قدمت ووشو در کشور چین به زمان های بسیار دور که اولین صورت های اجتماعات بشری در جوامع اولیه بوجود آمدند، باز می گردد. در آن زمان به منظور حفظ سلامتی، درمان بیماری ها، افزایش بنیه جسمانی و طول عمر و تعلیم مهارت های نظامی به افراد جامعه، حرکاتی ابداع گردید که بسط و گسترش آن در طول دوره های مختلف به ورزش ووشوی امروزی بدل شده است.
ووشو (Wushu) چیست؟
بعضی افراد ووشو را به عنوان یک ورزش رزمی در دنیای مدرن امروزه می دانند؛ ترجمه تحت الفظی این واژه چینی از دو قسمت "وو" به معنای رزم و "شو" به معنای هنر تشکیل شده است. ووشو یک واژه برای توصیف هنر رزمی چینی مشابه کونگ فو است. در واقع کونگ فو و ووشو زمانی یکی بودند؛ اگر چه که امروزه ووشو بیشتر به عنوان یک ورزش نمایشی شناخته می شود.
تاریخچه ووشو
توسعه ووشو در سلسله هاي مينگ (۱۳۶۸-۱۶۴۴ ميلادي ) و چينگ (۱۶۳۶-۱۹۱۲ميلادي ) به اوج خود رسيد. در اين زمان، ووشو به شاخه های گوناگون مانند چان چوان، نان چوان و تای چی تقسيم شد. در زمان جمهوری چين (۱۹۱۲-۱۹۴۹ميلادي) ووشو به نوعي ورزش تبديل شد و باشگاه هاي تخصصی بسياري در زمينه ورزش ووشو ايجاد شد. پس از مطرح شدن ووشو در بعد مسابقاتي، اولين انجمن رسمي آن در سال ۱۹۲۰ در کشور چين تاسيس شد و دست اندرکاران امور شديداً به ترويج مسابقات در سطوح مختلف پرداخته و سرمايه هاي انساني و مالي فراوان را در اين راه به خدمت گرفتند که بر اثر همين کوشش ها از سال ۱۹۳۲ گردهمايي هاي ملي آغاز و در سال ۱۹۳۳ ووشو رسما به ليست مسابقات و بازيهاي ملي وارد شد.
حرکاتی که یک مبتدی ورزش ووشو باید بلد باشد
ایستادن اسب
این یک نوع ایستادن مبتدی است که به تعادل و انجام حرکات پیچیده دیگر کمک می کند. ابتدا پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید.زانوهای خود را خم کنید طوری که انگار می خواهید اسب سواری کنید.بالاتنه خود را کاملا صاف نگه دارید.
ایستادن قوسی
در حالت لانژ روبرو بایستید، یک پا را جلوی پای دیگر در یک خط قرار دهید، پای پشتی را به آرامی وارونه کنید به طوری که انگشتان رو به بیرون قرار گیرند. هردو پاشنه باید روی زمین قرار داشته باشند. زانوی پای جلو را 90 درجه خم کنید و پای پشتی را بکشید. بالاتنه را صاف نگه دارید و به روبرو نگاه کنید.
ایستادن راحت
پای راست را به صورت ضربدر روی پای چپ قرار دهید. روی زانوی پای چپ خود بنشینید و دقت کنید که هیچ فضای بین دو پا نباشد. سعی کنید تعادل خود را حفظ کنید. پاشنه پای چپ را از زمین جدا کنید. بالاتنه و چانه خود را صاف نگه دارید.دست خود را مشت کنید و روی ران قرار دهید. آرنجتان را رو به داخل و مچ هایتان را رو به بالا قرار دهید.
پرش از پهلو
صاف بایستید و دست ها و مچ هایتان را صاف نگه دارید. آرنج هایتان را نزدیک به بدن نگه دارید. یک پا را پشت پای دیگر قرار دهید. کمی زانو بزنید تا نیروی بیشتری برای پریدن داشته باشید.پای جلویی را تکیه گاه قرار دهید و با پای پشتی تا جایی که می توانید با قدرت بپرید.
پرش تند
صاف بایستید و دست راست خود را جلو نگه دارید ،به طوری که انگشتانتان صاف باشند.دست چپ خود را گره کنید و روی ران قرار دهید به طوری که مچ هایتان رو به بالا باشند.پای چپتان را کمی جلوتر از پای راست قرار دهید و زانو پای راستتان را بالا بیاورید.
امروزه در مسابقات، سبک ها در ۷ دسته قرار می گیرند:
دسته چانگ چوان آزاد:
روتین هایی که از زمان تاسیس چین جدید بوجود آمده اند. این روتین ها که بر پایه شاخه سنتی چانگ چوان شکل گرفته اند شامل استقرارهای معین، استانداردها و مواد آموزشی یکنواخت است و به خاطر حرکات پر تحرک و گسترده شان برای کودکان مناسب ترند.
دسته تای چی چوان: شامل تمامی سبک های سنتی و جدید می باشد. این استقرارها که برای بیشتر افراد مناسب اند، در درمان بیماری و تقویت ساختار بدنی مفید می باشند.
