گیاه کاوا با نام علمی Piper methysticum، درختچه ای به ارتفاع ۳-۲ متر است که زادگاه و منشا آن دقیقا مشخص نیست؛ ولی احتمالا نخستین بار در کشور “وانواتو” روییده است. امروزه کاوا به صورت تجاری کشت می شود و دیگر در طبیعت رشد نمی کند.
تاریخچه ی مصرف گیاه کاوا به جایی برمی گردد که بومیان پولینزیا، ملانزیا و میکرونزیا، ریزوم های بزرگ درختچه ی کاوا را درو می کردند، سپس با جویدن آن را نرم و با آب یا شیر نارگیل مخلوط می کردند. این نوشیدنی بدون آن که تاثیری بر هوشیاری داشته باشد، اثرات آرام بخشی داشت.
بومیان جزایر اقیانوس آرام برای تهیه نوشیدنی مخصوص کاوا ابتدا ریشه های گیاه را خرد و آسیاب کرده، خمیر حاصل را با آب مخلوط می کنند و در پایان از صافی عبور داده و مصرف می کنند.جالب است بدانید مرحله آسیاب کردن سنتی این ریشه در گذشته با جویدن ریشه ها و تف کردن آن ها انجام می شده اما امروزه از دست ها برای این کار استفاده می کنند.
دوز مصرف کاوا
به گفته متخصصان دوز مصرف موثر کاوالاکتون بین 70 تا 250 میلی گرم در روز است و مقدار مصرف روزانه آن نباید از 250 میلی گرم تجاوز کند.مقدار کاوالاکتون موجود در مکمل های کاوا ممکن است با واحد میلی گرم یا درصد بیان شود، اگر به صورت درصد ذکر شده باید خودتان مقدار کاوالاکتون آن را محاسبه کنید. مثلا اگر یک عدد کپسول حاوی 100 میلی گرم عصاره ریشه کاوا است که 30 درصد آن را کاوالاکتون تشکیل داده یعنی 30 میلی گرم از آن کاوالاکتون می باشد. لازم به ذکر است عصاره ریشه کاوا در اکثر موارد حاوی 30 تا 70 درصد کاوالاکتون می باشد.
ترکیبات گیاه کاوا
ریشه کاوا حاوی مواد شیمیایی به نام "کاوا پایرون" است که سبب کاهش تشنج و در آزمایشگاههای تحقیقاتی در حیوانات سبب استراحت و آرامش عضلات میشود. کاوا لاکتونها همچنین واکنشهای مغزی را (که تصور میشود شبیه آن دسته از واکنشهای ناشی از داروهای تجویزی مورد مصرف در درمان افسردگی و نگرانی باشند)، تقلیل می دهد. کاوا لاکتونها در صورت مصرف کاوا از طریق دهان یا لثه ها سبب کرخ شدن و بی حس شدن زبان می گردد. اشکال موجود در برخی از فرهنگها کاوا از طریق جویدن ریشه و ریختن آن داخل کاسه تهیه میشود. بزاق دهان با ریشة آن مخلوط میشود و خاصیت درمانی این گیاه را فعال می کند. امروزه، سازندگان از الکل یا در عوض از استات استفاده می کنند. کاوا در اشکال مختلفی نظیر حالت مایع در قالب انواع عصاره ها و در قالب انواع کپسول یا قرص می توان به دست آورد. همچنین به صورت پودر یا خرد شده موجود است.
