به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، زایمان اوج دوران بارداری یک زن است که شامل خارج شدن یک یا چند نوزاد از رحم مادر است. زایمان طبیعی روشی از زایمان با «تکنولوژی پایین» است. در این روش فرد اجازه می دهد که طبیعت انسان کار خود را در زایمان انجام دهد. برخی از زنان تصمیم می گیرند که هنگام زایمان از هیچ دارویی استفاده نکرده و به جای آن برای کاهش دردشان از روش هایی مانند تمدد اعصاب یا کنترل تنفس استفاده کنند. در زایمان طبیعی مادر کنترل بدن خود را از دست می دهد؛ البته به هنگام زایمان یک فرد همیار نیز او را به آرامی برای پشت سر گذاشتن مراحل زایمان راهنمایی و حمایت می کند.
زایمان طبیعی سخت به علت تنگی فضای لگن، اختلالات عملکردی رحمی یا شرایط جنین مانند بزرگی بیش از حد یا نمایش بریچ رخ می دهد. این مدل از زایمان است که جراح را ملزم به استفاده از سزارین می نماید.
مزایای زایمان طبیعی
مهم ترین مزیت زایمان طبیعی، ارتباط لمسی و عاطفی مادر و نوزاد، بلافاصله بعد از تولد است. در صورت سزارین، ممکن است مادر حتی تا چند روز از دیدن فرزندش محروم شود و نتواند نیازهای اولیه کودک مثل شیر دادن با سینه، در آغوش گرفتن و خواباندن او را انجام دهد. بر اساس تحقیقات عدم ارتباط اولیه مادر و فرزند بلافاصله پس از تولد یکی از علل آسیب روانی در بزرگسالی است. برخی دیگر از مزایای زایمان طبیعی عبارت اند از:
- عدم نیاز به جراحی و شکافتن شکم
- دوران نقاهت کوتاه تر پس از زایمان
- عدم نیاز به احتیاط های فراوان پس از زایمان
- از دست دادن خون کمتر در جریان زایمان نسبت به سزارین
- هزینه های کمتر از نظر اقتصادی
- کاهش خطرات بیهوشی مادر
چه زمانی زایمان طبیعی نباید انجام شود؟
به طور کلی، روند طبیعی زایمان بهتر از تمام روش ها است، اما گاهی ممکن است زایمان طبیعی برای سلامتی مادر و نوزاد خطرناک باشد، بنابراین به تشخیص پزشک، عمل سزارین انجام می شود. برخی از عواملی که پزشک را مجبور به انجام عمل سزارین می کند در ادامه شرح داده شده اند.
- بعضی بیماری ها مثل بیماری قلب، دیابت، فشار خون و اختلالات کلیوی، زایمان طبیعی را خطرناک می کند.
- عفونت هایی مثل HIV یا هرپس تناسلی در صورت زایمان طبیعی به نوزاد منتقل خواهد شد.
- ممکن است اندازه جنین بزرگتر از ظرفیت لگن و رحم مادر باشد، بنابراین عبور نوزاد از دهانه رحم ممکن است به هر دو نفر آسیب بزند.
- افزایش زیاد وزن مادر باعث طولانی تر شدن زایمان می شود، بنابراین در این شرایط سزارین ارجح است.
- با افزایش سن مادر، عمل سزارین با احتمال بیشتری انجام می شود.
- اگر بند ناف دور گردن نوزاد پیچیده باشد، بلافاصه عمل سزارین انجام می شود.
درد زایمان طبیعی چه میزان است؟
معمولا به دلیل بی حسی های موضعی هنگام زایمان، اغلب زنان توصیف روشنی از درد زایمان ندارند. البته میزان درد در هر کس می تواند بر اساس شرایط بدنی، آستانه تحمل و وضعیت نوزاد متفاوت باشد. به گفته برخی از مراجعین، درد زایمان چیزی شبیه درد پریود با شدت بیشتر و فاصله های مقطع است. در هنگام زایمان به علت فشار نوزاد روی دهانه رحم، درد در نواحی لگن، روده ها، مثانه و واژن اتفاق می افتد.
