قرآن کلام خدا و کتاب آسمانی مسلمانان است که به وسیله جبرئیل به حضرت محمد(ص)، وحی شد. مسلمانان محتوا و الفاظ قرآن را نازلشده از سوی خداوند میدانند؛ همچنین معتقدند قرآن، معجزه و نشانه پیامبری حضرت محمد(ص) و آخرین کتاب آسمانی است. این کتاب بر معجزهبودن خود تأکید کرده و دلیل اعجازش را آن دانسته است که کسی نمیتواند مانندی برای آن بیاورد.
نخستین آیات قرآن ابتدا در غار حراء، واقع در کوه نور به پیامبر اسلام، وحی شد. دیدگاه مشهور این است که آیات آن، هم از طریق فرشته وحی و هم بدون واسطه و به صورت مستقیم، بر پیامبر نازل میشده است. به باور بیشتر مسلمانان، نزول قرآن به صورت تدریجی صورت گرفته است؛ اما برخی بر این باورند که علاوه بر نزول تدریجی آیات، آنچه قرار بوده است در یک سال بر پیامبر(ص) نازل شود، در شب قدر هم یکجا بر او نازل میشده است.
آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته میشد. پس از رحلت پیامبر(ص)، آیات و سورههای قرآن توسط اصحاب جمعآوری شد؛ اما نسخههای بسیاری تدوین شد که در ترتیب سورهها و قرائت، با هم متفاوت بودند. به دستور عثمان نسخه واحدی از قرآن تهیه شد و دیگر نسخههای موجود را از بین بردند. شیعیان به پیروی از امامان خود، این نسخه را درست و کامل میدانند.
قرآن، فرقان، الکتاب و مُصحَف از مشهورترین نامهای قرآن است. قرآن 114 سوره و بیش از 6000 آیه دارد و به 30 جزء و 120 حزب تقسیم شده است. در قرآن، از موضوعاتی چون توحید، معاد، غزوات پیامبر اسلام(ص)، داستانهای انبیاء، اعمال شرعی دین اسلام، فضایل و رذایل اخلاقی و مبارزه با شرک و نفاق، سخن به میان آمده است.
...
أَفَتَطْمَعُونَ أَنْ یُؤْمِنُوا لَکُمْ وَقَدْ کَانَ فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَسْمَعُونَ کَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ یُحَرِّفُونَهُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمْ یَعْلَمُونَ ﴿75﴾ وَإِذَا لَقُوا الَّذِینَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ قَالُوا أَتُحَدِّثُونَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَیْکُمْ لِیُحَاجُّوکُمْ بِهِ عِنْدَ رَبِّکُمْ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿76﴾
أَوَلَا یَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ ﴿77﴾ وَمِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لَا یَعْلَمُونَ الْکِتَابَ إِلَّا أَمَانِیَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ ﴿78﴾ فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ الْکِتَابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِیلًا ۖ فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا کَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ وَوَیْلٌ لَهُمْ مِمَّا یَکْسِبُونَ ﴿79﴾ وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَیَّامًا مَعْدُودَهً ۚ قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدًا فَلَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ ۖ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿80﴾ بَلَىٰ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَهً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولَٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿81﴾ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَٰئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّهِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿82﴾ وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَ بَنِی إِسْرَائِیلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَذِی الْقُرْبَىٰ وَالْیَتَامَىٰ وَالْمَسَاکِینِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِیمُوا الصَّلَاهَ وَآتُوا الزَّکَاهَ ثُمَّ تَوَلَّیْتُمْ إِلَّا قَلِیلًا مِنْکُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ ﴿83﴾
وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَکُمْ لَا تَسْفِکُونَ دِمَاءَکُمْ وَلَا تُخْرِجُونَ أَنْفُسَکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ ثُمَّ أَقْرَرْتُمْ وَأَنْتُمْ تَشْهَدُونَ ﴿84﴾ ثُمَّ أَنْتُمْ هَٰؤُلَاءِ تَقْتُلُونَ أَنْفُسَکُمْ وَتُخْرِجُونَ فَرِیقًا مِنْکُمْ مِنْ دِیَارِهِمْ تَظَاهَرُونَ عَلَیْهِمْ بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَإِنْ یَأْتُوکُمْ أُسَارَىٰ تُفَادُوهُمْ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَیْکُمْ إِخْرَاجُهُمْ ۚ أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَتَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ ۚ فَمَا جَزَاءُ مَنْ یَفْعَلُ ذَٰلِکَ مِنْکُمْ إِلَّا خِزْیٌ فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا ۖ وَیَوْمَ الْقِیَامَهِ یُرَدُّونَ إِلَىٰ أَشَدِّ الْعَذَابِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ ﴿85﴾ أُولَٰئِکَ الَّذِینَ اشْتَرَوُا الْحَیَاهَ الدُّنْیَا بِالْآخِرَهِ ۖ فَلَا یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ یُنْصَرُونَ ﴿86﴾ وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ وَقَفَّیْنَا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ ۖ وَآتَیْنَا عِیسَى ابْنَ مَرْیَمَ الْبَیِّنَاتِ وَأَیَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ ۗ أَفَکُلَّمَا جَاءَکُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوَىٰ أَنْفُسُکُمُ اسْتَکْبَرْتُمْ فَفَرِیقًا کَذَّبْتُمْ وَفَرِیقًا تَقْتُلُونَ ﴿87﴾ وَقَالُوا قُلُوبُنَا غُلْفٌ ۚ بَلْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَقَلِیلًا مَا یُؤْمِنُونَ ﴿88﴾
وَلَمَّا جَاءَهُمْ کِتَابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ وَکَانُوا مِنْ قَبْلُ یَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِینَ کَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُمْ مَا عَرَفُوا کَفَرُوا بِهِ ۚ فَلَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الْکَافِرِینَ ﴿89﴾ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ یَکْفُرُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْیًا أَنْ یُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلَىٰ مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۖ فَبَاءُوا بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٍ ۚ وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿90﴾ وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ آمِنُوا بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا نُؤْمِنُ بِمَا أُنْزِلَ عَلَیْنَا وَیَکْفُرُونَ بِمَا وَرَاءَهُ وَهُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِمَا مَعَهُمْ ۗ قُلْ فَلِمَ تَقْتُلُونَ أَنْبِیَاءَ اللَّهِ مِنْ قَبْلُ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ﴿91﴾ وَلَقَدْ جَاءَکُمْ مُوسَىٰ بِالْبَیِّنَاتِ ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَنْتُمْ ظَالِمُونَ ﴿92﴾ وَإِذْ أَخَذْنَا مِیثَاقَکُمْ وَرَفَعْنَا فَوْقَکُمُ الطُّورَ خُذُوا مَا آتَیْنَاکُمْ بِقُوَّهٍ وَاسْمَعُوا ۖ قَالُوا سَمِعْنَا وَعَصَیْنَا وَأُشْرِبُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِکُفْرِهِمْ ۚ قُلْ بِئْسَمَا یَأْمُرُکُمْ بِهِ إِیمَانُکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ﴿93﴾
قُلْ إِنْ کَانَتْ لَکُمُ الدَّارُ الْآخِرَهُ عِنْدَ اللَّهِ خَالِصَهً مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿94﴾ وَلَنْ یَتَمَنَّوْهُ أَبَدًا بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِالظَّالِمِینَ ﴿95﴾ وَلَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلَىٰ حَیَاهٍ وَمِنَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا ۚ یَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ یُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَهٍ وَمَا هُوَ بِمُزَحْزِحِهِ مِنَ الْعَذَابِ أَنْ یُعَمَّرَ ۗ وَاللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا یَعْمَلُونَ ﴿96﴾ قُلْ مَنْ کَانَ عَدُوًّا لِجِبْرِیلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِکَ بِإِذْنِ اللَّهِ مُصَدِّقًا