فواید گیاه کاوا
عصاره ی گیاه کاوا و اجزای آن، دارای اثرات ضد تشنج، ضد درد موضعی و شل کننده ی عضلات اسکلتی است.این اثرات به دلیل مهار کانال های سدیمی وابسته به ولتاژ در مغز است که منجر به کاهش تحریک پذیری عصبی می شود. محققان معتقدند kavain (یکی از انواع کاواپیرون های گیاه) به طور عمده باعث ایجاد این اثر می شود.این که آیا گیرنده های GABA در اثربخشی اجزای عصاره ی کاوا نقش دارند یا خیر، موضوعی بحث برانگیز است. با این حال، مطالعات جدید نشان می دهند که کاواپیرون ها از طریق اتصال به گیرنده های GABA نیز اثرات ضد اضطراب خود را اعمال می کنند. هم چنین مطالعات برون تنی (in vitro) در مدل های پلاکتی نشان داده است که کاواپیرون های استخراج شده از گیاه، باعث مهار آنزیم مونوآمینواکسیداز B (MAO-B) می شوند. این عملکرد، مکانیزم مهمی برای فعالیت روانگردان این مواد محسوب می شود.
۱. کاهش اضطراب
طبق تحقیقات، گیاه کاوا می تواند اضطراب را کاهش بدهد. البته درباره میزان اثرگذاری آن اختلاف نظر وجود دارد. بر اساس ۷ کارآزمایی بالینی و ارزیابی ۶۴۵ نفر، کاوا گزینه درمانی مؤثری برای کاهش اضطراب است.
در سال ۲۰۱۱، در استرالیا پژوهشی انجام شد و یافته های قبلی را تأیید کرد. بر اساس این پژوهش، کاوا برای درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) مؤثرتر از دارونما بود. با توجه به این نتایج، مصرف نوشیدنی سنتی کاوا توصیه می شود البته به شرطی که برای جلوگیری از مسمومیت، آنزیم های کبدی منظم بررسی شوند.
۲. بهبود خواب
بیشتر تحقیقات درباره تأثیرات کاوا بر بی خوابی، آزمایش های حیوانی بوده اند. محققان معتقدند که احتمالا نوع خاصی از کاوالاکتون به نام کوئین این اثر آرام بخش را ایجاد می کند. طبق پژوهش انسانی کوچکی در آلمان، افرادی که روزانه ۲۰۰ میلی گرم عصاره کاوا مصرف می کردند بی خوابی شان پس از ۱۴ روز کاهش چشمگیری یافت.
به رغم یافته های امیدوارکننده، پاسخ های پرسش نامه «کیفیت خواب» این نتایج را کم اعتبار کردند. بر اساس نتایج حاصل از این پرسش نامه، حتی افرادی که دارونما مصرف کرده بودند هم وضعیت خوابشان بهبود چشمگیری یافته بود.
عوارض احتمالی گیاه کاوا
مفید یا مضربودن مصرف کاوا همچنان بحث برانگیز است. در حالی که طرف داران کاوا می گویند این گیاه برای درمان کوتاه مدت اضطراب خطری ندارد، دیگران ادعا می کنند عوارضش بسیار بیشتر از فوایدش است.
رایج ترین عوارض گیاه کاوا عبارت اند از:
- آسیب کبدی؛
- سردرد؛
- سرگیجه؛
- خستگی؛
- اسهال؛
- مشکلات پوستی؛
- پوسته پوسته شدن یا خشکی پوست (در افرادی که مقدار زیادی کاوا مصرف می کنند).
آسیب کبدی
در مارس ۲۰۰۲، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به مصرف کنندگان و متخصصان سلامت درباره خطر آسیب کبدی مرتبط با مصرف کاوا هشدار داد. گزارش های موردی مصرف گیاه کاوا را با مسمومیت کبدی از جمله هپاتیت، سیروز، نارسایی کبد و حتی مرگ مرتبط دانسته اند.
بسیاری از این موارد با سابقه بیماری کبدی، مصرف بیش از حد کاوا و مصرف زیاد الکل مرتبط بودند. هنوز مشخص نیست مسمومیت کبدی ناشی از مصرف کاوا به خاطر آلاینده های موجود در عصاره های بی کیفیت بوده است یا حلال های آلی (مانند استون یا اتانول) که برای درست کردن عصاره ها و مکمل های کاوا استفاده می شوند.
