هنگامی که از ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال استفاده می شود، معمولاً نسبت طلایی با سه درصدِ ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد تفسیر می شود. با این حال، در صورت لزوم می توان از ضرایب بیشتری نیز استفاده کرد؛ مانند ۲۳٫۶ درصد، ۱۶۱٫۸ درصد، ۴۲۳ درصد و غیره. علاوه بر این، چهار روش وجود دارد که می توان دنباله فیبوناچی را روی نمودارها اعمال کرد: اصلاح ها، کمان ها، پروانه ها و مناطق زمانی. با وجود این، بسته به نمودار مورد استفاده، ممکن است همه این روش ها قابل اعمال نباشند. خطوط ایجاد شده توسط این ابزار فیبوناچی تغییر روند در زمان نزدیک شدن قیمت ها را نشان می دهند.
منظور از بازار اولیه در بورس چیستاغلب تحلیلگران معتقدند که در صورت استفاده صحیح از ابزار فیبوناچی خواهند توانست رفتار بازار را در ۷۰ درصد موارد با موفقیت پیش بینی کنند، به ویژه وقتی که در پی پیش بینی قیمت خاصی باشند. برخی دیگر نیز معتقدند که محاسبات مربوط به این ابزارها بسیار زیاد و زمان بر و استفاده از آن ها دشوار است. شاید بزرگ ترین عیب روش فیبوناچی پیچیدگی نتایج برای مطالعه و متعاقباً عدم توانایی بسیاری از معامله گران در درک واقعی آن ها باشد. به عبارت دیگر، معامله گران نباید روی سطح فیبوناچی به عنوان سطح حمایت و مقاومت اجباری تکیه کنند. در واقع، آن ها می توانند سطوح حمایت روانی را مانند سایر روش های تحلیل نمودار بررسی کنند. بنابراین، سطوح فیبوناچی قاب ها و پنجره هایی هستند که تحلیلگران از آن زاویه نمودارها را بررسی می کنند. این قاب هیچ چیزی را پیش بینی نمی کند و تأثیری در معاملات ندارد، اما بر تصمیمات معاملاتی هزاران معامله گر مؤثر است.
ابزار فیبوناچی روش هایی جادویی نیستند، بلکه تنها به بهبود عدم قطعیت تحلیل ها کمک می کنند. بنابراین، نباید ابزار فیبوناچی را مبنایی برای تصمیمات معاملاتی در نظر گرفت. البته هنگامی که این ابزار توسط تعداد زیادی از تحلیلگران استفاده می شود، خود فیبوناچی می تواند یک عامل بسیار مهم در تأثیرگذاری بر بازار باشد. اغلب اوقات، فیبوناچی به دلیل اثر متوالی ناشی از تعدد معامله گران موجب ایجاد سطوح حمایت و مقاومت مصنوعی می شود.فیبوناچی شامل طیف گسترده ای از ابزارها می شود که البته سه مورد آن بیشتر از بقیه اهمیت دارند.
- فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci Retracement)
- فیبوناچی گسترشی (Fibonacci Extension)
- فیبوناچی بازتاب دهنده (Fibonacci Projection)
به طور کلی می توان گفت سه دلیل برای استفاده از فیبوناچی وجود دارد:
- پیدا کردن سطوح حمایت و مقاومت ( در ادامه به تشریح معنی حمایت و مقامت می پردازیم.)
- یافتن روند نزولی و صعودی قیمت
- تعیین حد ضرر
- حمایت: زمانی که قیمت به این نقطه برسد، بیانگر وجود تغییر در آن است و نقطه خرید سهام در این قسمت وجود دارد.
- مقاومت: مانی که قیمت به این نقطه برسد، بیانگر وجود تغییر در آن است و بهترین نقطه برای فروش سهام در این قسمت وجود دراد.
اصلاحی یا Fibonacci Retracement
ساده ترین ،مهمترین و کاربردی ترین ابزار از گروه Fibonacci می باشد. مواقعی که بازار در روندی خاص حرکت می کند، در بازه های زمانی تمایل به بازگشت و تصحیح قیمت های قبلی دارد اما بعد از مدت زمانی تمایل به ادامه روند پیدا می کند. با استفاده از Fibonacci Retracement می توان به تخمین درصدهای احتمالی برای پایان یک حرکت اصلاحی پرداخت و نقاط ورود مناسبی را یافت. در یک روند صعودی درصدهای تصحیح بازگشت روند در جهت روند صعودی قبل، به ترتیب درصدهای ۲۳٫۶ – ۳۸٫۲ – ۵۰ – ۶۱٫۸ و ۱۰۰ درصد می تواند باشد.فیبوناچی اصلاحی را به اختصار RET می گویند.
گسترشی یا Fibonacci Extension
در ابزار گسترشی یا خارجی نقاط بازگشت بیش از ۱۰۰ درصد هر موج را برای هدف های قیمتی جلوتر بیش بینی می کند. بازار پس از یک موج صعودی یا نزولی در فیبوناچی اکستنشن ۱۶۱٫۸%- ۲۶۱٫۸%- ۴۲۳٫۶% و یا درصدهای محاسباتی بالاتر می تواند بازگشت داشته باشد. به عبارت دیگر برای تشخیص سطوح مقاومتی جدید سهم پس از عبور از سقف قبلی می توانیم از این ابزار استفاده کنیم. روش اکستنشن همانند روش رتریسمنت می باشد و برای رسم به دو نقطه کف و سقف نیاز دارد. در فیبوناچی خارجی نسبت های بزرگتر از ۱ لحاظ می شوند.فیبوناچی گسترشی را به اختصار EXT می گویند.
