امروزه یکی از راه های سرمایه گذاری و افزایش سرمایه برای افراد مختلف، خرید ملک و اجاره آن می باشد. البته گاهی اوقات، افراد دارای املاک فراوان که قدرت تاثیر گذاری بر نوسانات قیمت در بازار ملک را دارند با خالی نگه داشتن املاک خود، موجبات بالا رفتن قیمت ملک و اجاره را فراهم آورده و در پی سود خود، منجر به ایجاد ضرر برای عده کثیری می گردند. یکی از راه های مهار افراد سودجو، در نظر گرفتن مالیات برای خانه های خالی، در صورت عدم اجاره آن ها می باشد. بر اساس ماده یک قانون مالیات های مستقیم باب اول آن، کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران، به شرح آنچه در مواد این قانون آمده مشمول مالیات می شوند. همچنین در ماده 54 مکرر همین قانون، شرایط خالی لحاظ شدن یک واحد و نرخ مالیات مورد تعلق در صورت خالی بودن واحد، بیان شده است.از این رو در این محتوا بر آن شدیم تا به توضیح مالیات خانه های خالی، دستور العمل نحوه محاسبه مالیات واحد های خالی و نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی بپردازیم. چنانچه سوالاتی پیرامون مالیات خانه های خالی و نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی دارید در ادامه محتوا با ما همراه باشید.
به چه خانه هایی خانه خالی می گویند؟
قبل از اینکه به بررسی مالیات بر خانه های خالی بپردازیم، بهتر است با مفهوم خانه خالی آشنا شوید. قانون مالیات بر خانه های خالی شورای نگهبان، شرایطی در نظر گرفته است که در صورت تطابق با آن ها، خانه موردنظر مشمول مالیات خانه خالی می شود. این شروط عبارت اند از:
- جمعیت شهری که خانه در آن قرار دارد، بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر باشد.
- خانه موردنظر محل سکونت اصلی یا فرعی مالک نباشد.
- یک سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آن ملک یا خانه گذشته باشد. این مدت زمان در پروژه های انبوه سازی به بیش از ۱۸ ماه می رسد.
- بر اساس تاریخ ثبت سند، حداقل چهار ماه از تاریخ خرید خانه گذشته باشد.
- خانه حداقل چهار ماه در اجاره نباشد.
- فرد مستاجر اقامتگاه اصلی داشته باشد.
- خانه یا ملکی که توسط مالک در سامانه معاملات املاک وزارت راه و شهرسازی برای فروش یا اجاره ثبت نشده باشد.
- خانه ای که در صورت وقف بودن، بر اساس وقف نامه مشکلی برای اجاره رفتن نداشته باشد.
با استفاده از موارد بالا خواهید فهمید که آیا خانه شما مشمول مالیات بر خانه های خالی می شود یا خیر؟ اگر جوابتان مثبت بود، باید هرچه سریع تر برای اجاره دادن یا فروش ملک خود اقدام کنید. با کمک نرم افزار حسابداری می توانید سود و ضررتان را محاسبه کرده و بهترین تصمیم را برای دارایی خود بگیرید.
منظور از مالیات بر خانه های خالی چیست؟
علت کمبود مسکن در کشور ما نه به خاطر نبود مسکن، بلکه ناشی از وجود خانه های خالی است. بعضی از سرمایه داران در زمان های خاص از فروش یا اجاره املاکشان خودداری می کنند تا با این کار باعث افزایش قیمت شده و سپس به سودهای کلان دست پیدا کنند. جریمه خانه های خالی با هدف مبارزه با این مشکل به وجود آمد. طرح مالیات بر خانه های خالی در تیرماه ۱۳۹۹ به تصویب مجلس رسید و سپس به شورای نگهبان ارسال شد. هرچند در وهله اول این طرح مورد تأیید واقع نشد، اما بعد از رفع ایرادات شورای نگهبان به مالیات خانه های خالی توسط مجلس، این طرح به مرحله اجرا درآمد. دولت برای خانه های خالی که در شرایط بالا صدق می کنند، مالیات تعیین می کند. این مبلغ چیزی فراتر از مالیات خانه های اجاره ای است. میزان مالیات برای خانه های مختلف با یکدیگر یکسان نیست و بر اساس عواملی مانند مقدار ودیعه و اجاره خانه محاسبه می شود. برای محاسبه میزان مالیات اجاره و مالیات خانه خالی باید تا حدودی اصول حسابداری را بدانید.
دولت چگونه خانه های خالی را شناسایی می کند؟
همه مالکان و صاحبان خانه ها باید اطلاعات املاک و خانه های خود را در سامانه اسکان و املاک کشور ثبت کنند. این سامانه متعلق به وزارت مسکن و شهرسازی برای ثبت نام مالیات بر خانه های خالی است و اطلاعات کاملی از کد پستی و وضعیت سکونت هر خانه توسط مالک یا مستاجر را در خود دارد. مطابق با قانون مالیات بر خانه های خالی شورای نگهبان، همه نهادهای دولتی و بانک ها موظف اند فقط با دریافت نشانی و کد پستی، به مردم خدمت رسانی کنند. به این ترتیب فرایند شناسایی محل سکونت افراد به سرعت و با دقت انجام می شود. علاوه بر این، دولت پیامکی حاوی درخواست برای شفاف سازی تعیین وضعیت واحدهای مسکونی به مردم ارسال می کند. افراد بعد از دریافت پیامک، ۲ ماه فرصت دارند تا وضعیت خانه یا ملک خود را در سامانه اسکان و املاک کشور، ثبت کنند. در غیر این صورت ملک موردنظر به عنوان خانه خالی شناسایی شده و مشمول طرح مالیاتی می شود. مالکان خانه های خالی باید در زمان مناسب اظهارنامه مالیاتی را پر کرده و به سازمان مالیاتی کشور تحویل دهند.
آشنایی با خانه های خالی معاف از مالیات
همه خانه های خالی مشمول مالیات نمی شوند. بنابراین شناخت خانه های خالی معاف از مالیات به شما کمک می کند تا پول اضافی به سازمان مالیات پرداخت نکنید. اقامتگاه های اصلی و فرعی افراد مشمول مالیات بر خانه های خالی نمی شود. بنابراین هر فرد می تواند علاوه بر منزلی در شهر محل سکونت خود، برای ثبت واحدهایی در شهرهای دیگر به عنوان اقامتگاه فرعی اقدام کند. همچنین اگر یکی از اشخاص تحت تکفل مالک به عنوان دانشجو، بیمار خاص یا شاغل مجبور به زندگی در همان شهر باشد، مالک می تواند یک ملک دیگر خود را به عنوان اقامتگاه فرعی ثبت کند. محاسبه مالیات بر خانه های خالی کار نسبتاً دشواری است که دولت هم برای انجام آن از پیشرفته ترین و بهترین نرم افزار حسابداری ابری استفاده می کند.
مالیات خانه های خالی چیست؟
ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم در خصوص تعلق مالیات بر خانه های خالی می باشد. در باب تعلق مالیات به خانه های خالی، پیش از این نیز در قانون مالیات های مستقیم صحبت به میان آمده بود، اما از آنجا که نرخ مالیات تعلق گرفته به خانه های خالی پائین بود و قدرت مهار افرادی که از راه ملک و به قیمت ضرر به دیگران کسب درآمد می کردند را نداشت، طرح اصلاح ماده 54 قانون مالیات های مستقیم، در دی ماه سال 1399، موجب اصلاح موادی از این قانون و تهیه دستورالعمل نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی و ابلاغ آن به تمام نهادهای ذی ربط شد. مطابق قوانین مالیات خانه های لوکس سال 1401، صاحبان واحدهای مسکونی و باغ ویلاهایی که ارزش آن ها، بیش از 15 میلیارد تومان بوده، باید 2 هزارم ارزش ملک خود، نسبت به مازاد 15 میلیارد تومان را به عنوان مالیات، از طریق سامانه expasset.tax.gov.ir پرداخت نمایند. بر اساس ماده 54 مکرر اصلاحی قانون مالیات های مستقیم: هر واحد مسکونی واقع در کلیه شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت که به استناد ثبت اطلاعات مسکن در سامانه ملی املاک و اسکان کشور، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از 120 روز ساکن یا کاربر نداشته باشد، به عنوان خانه خالی شناسایی شده و به ازای هرماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت های تبصره 11 ماده 53 قانون مالیات های مستقیم، ماهانه مشمول مالیات بر درآمد اجاره به شرح ماده 54 اصلاحی می شوند که عبارت است از: سال اول 6 برابر مالیات متعلقه، سال دوم 12 برابر مالیات متعلقه و از سال سوم به بعد 18 برابر مالیات متعلقه.
