قانون مدنی در ماده 1184 و 1186 قانون مدنی از اصطلاح " ضم امین " سخن گفته است . در صورتی که ولی قهری شایستگی لازم برای اداره کردن امور محجور را نداشته باشد ، دادگاه می تواند شخص مورد اعتماد دیگری را تعیین کند تا با ولی قهری همکاری نماید . علاوه براین ، در صورتی که عدم امانت و عدم لیاقت ولی قهری به اثبات برسد ، دادگاه می تواند اقدام به ضم امین به ولی قهری نماید . حال در این محتوا قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که وظیفه امین منضم به ولی قهری چیست . به همین دلیل ؛ ابتدا به بررسی ضم امین به ولی قهری پرداخته و سپس وظیفه امین منضم به ولی قهری را بررسی می کنیم .
تعریف حقوقی ضم امین
در حوزه حقوق، به انتخاب فردی از سوی دادگاه، جهت اداره اموال و امور فرد محجور (غیر از ولی قهری)، ضم امین گفته می شود. هرگاه ولی قهری، یعنی پدر یا جد پدری توانایی و یا اهلیت رسیدگی و اداره اموال امور فرد محجور یا صغیر را نداشته باشد، دادگاه می تواند برای جلوگیری از تلف و یا ضایع شدن اموال محجور، فردی مورد اعتماد را تعیین نماید. به این فرد در قانون امین گفته می شود. با ضم امین، این فرد می تواند بر امور انجام شده توسط ولی قهری نظارت داشته باشد. در واقع فرد محجور با ای عمل دارای دو نماینده خواهد که به صورت مشترک اقدام می کنند. همچنین، هیچ کدام به تنهایی نمی تواند برای فرد مولی علیه کاری انجام دهند. ضم امین در مورد اموال وقفی نیز کاربرد دارد. هنگامی که فرد متولی در مال وقف شده، خیانت در امانت نماید، دادگاه با تعیین امین برای اداره امور موقوفه نظارت می نماید. دادگاه با تحقق هر یک از شرایط زیر، اقدام به صدور حکم می نماید.
- بیماری قیم یا ولی قهری که مخل اداره امور باشد.
- کهولت سن
- دوری از محل اقامت فرد مولی علیه به نحوی که اداره اموال با مشکل روبرو شود
- محجور شدن ولی یا قیم
- عدم رعایت مصلحت فرد مولی علیه و تعدی و تفریط در اموال
ضم امین به ولی قهری
در قانون مدنی ، اصطلاح ضم امین برای محجور به کار رفته است که به معنای همکاری کردن شخص امین با ولی قهری برای اداره کردن امور محجوران است . بر اساس قانون مدنی ، هرگاه ولی قهری شایستگی اداره امور محجور را به تنهایی نداشته باشد ، دادگاه می تواند شخص مورد اعتمادی را تعیین کند تا با همکاری ولی قهری کارهای محجور را انجام دهد . همچنین ، در مواردی که برای عدم امانت ولی قهری نسبت به دارایی طفل دلایل قوی وجود داشته باشد ، دادگاه باید به این موضوع رسیدگی کرده و در صورتی که عدم امانت ولی قهری مشخص باشد ، اقدام به ضم امین به ولی قهری نماید .
موارد برکناری ولی قهری یا انضمام امین به وی:
- عزل ولی قهری و نصب قیم: هر گاه ولی قهری یک طفل رعایت غبطه ی صغیر را نکند، دادگاه ولی مذکور را عزل و قیم تعیین می کند.
- ضَمِّ امین به ولی قهری: اگر ولی قهری به واسطه ی کبر سن و یا بیماری و امثال آن ها قادر به اداره ی اموال مولی علیه نباشد و شخصی را هن برای این امر تعیین نکند بردی به عنوان امین به ولی قهری مُنضَم می شود.
- اِنعِزال ولی قهری و نصب قیم: هر گاه ولی قهری محجور شود برای طفل قیم تعیین می شود. در این صورت ولی قهری خود به خود برکنار شده یعنی مُنعَزِل می شود.
- نصب امین موقت: هر گاه ولیِّ قهریِ منحصر به واسطه ی غیبت یا حبس با به هر علتی نتواند به امور مولی علیه رسیدگی کند و کسی را هم از طرف خود معیَّن نکرده باشد، حاکم یک نفر امین موقت به پیشنهاد مدعی العموم برای تصدی و اداره ی اموال مولی علیه و سایر امور راجعه به او موقتاً معین خواهد کرد.
وظایف امین منضم به ولی قهری چیست؟
در قسمت قبل به بررسی اینکه امین منضم به ولی قهری به چه معناست ، پرداخته شد . اما نکته مهم در این خصوص ، وظایف امین منضم به ولی قهری است . در این باره ، قانون وظایف امین منظم به ولی قهری را مشخص نکرده است ، اما با توجه به قانون مدنی می توان گفت وظیفه امین منظم به ولی قهری ، همکاری با ولی قهری در اداره کردن امور مالی و غیر مالی محجور است . چرا که فرض بر این است که ولی قهری برکنار نشده است ولی اختیارات او با ضم امین محدود شده است . لذا ولی قهری دیگر آزادی و اختیار ندارد که به تنهایی امور محجور را اداره کند و به نمایندگی از محجور اعمال حقوقی انجام دهد . بلکه باید با مشارکت امین منضم ، کارهای مولی علیه را اداه کند . در معاملاتی که به نمایندگی محجور واقع می شود ، مشارکت ولی قهری و امین منضم لازم است و هیچ یک به تنهایی نمی توانند اقدام کنند . در واقع شخص محجور دو نماینده قانونی دارد که باید مشترکا و منضما اقدام کنند و این معنا از اصطلاح " ضم امین " قابل برداشت است .
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .