در هر سال بر همه افراد مکلف، روزه داری در ماه مبارک رمضان واجب است و افراد مکلف و دارای شرایط به قصد قربت الهی از اذان صبح تا اذان مغرب باید روزه بگیرند. داشتن نیت در ایام روزه داری، شرایطی دارد که طبق نظر مراجع تقلید، آنها را در این مقاله توضیح می دهیم.
شرایط و نکات مهم در مورد نیت انواع روزه قضا، واجب و مستحبی
چناچه شخص در روزه مستحب و روزه واجبی که وقت آن معین نیست مانند روزه کفاره، اگر قصد انجام کاری که روزه را باطل می کند داشته باشد، یا در انجام آن تردید کند، اگر انجام ندهد و پیش از ظهر دوباره نیت کند، روزه او صحیح است.
اگر پیش از اذان صبح نیت کند و تا بعد از اذان مغرب بخوابد ، روزه او صحیح می باشد.
شخص در هر شب از ماه رمضان می تواند برای روزه فردا نیت کند اما بهتر است در اولین شب از ماه رمضان ، برای تمام روزهای ماه مبارک ، نیت روزه را به جای آورد.
اگر شخصی روزه قضا و یا روزه واجب دیگر بر عهده دارد نمی تواند نیت روزه مستحبی کند . اما اگر این موضوع را فراموش کرده و روزه مستحبی بگیرد ، چنانچه پیش از ظهر به خاطر آورد روزه مستحبی به هم می خورد و می تواند نیت روزه واجب کند ، اما اگر بعد از ظهر به یاد آورد روزه او باطل نمی شود .اگر بعد از اذان مغرب متوجه موضوع شود روزه او صحیح است ، اگر چه بی اشکال نیست.
لازم نيست انسان نيت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلا بگويد روزه می گيرم بلكه همين قدر كه براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب، كارى كه روزه را باطل می كند انجام ندهد، كافى است و براى آن كه يقين كند تمام اين مدت را روزه بوده، بايد مقدارى پيش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام كارى كه روزه را باطل می كند خوددارى نمايد.
انسان می تواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه ی فرداى آن نيت كند اما بهتر است كه شب اول ماه نيت روزه ی همه ماه را بنمايد.
از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح، هر وقت نيت روزه فردا را بكند اشكال ندارد.
وقت نيت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى كه به اندازه نيت كردن به مغرب وقت مانده باشد، يعنی اگر تا آن موقع كارى كه روزه را باطل می كند انجام نداده باشد و نيت روزه مستحبى كند، روزه او صحيح است.
كسى كه پيش از اذان صبح بدون نيت روزه خوابيده است، اگر پيش از ظهر بيدار شود و نيت كند، روزه او صحيح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بيدار شود، نمی تواند نيت روزه واجب نمايد.
اگر بخواهد غير روزه رمضان، روزه ديگرى بگيرد بايد آن را معين نمايد، مثلا نيت كند كه روزه قضا يا روزه نذر می گيرم، ولى در ماه رمضان لازم نيست نيت كند كه روزه ماه رمضان می گيرم، بلكه اگر نداند ماه رمضان است، يا فراموش نمايد و روزه ديگرى را نيت كند، روزه ماه رمضان حساب می شود.
اگر بداند ماه رمضان است و عمدا نيت روزه غير رمضان كند، نه روزه رمضان حساب می شود و نه روزه اى كه قصد كرده است.
اگر مثلا به نيّت روز اول ماه، روزه بگيرد، بعد بفهمد روز دوم يا سوم بوده، روزه او صحيح است.
اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بی هوش شود و در بين روز به هوش آيد، بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام نمايد و اگر تمام نكرد،قضاى آن را بجا آورد.
اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود، روزه اش صحيح است.
اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است و پيش از ظهر متوجه شود، چنانچه كارى كه روزه را باطل می كند انجام نداده باشد، بايد نيت كند و روزه او صحيح است و اگر كارى كه روزه را باطل می كند انجام داده باشد، يا بعدازظهر متوجه شود كه ماه رمضان است، روزه او باطل میباشد ولى بايد تا مغرب كارى كه روزه را باطل می كند انجام ندهد و بعد از ماه رمضان هم روزه آن روز را قضا نمايد.
اگر بچه پيش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، بايد روزه بگيرد، واگر بعد از اذان بالغ شود، روزه آن روز بر او واجب نيست.
كسى كه روزه قضا يا روزه واجب ديگرى برعهده ی خويش دارد، نمی تواند روزه مستحبى بگيرد و چنانچه فراموش كند و روزه مستحب بگيرد، در صورتى كه پيش از ظهر يادش بيايد، روزه مستحبى او به هم می خورد و می تواند نيت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر متوجه شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب يادش بيايد روزهاش صحيح است، اگر چه بی اشكال نيست.