انبساطی یا Fibonacci Expansion
این ابزار دارای شباهت زیادی به فیبوناچی پروجکشن است و ادامه یک روند نزولی یا صعودی را تا نقطه پایانش محاسبه می کند.
- فیبوناچی انبساطی را به اختصار EXP می گویند.
- ابزار انبساطی تلفیقی از فیبوناچی گسترشی و پروجکشن است.
- تنها تفاوت ابزار انبساطی با پروجکشن استفاده از دو نقطه به جای سه نقطه است.
- برای بدست آوردن نقاط بازگشت فیبوناچی اکسپنشن از ابزار اصلاحی استفاده می شود.
پروجکشن یا Fibonacci Projection
در این ابزار از ۳ نقطه برای رسم استفاده می شود
- کف
- سقف
- اصلاح
در این روش حرکت از سقف به کف برای پیش بینی حمایت ها و حرکت از کف به سقف برای پیش بینی مقاومت ها می باشد. زمانی که پروجکشن در روندهای صعودی یا نزولی تکرار شود به اصطلاح به آن ها رالی می گویند و اعتبار بیشتری دارد.
حالا چگونه از این ابزار به صورت عملی استفاده کنیم؟
ابتدا به یک مثال توجه کنید تا درک این موضوع برایتان ساده تر شود. فرض کنید قیمت سکه آتی شهریور از ۱٫۵۸۳٫۰۰۰ تومان به ۱٫۶۷۵٫۰۰۰ تومان رسیده است و اکنون در حال برگشت به پایین می باشد. از کجا بدانیم که قیمت احتمالا تا چه سطحی افت کرده و دوباره به سمت بالا حرکت میکند؟ ما باید راهی داشته باشیم تا بتوانیم نواحی احتمالی جهت پایان اصلاح را شناسایی کنیم.
فیبوناچی اصلاحی می تواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد!
کافیست فیبوناچی اصلاحی را در برنامه تحلیلی خود انتخاب کرده و از ابتدای حرکت (۱۵۸۳) تا انتهای حرکت (۱۶۷۵) آن را ترسیم کنید. در برنامه متاتریدر این ابزار در مسیر زیر قرار دارد:
Insert -> Fibonacci -> Retracement
در پلتفرم تحت وب Trading View نیز از نوار ابزار سمت چپ صفحه می توانید این ابزار را پیدا کنید.در نهایت نحوه رسمی فیبو اصلاحی به چنین شکلی خواهد بود.
حتما به نحوه ترسیم فیبوناچی اصلاحی توجه ویژه ای داشته باشید. چرا که برخی افراد این کار را به شکل معکوس و کاملا اشتباه انجام می دهند.زمانی که یک حرکت صعودی داشته باشیم و قیمت در حال انجام یک حرکت اصلاحی (نزولی) باشد، ما باید از ابتدا تا انتهای حرکت صعودی یک فیبوناچی اصلاحی ترسیم کنیم.
در حالت معکوس، زمانی که یک حرکت نزولی داشته ایم و قیمت در حال انجام یک حرکت اصلاحی (صعودی) است، ما باید از ابتدا تا انتهای حرکت نزولی یک فیبوناچی اصلاحی ترسیم کنیم.همانطور که در تصویر بالا مشاهده کردید، زمانی که قیمت به ۶۱٫۸% فیبوناچی اصلاحی رسید، حرکت صعودی نسبتا خوبی (به اندازه ۳۲ هزار تومان) انجام داد و بنابراین ما توانستیم یک پوزیشن موفق اخذ کنیم.در ادامه چند مثال دیگر از فیبوناچی اصلاحی را مشاهده خواهید کرد.
حالا به سوالات مهمتری اشاره خواهیم کرد.
تعیین حد ضرر
استفاده از درصدهای فیبوناچی: به عنوان مثال اگر روی سطح ۶۱٫۸% وارد پوزیشن خرید شده اید، می توانید حد ضرر خود را کمی پایین تر از سطح ۷۸٫۶% قرار دهید. این روش ساده ترین حالت ممکن است. اما باید توجه داشته باشید که اگر فاصله این دو سطح (نقطه ورود و مکان قرار گیری حد ضرر) زیاد باشد، ریسک شما افزایش خواهد یافت و باید از روش های دیگری برای تعیین حد ضرر استفاده کنید.
تعیین حد سود
استفاده از درصدهای فیبوناچی: مثال قبل را در نظر بگیرید. اگر نقطه ورود شما برای پوزیشن خرید ۶۱٫۸% است، حد سود اول شما می تواند سطح ۵۰%، حد سود دوم، سطح ۳۸٫۲، حد سود سوم سطح ۲۳٫۶ و حد سود چهارم نقطه انتهایی حرکتی باشد که فیبوناچی را روی آن ترسیم کرده ایم.البته روش های دیگری نیز برای تعیین حد سود وجود دارند که آنها را در قسمت مربوط به فیبوناچی اکستنشن و فیبوناچی پروجکشن توضیح خواهیم داد.
استفاده از نسبت ریسک به ریوارد: اگر برای پوزیشنی که گرفته اید فرضا ۵۰ پیپ حد ضرر گذاشته اید، می توانید بر اساس نسبت های ریسک به ریوارد، حد سودهای خود را مشخص کنید. به عنوان مثال حد سود اول شما ۵۰ پیپ، حد سود دوم ۱۰۰ پیپ و حد سود سوم ۱۵۰ پیپ خواهد بود.در این مطلب سعی کردیم تا به شکل مختصر و مفید شما را با فیبوناچی اصلاحی و تکنیک های مربوط به آن آشنا کنیم. منتظر قسمت های دوم و سوم این مطلب که به دیگر ابزارهای فیبوناچی اختصاص دارد از طلاچارت باشد.
