاری بروند، پولی دربیاورند و زندگی آرامی داشته باشند. مهم این است که تفاوت ها را بپذیریم، قبول کنیم که استعداد ها با هم فرق می کند و قرار نیست همه دکتر و مهندس شوند. تفریحات آدم ها و لذتی که از زندگی هم می برند، فرق می کند. ا

ز کسی نپرسیم آخرش چی؟ طرف بدنسازی کار می کند من نمی پرسم آخرش چی؟ ناخن می کارد من نمی گویم که چرا این کار را می کنی؟ به کسی که فوتبال تماشا می کند، نمی توانی بگویی که چرا این کار را می کنی؟ آخرش که برای همه مرگ است. مهم این است که از زندگی لذت ببریم.

این متفاوت بودن از نگاه تو جذاب است، ولی برای جامعه ای که در آن زندگی می کنیم، چقدر قابل پذیرش است. این جامعه قبول می کند که یک دختر روی ساختمان کار کند؟

جامعه الان راحت تر می پذیرد. روز های اول که سنگ نوردی می کردم، تنها بودم. من ۱۳ سالگی سنگ نوردی را شروع کردم و در آن سال ها دختری در این رشته کار نمی کرد. همه مرا مسخره می کردند و می گفتند یعنی چه که این کار ها را می کنی؟ به لطف اینترنت و فضای مجازی الان دید ها باز شده و این درک به وجود آمده که نباید طبق تعریف هایی که جامعه براساس جنسیت کرده، جلو برویم.

من حتی در روابطم با دوستانم هم جنسیت را درنظر نمی گیرم و اول کار برایم مهم است. اگر در خودم توانایی انجام کاری را ببینم، انجام می دهم. اول توانایی ام را در نظر می گیرم و بعد جنسیت را. جامعه هم تقریبا این را می پذیرد که جنسیت را از اولویت خارج کند. جامعه دارد پیشرفت می کند، ولی هنوز خیلی کار دارد.

در اراک و همدان نگاه به شما چطور است؟ شاید در شیراز خیلی مشکلی نداشته باشید، اما در شهر های کوچک پذیرفتن این تفاوت ها کمی سخت تر است.

در این شهر ها فقط های لاین کار می کنم. کار من بیشتر برایشان تعجب انگیز است. نگاه منفی هست، ولی، چون نگاه مثبت پررنگ تر است خیلی به چشم نمی آید. بیشتر مسخره می کردند.

چه چیزی را مسخره می کردند؟

چه وقتی که صخره نوردی می کردم و چه زمانی که اسلک را شروع کردم، مسخره می کردند. زمانی که شما درکی از چیزی نداشته باشید، آن چیز برایت بی معناست. آن ها می پرسند این کار که پول ندارد، به چه دردی می خورد، چه لذتی دارد؟ وقتی لذت را تجربه نکرده باشی، نمی توانی درباره اش حرف بزنی. الان در کار ساختمانی هم زیاد مسخره می کنند؛ مثلا می گویند برای من هم کاری کن، متری چند می گیری و.... نمی دانم چطور حسم را بگویم. این کار هنوز عادی نشده و نگاه روی جنسیت هم هنوز مهم است. چند سال دیگر این کار ها عادی می شود.

موضوع این است که ما زنان هنوز خودمان را پیدا نکرده ایم. سنت و مدرنیته با هم قاطی شده. طرف نمی داند با خودش چند چند است، از برابری جنسیتی حرف می زند، اما مهریه اش را می خواهد. شوهرش باید کار کند و خرجی بدهد، ولی خودش کار نکند. سنت می گوید مرد باید کار کند و زندگی را بچرخاند، ولی در زندگی مدرن من زن باید باشگاه بروم یا هر کار دیگری را که دوست دارم بتوانم انجام دهم. من سعی می کنم برای خودم زندگی کنم و از کاری که انجام می دهم لذت ببرم. نگاه اطرافیان به کاری که انجام می دهم، آزاردهنده است، ولی به خودم می گویم ته دلت چه چیزی است. ته دل من راضی است و این برایم مهم است.

برابری جنسیتی را چطور تعریف می کنی؟

در کاری که من می کنم، می گویند، چون ریحانه دختر است دیده می شود، اما نمی گویند ریحانه چه سختی هایی کشیده. زمانی که در پارک تمرین می کردم یک روز باید مراقب بودم که کسی چیزی به من نگوید، یک روز از دست اراذلی که در پارک بودند، باید فرار می کردم. باید همزمان کار می کردم، درس می خواندم و تمرین می کردم.

برای تمرین کردن باید کلی فکر می کردم که چه بپوشم که هم بتوانم راحت تمرین کنم و هم به من گیر ندهند. این ها شاید مسائل کوچکی باشد و به چشم نیاید، ولی وقتی هر روز با آن ها درگیری اذیتت می کند. بیشتر موانعی که هست، به خاطر دختر بودن است. خیلی مانده ما به برابری جنسیتی برسیم.

من اگر یک روزی بخواهم ازدواج کنم، مهریه ای نمی گیرم. این چیز ها را خیلی مسخره می دانم. نمی شود همیشه بگوییم حق زنان پایمال می شود، از طرف دیگر هم باید نگاه کنیم؛ برابری جنسیتی یک طرفه نیست؛ برابری جنسیتی این نیست که مرد فقط باید بیرون کار کند و زن در خانه بماند یا اینکه زن و مرد هر دو بیرون کار کنند و فقط وظیفه زن باشد که در خانه هم کار کند. چند نسل باید عوض شود تا به این برابری برسیم.

