قرآن کلام خدا و کتاب آسمانی مسلمانان است که به وسیله جبرئیل به حضرت محمد(ص)، وحی شد. مسلمانان محتوا و الفاظ قرآن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند؛ همچنین معتقدند قرآن، معجزه و نشانه پیامبری حضرت محمد(ص) و آخرین کتاب آسمانی است. این کتاب بر معجزه‌بودن خود تأکید کرده و دلیل اعجازش را آن دانسته است که کسی نمی‌تواند مانندی برای آن بیاورد.
نخستین آیات قرآن ابتدا در غار حراء، واقع در کوه نور به پیامبر اسلام، وحی شد. دیدگاه مشهور این است که آیات آن، هم از طریق فرشته وحی و هم بدون واسطه و به صورت مستقیم، بر پیامبر نازل می‌شده است. به باور بیشتر مسلمانان، نزول قرآن به صورت تدریجی صورت گرفته است؛ اما برخی بر این باورند که علاوه بر نزول تدریجی آیات، آنچه قرار بوده است در یک سال بر پیامبر(ص) نازل شود، در شب قدر هم یک‌جا بر او نازل می‌شده است.
آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از رحلت پیامبر(ص)، آیات و سوره‌های قرآن توسط اصحاب جمع‌آوری شد؛ اما نسخه‌های بسیاری تدوین شد که در ترتیب سوره‌ها و قرائت، با هم متفاوت بودند. به دستور عثمان نسخه واحدی از قرآن تهیه شد و دیگر نسخه‌های موجود را از بین بردند. شیعیان به پیروی از امامان خود، این نسخه را درست و کامل می‌دانند.
قرآن، فرقان، الکتاب و مُصحَف از مشهورترین نام‌های قرآن است. قرآن 114 سوره و بیش از 6000 آیه دارد و به 30 جزء و 120 حزب تقسیم شده است. در قرآن، از موضوعاتی چون توحید، معاد، غزوات پیامبر اسلام(ص)، داستان‌های انبیاء، اعمال شرعی دین اسلام، فضایل و رذایل اخلاقی و مبارزه با شرک و نفاق، سخن به میان آمده است.
...
لَا خَیْرَ فِی کَثِیرٍ مِنْ نَجْوَاهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَهٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلَاحٍ بَیْنَ النَّاسِ ۚ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَٰلِکَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿114﴾ وَمَنْ یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدَىٰ وَیَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ ۖ وَسَاءَتْ مَصِیرًا ﴿115﴾ إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ ۚ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿116﴾ إِنْ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِنَاثًا وَإِنْ یَدْعُونَ إِلَّا شَیْطَانًا مَرِیدًا ﴿117﴾ لَعَنَهُ اللَّهُ ۘ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِکَ نَصِیبًا مَفْرُوضًا ﴿118﴾ وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ ۚ وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا ﴿119﴾ یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ ۖ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلَّا غُرُورًا ﴿120﴾ أُولَٰئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلَا یَجِدُونَ عَنْهَا مَحِیصًا ﴿121﴾
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ۖ وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا ۚ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلًا ﴿122﴾ لَیْسَ بِأَمَانِیِّکُمْ وَلَا أَمَانِیِّ أَهْلِ الْکِتَابِ ۗ مَنْ یَعْمَلْ سُوءًا یُجْزَ بِهِ وَلَا یَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿123﴾ وَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَٰئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ وَلَا یُظْلَمُونَ نَقِیرًا ﴿124﴾ وَمَنْ أَحْسَنُ دِینًا مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّهَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا ۗ وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا ﴿125﴾ وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطًا ﴿126﴾ وَیَسْتَفْتُونَکَ فِی النِّسَاءِ ۖ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیکُمْ فِیهِنَّ وَمَا یُتْلَىٰ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ فِی یَتَامَى النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا تُؤْتُونَهُنَّ مَا کُتِبَ لَهُنَّ وَتَرْغَبُونَ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الْوِلْدَانِ وَأَنْ تَقُومُوا لِلْیَتَامَىٰ بِالْقِسْطِ ۚ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِهِ عَلِیمًا ﴿127﴾
