به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی ساعدنیوز، این فاجعه یکی از دو بحران هسته‌ای است که بر اساس مقیاس‌گر رویدادهای بین‌المللی هسته‌ای و رادیولوژیک، در گروه شمارهٔ 7 (بالاترین مقیاس) طبقه‌بندی شده‌است. این درجه نشان‌دهندهٔ «حادثهٔ عظیم» است؛ به معنی «حادثهٔ دیگر در این مقیاس، حادثه اتمی فوکوشیما 1 است. این موضوع از بدترین فجایع هسته‌ای در تاریخ، هم از نظر هزینه و هم از نظر تلفات، محسوب می‌شود.
این حادثه در جریان یک آزمایش ایمنی در یک رآکتور نوع آربی‌ام‌کی، که در شوروی رایج است، اتفاق افتاد. محتوای این آزمایش شبیه‌سازی قطعی برق الکتریکی بود. هدف از این آزمایش کمک به توسعهٔ یک روش ایمنی جهت تداوم گردش آب خنک‌کننده در صورت قطعی برق تا زمانی که ژنراتورهای پشتیبان بتوانند برق را تأمین کنند، بود. وقفهٔ بین قطعی برق و برقراری برق پشتیان حدود یک دقیقه بود. این شصت ثانیه به عنوان یک مشکل امنیتی بالقوه درنظر گرفته شده بود که می‌توانست باعث گرم شدن بیش از حد هستهٔ رآکتور شود. سه آزمون این چنینی از سال 1982 انجام شده بود اما هیچ‌کدام موفق به ارائه یک راه حل نشده بودند. در این تلاش چهارم، آزمون به مدت 10 ساعت به تعویق افتاد، بنابراین شیفت عملیاتی که برای این آزمایش آموزش دیده بودند، حضور نداشتند. به همین دلیل سرپرست آزمایش موفق به پیروی از دستورالعمل اجرایی فرایند نشد و شرایط عملیاتی ناپایداری را ایجاد کرد که به همراه با نقص‌های ذاتی در طراحی آربی‌ام‌کی و غیرفعال بودن چندین سیستم ایمنی اضطراری، منجر به وقوع واکنش‌های زنجیره‌ای کنترل نشده گردید.
مقدار زیادی انرژی به‌طور ناگهانی آزاد شد و باعث بخار شدن آب خنک‌کننده‌ای شد که از قبل به شدت گرم شده بود. این اتفاق باعث شد که مخزن تحت فشار رآکتور در اثر یک انفجار بخاری مخرب به‌طور کامل از بین برود. این اتفاق بلافاصله با آتش‌سوزی سرباز در هستهٔ رآکتور ادامه پیدا کرد که در حدود 9 روز آلاینده‌های هوایی رادیواکتیو قابل ملاحظه‌ای را وارد هوا کرد. این آلاینده‌ها قبل از اینکه در نهایت در 4 مه 1986 به‌طور کامل کنترل شود، به قسمت‌هایی از اتحاد جماهیر شوروی و غرب اروپا منتقل شد.
