معرفی شهرستان دیدنی لنجان

شهرستان لِنجان، یکی از شهرستان های استان اصفهان در مرکز ایران می باشد که در جنوب غرب این استان واقع شده است. مرکز این شهرستان، زرین شهر می باشد.این شهرستان دارای طبیعتی زیبا درحاشیه زاینده رود است و برنجی به نام برنج لنجان در اکثر شهرهای لنجان، با آب زاینده رود کاشت می شود.همچنین این شهرستان دارای آثار باستانی ازجمله برج کبوتری در زرین شهر و چمگردان، مسجد صباحی از دورهٔ ایلخانیان در زرین شهر و حمام عمومی ساحل در زرین شهر است.زرین شهر به عنوان مرکز شهرستان لنجان با جمعیتی بیش از ۹۵۳۲۶ نفر در موقعیت جنوب غربی استان اصفهان ایران واقع شده است. این شهر در کنارر زاینده رود و در مسیر بزرگراه های کنارگذر غربی اصفهان و جاده استراتژیک اصفهان به چهارمحال و بختیاری قرار دارد. شهر زرین شهر از دیدگاه صنعتی به سبب همسایگی با ابر کارخانه های صنعتی همچون ذوب آهن، مجتمع فولاد، صنایع دفاع، سیمان سپاهان و شهرکهای صنعتی بزرگ و کوچک یکی از بزرگترین شهرهای صنعتی کشور به شمار می رود.از دیدگاه تاریخی این شهر به سبب رنگ و آب لنجانی خود امروزه خاستگاه پیشینهٔ کهن لنجان که مورد اشاره بسیاری از سفرنامه ها و کتب تاریخی از نخستین سال های سده های اسلامی است قرار گرفته سفرنامه هایی همچون سفرنامه ابن بطوطه، ناصر خسرو و ابن حوقل.بر اساس سرشماری سال 1395جمعیت شهرستان لنجان2620400 نفر می باشد. مردم شهرستان لنجان از نژادهای فارس و ترک می باشند. ساکنان فارس تبار بیشتر بومی شهرستان بوده و یا به دلیل هم مرز بودن شهرستان با استان چهارمحال و بختیاری از این منطقه به لنجان مهاجرت نموده اند. مردمان ترک زبان نیز از استان های فارس و چهارمحال بختیاری به این منطقه مهارجرت نموده و همچنین بخشی از آنان از عشایر ایل قشقایی هستند که در شهرستان ساکن شده اند. شهرستان لنجان از شمال به شهرستان های نجف آباد ، از جنوب و غرب به استان چهار محال بختیاری و از شرق به شهرستان های مبارکه و فلاورجان محدود می گردد. شهرستان لنجان منطقه ای است عمدتاً ناهموار و تنها بخش کوچکی از این منطقه به صورت باریکه ای در دره زاینده رود در حاشیه رودخانه مذکور قرار دارد ، این باریکه هموار نتیجه رسوبات رود خانه مذکور در طول تاریخ و از دوران چهارم زمین شناسی به بعد دانسته شده است.خاک لنجان آن گونه که در کتاب جغرافیایی اصفهان آورده شده است. از نوع بیابانی با رنگ قرمز یا قهوه ای تیره براق یا ضخامت کم ، بیابانی قهوه ای تیره ، شور ، قهوه ای کم رنگ و مرطوب قهوه ای تیره ، آهکی ، خشک قهوه ای و در حالت مرطوب قهوه ای خاکستری ، رسوبی و قهوه ای رنگ پریده می باشد.لنجان از لحاظ کشاورزی مهمترین تولیدکننده برنج در استان به شمار می آید. برنج این منطقه از نوع صدری اما بسیار خوش بو و خوش طعم است؛ چنانچه عطر برنج لنجان را در هیچ نقطه ای از جهان نمی توان یافت. به همین خاطر در سطح استان هوا خواه بسیار دارد و کلیه تولیدات آن در همین استان مصرف شده وامکان صدور نمی یابد. سایر محصولات این منطقه، گندم، چعندر قند، صیفی جات و اقسام میوه های سردرختی است.قنوات و چشمه سارها از دیگر منابع آبی منطقه به شمار می آیند . در منطقه لنجان تعداد ۲۵رشته قنات شناخته شده اند که د ر حال حاضر تعداد ۱۸۰رشته از این قناتها فعال بوده و بطور متوسط۱۶۰۰ لیتر در ثانیه آبدهی دارند ، قناتهای منطقه از ۳۰متر تا ۱۵ کیلو متر طول دارند ، طویل ترین و بزرگترین قناتهای منطقه قنات معروف کمال آباد است که پس از گذشتن از چمگردان از طریق اراضی غربی زرین شهر به طرف مزرعه کمال آباد جریان دارد.

