بیوگرافی کریم فکور حقوقدان، شاعر و روزنامه‌نگار ایرانی

کریم فکور (۵ اسفند ۱۳۰۴ – ۷ شهریور ۱۳۷۵) حقوقدان، شاعر, ترانه سرا و روزنامه نگار ایرانی بود.

زندگی نامه کریم فکور

کریم فکور یکی از ترانه سرایان معاصر ایران بود. وی فارغ التحصیل دانشگاه تهران در رشته حقوق با درجه لیسانس بود. وی بیش از ۷۰۰ ترانه سرود که تعداد زیادی از آن ها توسط خواننده های معروف آن دوران در رادیو ایران اجرا شدند. همچنین ترجمه اشعار برخی فیلم های موزیکال از جمله اشک ها و لبخندها توسط وی صورت گرفته است. همچنین وی در کار آهنگسازی و نویسندگی دست داشت که در این زمینه هم آثاری از وی به جای مانده است. هم چنین شعر غوغای ستارگان که به " اوج آسمان " نیز مشهور است سرودهٔ این ترانه سرای ایرانی است .

سروده مهم فکور که همیشه میخواند

«هان ای وزرا که باز فکر سفرید

این بار اگر به سوی «کرمان» گذرید

زنهار «عمل» عرضه نمایید، نه «حرف»

از بهر خدا «زیره به کرمان» نبرید!».

در شماره نخست از سال بیست وپنجم روزنامه توفیق، عکس شش نفر به عنوان «اعضای اصلی تحریریه» چاپ شده که در کنار اسامی محمدعلی توفیق، ابوالقاسم حالت، نوراله خرازی، علی زرین قلم و علامه شابدالعظیمی، نام کریم فکور نیز دیده می شود که مسئولیت تنظیم مطالب و امور داخلی توفیق برعهده اش بوده و این در حالی است که بزرگان دیگری همچون حسین حسینی (خروس اخته)، اسداله شهریاری (شب کور)، عباس فرات، قلزم، علی سرودی، محمدعلی ریاضی، کاظم رجوی، صابر همدانی و... نیز در همان دوره در توفیق قلم می زدند.

ترانه‏ هاى فکور اجرا شده در پیش پرده ‏ ها

کریم فکور، شعر و شاعری را از سال سوم دبیرستان آغاز کرد و در سال ششم ادبی دبیرستان پانزده بهمن بود که عضویت ادبی دبیرستان را برعهده داشت. او که فارغ التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه تهران در مقطع لیسانس بود، در همان سال های دانشجویی، اشعار و مقالاتش در «روزنامه فکاهی توفیق» با نام های مستعاری همچون «شیطونک»، «شیطان»، ... منتشر می کرد.

• الهه ناز

باز ای الهه ی ناز با دل من بساز /کین غم جانگداز برود زبرم

«الهه ناز» اولین بار با صدای غلامحسین بنان اجرا شد و در سال ۱۳۳۳ خورشیدی از رادیو ایران پخش شد آهنگساز این اثر اکبر محسنی بود. روح الله خالقی که رهبر ارکستر انجمن موسیقی ملی بود، این ترانه را برای اجرای بنان در همراهی با ارکستر تنظیم کرد. ترانه ی الهه ی ناز بار ها توسط خوانندگان سرشناس بازخوانی شده است که البته هیچکدام به قوت اجرای اولیه نیست.

• غوغای ستارگان

امشب در سر شوری دارم، امشب در دل نوری دارم / باز امشب در اوج آسمانم، رازی باشد با ستارگانم

«غوغای ستارگان» یا «امشب در سر شوری دارم» ترانه ای با شعر کریم فکور و آهنگسازی همایون خرم در پرده شور با صدای پروین است. محمد اصفهانی این ترانه را با تنظیم کامبیز روشن روان بازخوانی کرده است.

• خوشه چین

من که فرزند این سرزمینم، در پی توشه ای، خوشه چینم /شادم از پیشه خوشه چینی، رمز شادی بخوان از جبینم

«خوشه چین» قطعه مشهوری از ساخته های روح الله خالقی بر روی شعری از کریم فکور است که نخستین بار غلامحسین بنان آن را خواند. این ترانه بار ها توسط خوانندگان سرشناس بازخوانی شده است. نسخه ی سالار عقیلی اش را احتمالا بارها شنیده اید.