لِمَا بَیْنَ یَدَیْهِ وَهُدًى وَبُشْرَىٰ لِلْمُؤْمِنِینَ ﴿97﴾ مَنْ کَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِیلَ وَمِیکَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْکَافِرِینَ ﴿98﴾ وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ ۖ وَمَا یَکْفُرُ بِهَا إِلَّا الْفَاسِقُونَ ﴿99﴾ أَوَکُلَّمَا عَاهَدُوا عَهْدًا نَبَذَهُ فَرِیقٌ مِنْهُمْ ۚ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یُؤْمِنُونَ ﴿100﴾ وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِیقٌ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ کِتَابَ اللَّهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ کَأَنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿101﴾
وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّیَاطِینُ عَلَىٰ مُلْکِ سُلَیْمَانَ ۖ وَمَا کَفَرَ سُلَیْمَانُ وَلَٰکِنَّ الشَّیَاطِینَ کَفَرُوا یُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنْزِلَ عَلَى الْمَلَکَیْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ ۚ وَمَا یُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّىٰ یَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَهٌ فَلَا تَکْفُرْ ۖ فَیَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا یُفَرِّقُونَ بِهِ بَیْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ ۚ وَمَا هُمْ بِضَارِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ ۚ وَیَتَعَلَّمُونَ مَا یَضُرُّهُمْ وَلَا یَنْفَعُهُمْ ۚ وَلَقَدْ عَلِمُوا لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِی الْآخِرَهِ مِنْ خَلَاقٍ ۚ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ ۚ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿102﴾ وَلَوْ أَنَّهُمْ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَمَثُوبَهٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ خَیْرٌ ۖ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿103﴾ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انْظُرْنَا وَاسْمَعُوا ۗ وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿104﴾ مَا یَوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ وَلَا الْمُشْرِکِینَ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْکُمْ مِنْ خَیْرٍ مِنْ رَبِّکُمْ ۗ وَاللَّهُ یَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ یَشَاءُ ۚ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ ﴿105﴾
آیا [شما مردمِ مؤمن] امید دارید که [یهودیانِ سختدلِ روزگارتان که دنبالهروِ گذشتگانشان هستند] به [اسلامِ] شما ایمان بیاورند؟ درحالیکه گروهی از آنان [تورات] کلام خدا را همواره میشنیدند، سپس بعد از آنکه مفهومش را درک میکردند [به سبب دنیاطلبی و هواپرستی به دلخواه خود] تغییرش میدادند، درصورتیکه میدانستند [به کلام خدا و مردمِ جویای حق خیانت میکنند] (75) هنگامی که [این سختدلان] با اهل ایمان دیدار کنند میگویند: ما ایمان آوردیم. و چون با هم در خلوت مینشینند [از روی اعتراض به یکدیگر] میگویند: آیا حقایقی که خداوند [در تورات دربارۀ محمّد صلی الله علیه وآله] برای شما توضیح داده به اهل ایمان خبر میدهید تا [روز قیامت] در پیشگاه پروردگارتان بر ضد شما استدلال کنند؟ آیا نمیاندیشید [که نباید زمینۀ استدلال بر ضد خود را در اختیار مؤمنان گذارید]؟! (76)
آیا [این سختدلان] نمیدانند که خداوند آنچه را [از حقایق] پنهان میدارند و آنچه را آشکار میکنند میداند؟ (77) گروهی از یهود، اشخاصِ بیسوادی هستند که [ به علت عدم تحقیق در امر دین،] تحریفها و دروغهای واردشده در تورات [بهوسیلۀ عالِمان دنیاپرستشان] را به عنوان کتاب آسمانی میشناسند، و اینان جز خیالپردازانی [سبکسر] نیستند (78) پس وای بر کسانی که نوشتهای را از نزد خود [به عنوان آیات تورات] مینویسند، سپس میگویند: این آیات از سوی خداست، تا با این [کارِ زشتِ خائنانه] بهایی اندک به دست آورند! پس عذاب شدید بر آنان از آنچه دستهایشان [با تکیه بر هوای نفسشان] نوشت! و حسرت هلاکت بر آنان از آنچه [از رشوه و مال حرام] به دست میآورند! (79) و [یهودیان] گفتند: آتش دوزخ جز چند روزی به ما نمیرسد. بگو: آیا [بر این عقیدۀ خود] از نزد خدا پیمانی تخلّفناپذیر گرفتهاید؟ یا از روی نادانی چیزی را به خداوند نسبت میدهید؟ (80) [نه چنین است که میگویید،] بلکه آنانکه مرتکب گناه شدند و گناه سراسر وجودشان را فرا گرفت اهل آتشند، و در آن جاودانهاند (81) و آنانکه ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند اهل بهشتند، و در آن همیشگیاند (82) و [به یاد آرید] زمانی که از بنیاسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشان و یتیمان و از کار افتادگان نیکی کنید، و با مردم با خوشزبانی سخن گویید، و نماز را [با شرایط ویژهاش] بخوانید، و زکات بپردازید. سپس همۀ شما جز اندکی، [از پیمان خدا] رویگردان شدید، و شما [عادتاً] رویگردان هستید (83)
و [به یاد آرید] زمانی که از شما پیمان استوار گرفتیم که خون یکدیگر را نریزید، و همدیگر را از خانههای خود آواره نکنید. آنگاه [به پیمانتان] اقرار کردید، و خود بر آن گواهی میدهید (84) سپس این شما هستید که یکدیگر را میکشید و گروهی از خودتان را از خانههایشان آواره میکنید، درحالیکه به سبب گناه و تجاوز، یکدیگر را بر ضد آوارگان یاری میدهید، و اگر آنان در حال اسارت نزد شما آیند با پرداختِ غرامت و تاوان ، آزادشان میکنید درصورتیکه آوارهکردنشان بر شما حرام بود. آیا به بخشی از [آیات و احکام] تورات مؤمن هستید و منکر بخشی دیگر میباشید؟ [به طوری که حرامبودنِ جنگ با یکدیگر و آوارهنمودنِ مردم را که قانون خداست مردود دانسته، و وجوب آزادکردن اسیران را قبول دارید!] پس کیفر کسانی از شما که تبعیض در آیات خدا را روامیدارند جز خواری در زندگی دنیا نیست، و روز قیامت بهسوی سختترین عذاب بازشانمیگردانند، و خداوند از آنچه انجام میدهید بیخبر نیست (85) اینان کسانی هستند که زندگی [زودگذر] دنیا را به [بهای ازدستدادنِ] آخرتِ [اَبدی] خریدند، از این جهت نه عذابشان سبُک میگردد، و نه برای نجات از عذاب حمایتشان میکنند (86) بهیقین ما به موسی کتاب دادیم، و پس از او پیامبرانی به دنبال هم فرستادیم، و به عیسیبنمریم دلایل آشکار عطا کردیم، و او را بهوسیلۀ روحُالقُدُس توانایی بخشیدیم، پس چرا هرگاه پیامبری آیین خدا را که دلخواه و هماهنگ با خواستههای نامعقولتان نبود برای شما آورد سرکشی کردید؟ و نهایتاً [نبوتِ] گروهی را منکر شدید، وگروهی را کشتید؟! (87) و [یهودیان به پیامبر] گفتند: دلهای ما در پوششی سخت است [به این سبب قرآن و کلام تو را درک نمیکنیم. ولی چنین نیست،] بلکه خداوند به سبب کفرشان آنان را از عرصۀ توفیق و رحمتش رانده، [در نتیجه از پذیرفتن اسلام سرپیچی میکنند،] پس اندکی از شما ایمان میآورند (88)
چون برای آنان از سوی خداوند کتابی [هدایتگر که] تصدیقکنندۀ [حقانیت] توراتِ همراه آنان است آمد، و همواره پیش از نزولش به خودشان [در سایۀ ایمان به آن] مژدۀ پیروزی بر کافران میدادند، [با این وصف] چون قرآن که [قبل از نزولش] آن را [با پیشگویی تورات] میشناختند بهسویشان آمد آن را انکار کردند، پس لعنت خدا بر منکران باد! (89) بد چیزی است آنچه خود را به آن فروختند! و آن کفرورزی از روی حسادت به کتابی است که خدا [بر محمّد صلی الله علیه وآله] نازل کرده، [معترضانه میگویند: چرا] خداوند از باب احسانش به هرکه از بندگانش بخواهد کتاب آسمانی نازل میکند؟! پس آنان به خشمِ پیدرپی خداوند که مستحق آن بودند دچار شدند، و برای منکرانِ [قرآن و پیامبر] عذابی خوارکننده است (90) چون به آنان گویند: به قرآنی که خداوند [بر پیامبر اسلام] نازل کرده ایمان آورید! میگویند: فقط به توراتی که بر خودِ ما [یهودیان] نازل شده ایمان داریم. و به غیر آن، که کتابی حق و گواهیدهنده حقانیت توراتی است که با آنها است کفر میورزند، بگو: اگر شما [از روی حقیقت و راستی] مؤمن [به تورات] بودید پس چرا پیش از این پیامبران خدا را میکشتید؟! (91) همانا موسی برای شما معجزات و دلایل روشن آورد، سپس شما بعد از [رفتن] او [به کوه طور] گوساله را معبود خود قرار دادید درحالیکه ستمکار بودید! (92) و [به یاد آرید] زمانی که از شما [برای پیروی از حق] پیمان گرفتیم و کوه طور را بر فرازتان بالا بردیم [و گفتیم:] آنچه را [از کتاب و نبوت] به شما عطا نمودیم با قدرت فراگیرید و [با گوشِ پذیرش] بشنوید! گفتند: شنیدیم و [اما شنیدنشان جدی و واقعی نبود و عملاً] اِعلام عصیان و نافرمانی کردند، [آری] به سبب کفرشان [دوستی] گوساله در [همۀ زوایای] دلشان رسوخ کرد، بگو: اگر شما اهل ایمان هستید [این چه ایمانی است که اینهمه ظلم و فساد ایجاد میکند؟] پس بد چیزی است آنچه ایمانتان به آن فرمان میدهد! (93)
