چگونه کارگذار ناظر خود را در بورس عوض کنیم؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز ، همانطور که می دانید در بورس اوراق بهادار ایران معاملات سهام برای مشتریان حقیقی از طریق کارگزاری ها و یا کارگزار ناظر انجام می گیرد. در واقع کارگزاری ها واسطه ی بین خریداران و فروشندگان محسوب می شوند. در سیستم معاملاتی پیشین سهام، افراد می توانستند سهام خود را در کارگزاری های مختلف به فروش برسانند. به طور مثال اگر شخص در دو کارگزاری مفید و آگاه حساب معاملاتی داشته و با حساب آگاه خود ۲۰۰۰ سهم فولاد خریداری می کرد میتوانست ۲۰۰۰ سهم خود را توسط کارگزاری مفید به فروش برساند. یعنی هیچ الزامی برای یکسان بودن کارگزار خریدار و فروشنده وجود نداشت. در سال های اخیر با راه اندازی سیستم معاملاتی جدید، مفهوم جدیدی به عنوان کارگزار ناظر به قوانین بازار افزوده شد. این بدین معنی است که سهامداران دارایی سهام خود را در هر نماد معاملاتی فقط می تواند توسط کارگزاری به فروش برسانند که سهام خود را از آن خریده اند. چنانچه با همان شرایط مثال قبلی اقدام به خرید ۲۰۰۰ سهم فولاد در کارگزاری آگاه کرده باشید؛ صرفا می توانید از طریق همان کارگزاری ۲۰۰۰ سهم فولاد خود را به فروش برسانید.

کارگزار ناظر چیست و چگونه می توان آن را تغییر داد؟

پس از انتخاب کارگزاری و انجام مراحل ثبت نام، سامانه جدید معاملات فعال می گردد و دارایی سهامداران در هر یک از نمادهای معاملاتی زیر نظر یک کارگزار که به آن کارگزار ناظر گفته می شود، قرار می گیرد. همان طور که گفته شد کارگزار به عنوان واسط بین خریداران و فروشندگان عمل کرده و سهامداران ازآن پس دارایی سهام خود را در هر نماد معاملاتی صرفاً از طریق کارگزاری ناظر خود در آن نماد معاملاتی می توانند بفروش برسانند. درصورتی که در گذشته چیزی به نام کارگزار ناظر وجود نداشت و افراد می توانستند سهام خود را در کارگزاری های مختلف به فروش برسانند. امروزه می توان در چندین کارگزاری ثبت نام کرده و به معامله پرداخت؛ ولی زمان فروش سهام حتماً باید از طریق کارگزاری که سهم موردنظر برای اولین بار خریداری شده، آن را به فروش رساند و یا اینکه درخواست تغییر کارگزار داد.

روش تشخیص کارگزار ناظر

افرادی که تنها در یک کارگزاری ثبت نام کرده و تمام معاملات خود را از طریق آن انجام می دهند؛ کارگزار ناظرشان نیز همان کارگزاری است. چنانچه فرد با چند کارگزاری مختلف فعالیت داشته باشد، تعیین کارگزار ناظر بر اساس سوابق فعالیت سهامدار با کارگزاران مختلف در بورس اوراق بهادار مشخص می شود. لذا ممکن است دارایی یک سهامدار در یک نماد معاملاتی زیر نظر کارگزار ناظر متفاوتی نسبت به دیگر سهامش در یک نماد معاملاتی دیگر باشد. حال برای تشخیص کارگزار ناظر روش های متفاوتی وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.

۱. با مراجعه و ثبت نام در سایت شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به آدرس www.csdiran.com در قسمت “سرویس های الکترونیکی به سهامداران” می توان کلیه موجودی دارایی سهام را مشاهده نموده و ضمن مشاهده کارگزار ناظر هر سهم، اقدام به چاپ و یا دانلود فایل PDF برگه خرید سهام کرد. لازم به ذکر است که جهت استفاده از این سرویس سهامداران حقیقی باید کد ملی و سهامداران حقوقی هم می بایست کد سهامداری خود را در سامانه وارد کنند.
هدف این سامانه ارائه خدمات آنلاین و غیرحضوری جهت اطلاع رسانی دقیق به سهامداران حقیقی و حقوقی است. ازجمله خدمات قابل ارائه در این سامانه علاوه بر درصد هر دارایی از سبد و کارگزار ناظر، نام، نماد، تعداد، قیمت و ارزش سهام، گردش معاملات، مشاهده علت ممنوع شدن نماد، اطلاعیه های صادرشده از سوی ناشران اوراق بهادار، اعطای رای و… است. همچنین در این سامانه امکان مشاهده نمای بازارها، پروفایل اطلاعات سجام اشخاص و نیز دسترسی مستقیم به سامانه سجام برای به روزرسانی اطلاعات، آخرین اخبار از پایگاه خبری بازار سرمایه و در آینده مطالبات سود نقدی سهامداران فراهم است.