تاریخچه شهرستان لنجان

تا قبل از سال ۱۳۱۶ شمسی که قانون جدید تقسیمات کشوری تصویب گردد، لنجانات ناحیه ای از شهرستان اصفهان بشمار می آمد که محدوده وسیعی از حواشی زاینده رود را درمحدوده جنوب غربی این شهرستان در بر می گرفته است. در سال ۱۳۵۲ شمسی، شهرستان لنجانات از شهرستان اصفهان منتزع و به دو بخش مجزای لنجان علیا به مرکزیت ریز و فلاورجان تقسیم گردید. بر اساس این تقسیم بندی، فلاورجان با نام لنجان سفلی و مناطق لنجان کنونی و مبارکه با عنوان لنجان علیا قلمداد می شدند. در سال ۱۳۶۱ منطقه لنجان علیا با انتزاع از فلاورجان به شهرستان مستقلی به نام شهرستان لنجان تبدیل گردید و شهرزرین شهر به عنوان مرکز این شهرستان نوبنیاد شناخته شد. این روند تا سال ۱۳۶۸ و جدایی مبارکه از شهرستان لنجان و تبدیل آن به شهرستان مستقل ادامه یافت. در پی این تحول، شهرستان لنجان به محدوده جغرافیایی کنونی محدود گردید. در حال حاضر شهرستان لنجان شامل دو بخش مرکزی (زرین شهر) و باغ بهادران و نه شهر و بیش از ۳۰ روستا می باشد.از نظر تاریخی، وجود تعداد انگشت شمار قبور قدیمی پیروان آیین" یهود" نیز حکایت از قدمت کهن این سامان دارد. با این وصف در دوران اسلامی خصوصاً سده های پنجم و ششم هجری قمری (عصر سلاجقه) و سپس دوران صفوی به دلیل نزدیکی این منطقه به اصفهان (پایتخت صفویان )باعث رونق و توسعه ی این شهر گردید و این درحالی بود که سرسبزی و برکت زمین های کشاورزی در این منطقه بخشی از نیازهای پایتخت صفویه را تامین می نمود.

صنایع دستی شهرستان لنجان

شهرستان لنجان همانند دیگر شهرستانهای استان اصفهان از قابلیت های بالقوه صنایع دستی در شهرستان برخوردار است.در سالهای اخیر امر آموزش به علاقه مندان باعث گرایش جوانان خصوصاً بانوان علاقه مند به این رشته از صنایع گردیده است. در این زمینه کانون فرهنگی بانوان شهرستان امر آموزش رشته های مختلف صنایع دستی را بر عهده دارد.چنانچه در سال ۱۳۸۹ تعداد نفرات آموزش دیده ۹۰ نفر بوده است.صنایع دستی که شرح آن ذیلاً آمده است از جمله رشته هایی است که در این شهرستان به علاقه مندان آموزش داده می شود:

• منبت و معرق روی چوب
• نقاشی روی ظروف مینایی
• گلیم بافی
• دوخت چرم-۵رودوزی سنتی (سرمه دوزی) و روبان دوزی
• سفال گری مقدماتی و پیشرفته
• چاپ قلمکار
• طراحی و نقاشی رنگ روغن و آبرنگ
• قلمزنی
• قالی بافی
  

  مسجد جامع زرین شهر

از معدود بناهایی تاریخی شهرستان لنجان است که قدمت آن مربوط به اوایل دوران قاجار است. دارای یک شبستان اصلی و تعدادی طاقنما در محوطه حیاط با تزئنیات آجرکاری خفته –راسته و آجرکاری معقلی و کاشیکاری است. شبستان جبههٔ شمالی آن الحاقی است که در دهه های اخیر ساخته شده است.

