اولین تحقیقات كمبود روی در انسان مربوط به اواخر دهه 1950است كه نشان داد تأخیر در رشد، ضایعات پوستی و نارسایی بلوغ در نوجوانان پسر ایرانی و مصری مربوط به كمبود روی است.مقدار روی در بدن 5/1 تا 5/2 گرم است كه بیشتر آن در عضلات، استخوان ها و كبد جمع می شود و مقداری هم در ناخن و پوست و مو یافت می شود.عنصر روی اساساً به سوخت و ساز مرتبط است. دیده شده است كه مكمل روی تأثیر مثبتی بر رشد كودكان دچار كوتاه قدی تغذیه ای داشته است. كمبود روی یك از مشكلات تغذیه ای شایع در كشور ما به شمار می رود.
تمام گروه های سنی از جمله كودكان زیر شش سال، نوجوانان دختر و پسر 20-14 ساله و همچنین زنان باردار از كمبود «روی» رنج می برند. كمبود روی علاوه بر كاهش سرعت رشد در كودكان با تغییراتی در حس بویایی و چشایی همراه است و سبب بی اشتهایی و كاهش وزن می شود.تأخیر در بلوغ جنسی از دیگر عوارض كمبود روی به شمار می رود. كمبود روی در دوران بارداری می تواند عوارضی همچون سقط جنین، نقص عضو مادرزادی، وزن كم در زمان تولد و زایمان دیر یا زودهنگام را در پی داشته باشد.
منابع غذایی روی
سازمان بهداشت جهانی و سازمان خواربار و كشاورزی میزان نیاز روزانه روی هر فرد را5 /5 گرم اعلام كرده است. اكنون ببینیم روی در كجاها یافت می شود: «روی» در تمام مواد غذایی حیوانی و گیاهی كه منبع خوب پروتئین هستند، وجود دارد.
منابع غنی روی عبارتند از:
صدف، جگر و انواع گوشت ها به ویژه گوشت قرمز (گوشت مرغ و ماهی هم حاوی روی هستند، اما میزان روی در گوشت قرمز بیشتر است) و تخم مرغ، اما حبوباتی مانند لوبیا و عدس، غلات سبوس دار، شیر و مواد لبنی و انواع مغزها نظیر بادام زمینی، گردو، بادام و فندق نیز حاوی عنصر روی هستند، اما به طور كلی قابلیت جذب روی از منابع حیوانی بیشتر از منابع گیاهی است. گفته می شود قابلیت جذب روی از گوشت چهار برابر غلات است. میزان جذب روی بسته به وضعیت روی فرد از 15 تا 40 درصد متفاوت است.
بررسی دلایل اینکه مو جلوی رشد کودک را می گیرد
در صورتی که فقر آهن یا نقصان مواد غذایی، ویتامین ها مواد معدنی از قبیل آهن، روی، منگنز، اسید فولیک و ویتامین های گروه (بی) در کودک به اثبات نرسیده باشد، طبعا نیازی به مصرف داروهای مکمل و یا ویتامین های متنوع وجود ندارد. ولی در شرایطی که علائمی از کمبود این نوع مواد در کودک وجود داشته باشد و پزشک معالج نیز مصلحت بداند، ممکن است تجویز داروهایی از قبیل زینک یا آهن یا فرآورده های مولتی ویتامین در بهتر کردن وضعیت و همچنین تراکم موهای کودک نقش داشته باشد
پاسخ دکتر سیمین ابراهیم زاده متخصص پوست ومو: به طور کلی ماشین کردن، تیغ انداختن یا این که کوتاه نکردن مو جلوی رشد بچه را می گیرد و قدش کوتاه می شود، اصلا پایه و مبنای علمی ندارد و نباید به این گونه توصیه ها توجه کرد.
کم پشت یا پر پشت بودن موها به ژن بچه و نوع رژیم غذایی اش که استفاده می کند مربوط است. اگر ژن خوبی داشته باشد موهایش پر پشت خواهند شد و اگر هم ژن کم مویی داشته باشد، طبعا بچه هم موهای پر پشتی نخواهد داشت. از طرف دیگر به رژیم غذایی کودک نیز اگر حاوی آهن باشد، موها نیز به خوبی رشد خواهند کرد. مکمل ها و ویتامین هایی که با تجویز پزشک معالج مصرف شود نیز در بهبود رشد موها تاثیر گذار است.
انتخاب سرم مو با توجه به نوع موهایتان!
یا موی بلند جلوی رشد قد کودک و نوزاد را میگیرد؟
قد کودک و نوزاد آیینه تمام نمای سلامت اوست و هر گونه بیماری در دوران رشد قد مانند بیماری های کلیوی ، قلبی و کبدی میتواند به صورت کاهش رشد قد خود را نشان دهد.
اما بلند کردن مو ارتباطی به کاهش سرعت رشد قد ندارد و این باور ، خرافه است! برخی بیمار یهای هورمونی میتواند موجب کاهش رشد قد فرد شود که از جمله آنها به کم کاری تیروئید و افزایش عملکرد غدد فوق کلیوی میتوان اشاره کرد. علاوه بر آن کمبود ویتامین D و کلسیم هم در رشد قد موثرست.
اثرات تشنج :
تشنج در دوران کودکی بر رشد قد تاثیر میگذارد. اگر تشنج باعث آسیب رسیدن به مغز و غده هیپوفیز شود ، بر رشد قد کودک تاثیر منفی میگذارد زیرا هورمون رشد از غده هیپوفیز ترشح میشود. این غده فرماندهی بدن را بر عهده دارد بنابراین علاوه بر هورمون رشد بر عملکرد غدد دیگر بدن هم تاثیر میگذارد. اگر به علت تصادف به سر ضربه وارد شود یا چیزی بر عملکرد هیپوفیز تاثیر بگذارد ، ممکنست قد کمتر یا حتی در مواردی بیشتر از حد معمول رشد کند.
هیچ ورزشی به خودی خود باعث بلندی یا کوتاهی قد نمیشود!
ورزش برای سلامت بدن مفیدست اما هیچ ورزشی به خودی خود باعث بلندی یا کوتاهی قد نمیشود و اگر رشته های مختلف ورزشی به صورت معمول و متعامل انجام میشود برای بدن مفیدست. رشد قد انسان از دوران جنینی آغاز و پس از تولد ادامه میابد. طول قد کودک در بدو تولد حدود 50 سانت است و در سال اول و دوم زندگی بیشترین رشد قد را دارد به گونه ای که در مجموع حدود 35 سانت رشد میکند. پس از این مدت سرعت رشد قد سالانه به 6 سانتیمتر کاهش مییابد.
مهم ترین عامل موثر در رشد قد
مهم ترین عامل موثر در رشد قد ، عوامل ژنتیک و پس از آن تغذیه و خوابست. مادران و پدران کوتاه قد نباید انتظار داشته باشند که فرزندشان بلند قد شوند! درواقع میتوان طول قد پدر و با مادر را جمع و حاصل را بر عدد 2تقسیم کرد. عدد به دست آمده را باید برای محاسبه قد دختران منهای 6.5 و برای به دست آوردن طول قد پسران به علاوه 6.5 کرد.