۲. تطابق گواهینامه نقل و انتقال و سپرده سهام

روش دیگر برای تشخیص کارگزار ناظر این است که پس از مراجعه سهامدار به سایت شرکت سپرده گذاری اوراق بهادار، کد کارگزار خریدار یا فروشنده موجود در آخرین گواهینامه نقل و انتقال سهام صادرشده را با جدول شناسایی کد کارگزاری که در سایت موجود است، تطبیق دهد و به این ترتیب از کارگزار خود در هر نماد معاملاتی اطلاع یابد.
نکته قابل توجه این است که چنانچه کد کارگزار خریدار یا فروشنده درج شده در آخرین گواهینامه نقل و انتقال و سپرده سهام صادره پیش از تاریخ ۱۶/۰۹/۱۳۸۷ برابر با ۹۹۹، ۸۸۸، ۷۷۷، ۶۶۶، ۱۱ باشد، سهامداران صرفاً می توانند از طریق ارائه شده در روش قبل استفاده از سرویس الکترونیکی وب سایت شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) از کارگزار ناظر خود مطلع شوند.

۳. مشاهده تعداد سپرده گذاری در پرتفوی سامانه معاملاتی

روش دیگر اطلاع از این که آیا کارگزاری که در حال حاضر با آن کار می کنید، کارگزار ناظر شما است یا خیر، این است که در سبد سهام سامانه معاملاتی خود، تعداد سپرده گذاری سهام خود را بررسی کنید. چنانچه کارگزار ناظر شما، کارگزاری دیگری باشد، تعداد سپرده گذاری صفر خواهد بود.

روش های تغییر کارگزار ناظر

روش سنتی برای تغییر کارگزار ناظر بدین صورت است که سهامدار پس از فروش تمام دارایی سهام خود در یک نماد معاملاتی، حداقل برای یک روز معاملاتی دارایی سهام خود را در آن نماد صفر نگه دارد. پس از این انجام روند، کارگزار خریدار در اولین معامله آن نماد، کارگزار ناظر محسوب خواهد شد. علاوه بر روش سنتی روش های دیگری هم برای تغییر کارگزار ناظر وجود دارد:

نخستین روش آن است که به صورت حضوری به شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کرده و با ارا ئه ی اصل و کپی شناسنامه، درخواست تغییر کارگزار خود را ثبت کنید.

روش دوم آن است که به سایت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کرده و پس از دریافت و تکمیل فرم درخواست غیرحضوری تغییر کارگزار ناظر، آن را به همراه گواهی امضا از دفاتر اسناد رسمی برای شرکت سپرده گذاری مرکزی پست کنید.

روش آخر هم مراجعه به کارگزاری هایی است که در نماد معاملاتی موردنظر می توانند به عنوان کارگزار ناظر فعالیت کنند.

مزایا و معایب استفاده از چند کارگزاری

در این مقاله سعی کردیم به تعریف کارگزار ناظر، روش تشخیص و راه های تغییر آن بپردازیم. درواقع استفاده از چند کارگزاری هم برای سرمایه گذاران و هم کارگزاران مطلوب است. به گونه ای که آن ها می توانند از بین محصولات ارائه شده توسط شرکت های نرم افزاری، خدمات متنوعی را در حوزه های معاملات کالا و اوراق بهادار انتخاب نمایند که این امر کمک به رشد فناوری اطلاعات در شرکت های کارگزاری کرده و باعث افزایش فضای رقابتی در حوزه ارائه نرم افزارهای مدیریت سفارشات می گردد. از معایب استفاده از چند کارگزاری می توان به متنوع بودن کارگزار ناظر برای هر نماد معاملاتی اشاره کرد که باعث می شود به طور دائم در بین این کارگزاری ها در گردش بود. علاوه بر آن کلیه معادلات و محاسبات پرتفوی لحظه ای در کارگزاری ها نیز ممکن است دچار خطا شوند؛ چراکه ممکن است سهمی را در کارگزاری الف خریده اما در کارگزاری ب فروخته باشید.