١٥٥٠ لازم نيست انسان نيت روزه را از قلب خود بگذراند يا مثلا بگويد فردا را روزه مىگيرم بلكه همين قدر كه براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب كارى كه روزه را باطل مىكند انجام ندهد، كافى است و براى آن كه يقين كند تمام اين مدت را روزه بوده، بايد مقدارى پيش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام كارى كه روزه را باطل مىكند خوددارى نمايد.
١٥٥١ انسان مىتواند در هر شب از ماه رمضان براى روزه فرداى آن نيت كند بهتر است كه شب اول ماه هم نيت روزه همه ماه را بنمايد.
١٥٥٢ از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح، هر وقت نيت روزه فردا را بكند اشكال ندارد.
١٥٥٣ وقت نيت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى كه به اندازه نيت كردن به مغرب وقت مانده باشد، كه اگر تا اين وقت كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد و نيت روزه مستحبى كند، روزه او صحيح است.
١٥٥٤ كسى كه پيش از اذان صبح بدون نيت روزه خوابيده است، اگر پيش از ظهر بيدار شود و نيت كند، روزه او صحيح است چه روزه او واجب باشد چه مستحب، و اگر بعد از ظهر بيدار شود، نمىتواند نيت روزه واجب نمايد.
١٥٥٥ اگر بخواهد غير روزه رمضان، روزه ديگرى بگيرد بايد آن را معين نمايد، مثلا نيت كند كه روزه قضا يا روزه نذر مىگيرم، ولى در ماه رمضان لازم نيست نيت كند كه روزه ماه رمضان مىگيرم، بلكه اگر نداند ماه رمضان است، يا فراموش نمايد و روزه ديگرى را نيت كند، روزه ماه رمضان حساب مىشود.
١٥٥٦ اگر بداند ماه رمضان است و عمدا نيت روزه غير رمضان كند، نه روزه رمضان حساب مىشود و نه روزهاى كه قصد كرده است.
١٥٥٧ سوم بوده،روزه او صحيح است.
١٥٥٨ اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بيهوش شود و در بين روز به هوش آيد، بنابر احتياط واجب بايد روزه آن روز را تمام نمايد و اگر تمام نكرد،قضاى آن را بجا آورد.
١٥٥٩ اگر پيش از اذان صبح نيت كند و مستشود و در بين روز بهوش آيد، احتياط واجب آن است كه روزه آن روز را تمام كند و قضاى آن را هم بجا آورد.
١٥٦٠ اگر پيش از اذان صبح نيت كند و بخوابد و بعد از مغرب بيدار شود، روزهاش صحيح است.
١٥٦١ اگر نداند يا فراموش كند كه ماه رمضان است و پيش از ظهر ملتفتشود،چنانچه كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد، بايد نيت كند و روزه او صحيح است و اگر كارى كه روزه را باطل مىكند انجام داده باشد، يا بعداز ظهر ملتفتشود كه ماه رمضان است، روزه او باطل مىباشد ولى بايد تا مغرب كارى كه روزه را باطل مىكند انجام ندهد و بعد از رمضان هم روزه آن روز را قضا نمايد.
١٥٦٢ اگر بچه پيش از اذان صبح ماه رمضان بالغ شود، بايد روزه بگيرد، واگر بعد از اذان بالغ شود، روزه آن روز بر او واجب نيست.
١٥٦٣ كسى كه براى به جا آوردن روزه ميتى اجير شده اگر روزه مستحبى بگيرد اشكال ندارد، ولى كسى كه روزه قضا يا روزه واجب ديگرى دارد، نمىتواند روزه مستحبى بگيرد. و چنانچه فراموش كند و روزه مستحب بگيرد، در صورتى كه پيش از ظهر يادش بيايد، روزه مستحبى او به هم مىخورد و مىتواند نيتخود را به روزه واجب برگرداند. و اگر بعد از ظهر ملتفتشود، روزه او باطل است، و اگر بعداز مغرب يادش بيايد، روزهاش صحيح است، اگر چه بىاشكال نيست.
١٥٦٤ اگر غير از روزه ماه رمضان، روزه معين ديگرى بر انسان واجب باشد، مثلا نذر كرده باشد كه روز معينى را روزه بگيرد، چنانچه عمدا تا اذان صبح نيت نكند،روزهاش باطل است، و اگر نداند كه روزه آن روز بر او واجب است، يا فراموش كند و پيش از ظهر يادش بيايد، چنانچه كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد، روزه او صحيح و گرنه باطل مىباشد.