به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، خوابگردی یا سامبنابولیسم، و یا راه رفتن در خواب رفتاری است که به نظر می رسد شما در طول شب از خواب بیدار می شوید و راه می روید یا فعالیت های دیگری را انجام می دهید، بدون اینکه هیچ گونه خاطره ای از انجام فعالیت ها بعد از بیدار شدن داشته باشید. راه رفتن در خواب ممکن است به طور متوسط بین 5 تا 15 دقیقه طول بکشد. خوابگردی در کودکان نسبت به بزرگسالان شایع تر است و حوادث ناشی از خوابگری معمولاً خطرناک نیستند برای همین معمولا خوابگردی نیاز به درمان ندارد. خوابگردی در بزرگسالان احتمال دارد بیشتر با سردرگمی و گیجی همراه باشد و به سایر اختلالات خواب و همچنین بیماری ها مربوط باشد. محافظت و نگهداری فرد در برابر صدمات احتمالی هنگام راه رفتن در خواب ، خیلی مهم است.
چرا برخی از اشخاص در خواب راه می روند؟
علل مختلفی برای این مشکل ذکر می شود، از جمله:
- وراثت
- فقدان خواب کافی و خستگی زیاد
- مختل شدن خواب در اثر اختلالی مانند آپنه
- تب یا بیماری
- مصرف مواد مخدر یا الکل
- برخی داروها مانند داروهای خواب
- استرس و اضطراب
- به خواب رفتن با مثانه پر
- صدا یا لمس بدن
- تغییر در محیط (خوابیدن در هتل)
- میگرن
- آسیب به سر
- اختلال اضطراب، استرس پس از سانحه یا پانیک
علائم خواب گردی چیست و چطور می توان تشخیص داد که خودمان دچار آن هستیم؟
علاوه بر بیرون آمدن از تختخواب و راه رفتن، سایر علائم راه رفتن در خواب عبارتند از:
- نشستن در تختخواب و داشتن حرکات تکراری مانند مالیدن چشم ها یا صاف کردن پیژامه
- نگاه مبهم به نقطه ای نامعلوم (چشم های شخص باز است، اما نگاهش با حالت عادی فرق دارد)
- رفتارهای عجیب و از سر بی احتیاطی
- پاسخ ندادن وقتی با اون صحبت می شود یا پاسخ هایی که معنی نمی دهند
- دشواری در بیدار شدن
- حرف زدن در خواب
- ادرار کردن در محل نادرست (برای مثال، کمد)
- برخلاف آنچه در فیلم ها در مورد خوابگردی نشان داده می شود، دست های شخص روبه جلو کشیده نشده است.
- کودکانی که دچار این مشکل هستند در طول سن 4 تا 5 سالگی دچار بی قراری خواب هستند و در سال های اول عمر خود به دفعات در طول شب بیدار می شوند.
- احساس خستگی در صبح، بدن درد، وجود کبودی های بدون توضیح در بدن (در اثر ضربه در طول خواب)
- بیدار شدن در جایی که شب قبل آنجا به خواب نرفته اید
- گاهی فردی که دچار خوابگردی است به فعالیت های روزمره مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن، رانندگی و حتی برقراری رابطه جنسی نیز می پردازند.
- به یاد نیاورن آنچه در طول شب بر او گذشته است.
چطور خانه را برای کودکی که دچار خواب گردی است، ایمن کنیم؟
راه رفتن در خواب به خودی خود خطرناک نیست. اما باید مراقب بود که فرد به خود یا دیگری (برای مثال، با رانندگی کردن) آسیب نزند یا کودکان با بیرون رفتن از خانه گم نشوند.
با راهکارهای زیر محیط را برای فرد ایمن کنید:
- سعی کنید تا حد امکان کودکان را از خواب بیدار نکنید، زیرا می ترسد یا حتی ممکن است جیغ بزند. به آرامی او را به تختش راهنمایی کنید.
- تمام درها و پنجره های را قفل کنید و همچنین بهتر است یک قفل اضافه نیز به هر کدام بزنید. کلیدها را از دسترس فرد دور نگه دارید.
- برای جلوگیری از افتادن، کودک را در تختخواب دو طبقه نخوابانید.
- تمام اشیای شکستنی را از دسترس کودک دور کنید.
- موانع را از مسیر اتاق کودک و خانه دور کنید.
- جلوی در اتاق کودک و نیز راه پله ها، دروازه های ایمنی نصب کنید و شب ها آن را قفل کنید.
درمان خوابگردی
برای کنترل این اختلال می توانید از راهکارهای خانگی استفاده کنید، از جمله
- خواب کافی
- مدیتیشن و تمرینات آرامش بخشی
- پرهیز از محرک های سمعی و بصری قبل از خواب
- خوابیدن در جای امن
- کاهش مصرف کافئین و تخلیه مثانه و روده قبل از خواب
- قرار دادن زنگ هشدار باز شدن برای تمام درها و پنجره ها
- عدم مصرف مایعات در ساعت های منتهی به خواب
- آرام نگه داشتن محیط خواب، کم کردن نور و نویز
دارودرمانی
راه رفتن در خواب می تواند به دلیل وجود یک بیماری زمینه ای مانند رفلاکس معده، آپنه خواب، بیماری پای بیقرار، یا تشنج باشد. دارودرمانی زمانی ضروری است که:
- احتمال بروز آسیب جدی است
- رفتارهای فرد موجب بیخوابی خانواده و کاهش کیفیت خواب در طول روز شده است
- سایر روش های درمانی موثر نبوده است
مصرف دارو معمولا 3 تا 5 هفته کافی است.
سایر روش های درمانی
بیداری پیش بینی شده
در این روش، حدود زمان خواب گردی فرد در نظر گرفته می شود و 10 تا 20 دقیقه قبل از آن شخص را بیدار می کنند و در طول مدتی که معمولا راه رفتن در خواب ادامه می یابد، او را بیدار نگه می دارند.
اگر با وجود تغییرات و استفاده از روش های فوق، تغییری در خوابگردی فرد به وجود نیاید، مراجعه به روانشناس بالینی ضروری به نظر می رسد. روانشناس با بررسی عوامل زمینه ساز راه رفتن در خواب نظیر اضطراب و ارائه راهکارهایی برای مدیریت استرس به رفع این مشکل کمک خواهد کرد. در صورت نیاز به دارو درمانی، روانشناس شما را به روان پزشک ارجاع خواهد. روان پزشک با تجویز داروهای آرام بخش و ضدافسردگی به بیمار کمک می کند.
پیش آگاهی راه رفتن در خواب چیست؟
این اختلال با افزایش سن کاهش می یابد و معمولا نشان دهنده مشکلی جدی نیست، هر چند که می تواند نشانه اختلالات دیگری مانند اختلال اضطراب باشد.