عوارض و موارد مصرف قرص پردنیزولون

قرص پردنیزولون چیست؟

پردنیزولون (Prednisolone) جزو دسته‌ای از داروها است که به آن‌ها استروئید یا کورتیکواستروئید می‌گویند. این داروها در بین مردم به کورتون هم معروف هستند. پردنیزولون مانند دیگر استروئیدها مانع از ترشح موادی در بدن می‌گردد که موجب بروز التهاب می‌شوند و به منظور درمان بسیاری از بیماری‌های التهابی مختلف مانند آرتریت، لوپوس، پسوریازیس، کولیت اولسراتیو، اختلالات آلرژیک، ادم مغزی، بیماری‌های روماتیسمی، اختلالات غدد درون ریز، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق كلیه و شرایطی که بر روی پوست، چشم، ریه، معده، سیستم عصبی یا سلول‌های خونی اثر می‌گذارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو انتشار سریع در عضلات کبد، پوست، روده‌ها و کلیه‌ها دارد. در کبد متابولیزه می‌شود و عمدتا در ادرار دفع می‌شود.

نکته: در صورتی که در هر جایی از بدن شما عفونت قارچی وجود داشته باشد، نباید از این دارو استفاده کنید.

نكات قابل توصیه به بیمار 

1. دارو نباید بطور ناگهانی قطع شود. 
2. قرص‌ها را می‌ توان همراه غذا یا شیر مصرف نمود. 
3. علائم نارسایی اولیه آدرنال عبارتند از : خستگی، ضعف عضلانی، ‌درد مفاصل، تب، بی اشتهایی، تهوع، ‌تنگی نفس، سرگیجه، غش. 
4. افزایش وزن ناگهانی و تورم قسمتهای مختلف بدن را باید سریعاً به پزشك اطلاع دهید. 
5. عدم بهبود زخم را باید به پزشك اطلاع دهید. 
6. بیمارانی كه بطور طولانی مدت این دارو را مصرف می‌ كنند، باید ورزش كنند و نیز مكمل كلسیم و ویتامین D دریافت كنند. 
7. بیمار باید از واكسیناسیون در طول مصرف این دارو پرهیز نماید. 
8. بیمار باید علائم عفونت را بشناسد. 

عوارض جانبی 

اعصاب مركزی: احساس سرخوشی، بی خوابی، سردرد، رفتار سایكوتیك، سودوتومور مغزی، تشنج. 
قلبی ـ ‌عروقی: نارسایی احتقانی قلب (CHF)، زیادی فشار خون، ادم، آریتمی‌ها، ترومبوآمبولی، ترومبوفلبیت. 
پوست: تأخیر در ترمیم زخمها ، آكنه، ‌بثورات پوستی، استریا (striae)، پرمویی. 
چشم، دهان: ‌ آب مروارید ، ‌گلوكوم، برفك دهان. 
دستگاه گوارش: زخم گوارشی، تحریك، افزایش اشتها، تهوع، ‌استفراغ، پانكرآتیت. 
متابولیك: كمی پتاسیم خون، افزایش وزن بدن، زیادی قند خون، ‌مهار رشد در كودكان، عدم تحمل كربوهیدرات. 
عضلانی ـ اسكلتی: آتروفی عضلات، ضعف، استئوپروز. 
ادراری ـ تناسلی: اختلالات قاعدگی. 
سایر عوارض: علائم كوشینگوئید، افزایش حساسیت به عفونت، نارسایی حاد آدرنال (در شرایط افزایش استرس ناشی از عفونت، جراحی یا تروما). 
قطع ناگهانی مصرف دارو می‌ تواند مرگ آور باشد یا ممكن است بیماری زمینه‌ای را تشدید كند. 

مسمومیت و درمان 

بلع یك باره دارو، حتی در مقادیر خیلی زیاد، به ندرت موجب بروز مشكلات بالینی می‌ شود. مصرف دارو به مدت كمتر از سه هفته، حتی با مقادیر زیاد، ‌به ندرت سبب بروز علائم و نشانه‌های مسمومیت می‌ شود، ‌ولی مصرف طولانی مدت دارو اثرات فیزیولوژیك از جمله سركوب محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز ـ غده فوق كلیوی، بروز ظاهر كوشینگوئید، ضعف عضلانی و استئوپروز به وجود می‌آورد. 

عوارض جانبی داروی پردنیزون

اگر شما نشانه هایی از یک واکنش آلرژیک به این دارو مانند : راش پوستی یا کهیر ( با یا بدون تب یا درد مفاصل ) ؛ اشکال در تنفس؛ تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو ، را مشاهده کردید، با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.

اگر موارد زیر را داشتید، به پزشک خود اطلاع دهید :

1. تاری دید، درد چشم، و یا دیدن هاله در اطراف چراغ؛
2. تورم، افزایش وزن سریع، احساس تنگی نفس؛
3. افسردگی شدید، احساس شادی یا غم شدید، تغییرات در شخصیت و یا رفتار، تشنج؛
4. مدفوع خونی یا قیری رنگ، سرفه خونی؛
5. پانکراتیت (درد شدید در قسمت فوقانی معده و گسترش به پشت، تهوع و استفراغ، ضربان قلب سریع).
6. سطوح  کم پتاسیم در خون (گیجی، ضربان قلب ناهموار، تشنگی شدید، افزایش ادرار، ناراحتی پا، ضعف عضلانی و یا احساس لنگی)؛
7. فشار بالا و خطرناک خون (سردرد شدید، تاری دید، وزوز در گوش خود، اضطراب، سردرگمی، درد قفسه سینه، تنگی نفس، ضربان قلب ناهموار، تشنج).

عوارض جانبی شایع این دارو  عبارت اند از:

1. مشکلات خواب (بی خوابی)، تغییرات در  خلق و خوی فرد؛
2. افزایش اشتها، افزایش وزن تدریجی؛
3. آکنه، افزایش تعریق، پوست خشک، نازک شدن پوست، کبودی و یا تغییر رنگ پوست.
4. کاهش سرعت بهبود زخم.
5. سردرد، سرگیجه، احساس سرگیجه؛
6. تهوع، درد معده، نفخ؛
7. تغییر در شکل و یا مکان چربی بدن (به خصوص در دست ها، پاها، صورت، گردن، سینه، دور کمر).

منبع: سایت پرسشکده و مجله قرمز