اگرچه سازمان بهداشت جهانی می گوید نوشیدنی های کاوا بر پایه آب ایمن ترند، تأکید می کند مصرف زیاد این نوشیدنی ها می تواند آنزیم های کبدی را به شدت افزایش دهد. همچنین طبق هشدار سازمان بهداشت جهانی، مسمومیت ناشی از گیاه کاوا به عوامل دیگری هم بستگی دارد، از جمله:
- کیفیت ریشه خام؛
- آلودگی ریشه؛
- استفاده هم زمان این گیاه با داروهای گیاهی دیگر.
پس از این هشدار، چندین کشور فروش کاوا را محدود کردند. تا به امروز آلمان، کانادا، لهستان و سوئیس فروش کاوا را به کلی ممنوع کرده اند. در آمریکا، کاوا نوعی مکمل غذایی طبقه بندی شده است و مردم می توانند آن را برای مصرف شخصی بخرند.
نکات مهم درباره مصرف گیاه کاوا
- تأثیر این گیاه بر سیستم عصبی هنوز به درستی مشخص نشده است، به همین دلیل افراد مبتلا به افسردگی بالینی، اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی نباید آن را مصرف کنند.
- افراد مبتلا به بیماری پارکینسون نباید کاوا مصرف کنند، چون مصرف این گیاه باعث می شود علائمشان شدیدتر شود.
- کاوا ممکن است لخته شدن خون را دچار اختلال کند. افراد مبتلا به اختلالات خون ریزی نباید کاوا مصرف کننند. همچنین مصرف آن باید حداقل ۲ هفته قبل از جراحی متوقف شود.
- کاوا می تواند باعث خواب آلودگی و اختلال هوشیاری و بینایی شود. اگر قصد رانندگی یا کار با ماشین آلات حساس را دارید، کاوا مصرف نکنید.
- افراد مبتلا به بیماری کبدی، فشار خون ریوی، فشار خون پایین و بیماری کلیوی نباید کاوا مصرف کنند.
- به دلیل ناکافی بودن تحقیقات، کودکان، زنان باردار یا مادران شیرده نباید کاوا مصرف کنند. بر اساس برخی تحقیقات، کاوا به راحتی وارد شیر مادر شود.
در صورتی که کاوا مصرف کردید و دچار علائم آسیب کبدی شدید، به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارت اند از:
- خستگی؛
- حالت تهوع؛
- استفراغ؛
- زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)؛
- دل درد؛
- ازدست دادن اشتها.
تداخلات دارویی گیاه کاوا
ممکن است کاوا با برخی داروها و مکمل ها تداخل داشته باشد و گاهی اثرات داروی همراه را افزایش دهد. اگر می خواهید کاوا را هم زمان با داروهای زیر مصرف کنید، با پزشک مشورت کنید:
- آرام بخش ها و داروهای خواب آور بدون نسخه؛
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای مانند توفرانیل (ایمی پرامین)؛
- مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOI)؛
- داروهای ضداضطراب مانند دیازپام یا لورازپام؛
- دیورتیک ها (قرص های آب) مانند فوروزماید؛
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین یا کلوپیدوگرل؛
- لوودوپا (برای درمان بیماری پارکینسون)؛
- مهارکننده های پمپ پروتون مانند لانزوپرازول و امپرازول؛
- داروهای ضدروان پریشی مانند آریپی پرازول، کلوزاپین و کوئتیاپین.
دوز مناسب برای مصرف گیاه کاوا
هیچ دستورالعمل تأییدشده ای برای مصرف کاوا وجود ندارد. به طور کلی کاوا به شکل کپسول، پودر و شربت فروخته می شود. از ریشه خشک شده آن هم برای تهیه نوشیدنی و دمنوش کاوا استفاده می شود.کپسول کاوا در دوزهای مختلف از ۵۰ تا ۱۰۰ میلی گرم موجود است. بیشتر متخصصان توصیه می کنند روزانه بیش از ۲۵۰ میلی گرم کاوا مصرف نکنید و مصرفتان را به کمتر از ۳ ماه محدود کنید.
خواص سلامتی و درمانی ترب کوهی چیست؟
