تب مالت یا بروسلوز یک بیماری میکروبی مشترک بین انسان و حیوان است که در تمام نقاط جهان دیده می شود. باکتری بروسلا عامل این بیماری است که می تواند پستانداران را آلوده کند. هر ساله تعداد زیادی از انسان ها به دلیل مصرف فرآورده های دامی آلوده به این بیماری و عواقب آن مبتلا می شوند. تب مالت در بارداری می تواند مشکلات جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. زنان باردار یکی از گروه های در معرض خطر ابتلا به تب مالت هستند.
علل تب مالت در بارداری
تب مالت بر حیوانات وحشی و اهلی اثر می گذارد. گله های گاو، بزها، گوسفند، خوک، سگ، شتر، گراز، گوزن شمالی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قرار دارند. نوعی از تب مالت بر پورپوس، سیل بی گوش و نوع خاصی از وال ها اثر می گذارد. باکتری می تواند از حیوان به انسان به سه طریق انتقال یابد:
- محصولات لبنی غیرپاستوریزه:باکتری بروسلا در شیر حیوانات آلوده می تواند از طریق شیر، بستنی، کره و پنیر غیرپاستوریزه به انسان منتقل شود. همچنین باکتری می تواند از طریق گوشت خام یا نیم پز شده حیوانات آلوده به انسان منتقل گردد.
- اسنتشاق:باکتری بروسلا به راحتی در هوا پراکنده می شود. کشاورزان، تکنسین های آزمایشگاه و کارگران کشتارگاه ها می توانند این باکتری را استنشاق کنند.
- تماس مستقیم:باکتری در خون، مایع منی یا جفت حیوانات آلوده می تواند از طریق زخم وارد جریان خون شود. از آنجایی که تماس معمول با حیوانات – لمس کردن، شانه کردن موی حیوانات و بازی کردن با آنها – سبب آلودگی نمی شود، به ندرت افراد از طریق حیوانات اهلی خود آلوده می شوند. همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند هم باید از تماس با حیوانات آلوده پرهیز نمایند.
علائم و نشانه های تب مالت چیست؟
همانطور که از نام این بیماری مشخص است علامت اصلی این بیماری تب است که عموما در عصر و شب به اوج می رسد و بیمار دچار تعریق فراوان می شود. اوایل بیماری ممکن است تا مدت ها بجز تب و تعریق شبانه علامت دیگری وجود نداشته باشد، ولی بتدریج درد استخوان ها و مفاصل بخصوص درد لگن در برخی بیماران شروع می شود. درد لگن گاهی آنقدر شدید است که راه رفتن بیمار به سختی انجام می شود.از عوارض تب مالت، مننژیت و ضایعات مغزی است که می تواند قلب، سیستم تنفسی و تمام ارگان های بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
در برخی بیماران علائم روحی مثل افسردگی هم تظاهر می کند. این بیماری اگر درمان نشود گاهی می تواند با درگیری قلب و رگ ها باعث مرگ بیمار شود. از دیگر عوارض مهم این بیماری، ایجاد آبسه در استخوان های ستون فقرات است که باعث زمینگیر شدن بیمار می شود.گاهی بیماری تب مالت حاد می شود که با درد عضلات و مفاصل بدن و بی اشتهایی همراه است و با دردهایی شبیه سیاتیک و درد مزمن کمر خود را نشان می دهد. جالب است بدانید بیمار در این مواقع حتی تب هم نمی کند.
نشانه های تب مالت در بارداری
- تب
- لرز
- تعریق
- ضعف
- خستگی
- درد کمر، مفاصل و عضلات
- سردرد
- خستگی مفرط
- تب کردن های مکرر
- آرتریت
- اندوکاردیت قلب
- اسپوندیلیت (نوعی آرتریت التهابی که بر ستون فقرات و مفاصل مجاور تأثیر می گذارد)
خطرات تب مالت در بارداری
ابتلا به بیماری تب مالت در دوران بارداری می تواند تاثیرات نامطلوبی روی مادر و جنین ایجاد کند. اگر در دوران بارداری به مناطق آلوده سفر کرده اید یا محصولات لبنی مصرف کرده اید که از سلامت آن اطمینان ندارید، شاید لازم باشد که آزمایش تب مالت بدهید. بررسی ها نشان داده اند عوارض ابتلا به تب مالت در بارداری می تواند به سقط جنین، زایمان زودرس یا مرگ جنین در داخل رحم منجر شود. به همین دلیل باید در مناطقی که انسان ها به خصوص بانوان و دختران در تماس با حیوانات اهلی هستند، آموزش و آگاهی لازم انجام شود و زنان باردار تحت غربالگری قرار بگیرند تا از ابتلا به آن و بروز عوارض تب مالت در بارداری جلوگیری شود. در صورت مشاهده علائم ذکر شده در بالا، پزشک آزمایش های زیر را برای تشخیص تب مالت در بارداری توصیه می کند.