وَإِنِ امْرَأَهٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِمَا أَنْ یُصْلِحَا بَیْنَهُمَا صُلْحًا ۚ وَالصُّلْحُ خَیْرٌ ۗ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ ۚ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿128﴾ وَلَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّسَاءِ وَلَوْ حَرَصْتُمْ ۖ فَلَا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوهَا کَالْمُعَلَّقَهِ ۚ وَإِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿129﴾ وَإِنْ یَتَفَرَّقَا یُغْنِ اللَّهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ وَاسِعًا حَکِیمًا ﴿130﴾ وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۗ وَلَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَإِیَّاکُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ ۚ وَإِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ غَنِیًّا حَمِیدًا ﴿131﴾ وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ ۚ وَکَفَىٰ بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿132﴾ إِنْ یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ أَیُّهَا النَّاسُ وَیَأْتِ بِآخَرِینَ ۚ وَکَانَ اللَّهُ عَلَىٰ ذَٰلِکَ قَدِیرًا ﴿133﴾ مَنْ کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا وَالْآخِرَهِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿134﴾
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَىٰ أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ ۚ إِنْ یَکُنْ غَنِیًّا أَوْ فَقِیرًا فَاللَّهُ أَوْلَىٰ بِهِمَا ۖ فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَىٰ أَنْ تَعْدِلُوا ۚ وَإِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿135﴾ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ ۚ وَمَنْ یَکْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿136﴾ إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ ازْدَادُوا کُفْرًا لَمْ یَکُنِ اللَّهُ لِیَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِیَهْدِیَهُمْ سَبِیلًا ﴿137﴾ بَشِّرِ الْمُنَافِقِینَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿138﴾ الَّذِینَ یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ ۚ أَیَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّهَ فَإِنَّ الْعِزَّهَ لِلَّهِ جَمِیعًا ﴿139﴾ وَقَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِهَا وَیُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّىٰ یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ ۚ إِنَّکُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِینَ وَالْکَافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ جَمِیعًا ﴿140﴾
الَّذِینَ یَتَرَبَّصُونَ بِکُمْ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَکُنْ مَعَکُمْ وَإِنْ کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ ۚ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهِ ۗ وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا ﴿141﴾ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاهِ قَامُوا کُسَالَىٰ یُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿142﴾ مُذَبْذَبِینَ بَیْنَ ذَٰلِکَ لَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ وَلَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ ۚ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا ﴿143﴾ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ ۚ أَتُرِیدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَیْکُمْ سُلْطَانًا مُبِینًا ﴿144﴾ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِیرًا ﴿145﴾ إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَأَخْلَصُوا دِینَهُمْ لِلَّهِ فَأُولَٰئِکَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَسَوْفَ یُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿146﴾ مَا یَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکُمْ إِنْ شَکَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ ۚ وَکَانَ اللَّهُ شَاکِرًا عَلِیمًا ﴿147﴾
...
