بسیاری از افراد برای کاهش وزن سریع خود از روش های مختلف مانند حذف وعده های غذایی استفاده می کنند، اما جالب است بدانید حذف وعده غذایی نه تنها به کاهش وزن کمک نمی کند بلکه با ثابت ماندن ۴ وعده غذایی و اضافه شدن دو میان وعده، افراد می توانند برای کاهش وزن خود برنامه ریزی کنند .با نخوردن غذا در یک وعده، احساس گرسنگی شدیدی در فرد بوجود می آید و به خاطر کالری که بدن از دست داده است، در وعده بعدی نمی تواند گرسنگی خود را کنترل کند و با خوردن غذای بیشتر کالری از دست رفته را جبران می کند.در علم تغذیه و رژیم درمانی موضوعی با عنوان غذاهای چربی سوز وجود ندارد که بتوان با حذف وعده غذایی و مصرف غذاهای چربی سوز در وعده بعد، وزن خود را کاهش بدهیم. با مصرف غذاهای کم چرب در هر وعده غذایی، می توان این باور غلط را از بین برد.یکی از راه های کاهش وزن، افزودن وعده غذایی از ۴ وعده به ۶ وعده و میان وعده غذایی است.افرادی که قصد کاهش وزن دارند باید با مراجعه به متخصص تغذیه و برنامه ریزی مناسب، فرآیند کاهش وزن را انجام دهند.
تفاوت گرسنگی و روزه داری متناوب
اگر با این اصطلاح آشنا نیستید، ممکن است فکر کنید روزه داری متناوب همان گرسنگی است. با این حال، هنگامی که به درستی انجام شود، روزه متناوب می تواند یک عمل سالم و پایدار باشد.
روزه متناوب یک الگوی غذایی است که شامل دوچرخه سواری بین دوره های "غذا خوردن" و "روزه داری" است. به عنوان مثال، معمولی ترین شکل 16:8 است که شامل یک پنجره غذایی 8 ساعته و 16 ساعت ناشتایی است.در حالی که روزه داری متناوب می تواند به کاهش وزن کمک کند، هدف محدود کردن بیش از حد کالری نیست. در عوض، شما به سادگی کالری روزانه یا کمبود کالری کوچک خود را در یک بازه زمانی کوتاهتر هر روز می خورید.برعکس، گرسنگی معمولاً به عنوان یک دوره زمانی طولانی بدون غذا یا با مصرف غذای بسیار محدود به میزان قابل توجهی کمتر از کالری مورد نیاز روزانه بدن تعریف می شود. این باعث می شود بدن شما با کمبود کالری زیادی مواجه شود و منجر به کاهش وزن ناپایدار شود.به طور کلی، متخصصان تغذیه رژیم غذایی بسیار کم کالری را مصرف 450 تا 800 کالری یا کمتر در روز تعریف می کنند که در دراز مدت سالم یا پایدار نیست. به این ترتیب، گرسنگی بدن شما از کالری ممکن است خطرات سلامتی زیادی را به همراه داشته باشد و توصیه نمی شود.
معایب لاغر شدن با کم خوری و بدون ورزش
اگر ورزش نکنید و تنها میزان کالری دریافتی خود را کاهش دهید در کنار بافت چربی عضلاتتان نیز می سوزد. یکی از اشکالات لاغری با کم غذاخوردن کاهش بافت عضلانی و نرخ سوخت و ساز بدن است. براساس تحقیقات انجام شده در سال 2006 اضافه کردن ورزش در کنار کاهش کالری دریافتی بیشتر از کاهش کالری و یا حتی ورزش کردن به صورت مستقل به نگه داشتن بافت عضلات کمک می کند.
عوارض گرسنگی طولانی مدت
گرسنگی یا Starvation به معنی کمبود شدید دریافت کالری مورد نیاز برای حفظ حیات است. برای بررسی اثر گرسنگی، عوارض آن در افراد تحت اعتصابات غذایی، روزه داری های مذهبی یا افرادی که به علت بیماری دریافت غذای کمی دارند، بررسی شده است. زیرا تحقیق روی اثر گرسنگی بر روی نمونه های انسانی غیر اخلاقی در نظر گرفته شده است. پاسخ دهی بدن هر فردی به گرسنگی با فرد دیگر متفاوت است زیرا سوخت و ساز بدن و میزان ذخیره چربی و سایر مواد در هر فرد با افراد دیگر فرق دارد. بعد از خوردن هر وعده غذایی، ترشح هورمون انسولین باعث می شود گلوکز وارد سلولهای بدن شده و به عنوان سوخت برای عملکردن مغز و سایر ارگانهای بدن مورد استفاده قرار گیرد. طی هشت ساعت اول محرومیت بدن از غذا، سوخت و ساز بدن طبیعی است و میزان گلوکز خون بالاست.