دسته نان چوان: حرکات این سبکهای جنوبی قدرتی و پرتکاپو هستند و دارای تنوعی از ضربات دست و فریادهای انفجاری هماهنگ با حرکات می باشند.
دسته زونگ پی باگوا: ویژگی آن حرکات با ثبات، ریشه دار و فرم های ساده است. رهبری حرکات بر عهده ذهن می باشد و بر هماهنگی ذهن، فرم و نبرد تاکید دارد.
دسته تونگ بی پی گوا: سبکهایی که ویژگیشان حرکات آزاد در مسیر های وسیع، ضربات بلند و با فاصله زیاد، تحت فشار قرار دادن حریف با انفجارهای سریع و متمرکز می باشند.
دسته دی تانگ: تقلیدی- سبک زنده و پر شوری که پرش ها و غلتیدن های فراوانی به تقلید از حیوانات مختلف دارد.
دسته آزاد: آمیزه ای از سبک های مختلف سنتی شمالی است. این سبک ها همراه حرکات پر تحرک و موج دارشان با سرعت بالائی اجرا می شوند.
وجود چند عمل مهم و ضروری در مسابقات ووشو
۱) اجرا در قالب سه سبک اصلی
● مشت کوتاه (چانگ کوان): این حرکت حاصل حرکات دیگر سبک های سنتی است. مشت کوتاه که خیلی در فرم های ووشو دیده می شود ملزم به انعطاف پذیری بالا، سرعت، دقت و قدرت است. انجام حرکت مشت کوتاه کار سختی است و نیازمند انعطاف پذیری بالا و روحیه ورزشکاری است و معمولا انجام آن در سنین پایین آغاز می شود. همه حرکات باید در طی ۴ گام انجام شود.
● نانکوان (مشت جنوبی): این سبک از مناطق جنوب چین نشاًت گرفته است. اغلب این مشت بلند را به خاطر شدت قدرت و حرکات قهرمانانه و حالت ایستادن ثابت و پیچیده شدن دست ها می شناسند. مشت بلند معمولاً از انعطاف پذیری و حرکات آکروباتیک کمتری نسبت به چانگ کوان برخوردار است، اما نیازمند قدرت در ماهیچه های پا و هماهنگی پا و باسن است. همه حرکات در طی ۴ گام انجام می شود.
● تایجی چوان (مشت تایجی): به تصور غلط عموم مردم، تایجی چوان با سرعت و شدت کم انجام می شود و گمان می کنند انجام این حرکات برای افراد مسن مناسب است. اما بالعکس، تایجی چوان معمولاً از حرکات سختی از قبیل: تعادل، پرش، ضربه زدن و لگد زدن تشکیل شده است.
۲) استفاده از سلاح کوچک
● دائو (چاقو)
● جیان (شمشیر دو لبه)
● نان دائو (شمشیر یک لبه جنوبی): حرکت شمشیر و تکنیک ها براساس حرکات پروانه ای که به حرکات جنوبی نیز شهرت دارند انجام می شود.
● تایجیان (شمشیر دو لبه جنوبی)
۳) استفاده از سلاح بزرگ
● تفنگ
● نیزه بلند
● چماق جنوبی
ووشو کاران معروف
- جت لی: جت لی یکی از معروف ترین بازیگران در عرصه هنر های رزمی است، وی همچنین در تیم بیجین چین فعالیت داشته است. جت لی در مسابقات قهرمانی چین ۱۵ مدال طلا و یک مدال نقره را به دست آورد.
- یانگ وین کینگ: کینگ تعداد زیادی مدال طلا در مسابقات قهرمانی چین، آسیا و جهان را از آن خود کرد.
ووشو در ایران با نام خواهران منصوریان شناخته می شود
الهه، سهیلا و شهبانو منصوریان که در ایران و جهان با عنوان خواهران منصوریان شناخته می شوند، قهرمانان ملی و بین المللی رشته ووشو محسوب می شوند. الهه منصوریان پرافتخارترین ووشوکار ایرانی است. الهه منصوریان اولین ووشوکار ایرانی است که توانسته بر یک حریف چینی غلبه کند. از جمله افتخارات این بانوی افسانه ای می توان به نقره مسابقات آسیایی کره جنوبی ۲۰۰۷، طلای مسابقات آسیایی ماکائو ۲۰۰۹، مدال نقره جهان در سال ۲۰۰۹، مدال طلای سانشو در جام جهانی ۲۰۱۰، مدال برنز گوانگجو، برنز جهانی ترکیه ۲۰۱۱، طلای جهانی مالزی ۲۰۱۳، نقره آسیایی اینچئون ۲۰۱۴ و طلا آسیایی تایوان ۲۰۱۶ اشاره کرد. این سه خواهر در مسابقات قهرمانی آسیا سال ۲۰۱۶ سه مدال رنگارنگ (دو طلا و یک برنز) برای کاروان ووشوی ایران به ارمغان آوردند.