فلوت پیکولو (به ایتالیایی: flauto piccolo) سازی بادی در موسیقی و از خانوادهٔ سازهای بادی چوبی است که اندازه‌ای نسبتاً کوچک و صدایی بسیار ریز دارد. این ساز امروزه در ارکستر نقشی تلفیقی دارد و به همراه سازهای بادی برنجی به کار می‌رود.
تاریخچه فلوت پیکولو به دوران باستان باز می گردد. این ساز بادی کوچکترین فلوت هایی هستند که می توان نواخت. در اوایل، از این ساز بادی به عنوان یک ساز موسیقی برای همراهی آواز استفاده می شد. با گذشت زمان، فلوت در بین مردم محبوبیت بیشتری پیدا کرد. سرانجام فلوت پیکولو به وجود آمد.
این ساز بادی در ابتدا به شکل مخروطی ساخته می شد. تئوبالد بوهم کسی بود که سیستم کلید مورد استفاده در فلوت های مدرن را توسعه داد. طرحواره‌های او اندازه‌ها و محل‌های سوراخ تن متناسب را بر اساس محاسبات ریاضی نشان می‌دهند، و او همین کار کلیدی را روی پیکولو اعمال کرد. این سازها مورد علاقه نوازندگان نبود زیرا نواختن آنها بسیار دشوار بود. پیکولوهای ساخته شده توسط بوهم استوانه ای بودند، اما سازندگان دیگر آنها را مخروطی می ساختند.
امروزه، این ساز بادی هنوز هم نواخته می شود. آنها عمدتاً در موسیقی کلاسیک استفاده می شوند. با این حال، می توان از آنها در موسیقی جاز و راک نیز استفاده کرد. انواع مختلفی از پیکولو فلوت وجود دارد که در حال حاضر در بازار موجود است. برخی از آنها به طور خاص برای موسیقی جاز طراحی شده اند در حالی که برخی دیگر برای موسیقی کلاسیک طراحی شده اند.
با اینکه این ساز جز سازهای بادی چوبی است اما امروزه ان را با جنس طلا می‌سازند.
این ساز کوچکترین ساز خانوادهٔ بادی‌های چوبی و ارکستر می‌باشد و طول این ساز نصف فلوت است.
فلوت پیکولو دارای زیرترین گستره صوتی در بادی چوبی‌ها و ارکستر (دورهٔ رمانتیک به بعد) می‌باشد.
نت این ساز را با کلید سل می‌نویسند و یک اکتاو بالاتر از نت نوشته شده صدا می‌دهد.
پیکولو دارای صدایی تیز و سوت وار است.
این ساز بادی معمولاً از چوب، استخوان، شاخ، عاج، فلز، پلاستیک، شیشه و غیره ساخته می‌شود. این ساز بادی بسته به موادی که از آن ساخته شده است، انواع مختلفی دارد.
رایج ترین نوع فلوت پیکولو فلوت پیکولو چوبی است. این محبوب ترین نوع فلوت پیکولو در بین نوازندگان است. نواختن فلوت های پیکولو چوبی آسان است اما نیاز به نگهداری مداوم دارد. چوب بهترین ماده برای ساخت فلوت پیکولو نیست زیرا در طول زمان دچار ترک خوردگی می شود.
نوع بعدی فلوت پیکولو استخوانی است. فلوت های پیکولو استخوانی سخت تر از فلوت های چوبی هستند. عمر طولانی تری دارند و نیازی به نگهداری زیادی ندارند. با این حال، نواختن فلوت های پیکولو استخوانی دشوار است، زیرا نگه داشتن آنها سخت است.
فلوت های هورن پیکولو از شاخ حیوانات ساخته می شوند. شاخ ها بادوام و قوی هستند. شاخ اغلب برای ساخت آلات موسیقی استفاده می شود. از بوق برای ساخت شیپور، بوق و سایر سازهای بادی نیز استفاده می شود.
فلوت های پیکولو عاج سخت ترین نوع پیکولو فلوتستو هستند. فلوت های پیکولو عاج گران قیمت و شکننده هستند. فلوت پیکولو عاج فقط برای نوازندگان حرفه ای مناسب است.