مرحله اول گرسنگی
بعد از گذشت 8 تا 12 ساعت از مصرف وعده غذایی گلوگز خون کمی افت می کند. اما همچنان بدن با تغییر سوخت و ساز خود گلوکز را بالای 80 میلی گرم در دسی لیتر نگه می دارد. بنابراین ما احساس گرسنگی می کنیم اما علائم افت قند خون مثل لرزش عضله های بدن، افت هوشیاری یا تشنج نداریم. این حالت خیلی از اوقات وقتی بین وعده های غذایی ما فاصله بیفتد، برای ما رخ می دهد. در این حالت بدن با تولید هورمون گلوکاگون از ذخایر کبد به نام گلیکوژن، گلوکز تولید می کند. اما این منبع تنها تا چند ساعت می تواند گلوکز خون را تأمین کند. بعد از این زمان بدن از شکستن چربی بدن برای تولید گلوکز بهره می برد. چربی به اسید چرب و گلیسرول تبدیل می شود و عضلات بدن برای جلوگیری از کاهش قند خون، به جای گلوکز از اسید چرب برای تأمین سوخت بهره می برند. زیرا اسید چرب نمی تواند به گلوکز تبدیل شود. در این مرحله فراهم سازی گلوکز کافی برای مغز و سایر بافتها اولین اولویت سوخت و ساز بدن است.
مرحله دوم گرسنگی طولانی مدت
بعد از گذشت 3 روز از گرسنگی بدن شروع به سوزاندن چربی ها و تولید موادی به نام «کتون بادی» یا مواد کتونی می کند. این مواد کتونی بخشی از انرژی مغز و قلب را تأمین می کنند. این تغییر به این منظور صورت می گیرد که بدن مجبور نشود از سوزاندن پروتئین موجود در عضلات برای تولید گلوکز بهره ببرد. درواقع اولویت دوم سوخت و ساز بدن در این مرحله جلوگیری از تخریب پروتئین هاست زیرا بعضی از این پروتئین ها برای عملکرد طبیعی سلولها حیاتی هستند. در این مرحله بر اثر عوارض گرسنگی طولانی مدت فرد کاهش وزن شدیدی پیدا می کند. زنان به علت حجم چربی بیشتر در این مرحله قادر به تحمل بیشتر گرسنگی هستند. بعد از گذشت چندین هفته از گرسنگی مواد کتونی به سوخت اصلی مغز تبدیل می شوند.
مرحله سوم گرسنگی
اتمام ذخایر چربی، بدن را وادار می کند از پروتئین ها برای تأمین انرژی خود بهره ببرد. عضلات منبع اصلی پروتئین هستند. اما این منبع به زودی به اتمام می رسد و بدن ناچار است از پروتئین های ضروری خود کمک بگیرد. این پروتئین ها برای عملکرد ارگانهایی مثل قلب، کبد و کلیه لازم هستند و تخریب آنها منجر به عوارض خطرناکی می شود.
ایجاد عوارض گرسنگی طولانی مدت
فرد در این مرحله بر اثر عوارض گرسنگی طولانی مدت دچار کاهش عملکرد مغز و ایجاد حالت بی تفاوتی و بی توجهی، و کاهش ایمنی بدن می شود. بدن نسبت به عفونتها مستعد می شود، پوست ورقه ورقه می شود، رنگ موها تغییر می کند و بدن به علت کمبود پروتئین دچار ورم پاها و شکم می شود. این علائم در کودکان ساکن کشورهای فقیر که دچار سوء تغذیه مزمن و عوارض گرسنگی طولانی مدت هستند، دیده می شود. اگر کودک به مدت طولانی رژیم غذایی فاقد پروتئین داشته باشد، علائمی مثل کاهش وزن، تغییر رنگ مو به زرد یا نارنجی، ورم ساق پا و شکم، بی اشتهایی، کاهش بافت چربی و عضلانی پیدا می کند. به این وضعیت «کواشیورکور» گفته می شود. نوع دیگری از سوء تغذیه به نام «ماراسموس»، در اثر کمبود کالری و مواد مغذی رخ می دهد و منجر به کاهش وزن، کم آبی بدن، جمع شدن شکم و اسهال مزمن می شود. درصورت طولانی شدن گرسنگی و عدم رسیدن غذا به فرد ممکن است فرد در اثر عوارض گرسنگی طولانی مدت و تخریب پروتئین های ضروری بدن و درنتیجه از دست دادن عملکرد ارگانهای حیاتی یا عفونت ها فوت کند.
سخن آخر
قبل از تصمیم برای لاغری با حذف غذا ابتدا با یک پزشک تغذیه در این مورد مشورت کنید. بدون مشورت مشکلات زیادی برای بدن به وجود خواهد آمد.