بگو: اگر [آنگونه که میپندارید] سرای [پُرنعمتِ] آخرت در پیشگاه خداوند ویژۀ شماست نه مردمِ دیگر، چنانچه در این ادعا راستگویید آرزوی مرگ کنید! (94) آنان به سبب گناهانی که مرتکب شدهاند هرگز آرزوی مرگ نمیکنند، و خدا به [همۀ اعمال و حالات] ستمکاران داناست (95) هرآینه آنان را حریصترین مردم، حتی حریصتر از مشرکان به زندگی [بسیار طولانی] خواهی یافت، هریک از آنان آرزومند است که ایکاش هزارسال عمرش دهند! ولی عمرِ هزار ساله [به فرضی که به دست آورَد] دورکنندۀ او از عذاب نیست، و خداوند به آنچه انجام میدهند داناست (96) [آنان با جبرئیل بهخاطر اینکه وحی را بر تو نازل میکند دشمنند،] بگو: هرکه دشمن جبرئیل است [دشمن خداست؛ زیرا] او قرآن را به خواست خدا بر قلب تو نازل کرده است درحالیکه گواهیدهنده حقانیت [کتابهای آسمانی] پیش از خود، و هدایتگر و مژدهدهنده [به فرجام نیک] برای مؤمنان است (97) هرکس با خداوند و فرشتگان و رسولانش و جبرئیل و میکائیل دشمن باشد [یقیناً کافر است،] و قطعاً خدا دشمن کافران است (98) همانا بهسوی تو آیاتی روشن نازل کردیم، و به آن آیات جز منحرفان نافرمان، کافر نمیشوند (99) آیا چنین نیست که هرگاه [یهودیان] پیمانی [با خدا و پیامبرانش] بستند گروهی از آنان پیمان را شکستند؟ [آنان نه فقط پیمانشکنند،] بلکه بیشترشان ایمان نمیآورند (100) و هنگامی که پیامبری [چون محمّد صلی الله علیه وآله] از سوی خداوند بهسویشان آمد که تصدیقکنندۀ [حقانیت] کتاب آسمانی همراه آنان است، گروهی از عالِمان یهود، آیات تورات را [که بیانگر اوصاف پیامبر اسلام بود] ترک کرده، [و به آن چنان بیاعتنا شدند] که گویی خبر ندارند [که ویژگیهای پیامبر در تورات است] (101)
و [یهودیانِ بیتقوا] از علم سِحری که شیاطین بر ضد حکومت سلیمان برای مردم میخواندند، [و نیز خودِ آن حضرت را متهم به ساحری میکردند] پیروی کردند، [سلیمان هرگز سراغ سِحر نرفت تا کافر شده باشد،] مسلّماً سلیمان کافر نشد؛ این شیاطین بودند که به سبب آموزشِ سِحر به مردم کافر شدند. و [نیز یهودیان از] آنچه بر دو فرشتۀ هاروت و ماروت در شهر بابِل نازل شد [پیروی کردند،] درحالیکه آن دو فرشته به هیچکس علم سِحر نمیآموختند مگر آنکه [به او] میگفتند: ما فقط مایۀ آزمایشیم، [و علم سِحر را برای ابطال سِحر ساحران به تو تعلیم میدهیم،] پس [با بهکارگیری آن در موارد حرام،] کافر مشو! ولی آنان از آن دو فرشته مطالبی [از سِحر] میآموختند که بهوسیلۀ آن میان مرد و همسرش جدایی میانداختند، درحالیکه آنان بهوسیلۀ آن سحر جز به خواست خدا قدرت زیانرساندن به کسی را نداشتند. یهودیان همواره چیزی را میآموختند که به آنان آسیب میزد و سودی نمیبخشید، و یقیناً میدانستند که هرکه خریدار سِحر باشد هیچ بهرهای در آخرت ندارد؛ اگر دانا[ی به حقایق] بودند میدانستند بد چیزی است علم سِحری که خود را به آن فروختند (102) چنانچه یهودیان [از روی راستی و درستی] مؤمن میشدند و [از رویآوردن به سِحر و ساحری] اجتناب میکردند مسلّماً پاداشی که از سوی خدا مقرر است برای آنان بهتر بود، اگر دانا بودند [قطعاً پاداش الهی را انتخاب میکردند] (103) ای اهل ایمان! [به پیامبر] کلمۀ «راعِنا» را [که نزد یهود دشنام است و نزد شما به معنای مهلتدادن است] نگویید! و [بهجای آن] بگویید: «اُنظُرنا» [که به همان معنای مهلتدادن است]، و [دستورهای خدا و پیامبرش را به نیت اطاعتکردن] بشنوید! یقیناً برای کافران عذابی دردناک مقرر شده است (104) نه کافرانِ از اهل کتاب و نه مشرکان دوست ندارند که مطلقاً خیری از سوی پروردگارتان بر شما نازل شود، اما خداوند [بر خلاف خواستۀ آنان] رحمتش را به هرکه بخواهد اختصاص میدهد، و خدا دارای احسان بزرگی است (105)
70) توجّه به مسائل فرعی، انسان را از تمرکز نسبت به مسائل اساسی، باز میدارد.
