به گزارش سرویس تاریخی ساعد نیوز، ثریا اسفندیاری دومین همسر محمدرضا پهلوی در سال اسفند 1336 از او جدا شد و تا پنج سال بعد از جدایی خود، درباره زندگیاش با شاه سکوت اختیار کرد و حتی در تمام این مدت نیز شایعه شده بود که شاه با پرداخت حقالسکوت کلانی که به صورت ماهانه به ثریا پرداخت میکرد، مانع از سخن گفتن ثریا میشود اما سرانجام در سال 1342 ثریا با انتشار کتاب خاطراتش (کاخ تنهایی که بخشهایی از آن را پنجشنبهها همین جا مرور کردیم) حقایق زیادی از ماهیت درباری پهلوی را افشا کرد.
ثریا ضمن تشریح اوضاع داخلی دربار پهلوی به نقش زنان در دربار اشاره کرده و مینویسد: «برخلاف دوران سلطنت رضاشاه که زنان نقشی در دربار نداشتند؛ دربار پسرش یک دربار زنانه بود. درست است که زنها رسماً نقشی بهعهده نداشتند؛ ولی در عمل با هزاران حیله و دسیسه به مقاصد خود جامهعمل میپوشاندند و من ناچار بودم در میان این کانون دسیسه و توطئه که ملکه مادر در راس آن قرار داشت؛ خود را از بلایا مصون نگاه دارم. البته این توهم نباید ایجاد شود که زنان درباری واقعاً چیزی از عالم سیاست میدانستند. نه، سطح معلومات و اطلاعات آنها بسیار محدود بود و تنها چیزی که در آن مهارت داشتند، توطئه و سخنچینی بود.
ملکه مادر هر روز عدهای از زنها را به دور خود جمع میکرد و ساعتها با آنها با صرف چای و غیبت از این و آن میپرداخت و شاید من که هیچوقت در این مجالس حاضر نمیشدم، یکی از موضوعات صحبت آنها بودم. دو خواهر تنی شاه، شمس و اشرف رقیب و دشمن خونی یکدیگر بودند و این رقابت و خصومت در کودکی آنها ریشه داشت و برخلاف آنچه شایع شده بود، اشرف دختر نازپروده و مورد علاقه رضاشاه نبود. رضاشاه به شمس بیشتر توجه و علاقه نشان میداد.
منبع: خاطرات ثریا اسفندیاری، ص 71-72