معسر، کسی است که به علت عدم توان مالی کافی یا به این دلیل که به اموال خود، دسترسی ندارد، نمی تواند از عهده پرداخت کردن آنچه به آن، محکوم شده یا از پرداخت هزینه های دادرسی که در واقع، هزینه رسیدگی به پرونده توسط دادگاه صالح است، بر آید. در جهت حمایت از حقوق معسر، قانون گذار، نهاد اعسار را پیش بینی کرده است.
از آنجا که یکی از راه های اثبات اعسار از پرداخت هزینه دادرسی و یا محکوم به، شهادت شهود اعسار، یعنی، کسانی که استشهادیه کتبی اعسار را امضا کرده اند، می باشد، قاضی، در راستای احراز صحت معسر بودن مدعی اعسار، اقدام به پرسش سوالاتی، از شهود اعسار می نماید که پاسخ های شهود، نقشی مهم، در صدور حکم اعسار خواهد داشت؛ از این رو، در این قسمت، از مقاله، قصد داریم، سوالات قاضی از شهود اعسار را مورد بررسی قرار دهیم. قبل از بررسی سوالات قاضی از شهود اعسار و پاسخ های این سوالات، بهتر است، اندکی در خصوص مفهوم اعسار و انواع آن، توضیح دهیم، بگوییم که به چه شخصی معسر می گویند و نحوه اثبات ادعای اعسار، چگونه است؛ سپس، سوالات قاضی از شهود اعسار را بررسی کرده و نکاتی که باید در هنگام پاسخ به آن ها، مد نظر داشت را ذکر کنیم. مفهوم اعسار، بدین معنا می باشد که شخص، به هر علتی، نظیر عدم دسترسی به اموال خود، به طور موقت یا دائم، از توانایی مالی کافی، برای پرداخت هزینه های دادرسی و یا آنچه توسط دادگاه، به پرداخت آن، محکوم شده برخوردار نبوده و بدین سبب، تقاضای تقسیط محکوم به و یا معافیت از پرداخت تمام یا بخشی از هزینه های دادرسی را به طور موقت یا دائم دارد. برای پذیرش ادعای اعسار و به واسطه آن، تقسیط محکوم به یا معافیت دائم و یا موقت از پرداخت تمام یا بخشی از هزینه های دادرسی، معسر، باید دادخواست خود، مبنی بر صدور حکم اعسار را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، همراه دادخواست اصلی یا به طور جداگانه، ثبت کند و استشهادیه اعسار خود را که در بردارنده شهادت کتبی 2 نفر از کسانی است که از وضعیت مالی او، مطلع بوده و حاضر به حضور و شهادت در دادگاه نیز می باشند را ضمیمه دادخواست خود نماید. پس از ثبت دادخواست اعسار، قاضی، برای صدور حکم، در خصوص اعسار فرد، اقدام به تشکیل جلسه رسیدگی کرده و علاه بر بررسی مدارک مدعی اعسار، نظیر لیست اموال او، اقدام به احضار شهودی که استشهادیه اعسار را امضا نموده اند، به دادگاه می نماید و سوالاتی را از شهود اعسار می پرسد که بسته به نوع و موضوع پرونده، متفاوت هستند، اما، این سوالات، عمدتا، در تمامی پرونده ها، مواردی که در ذیل، می آید را شامل می شوند:
سوالاتی، پیرامون نحوه آشنایی شاهد با فرد مدعی اعسار
سوالاتی پیرامون مدت آشنایی شاهد، با خواهان صدور حکم اعسار
سوالاتی پیرامون وضعیت معیشتی فرد مدعی اعسار
سوالاتی پیرامون شغل و خانواده فرد خواهان صدور حکم اعسار
پس از بررسی سوالات قاضی در دادگاه اعسار، از شهود این امر، در ادامه مقاله، قصد داریم، در خصوص پاسخ های این سوالات و نکاتی که باید، هنگام پاسخ به این سوالات، در نظر داشت، صحبت کنیم و بگوییم که عدم پاسخ صحیح، به سوالات قاضی از شهود اعسار، چه تبعاتی خواهد داشت.
با توجه به اینکه پاسخ صحیح به سوالات قاضی از شهود اعسار، توسط شهودی که به دادگاه، احضار شده اند، نقش بسزایی در اثبات اعسار و صدور حکم این امر، توسط قاضی رسیدگی کننده به پرونده دارد، در این قسمت از مقاله، قصد داریم، به بررسی بهترین روش پاسخ به سوالات قاضی از شهود اعسار بپردازیم.
در پاسخ، به سوال قاضی در خصوص نحوه آشنایی شاهد با مدعی اعسار، بهترین پاسخ، این است که شاهد، استناد به روابط و نحوه آشنایی ای نماید که لازمه آن، رفت و آمد زیاد، با مدعی اعسار و اطلاع از وضع مالی و زندگی معیشتی او، بدین سبب باشد. به عنوان مثال، ذکر این نکته که سال ها است با یکدیگر، همسایه هستند، با هم به یک دانشگاه رفته اند و اکنون نیز رفت و آمد خانوادگی دارند، می تواند قاضی را قانع کند که شاهد اعسار، به خوبی از وضعیت زندگی مدعی اعسار، با خبر و مطلع است. در پاسخ به سوال قاضی، در خصوص مدت آشنایی شاهد با فرد خواهان صدور حکم اعسار از پرداخت محکوم به یا هزینه دادرسی، بهترین پاسخ شهود، پاسخی است که اشاره به مدت طولانی آشنایی و سابقه طولانی این امر، داشته باشد؛ چراکه بدیهی است، شخصی که به تازگی، با دیگری آشنا شده، نمی تواند به خوبی، از وضعیت زندگی او مطلع باشد.