دستورالعمل نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی
پس از راه اندازی سامانه املاک و اسکان جهت اطلاع از املاک خالی و اعلام اینکه چه کسانی باید در سامانه املاک و اسکان ثبت نام نمایند، جهت تسهیل در محاسبه مالیات خانه های خالی و وجود یک وحدت رویه در محاسبه مالیات خانه های خالی، دستورالعمل نحوه محاسبه مالیات خانه های خالی در سال 1400 توسط سازمان مالیاتی کشور تنظیم و ابلاغ شد که در زیر به بخش های مهم این دستوالعمل اشاره می کنیم که عبارتند از:
ملاک احراز یک واحد مسکونی به عنوان خانه خالی در شهرهای با جمعیت بالای یکصد هزار نفر جهت دریافت مالیات، استعلامات دریافتی از سامانه املاک و اسکان کشور می باشد. مبنای محاسبه و شمول مالیات بر اساس ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم اصلاحی، بر مبنای سال مالیاتی (یک سال شمسی) می باشد. در یک سال مالیاتی، واحد مسکونی ای خالی تلقی خواهد شد که در یک سال مالیاتی، در ازای یک مالک، بیش از 120 روز خالی از سکنه بوده باشد و مبنای استعلام آن سامانه املاک و اسکان کشور می باشد. در خصوص واحدهای مسکونی شراکتی که خالی تشخیص داده شده اند، مالیات هر شریک به نسبت سهم او به طور جداگانه محاسبه، اعلام و مطالبه خواهد شد. در خصوص شهرهای با کمتر از یکصد هزار نفر جمعیت و روستاهای کشور که به استاد سامانه ملی املاک و اسکان کشور در حکم واحد مسکونی خالی تلقی شده اند، جریمه ای معادل بیست درصد مالیات سال اول موضوع ماده ۵۴ مکرر قانون مذکور تعلق خواهد گرفت. در خصوص اشخاص حقیقی، اداره مالیات ذیصلاح جهت رسیدگی به مالیات خانه خالی، اداره مالیات محل نشانی اصلی مالک یا مالکان در سامانه اسکان و املاک می باشد و در صورت عدم اعلام نشانی هنگام در سامانه املاک و اسکان، اداره مالیات محل یکی از واحد های خالی متعلق به مالک به صورت سیستمی تعیین می گردد، مگر اینکه شخص حقیقی اقامتگاه قانونی خود را به صورت سیستمی به سازمان مالیات اعلام نماید. در صورت توالی سالهای خالی بودن ملک، مالیات خانه خالی در سال دوم خالی بودن، 12 برابر مالیات متعلقه و در سال سوم خالی بودن، 18 برابر مالیات متعلقه می باشد و در غیر این صورت (عدم توالی در خالی بودن ملک ) مالیات خانه خالی، مانند سال اول خالی بودن یعنی 6 برابر مالیات متعلقه می باشد. ضرایب مالیاتی مندرج در ماده 54 مکرر قانون مذکور برای مالک یا مالکان پنج یا کمتر از پنج واحد خالی بوده و برای مالکان دارای بیش از پنج خانه خالی در هر سال مالیاتی، ضرایب مالیاتی ماده فوق، نسبت به کل واحدها، دو برابر ضرایب مذکور در صدر ماده ۵۴ مکرر فوق اعمال می شود.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
مراحل انتقال مالکیت سیم کارت