گرفتگی، سفت شدن عضلات، احساس تپش و ضربان های دردناک، احساس ضربه چاقو خوردن، سوزش در ناحیه واژن هنگام خروج سر نوزاد، دردهای متحرک در ناحیه شکم و کمر، فشار به سیستم دفع و درد در ناحیه ران شایع ترین دردهای هنگام زایمان طبیعی است. با آگاهی از مراقبت های پس از زایمان می توان به میزان زیادی از بروز درد در هفته های پس از زایمان جلوگیری کرد .
مراحل مختلف زایمان طبیعی چگونه است؟
مرحله اول زایمان طبیعی
مرحله اول زایمان طبیعی با شروع انقباضات آغاز می شود و خود در سه مرحله اتفاق می افتد. در مراحل اولیه دهانه رحم نازک و گشاد می شود. درد احساس شده بیشتر شبیه گرفتگی های دوران قاعدگی است. در مرحله بعدی دهانه رحم تا 7 سانتی متر گشاد می شود و درد با شدت بیشتر شروع می شود. در این مرحله در صورت عدم حساسیت شما به داروهای مسکن، از آن ها برای کاهش درد استفاده می کنند. سپس دهانه رحم به میزان مناسب برای زایمان یعنی 10 سانتی متر باز می شود.
درد و تلاش مرحله اول حدود 8 تا 12 ساعت به طول می انجامد بهتر است آرامش خود را حفظ کنید. نیاز نیست حتما به بیمارستان بروید بهتر است در محیط آشنای خانه و همراه با همسر خود بمانید. بهتر است خود را مشغول نگه دارید و همچنین مقدار زیادی آب و وعده های غذایی کم حجم مصرف کنید. انقباضات در این مرحله معمولا خفیف هستند و 30 تا 45 ثانیه در هر دور طول می کشند. ممکن است احساس کمر درد و گرفتگی عضلات داشته باشید. همچنین احتمال پارگی کیسه آب وجود دارد.
بعد از شدید شدن انقباضات لازم است که به بیمارستان بروید و حتما یک همراه با خود داشته باشید. لازم است تکنیک های تنفسی خود را شروع کنید. در این مرحله درد حدود 3 تا 5 ساعت به طول می انجامد. بهترین چیزی که در این مرحله می تواند تسکین دهنده ی دردهای شما باشد حمایت و دلگرمی همسرتان است.
مرحله دوم زایمان طبیعی
بیشترین درد در این مرحله است و تا حدود یک ساعت طول می کشد. سر نوزاد از دهانه رحم بیرون آمده و مادر باید با ایجاد فشار، سر نوزاد را در سریع ترین زمان به بیرون هدایت کند؛ چرا که احتمال خفگی و نرسیدن اکسیژن به نوزاد وجود دارد. پس از تولد نوزاد مقدار اندکی گرفتگی در ناحیه لگن وجود خواهد داشت و تا زمان خروج کامل جفت و ترشحات، این احساس باقی می ماند.
مرحله سوم
مرحله سوم، مرحله تحویل جفت و بسیار کوتاه است؛ این مرحله ممکن است 5 تا 30 دقیقه طول بکشد. در این مرحله متخصص به دنبال انقباضات کوچک و خفیف است که به دلیل جدا شدن جفت از دیواره ی رحم اتفاق می افتند. این عمل ممکن است با ماساژ انجام شود و بند ناف به آرامی کشیده می شود. ممکن است بعد از زایمان در بدن خود احساس لرزش کنید که جای نگرانی ندارد. لازم است تا چند ساعت پس از زایمان در بیمارستان و تحت مراقبت بمانید تا پزشک مطمئن شود رحم به انقباضات خود ادامه می دهد و خونریزی شدید بروز پیدا نمی کند.
پیش از زایمان طبیعی می توانم چیزی بخورم؟
فرایند زایمان طبیعی ممکن است طولانی شده و توان مادر پایین بیاید. به همین جهت در برخی از بیمارستان ها در طول زایمان اجازه می دهند که مادر مایعات سبکی بنوشد. معمولا برای جلوگیری از تنگی نفس و سخت شدن زایمان پیش از عمل سزارین از زنان خواسته می شود ناشتا باشند. اما در طی زایمان طبیعی پزشک با توجه به وضعیت جسمانی مادر، وعده غذایی را تعیین می کند.