در بسیاری از رازگویی‌های آنان خیری نیست، جز کسی که [از طریق رازگویی] به صدقه یا کار نیک یا اصلاح بین مردم فرمان دهد، و هرکه برای طلب خشنودی خداوند چنین کند به‌زودی پاداش بزرگی به او خواهیم داد (114) و هرکس بعد از آن‌که راه هدایت برایش روشن شد با پیامبر مخالفت کند و راهی جز راه مؤمنان را پیش گیرد، او را به همان سویی که روی آورده واگذاریم و به دوزخ درآوریم، و دوزخ عاقبت بدی است! (115) یقیناً خداوند، [معبودگرفتنِ بُت‌ها و طاغوت‌ها را که] شرک‌ورزی به او [است] نمی‌آمرزد، و غیر آن را برای هرکه بخواهد می‌آمرزد، و هرکه به خداوند شرک ورزد قطعاً به گمراهی بسیار دوری [که هرگز در آن دسترسی به هدایت ندارد] دچار شده است (116) [مشرکان] به‌جای خدا جز بُت‌هایی که هیچ اثری ندارند، [بلکه محکومِ تأثیرگذاری عوامل دیگرند] نمی‌پرستند، در حقیقت جز شیطانِ سرکشِ گمراه را اطاعت نمی‌کنند (117) خداوند شیطان را از رحمتش دور کرده، و [او] اِعلام کرده؛ سوگند می‌خورم که از میان بندگانت سهمی معین [برای پیروی از فرهنگ گمراه‌کننده‌ام] انتخاب خواهم کرد (118) مسلّماً آنان را گمراه می‌کنم، و دچار آرزوهای واهی و پوچ خواهم ساخت، و وادارشان می‌کنم [مسئلۀ خرافی] شکاف‌دادنِ گوش چهارپایان را [به نشانۀ حُرمت بهره‌گیری از آن‌ها] انجام دهند، و فرمانشان می‌دهم آفرینشِ خدایی را تغییر دهند، [به این صورت که جنسیت مرد را به زن، و زن را به مرد برگردانند، و فطرت پاکشان را به شرک بیالایند، و زیبایی‌های خداساخته در جسمشان را به شکلی دیگر تبدیل کنند،] هرکس به‌جای خدا شیطان را سرپرست و یار خود بگیرد مسلّماً به زیان آشکاری دچار شده است (119) شیطان به پیروانش وعدۀ [دروغ] می‌دهد، و در آرزوها[ی سراب‌وار] می‌اندازد، و جز وعدۀ فریبنده به آنان نمی‌دهد (120) پیروان شیطان جایگاهشان دوزخ است و از آن هیچ راهِ گریزی نیابند (121)
مؤمنانی که کارهای شایسته انجام داده‌اند یقیناً در بهشت‌هایی که از زیر [درختان] آنان نهرها جاری است وارد می‌کنیم، در آن همواره جاودانه‌اند، وعدۀ خداوند [دربارۀ بهشت و دوزخ] حتمی و تخلف‌ناپذیر است، راستگوتر از خدا از نظر گفتار کیست؟ (122) [پاداش و کیفر] نه بر وفق آرزوهای [بی‌دلیل برخی از] شما [مسلمانان] است، و نه بر وفق آرزوهای [واهی] یهود و نصاری، هرکس مرتکب کار زشتی شود به آن کیفر داده می‌شود، و در برابر خداوند سرپرست و یاوری نخواهد یافت (123) کسانی از مردان یا زنان که بخشی از کارهای شایسته را انجام دهند، درصورتی‌که مؤمن باشند وارد بهشت می‌شوند، و به اندازۀ فرورفتگی پشت هستۀ خرما مورد ستم قرار نمی‌گیرند (124) دینِ چه کسی بهتر است از انسانی که همۀ وجودش را تسلیم خدا کرده، خوبی‌ها را انجام می‌دهد [و از محرّمات می‌پرهیزد،] و پیروِ آیین ابراهیمِ یکتاپرست است؟ خداوند ابراهیم را [به سبب یکتاپرستی و کمالاتش] به عنوان دوست خود انتخاب کرده است (125) آنچه در آسمان‌ها و در زمین است فقط در سیطرۀ مالکیت و فرمانروایی خداست، خداوند همواره بر هرچیزی احاطه دارد (126) دربارۀ [حقوق] زنان از تو فتوا می‌خواهند، بگو: فقط خداوند دربارۀ آنان [مطابق احکامی که در اوایل همین سوره گذشت] به شما فتوا می‌دهد، و دربارۀ زنانِ [جوانِ] یتیمی که حقوق مقرر آنان را نمی‌پردازید و [به نیت خوردن اموالشان] تمایل به ازدواج با آنان دارید، [برابر احکامی که در این کتاب بر شما خوانده می‌شود فتوا می‌دهد]، و [نیز دربارۀ] کودکان مستضعف [فتوای خداوند احکامی است که در قرآن بر شما تلاوت می‌شود]، [خداوند به شما سفارش می‌کند که] با یتیمان به عدالت رفتار کنید، آنچه را [دربارۀ زنان و زنانِ جوانِ یتیم و کودکان مستضعف] از هرگونه خیر و نیکی انجام می‌دهید مسلّماً خداوند همواره به آن داناست (127)
اگر زنی از ناسازگاری و بی‌محبتی شوهرش یا از روی‌برتافتنِ او [از حقوق همسرداری] بیمناک است، [بنای زندگی را متلاشی نکنند چون] بر آن دو باکی نیست که با یکدیگر از در صلح و آشتی درآیند، [گرچه به چشم‌پوشی بخشی از حقوقشان باشد،] و [البته] صلح و آشتی بهتر است، و بخل در [طبیعتِ] نفوس [مردم عجین] است [؛ به این علت، هریک از دو زوج در سازش و گذشت و ادای حق، بخل می‌ورزند]، و اگر [شما شوهران،] نیکی کنید و [از سرکشی و ناسازگاری و روی‌برتافتن از ادای حقوقِ زنان] بپرهیزید [از پاداشِ حق بهره‌مند می‌شوید]، مسلّماً خداوند همواره به آنچه انجام می‌دهید آگاه است (128) شما هرچند حریص [بر عدالت] باشید هرگز نمی‌توانید [از نظر محبت و میل قلبی] میان زن‌ها[یی که در عقد خود دارید] به عدالت رفتار کنید، پس شوق و رغبت خود را به‌طورکامل متوجه [یک طرف] نسازید تا دیگری را [به‌صورت زنی] سرگردان [و محروم از شوهر] رها کنید، اگر توافق و سازش به خرج دهید و [از امور خلاف و ضد اخلاق در محیط همسرداری] بپرهیزید [مورد آمرزش قرار می‌گیرید]؛ زیرا خداوند همواره بسیار آمرزنده و مهربان است (129) اگر [زن و شوهر راهی برای صلح و سازش نیافتند و] از یکدیگر جدا شوند خداوند هریک را از توانگری خود بی‌نیاز می‌کند، خداوند همواره بسیار عطاکننده و حکیم است (130) آنچه در آسمان‌ها و زمین است فقط در سیطرۀ مالکیت و فرمانروایی خداست، البته ما به کسانی که پیش از شما کتاب آسمانی عطا کردیم و نیز به شما سفارش کردیم که [در همۀ امورتان] از خداوند [اطاعت کرده، و از محرّماتش] بپرهیزید، و [هشدار دادیم که] اگر کفر ورزیده [حقایق را انکار کنید زیانی به خدا نمی‌رسانید؛ زیرا] آنچه در آسمان‌ها و زمین است فقط در سیطرۀ مالکیت و فرمانروایی خداست، و خداوند همواره بی‌نیاز و ستوده است (131) آنچه در آسمان‌ها و زمین است فقط در سیطرۀ مالکیت و فرمانروایی خداست، و خداوند برای کارسازی [همۀ امور جهان هستی] بس است (132) ای مردم! اگر خداوند بخواهد همۀ شما را نابود می‌کند و گروه دیگری را [به‌جایتان] می‌آورد؛ زیرا خداوند همواره بر این کار تواناست (133) کسی که فقط غنیمت و پاداش دنیا را بخواهد [دچار اشتباه و کوته‌بینی شده؛ زیرا] غنیمت و پاداش دنیا و آخرت [که محصول ایمان و عمل و تقواست] نزد خداست، خداوند همواره شنوا و بیناست (134)