• شب های تهران

شب های تهران، می کند پنهان، صحنۀ بسیار، از چشم انسان/ زین شب های تار، مانده یادگار، راز بی شمار، بهر عاشقان

کمتر کسی است که در دهه ۴۰ و ۵۰ «شب های تهران» را نشنیده باشد. «شب های تهران» یکی از قدیمی ترین ترانه هایی که مشخصا درباره شهر تهران سروده و اجرا شده است با آهنگ «مجید وفادار» که اول بار خواننده ای به نام «پروانه» آن را خواند. بخشی از این ترانه را در فیلم «آب و آتش» ساخته «فریدون جیرانی» شنیده شد. آخرین بار علی زندوکیلی این ترانه را اجرا کرده که البته خیلی هم اجرای معمولی بوده.

• گلنار

گلنار گلنار کجایی؛ که از غمت ناله میکند عاشق وفادار؟ /گلنار گلنار کجایی، که بی تو شد دل اسیر غم دیده ام گهربار؟

• داریوش رفیعی

ترانه ی مشهور «گلنار» که ترانه ی آن را کریم فکور سروده و مجید وفادار آهنگسازی آن را به عهده داشته است، اولین بار توسط داریوش رفیعی اجرا شد. این ترانه یکی از تاثیرگذار ترین آهنگ های ایرانی است که الهام بخش خوانندگان و ترانه سرایان بسیاری بوده است. کمتر فارسی زبانی است که این ترانه را با خودش زمزمه نکرده باشد.

• پیک سحری

یک نفس ، ای پیک سحری، بر سر کویش کن گذری/گو که ز هجرش به فغانم به فغانم، ای که به عشقت زنده منم

«پیک سحری» ترانه ای با شعر کریم فکور و آهنگسازی همایون خرم که نخستین بار پروین آن را خواند. محمد اصفهانی این ترانه را با نام «مهر و ماه» با تنظیم کامبیز روشن روان بازخوانی کرده است.

• قصه عشق

آه من از کجا بیان کنم این قصه را/ که عالمی خبر شود ز عشق ما

در موسیقی گاهی آهنگ ترانه ای چنان از حسن استقبال عمومی برخوردار می شود که ترانه سرایی در کشور های دیگر هم شعری به زبان خود بر همان آهنگ می گذارد و خواننده ای آن را اجرا می کند.«قصه عشق» با صدای الهه یکی از همین ترانه هاست. همچنین کریم فکور ترجمه اشعار برخی فیلم های موزیکال از جمله اشک ها و لبخند ها در کارنامه خود دارد.

• گل میخک

یک گل میخک یک گل میخک کز اون یار افسونگر / هدیه گرفتم هدیه گرفتم با لبخندی جان پرور

این ترانه را علیرضا افتخاری در آلبوم گل میخک با آهنگسازی جواد لشکری از آخرین بازماندگان نسل شاگردان استاد صبا اجرا کرد.

• فریاد

امیدم را مگیر از من خدایا خدایا خدایا / دل تنگ مرا مشکن خدایا خدایا خدایا

کریم فکور بیشتر اشعار خود را روی انتقاد از اوضاع اجتماعی می نوشت. این اثر اولین بار با صدای مازیار با نام اصلی عبدالرضا کیانی نژاد و آهنگسازی انوشیروان روحانی خوانده شد و با صدای معصومه دده بالا بازخوانی شد. از آن ترانه های فراموش نشدنی، نوعی مناجات ملودیک.

• خدایا نمی دانم

هرگز نرود عشق تو از دل و جانم /بی تو چکنم در این دام بلا خدایا نمیدانم

«خدایا نمی دانم» با صدای افتخار دَدِه بالا و آهنگسازی انوشیروان روحانی ترانه ی فیلم شیرین و فرهاد است. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی اسماعیل کوشان محصول سال ۱۳۴۹ است.

بیوگرافی رزا جمالی شاعر، نمایشنامه نویس و مترجم ایرانی