به چه باید برسیم؟

می شود آخر سر جواب بدهم.

از سختی ها حرف زدی؛ این سختی ها پشیمانت نکرده؟

زیاد پیش آمده که پشیمان شده ام. من ایران را خیلی دوست دارم و همیشه امیدوارم. اما الان امیدم کمتر شده. ۱۰ سال پیش امیدوار بودم وضعیتم بهتر شود، ولی الان بعضی وقت ها می برم.. هر وقت که مشکلات پیش می آید، انگیزه ام برای رفتن بیشتر می شود. من دختری ۲۵ ساله ام، تا کی می توانم ورزش حرفه ای انجام بدهم. بدن آدم مستهلک می شود.

بزرگ ترین دارایی ما جسم مان است. من همیشه امیدوار بودم آنطور که دوست دارم ورزش کنم و لذت ببرم. یا در کارم امید داشتم پیشرفت کنم و درآمد بیشتری به دست بیاورم، ولی الان ساعت کاری زیاد و درآمد کمتر شده و کمتر می توانم ورزش کنم.

تایم طلایی ورزش چند سال است؟ نصف این تایم رفته. هر کی هدف هایی برای خودش دارد. من خیلی هدف ها داشتم که به آن ها نرسیدم. یک پزشک ۱۰ سال درس می خواند و تا ۷۰ سالگی فرصت دارد کاری را که دوست دارد، انجام بدهد و به پولش برسد، اما کار و ورزش ما دوره طلایی دارد. لذت می برم، ولی به چیزی که می خواستم، نرسیدم.

چی می خواستی؟

دوست داشتم ورزشکار حرفه ای باشم و از ورزش حرفه ای پول دربیاورم. من خیلی دوست داشتم خلبان شوم. خلبانی خیلی هزینه اش بالا بود و نشد که دنبال این کار بروم.

این کار های هیجانی تا یک سنی جذاب است. شاید به ۴۰ سالگی برسی بگویی کاش کار دیگری انجام داده بودم که هم درآمد بهتری داشت و هم در این سن می توانستم انجامش بدهم.

طوری زندگی می کنم که حداقل بعدش پشیمان نشوم. قبول دارم در سن بالاتر هیجان کمتر می شود. شاید در ۴۰ سالگی های لاین برایم معنا نداشته باشد. نسبت به سن نیاز ها عوض می شود، ولی مهم این است که الان چه می خواهم. جوری زندگی می کنم که اگر تا ۴۰ سالگی زنده ماندم بگویم ۴۰ سال از زندگی ام لذت بردم.

جواب ندادی چه تعریفی برای برابری جنسیتی داری؟

من می گویم در هر کاری باید توانایی در نظر گرفته شود. اگر قرار است کاری انجام بدهم به جنسیتم نگاه نکنم به توانایی ام نگاه کنم. شرایط طوری نباشد که بگویم، چون دخترم نمی توانم این کار را انجام بدهم.

اسپانسر می خواهم

من با یک شرکت فرانسوی صحبت کردم و به عنوان اسپانسر ابزار هایی به من داد. نزدیک ۸۰ متر تسمه و یک سری ابزار داد، ولی الان دیگه ۸۰ متر خیلی برای من کوتاه است و تسمه بلندتر می خواهم. خیلی دنبال این هستم که اسپانسر بگیرم. باید یکی کمک کند تا بتوانم تسمه بلندتر بگیرم. برای تسمه بلند، ابزار بیشتر هم لازم است.

ابزار ندارم

اسلک لاین مقدماتی های لاین است. اسلک را که می خواهی شروع کنی تسمه را زیر زانو می بندی و طول هم کم است. حرفه ای تر که می شوی هم ارتفاع را بالا می برند و هم طول بیشتر می شود. در های لاین ارتفاع بالای ۱۵ متر است. بیشترین ارتفاعی که من کار کرده ام ۵۰۰ متر بوده، در دره هایقر شیراز. من پیش بچه های اراک می رفتم تا بتوانم تمرین کنم. در های لاین رکوردزنی طول مهم است. الان رکورد ۲ هزار و ۸۰۰ متر است. چشم بسته هم رکورد یک کیلومتر را زده اند. رکورد من در طول ۱۵۰ متر است.

۲۰۰ متر را که رد می کنی، ۵۰۰ متر و ۷۰۰ متر را هم می روی، اما ما ابزارش را نداریم. در ایران کسی تسمه یک کیلومتری ندارد. اوایل که رکورد جهان ۸۰ متر و ۱۰۰ متر بود، بچه های ما می توانستند همین متراژ را بروند، ولی ما در همین متراژ بودیم آن ها به ۳ هزار متر نزدیک شده اند. آن ها کار می کنند، ابزار و وقتش را دارند، حمایت می شوند، دیده می شوند، ولی ما نه. در های لاین غیر از من دختر دیگری کار نمی کند، اما در اسلک لاین دختر ها هستند. تعداد را نمی توانم بگویم؛ چون خیلی ها در شهرستان ها کار می کنند و ممکن است من خیلی از آن ها را نشناسم. کل اسلک لاینر و های لاینر ها را درنظر بگیریم، ۵۰۰ نفر نمی شوند. در های لاین هم شاید ۱۰۰ نفر باشیم.