فلوت های فلزی پیکولو شبیه سازهای برنجی هستند. فلوت های پیکولو فلزی بادوام و ماندگار هستند. همچنین نواختن پیکو فلوت فلزی نسبت به سایر انواع فلوت پیکولو راحت تر است.
مهم‌ترین ویژگی‌های فلوت پیکولو به شرح زیر است:
با وجود اینکه پیکولو معمولاً سازی بادی از جنس چوب شناخته می‌شود اما امروزه آن را از طلا نیز می سازند.
از بین تمام ساز های بادی چوبی، پیکولو کوچکترین آنها است به گونه‌ای که طول آن نصف طول فلوت است.
فلوت پیکولو با دامنه صدای کمش کمترین صدای سازهای بادی چوبی را دارد. نت این ساز با کلید سل نوشته می شود و با یک اکتاو بلندتر از نت نوشتاری به صدا در می آید. این سازصدایی تند و سوت مانند دارد.
پیکولو تفاوت‌هایی با فلوت دارد. این دو ساز در ویژگی‌هایی مانند محدوده نت، ساختار و اندازه دارای تفاوت‌هایی هستند. به عنوان مثال به دلیل اینکه طول فلوت 26 اینچ است و از طریق سه قطعه جدا از هم پا، مفصل سر و بدن مونتاژ می شود، فلوت صدایی یک اکتاو پایین‌تر از پیکولو دارد. پیکولو با اینکه نصف فلوت طول دارد اما از تکنیک های انگشت گذاری مشابه ای استفاده می کند. به همین دلیل بسیاری از مردم پیکولو را یک کپی و نمونه کوچکتر از فلوت تصور می کنند. از میان پیکولو و فلوت، نواختن پیکولو پیچیده‌تر و سخت تر است. دلیل این امر این است که برای اینکه پیکولو به صورت هماهنگ نواخته شود به استفامت و دقت بالایی نیاز دارد.
نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که یادگیری پیکولو دشوار نیست اما به تمرین نیاز دارد. این ساز بادی برای پخش موسیقی در سالن های کوچک استفاده می شود. آنها معمولاً کوچکتر از فلوت و کلارینت هستند و می توان آنها را در حالت نشسته نواخت. همچنین این ساز بادی برای پخش ملودی های ملایمی که نیاز به حجم کمی دارند مفید است.
ویژگی‌های خاص پیکولو باعث شده است تا این ساز بادی در بین کودکان و بزرگسالان به یک اندازه محبوب باشد.
شیوه نواختن این ساز بادی به شرح زیر است:
اولین کاری که باید قبل از نواختن پیکولو انجام دهید این است که ساز را به درستی در دست بگیرید. باید دست راست را روی دست چپ قرار دهید و سپس ساز را محکم بگیرید. انگشتان شست شما باید به راحتی روی هم قرار گیرند و انگشتان شما باید دور گردن ساز بپیچند. به این ترتیب می توانید به راحتی و بدون نیاز به حرکت بیش از حد دست ها، به کلیدها برسید.
در حالی که این ساز بادی را در دست گرفته اید باید از طریق بینی نفس عمیق بکشید. سپس، به آرامی از طریق دهان خود بازدم کنید. با انجام این کار، می توانید جریان هوا را به آرامی در ساز حفظ کنید. اگر به اندازه کافی استنشاق نکنید، ممکن است در بیرون کشیدن نت ها مشکل داشته باشید.
دمیدن با استفاده از لب و زبان انجام می شود. ابتدا مطمئن شوید که در وضعیت بدنی خود آرام و راحت هستید. در مرحله بعد، لب های خود را روی هم قرار دهید و یک دایره تشکیل دهید. اکنون، از زبان خود برای فشار دادن هوا از پشت گلو به سمت جلوی دهان استفاده کنید. مطمئن شوید که زیاد فشار نمی آورید و لب های خود را بسته نگه دارید.
فلوت یکی از قدیمی ترین سازهای موسیقی می باشد و بعنوان نخستین ساز بادی شناخته می شود که قدمت آن حداقل به عصر سنگی می رسد (نی لبک قدیمی ترین نوع از خانواده فلوت می باشد) نواختن فلوت از رسوم باستانی در شرق به شمار می آمد.