در پاسخ به سوالات قاضی از شهود اعسار، پیرامون شغل، وضعیت معیشتی و اعضای خانواده مدعی اعسار، بهترین پاسخ شاهد، ذکر دقیق جزئیات شغل و درآمد، همچنین، ذکر تعداد فرزندان یا اشاره به پدر یا مادری که تحت تکفل مدعی اعسار هستند، می باشد. چراکه، هرچه شاهد، بتواند دقیق تر و با اشاره به جزئیات بیشتر، به سوالات قاضی در دادگاه اعسار، پاسخ دهد، قاضی، راحت تر، متقاعد خواهد شد که شاهد واقعا، از وضعیت معسر، مطلع بوده و دروغ نمی گوید.
پس از بررسی سوالات قاضی از شهود اعسار و ذکر پاسخ های این سوالات، در این بخش از مقاله، قصد داریم، در خصوص نکات مربوط به سوالات قاضی از شهود اعسار، صحبت کرده تا مدعی اعسار و شهود او، بتوانند با رعایت آن ها، بهترین نتیجه را از پرونده صدور حکم اعسار بگیرند. این نکات، عبارتند از:
با توجه به اینکه، جرم شهادت دروغ و مجازات آن، در قانون مجازات، مورد تصریح قانون گذار قرار گرفته، هیچ کس نباید در محکمه، اقدام به شهادت دروغ نماید و از آنجا که مساله اعسار، اغلب، با حق الناس ارتباط دارد، قضات، در این خصوص، بسیار ریز بین و حساس بوده و از این رو، قاضی در دادگاه اعسار، سوالاتی را با جزئیاتی خواهد پرسید که در صورت شهادت دروغین، شاهد نتواند از عهده پاسخ به آن ها، بر آید. بنابراین، تنها، شهودی که واقعا از زندگی مدعی اعسار، مطلع هستند، باید در محکمه، حاضر شوند.
سوالات قاضی از شهود اعسار در دادگاه، بسته به نوع پرونده، متفاوت است و ممکن است، صرفا، منحصر به نحوه و مدت آشنایی با مدعی اعسار یا وضعیت شغل و معیشت او نباشد و قضات، در خصوص میزان دین مدعی اعسار نیز از شهود، سوال کنند، بنابراین، بهتر است، شهود، با آگاهی کامل، در محکمه، حاضر شوند.
درخواست صدور حکم اعسار، می تواند در خصوص اعسار از پرداخت محکوم به و تقسیط آن، به واسطه این امر باشد یا درباره، اعسار از پرداخت هزینه دادرسی. اعسار از هزینه دادرسی، یعنی، فرد، قادر به پرداخت هزینه رسیدگی به پرونده خود، توسط دادگاه نیست و به همین جهت، از دادگاه تقاضا دارد، او را از پرداخت تمام یا بخشی از هزینه دادرسی، معاف کرده و به طور رایگان یا با هزینه کمتر، به پرونده او رسیدگی کند.
برای صدور حکم اعسار از هزینه دادرسی نیز مدعی باید، اقدام به ثبت دادخواست نموده و استشهادیه کتبی دو نفر از شهودی که از وضعیت او، مطلع هستند را به همراه لیست اموال خود و سایر مدارک، ضمیمه دادخواست نماید تا دادگاه، پس از بررسی مدارک و احضار شهود اعسار به دادگاه و پرسش سوالاتی از آن ها، اقدام به صدور حکم مقتضی نماید.
سوالی که مطرح می شود این است که سوالات قاضی از شهود اعسار از هزینه دادرسی چیست و چه مسائلی را در بر می گیرد؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت، همانطور که در قسمت های قبلی مقاله گفتیم، سوالات قاضی از شهود اعسار، به ویژه در اعسار از هزینه دادرسی، عمدتا، پیرامون وضعیت معیشتی و شغل مدعی اعسار، همچنین، نحوه آشنایی و مدت آشنایی شهود با او و مسائلی از این دست می باشد و بسته به موضوع پرونده نیز، ممکن است، سوالات دیگری را نیز در بر گیرد.
بنابراین سوالات قاضی از شهود اعسار از هزینه دادرسی یا اعسار از پرداخت محکوم به، عمدتا در خصوص نحوه آشنایی با فرد مدعی اعسار، مدت آشنایی و سوالاتی پیرامون شغل و وضعیت معیشتی معسر می باشد و از نکاتی که شهود، در هنگام پاسخ، باید، مد نظر داشته باشند، ذکر دقیق جزئیات، با صداقت کامل است؛ چراکه شهادت دروغ، جرم بوده و مجازات در پی خواهد داشت. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