راه های کاهش درد و استرس زایمان طبیعی
در هر صورت زایمان طبیعی، کمترین صدمات را به بدن مادر وارد می کند. درد وجود دارد اما نهایت یک یا دو ساعت ادامه خواهد داشت. برخی مراقبت ها و روش هایی را که برای کاهش درد زایمان مفید هستند در ادامه شرح داده ایم:
1. انتخاب محل زایمان
اولین نکته ای که باید مد نظر قرار دهید، محلی است که قرار است زایمان در آن انجام بگیرد و ترجیحا در ماه آخر بارداری محل زندگی خود را جابه جا نکنید.
2. برنامه ریزی
برای زایمان برنامه ریزی داشته باشید. لباسی که می خواهید بپوشید، پزشک مورد نظر و هر چیزی که لازم است را در نظر بگیرید تا در هنگام زایمان هر شوک یا تجربه جدیدی را از بین ببرید و همه چیز طبق برنامه ریزی پیش برود.
3. تغذیه مناسب
لازم است که بدن مادر، انرژی لازم برای تغذیه جنین و حمل بار را داشته باشد. بنابراین برنامه تغذیه باید کامل، مفید، بدون هرگونه ماده مضر و کاملا زیر نظر پزشک متخصص باشد.
4. ماساژ
از ماه ششم به بعد هر روز با روغن زیتون ناحیه بین مقعد و واژن را ماساژ دهید. انعطاف پذیری این ناحیه به شما کمک می کند که پارگی کمتر و به فراخور آن بخیه کمتری داشته باشید.
5. ورزش های دوران بارداری
ورزش در دوران بارداری هم از نظر جسمی هم از نظر روحی باعث آمادگی شما برای زایمان می شود و بدن شما را تقویت خواهد کرد. پیاده روی در ماه آخر حتما در دستور کار باشد، البته اگر احتمال زایمان زودرس دارید ترجیحا از این کار بپرهیزید. برای برنامه ریزی ورزش های مفید حتما با پزشک خود مشورت کنید. نشستن در وان آب گرم، ماساژ کمر، داشتن یک نفر برای مراقبت و همراهی، روابط عاشقانه با همسر، برخی شرایط جسمی و روانی موثر در کاهش درد هستند.
رابطه جنسی بعد از زایمان طبیعی
بسیاری از مادران، به دلیل اینکه نمی خواهند رابطه جنسی بعد از تولد فرزند مختل شود روش سزارین را انتخاب می کنند. در صورتی که زایمان طبیعی بر اساس روند طبیعی بدن زن است و طبیعتا بعد از زایمان، بدن خود را برای زندگی عادی آماده می کند. اما لازم است برخی شرایط را مد نظر داشته باشید.
_ ممکن است تا یک ماه بعد از زایمان، خونریزی داشته باشید که باید تا متوقف شدن آن برای ارتباط جنسی صبر کنید. چون احتمال عفونت بالا می رود.
_ در صورت پارگی واژن و بخیه، باید زمان کافی بری بهبودی را به خود بدهید.
_ باید شرایط روانی و احساسی خود را در نظر بگیرید و با همسرتان در این زمینه به توافق برسید.
_ عواملی مثل شیردهی، افسردگی پس از زایمان، خستگی های ناشی از مراقبت از فرزند و نا آگاهی از شرایط، ممکن است میل جنسی شما را کاهش دهد. برای برطرف کردن این مسائل لازم است که با روانشناس و ماما صحبت کنید.
شرایط روحی و روانی دوران بارداری و زایمان
شرایط روحی در دوران بارداری و هنگام زایمان بسیار در وضعیت زایمان شما موثر است. بسیاری از مادران به دلیل ترس از درد زایمان طبیعی، روش سزارین را انتخاب می کنند که آسیب های زیادی به بدنشان وارد خواهد کرد. بر طرف شدن نیازهای عاطفی زنان باردار بر روحیه آن ها تاثیر می گذارد.
علاوه بر این استرس ها و نگرانی های مادر در مورد تربیت فرزند و موضوعات مرتبط با آن بر روی سلامت بارداری و زایمان تأثیر می گذارد. مسائل روحی روانی دوران بارداری خود را با یک روانشناس و مشاوره کودک در میان بگذارید. او به شما و دغدغه های شما خواهد پرداخت و به شما کمک می کند که استرس و اضطراب کمتری در این دوران تجربه کنید.
