به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعد نیوز به نقل از فرادید، آخرین بقایای باستان‌شناسی یافت‌شده در تپه‌ی واقع در مرزهای اولولاک، در شرق گذرگاه Belkahve بین دشت‌های ازمیر-کمال‌پاشا، همچنان در حال فاش کردن فرهنگ باستانی آناتولی غربی است.
حفاری‌های انجام‌شده با حمایت وزارت فرهنگ و گردشگری، از سال 2009 به رهبری دانشکده ادبیات و باستان‌شناسی پیشاآسیایی ادامه دارد.
پروفسور اوزلم جویک، در شمال غربی ترکیه که سرپرستی تیم حفاری را بر عهده دارد، گفته است که اخیراً در استان ازمیر در دریای اژه ترکیه، تندیسه‌هایی کشف شده که قدمتشان به حدود 5700 سال پیش از میلاد برمی‌گردد و گمان می‌رود این تندیسه‌ها یک جفت زن و مرد و کودک باشند.
اوزلم جویک با بیان اینکه در کاوش‌های امسال به یافته‌های جالبی برخورد کردند، توضیح می‌دهد که «این تندیسه‌ها در فضایی که ما تصور می‌کردیم انباری است پیدا شدند و مربوط به حدود 5700 سال پیش از میلاد هستند. به نظر می‌رسد آن‌ها یک جفت زن و مرد هستند و زن یک نوزاد را نیز در دامان خود نگه داشته است.
جویک می‌افزاید: «سرپوشِ کلاه‌مانند آن‌ها با تندیسه‌هایی که تاکنون در اولوکاک کشف شده کاملاً متفاوت است و هیچ معادل شناخته‌شده‌ای در آناتولی ندارد.» برای کسانی که مجسمه زن تپه اولوکاک در سال 2022 را به خاطر دارند، این تفاوت کاملاً متمایز است. جویک می‌گوید این تندیسه‌ها از خشت پخته و مواد سفالی ساخته شدند.
کاوش‌های سیستماتیک در تپه اولوکاک که برای نخستین بار توسط محقق بریتانیایی، دیوید فرنچ در سال 1960 کشف شد، در سال 1995 به رهبری پروفسور آلتان چیلینگیراوغلو، با مشارکت مشترک گروه پیش‌تاریخ دانشگاه اژه و موزه باستان‌شناسی ازمیر آغاز شد.
در سه لایه فرهنگی که از آن زمان تاکنون شناسایی شده است، سکونتگاه روم پسین در بالا، لایه‌های عصر مفرغ اولیه در زیر سکونت‌گاه‌های بیزانس اولیه و سکونتگاه دوران نوسنگی پسین در پایین یافت شده است.
در لایه‌ی نوسنگی پسین (قدیمی‌ترین لایه تپه) می‌توان کوره‌ها و تنورها، فضاهای مختص استفاده روزانه و همچنین بخش‌هایی با کارکردهای خاص را مشاهده کرد. در این کاوش‌ها، تعداد زیادی گلدان سرامیکی، ابزارهای ساخته شده از گانیستر، سلاح‌های سنگی، تندیسه‌های الهه مادر و گلدان‌های انسان‌نما کشف شده است.