ای مؤمنان! [در همۀ امورِ زندگی] قیام‌کننده به [اجرای] عدالت، و گواهی‌دهنده برای خدا باشید! هرچند به زیان خود یا پدر و مادر یا نزدیکانتان باشد، اگر [یکی از دو طرفِ نزاع] توانگر یا نیازمند باشد [به سبب لحاظ‌کردنِ وضعشان، بر خلاف خدا گواهی ندهید! زیرا] خداوند به [حمایت از] آنان سزاوارتر است، پس [در هنگام گواهی‌دادن] از خواسته‌های نامشروع پیروی نکنید که [نهایتاً از حق] منحرف شوید! و اگر به انحراف روی‌آورید یا [از گواهی‌دادن] امتناع کنید مسلّماً خداوند همواره به آنچه انجام می‌دهید آگاه است (135) ای مؤمنان! به خداوند و پیامبرش و کتابی که به رسولش نازل کرده، و به کتابی که پیش از این فرستاده، [از روی صِدق و حقیقت] ایمان بیاورید! هرکس به خدا و فرشتگان و کتاب‌ها[ی آسمانی] و پیامبرانِ او و روز قیامت کافر شود مسلّماً به گمراهی دوری [که هرگز به هدایت دسترسی نخواهد داشت] دچار شده است (136) کسانی که مؤمن شدند سپس کفر ورزیدند، باز مؤمن شدند و بار دیگر به کفر گراییدند، آن‌گاه بر کفر خود افزودند، خداوند بر آن نیست که آنان را بیامرزد، و به راه [راست] هدایت کند (137) منافقان را خبر ده که حتماً برای آنان عذابی دردناک است (138) همان کسانی که کافران را به‌جای مؤمنان سرپرست و دوست خود انتخاب می‌کنند، آیا قدرت را نزد آنان می‌طلبند؟ یقیناً همۀ قدرت فقط ویژۀ خداست (139) همانا خداوند این حکم را در قرآن بر شما نازل کرده است که: چون با خبر شوید [گروهی] آیات خدا را مورد انکار و مسخره قرار می‌دهند با آنان ننشینید تا در سخنی دیگر درآیند، اگر بنشینید شما هم [در به دوش‌کشیدن بارِ انکار، و مسخره‌کردنِ آیات،] مانند آنان خواهید بود، یقیناً خداوند همۀ منافقان و کافران را در دوزخ جمع خواهد کرد (140)
هم آنان‌که به انتظار حوادث تلخی برای شمایند، اگر از سوی خداوند پیروزی نصیب شما شود، می‌گویند: مگر ما با شما [در جنگ] نبودیم؟ [پس سهم ما را از غنائم بپردازید.] و اگر برای کافران بهره‌ای [اندک از پیروزی] باشد [به آنان] می‌گویند: آیا ما [که در جبهۀ مسلمانان بودیم] بر شما تسلط نداشتیم؟ ولی شما را از [آسیب و زیان] مؤمنان باز داشتیم، [پس سهم ما را از غنیمت بدهید.] خداوند روز قیامت بین شما داوری می‌کند، و خداوند هرگز هیچ سلطه‌ای را به سود کافران بر ضد مؤمنان قرار نداده است (141) منافقان همواره به خدا نیرنگ می‌زنند درحالی‌که خداوند کیفردهنده [و باطل‌کنندۀ] نیرنگ آنان است، چون به نماز مشغول شوند با کسالت نماز می‌خوانند و در برابر مردم عبادتی ریاکارانه انجام می‌دهند، و خدا را جز اندکی یاد نمی‌کنند (142) درحالی‌که [این دورویانِ تبهکار] میان کفر و ایمان سرگردانند؛ نه با مؤمنانند و نه با کافران، هرکه را خدا [به کیفر نفاقش] در گمراهی بیندازد هرگز برای او راهی [به‌سوی هدایت] نخواهی یافت (143) ای مؤمنان! کافران را به‌جای مؤمنانِ [ثابت‌قدم] به سرپرستی و یاری خود انتخاب نکنید! آیا می‌خواهید [با این کار] در پیشگاه خداوند بر ضد خود [برای عذابتان در دنیا و آخرت] دلیلی آشکار قرار دهید؟ (144) قطعاً منافقان در پایین‌ترین طبقه از آتش دوزخند، و هرگز برای [نجات] آنان یاوری نخواهی یافت (145) جز کسانی که [از گناه بزرگ نفاق] توبه نموده و [مفاسد ظاهری و باطنی خود را] اصلاح کردند، و به خداوند تمسک جستند و عبادتشان را برای خدا خالص کردند، پس [با این شرایط] در زمرۀ مؤمنانند؛ خداوند به‌زودی به مؤمنان پاداشی بزرگ خواهد داد (146) اگر سپاس‌گزار [نعمت‌های بی‌شمار حق] باشید و صادقانه ایمان بیاورید خدا را با عذاب شما چه کار؟ خداوند همواره پاداش‌دهنده و داناست (147)
در هنگام خواندن آیه 114 سوره ی نساء از حزب بیستم قرآن کریم می خوانیم که می فرماید:
« لاَ خَیْرَ فِی کَثِیرٍ مِنْ نَجْوَیهُمْ إ لا مَنْ اءَمَرَ بِصَدَقَهٍ اءَوْ مَعْرُوفٍ اءَوْ إِصْلَحٍ بَیْنَ النَّاسِ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوفَ نُؤْتِیهِ اءَجْرَاً عَظِیماً »
ترجمه :
در بسیارى از (جلسات و) سخنان درگوشى آنان ، خیرى نیست ، مگر (سخن ) کسى که به صدقه یا کار نیک یا اصلاح و آشتى میان مردم فرمان دهد و هر کس براى کسب رضاى خدا چنین کند پس به زودى او را پاداشى بزرگ خواهیم داد.
نکته ها
O امام صادق علیه السّلام فرمود: مراد از معروف در آیه ، قرض الحسنه دادن است .( کافى،ج 4، ص 34)
O امام صادق علیه السّلام فرمود: ایجاد خوش بینى و اصلاح ذات البین حتّى با دروغ ، عملى پسندیده است .( کافى ، ج 2، ص 341)
پیام ها
1- نجوا، جز در موارد استثنایى ، ناپسند است ، چون سبب سوء ظنّ میان مؤمنان مى شود. (لا خیر فى کثیر من نجویهم )
2- در اظهار نظر، باید منصفانه رفتار کرد. همه ى نجواها را زیر سؤال نبریم . (فى کثیر من نجواهم )
3- گاهى آشتى دادن میان مردم ، ایجاب مى کند که با هر یک از طرفین ، مخفیانه گفتگو کنیم . (اصلاح بین الناس )
4- گاهى امر به معروف یا صدقه ى آشکار، سبب شرمندگى و لجاجت طرف مى شود، باید با نجوا و پنهانى عمل کرد. (اَو معروف )
5- اهمیّت آبروى مردم ، تا حدّى است که نجواى ناپسند، به خاطر حفظ آن پسندیده مى شود وصدقه و امر به معروف مخفیانه ، زشتى نجوا را تحت الشعاع قرار مى دهد. (الا مَن امر بصدقه ...)
6- ارزش کارها به اخلاص است . (ابتغاء مرضات الله )
7- انجام هر کار خیر پنهانى و محرمانه ، نشان اخلاص نیست ، شاید خود تظاهر باشد. (و من یفعل ذلک ابتغاء مرضات الله )
8- خدمت به جامعه ، دعوت به نیکوکارى و همزیستى مسالمت آمیز سبب دریافت اجر عظیم است . (نؤ تیه اجرا عظیما)
منبع: تفسیر نور / حجه الاسلام محسن قرائتى / تفسیر ذیل آیه 114 سوره نساء
نسخه خطی ایالت «بادن وورتمبرگ» آلمان
نسخه خطی «اندلسی» قرآن در تایلند
نسخه خطی قرآن «مسجد جامع» یمن
نسخه خطی دانشگاه بیرمنگام» انگلیس