درمان تب مالت در بارداری
با وجود اینکه بهتر است در دوران بارداری از مصرف دارو پرهیز کنید اما چنانچه مادر باردار به تب مالت دچار شود، درمان با تجویز آنتی بیوتیک انجام می شود. برخی از پزشکان توصیه به مصرف داروهای ضد میکروبی می کنند.
- داکسی سایکلین و تتراسایکلین از رایج ترین داروهای تب مالت هستند اما مصرف آنها برای زنان باردار ممنوع است.
- استرپتومایسین و جنتامایسین که به صورت آمپول تجویز می شوند نیز در زنان باردار مبتلا به تب مالت منع مصرف دارند.
- ریفامپین که به شکل کپسول یا قطره خوراکی موجود است در درمان بیماری تب مالت برای زنان باردار قابل تجویز است، اما باید در مورد تداخل با داروهای مصرفی با پزشک مشورت کرد.
- قرص کوتریموکسازول که یکی دیگر از داروهای تب مالت است، در حاملگی به جز ماه آخر منع مصرف ندارد. اما درمان باید تحت نظر پزشک و داروها با تجویز متخصص باشد.
- پس بهترین داروها برای زنان باردار ریفامپین و کوتریموکسازول است که با وجود مصرف آنها و آنتی بیوتیک احتمال عود بیماری 6 ماه بعد از پایان درمان تب مالت وجود دارد. تب مالت یک بیماری طولانی محسوب می شود و ممکن است تا دو سال بازگشت داشته باشد، پس بیمار باید تا دو سال تحت نظر باشد و از نظر علائم معاینه شود. بازگشت بیماری تب مالت با مثبت شدن کشت و افزایش آنتی بادی IgG تشخیص داده می شود.
روش های پیشگیری از تب مالت برای زنان باردار
- برای جلوگیری از ابتلا به تب مالت در بارداری باید پیش از دوشیدن شیر از دام پستان حیوان را به آب و صابون بشویید.
- واکسیناسیون دام، ضد عفونی کردن محل نگهداری دام، عدم مصرف محصولات حیوانات آلوده یا مشکوک به بیماری از دیگر راه های پیشگیری از تب مالت است.
- توجه به این نکته بسیار جدی است که زنان باردار باید از مصرف لبنیات سنتی و غیر پاستوریزه جداً خودداری کنند. در صورت نبود شیر پاستوریزه باید شیر حیوانات اهلی را به مدت 20 دقیقه جوشاند و دائماً هم زد، به طوریکه تمام شیر تحت حرارت بالا قرار بگیرد.
- از آنجایی که سقط جنین دام های اهلی یکی از نشانه های تب مالت در حیوان است، از مصرف شیر دامی که اخیراً سقط جنین داشته است خودداری کنند.
- با توجه به قابل انتقال بودن این بیماری از طریق هوای طویله و آزمایشگاه، بهتر است زنان باردار از قرار گرفتن در چنین محیط هایی با احتمال آلودگی تب مالت خودداری کنند.
آیا با وجود بیماری مالت، می توانم به فرزندم شیر دهم؟
بسیاری از مادران باردار مبتلا به بیماری تب مالت با این سوال مواجه هستند که آیا می توانند به فرزند خود شیر بدهند؟ خیر، مجاز به این کار نیستند. یکی از راه های انتقال بیماری تب مالت از طریق شیردهی مادر به فرزند است. چنانچه بخاطر تب مالت نگران شیردهی به فرزند خون هستید حتماً با پزشک مشورت کنید و صورت لزوم روش دیگری برای تغذیه نوزاد پیدا کنید.
علل و علائم سندروم تونل کارپال در بارداری و روش های درمان
