روش های پیشگیری از ابتلا شدن به ایدز

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، ایدز نوعی بیماری است که در دستگاه ایمنی و توسط ویروس نقص ایمنی (HIV) ایجاد می شود. بیماری ناشی از ویروس HIV دارای سه مرحله اصلی است.

در مرحله اول عفونت حاد فرد ممکن است برای مدت کوتاهی بیماری شبیه به آنفلوآنزا را تجربه کند. به همین دلیل معمولاً این بیماری تا یک دوره طولانی بدون هیچ علائمی دنبال می شود که به این مرحله از بیماری، دوره نهفتگی گفته می شود.

هر چقدر که بیماری پیشرفت یابد، تداخل بیشتری با دستگاه ایمنی بدن پیدا می کند و باعث می شود که افراد به عفونت هایی مانند عفونت و سرطان های فرصت طلب و تومور دچار شوند، البته معمولاً در افرادی که دستگاه ایمنی آن ها به خوبی عمل می کند تأثیرگذار نیست. درنهایت بیماری زمانی وارد مرحله سوم یا ایدز خواهد شد که شمار سلول های CD۴+ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد.

راه های انتقال ایدز از خون و فراورده های آن، تزریق و استفاده از سرسرنگ مشترک، از طریق مادر به جنین و آمیزش های جنسی است. اگر خون فردی آلوده به ویروس ایدز باشد درصورتی که به خون فرد دیگری تماس داشته باشد، می تواند بیماری را انتقال داده و فرد را مبتلا کند.

آنچه باید در خودمراقبتی از ایدز رعایت کرد

– از مصرف مواد مخدر، محرک و روان گردان پرهیز کرد، زیرا مصرف هر نوع مادهٔ مخدر، هر قدر کم، ممکن است فرد را در معرض انجام رفتارهای پرخطر مرتبط با ایدز قرار دهد.

– از حضور در موقعیت های خطرآفرین پرهیز کرد.

– مهارتِ نه گفتن را تقویت نمود. این حق انسان است تا به خواسته های نادرست دیگران جواب نه بدهد.

– مهارت رفتار قاطعانه را در خود افزایش داده و تقویت کرد.

– مهارت تفکر نقّاد را در خود رشد داده و هر مطلبی را بدون دلیل قبول نکرد. تفکر نقّاد کمک می کند تا نوجوانان و جوانان بتوانند پیش از انجام یک رفتار، پیامدهای ناگوار آن رفتار را دریابند.

– مهارت حل مسئله را تمرین کرد و بر آن مسلط شد. نوجوانان و جوانان هر چه در این زمینه مهارت بیشتری به دست آورند، ارتباط خانوادگی و اجتماعی بهتری خواهند داشت. افراد هر چه ارتباط خانوادگی قوی تری داشته باشند، سالم تر خواهند بود.

– به اصول اخلاقی خود پایبند بود. پایبندی به اصول اخلاقی و معنوی، کمک فراوانی به پیشگیری از ابتلا به اچ آی وی می کند.

چه عواملی احتمال انتقال اچ آی وی را افزایش می دهند؟

دکتر حمیرا فلاحی، متخصص بهداشت باروری و کارشناس در زمینه بیماری ایدز، درباره عوامل و رفتارهایی می گویند که احتمال انتقال ویروس اچ آی وی را افزایش می دهد. هم مبتلایان و هم غیرمبتلایان با پرهیز از این عوامل، احتمال گسترش بیماری را کاهش خواهند داد.

عواملی که خطر ابتلا به اچ آی وی را بیشتر می کند

– احتمال انتقال ویروس از مرد مبتلا به زن غیرمبتلا بیشتر از احتمال انتقال از زن مبتلا به مرد غیرمبتلاست.

– از آنجا که در دختران جوان و کم سن، هنوز دستگاه تناسلی رشد کافی نداشته، احتمال صدمه خوردن، خراشیدگی، خون ریزی و انتقال اچ آی وی و ابتلا به بیماری های آمیزشی در آنان بیشتر است.

– در تماس های جنسی از طریق مقعد، خطر انتقال ویروس بیشتر از تماس های جنسی معمول است. زیرا ناحیهٔ انتهایی روده، پیش از مقعد، شکننده بوده و در تماس های مقعدی احتمال آسیب پذیری، صدمه و پارگی آن بیشتر است.

– ناحیهٔ انتهایی روده بسیار آلوده است. تعداد زیادی از سلول های دفاعی بدن، لنفوسیت، در آن وجود دارد. این سلول های دفاعی گیرنده هایی دارند که ویروس ها، از جمله ویروس اچ آی وی، به آن می چسبند. بعد از چسبیدن ویروس به این سلول های دفاعی، آن ها به راحتی وارد سلول های فوق شده و به سرعت تکثیر می شوند و سلول های دفاعی را از بین می برند.

– وجود شرکای جنسی متعدد و روابط جنسی پرخطر، تغییر پی درپی شرکای جنسی و نیز تماس جنسی با افرادی که شرکای جنسی متعدد دارند، احتمال آلودگی را افزایش می دهد.

– در تماس جنسی با خشونت یا اجبار نیز احتمال انتقال افزایش می یابد.

– تماس های جنسی در دوران قاعدگی، خطر انتقال اچ آی وی و برخی از انواع بیماری های آمیزشی را بیشتر می کند.

– وجود عفونت های آمیزشی مثل سوزاک و کلامیدیا، احتمال آلودگی به اچ آی وی را در تماس جنسی ۳ الی ۵ برابر افزایش می دهد. این در حالی است که وجود عفونت های زخم دار در دستگاه تناسلی، خطر آلودگی را ۵ الی ۱۰ برابر افزایش می دهد.

– مصرف مواد مخدر، مثل هروئین و تریاک، مواد توهّم زا، مثل حشیش و علف، مشروبات الکلی، اکستاسی و مواد محرک آمفتامینی، مثل شیشه، باعث اختلال در درک و فهم شده، قدرت تصمیم گیری مناسب را از انسان می گیرند. هنگامی که عقل و درک انسان مختل شود و نتواند به درستی تصمیم بگیرد، ممکن است رفتارهای پرخطری مانند انجام یک رابطهٔ جنسی بی محابا و بدون کاندوم انجام دهد و در معرض ابتلا به اچ آی وی قرار گیرد.

– یکی از عوامل مهمی که در میزان انتقال ویروس به شریک جنسی بسیار تأثیرگذار است، مرحلهٔ بیماری در فرد مبتلاست. در مرحلهٔ حاد اولیه بیماری و همین طور در مرحلهٔ پیشرفته، مقدار ویروس در بدن مبتلا در بالاترین حد است. هر چه میزان ویروس در بدن بیشتر باشد، احتمال انتقال هم بیشتر می شود.

– در شرایط مصرف داروهای ضدویروسی که باعث پایین آمدن میزان ویروس در بدن می شود، احتمال انتقال کم تر خواهد بود. این نکته در پیشگیری از انتقال بیماری از مادر مبتلا به فرزند اهمیت دارد و زنان باردار، در صورت ابتلا به اچ آی وی، حتماٌ باید داروهای ضد ویروسی مصرف کنند.