مسجد رحیم خان زرین شهر

از معدود بناهایی تاریخی شهرستان لنجان است که با شماره ۱۵۱۹۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. قدمت آن مربوط به اوایل دوران قاجار است. این مسجد بوسیله محمد رحیم خان ریزی ساخته شده و دارای یک شبستان اصلی و تعدادی طاقنما در محوطه حیاط با تزئنیات آجرکاری خفته –راسته و آجرکاری معقلی و کاشیکاری است. شبستان جبههٔ شمالی آن الحاقی است که در دهه های اخیر ساخته شده است که پیش از این کاریز بزرگی از حیاط آن می گذشت و دارای سنگ آب ارزشمند تاریخی بود که هم اکنون نیز موجود است. در این مسجد علما و خوانین و کدخدایان زرین شهر در اطاقهای مخصوصی دفن می باشند.

گرمابه حاج رضاقلی زرین شهر

این گرمابه از نوع دوقلو (زنانه و مردانه) با دیرینگی قاجاریه می باشد که به تازگی با شماره ۳۱۱۹۹/۱۳۹۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کبوترخانه باغ برجی شرقی زرین شهر

این کبوترخانه از نوع دو استوانه ای و با دیرینگی صفویه می باشد که با شماره ۱۹۲۱۷/۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است اما در سال ۱۳۹۰ به دلیل بی توجهی مسولین بخشی از آن بوسیله مالکین زمینهای کناری ویران و تاکنون هم بازسازی نشده است.

پل کله

قدمت پل مربوط به اواخر دوران صفوی است که در حال حاضر به علت عدم توجه به فرسودگی های نما و اجرای ساخت و سازهای غیراصولی در معرض خطر است.

قلعه چهاربرج

بنای زیبایی است که بر بلندتین نقطه ارتفاعی غرب شهر باغبهادران از شهرستان لنجان واقع شده است. قدمت آن اواخر صفوی و اوایل قاجار است. دارای چهار برج دیده بانی است

کبوترخانه

کبوترخانه های زیبایی در اقصی نقاط شهرستان لنجان با زیبایی های خاص خود وجود دارند که دیدن آنها خارج از لطف نیست. در کرچگان برج کبوتر ۲۰۰ ساله موجوداست که گذشته ازآن به عنوان مکانی برای دیده بانی استفاده می شده است.

قلعه کافر

در ارتفاعات شرقی شهر باغبهادران مشرف به تأسیسات سد آبگیر چم آسمان بقایای قلعه ای قدیمی مربوط به دوره پیش از سالام موسوم به قلعه کافر بوده که شباهتهایی با قلعه گبری شر ری دارد.

آبشار شاه لولاک (شالورا)

در پنج کیلومتری شهر چرمهین، دردامنه کوه های زاگرس، آبشار شاه لولاک (شالورا) از ارتفاع کوه بر دامنه آن فرو می ریزد و در بهار و تابستان پذیرای صدها نفر از مردم زنده دلی است که به طبیعت گردی می روند.

دهکده ساحلی زاینده رود

این منطقه یکی از مراکز مهم ییلاقی اصفهان محسوب می شود. رودخانه زاینده رود، با جلوه ای رؤیا گون از میان بیشه ها و باغ ها می گذرد و قل قل آب و آواز پرندگان در لابلای شاخساربیشه ها و وزش باد درشاخ و برگ درختان آن، از زیباترین موسیقی هایی است که می توان شنید. دو سوی رودخانه پوشیده ازدرخت و سبزه زار است و با آب و هوایی دلپذیر و خنک روح را تسکین می دهد. هر نقطه این ناحیه تفرجگاهی زیباست، کوه، آب زلال رودخانه و بیشه و درخت و باغ وسبزه زار، به باغبادران و روستاهاو چم های اطراف آن زیبایی خیره کننده ای بخشیده است.

ودر پایان...

زرین شهر به عنوان مرکز شهرستان لنجان با جمعیتی بیش از ۹۵۳۲۶ نفر در موقعیت جنوب غربی استان اصفهان ایران واقع شده است. این شهر در کنارر زاینده رود و در مسیر بزرگراه های کنارگذر غربی اصفهان و جاده استراتژیک اصفهان به چهارمحال و بختیاری قرار دارد. شهر زرین شهر از دیدگاه صنعتی به سبب همسایگی با ابر کارخانه های صنعتی همچون ذوب آهن، مجتمع فولاد، صنایع دفاع، سیمان سپاهان و شهرکهای صنعتی بزرگ و کوچک یکی از بزرگترین شهرهای صنعتی کشور به شمار می رود.

نگاهی کامل بر تاریخچه و معماری زیبای کاخ عالی قاپوی اصفهان