71) دراجرای طرحها ، عناصر و منابع فعال و تولیدی و اقتصادی را منهدم نکنید .
72) هر کس به گناه دیگران راضی باشد،در گناه آنان شریک است. خداوند به یهودیان زمان پیامبر نسبت قتل داده است، گویا آنان به قتل زمان موسی راضی بودند.
73) اگر روح و فکر انسان آلوده باشد، دیدن آیات الهی نیز تعقّل را در او برنینگیزد.
74 ) قساوت و سنگدلی، بدترین نوع مرض روحی است که به جهت لجاجتهای پی درپی، برای انسان پیدا میشود.
کاری نکنیم که نسل ما ،شرمنده رفتار ما شود .
با ساده ترین تشبیه ، عمیق ترین معارف را می توان بیان کرد .
جمادات، مرحله ای از شعور را دارا هستند . زیرا خوف و خشیت دارند .
75) تحریفاتی خطرناکتر است که کارشناسانه وآگاهانه باشد.
نکته ها :
خداوند در آیه74 میفرماید: به جهت بی توجّهی شما به این همه نشانه و آیه که از روی لجاجت وکینه بود، دلهای شما را قساوت فراگرفت وسنگدل شدید و این شد که دلهایتان از سنگ نیز سختتر شد.
سنگها ، مراحل مختلفی دارند : خرد می شوند ، ازآنها نهرها جاری شده و انسانها را سیراب می کنند . انفجار ندارند ولی حداقل اطراف خود را تر می کنند.از خشیت الهی، سقوط و سجود دارند .
صفحه دوازدهم مصحف شریف
پیامها :
74ُ) بی سوادی و ناآگاهی ، زمینه ی رشد خیالات و آرزوهای نابجاست .
78) توقعات و انتظارات ، باید برمبنای علم باشد نه خیال .
79)دین سازی، جریانی خطرناک در طول تاریخ بوده است .
مواظب قلمها،کتابها، مقالات زهرآلود، تحریفگر و بدعتگزار باشید و به هر عالمی اعتماد نکنید.
شدیدترین عذابها متوجّه کسانی است که به تفکّر واعتقاد مردم خیانت میکنند.
ازبدترین درآمدها ، درآمد دین فروشی است .
80 )امتیازطلبی،از جمله خصوصیّات یهود است.
نا آگاهی از معارف دین، سبب نسبت دادن خرافات به دین میشود.
81) کیفر و پاداش براساس آرزو نیست، بلکه براساس عمل است.
هر گناهی، آثار و عوارضی دارد که آن عوارض میتواند انسان را در خود غرق کند.
82)ملاک بهشت، ایمان و عمل است، نه خیال و آرزو.
83) گرایش به یکی از پدر و مادر ، ممنوع است.
خداوند از طریق عقل، فطرت و وحی، از مردم پیمان میگیرد.
در کنار توحید، احسان به والدین مطرح است.
احسان باید همراه با ادب و بدون منّت باشد.
اگرچه به همه ی مردم نمی توان احساس کرد ، ولی باهمه می توان خوب سخن گفت .
نماز ورابطه با خداوند، از زکات ورابطه با فقرا جدا نیست.
نکته ها :
تنها آیه ای که درآن سه بار کلمه « ویل » بکار رفته ، آیه 79 سوره بقره است که خطر علما و دانشمندان دنیاپرست را مطرح می کند.
صفحه سیزدهم مصحف شریف
پیامها :
84) علاقه به وطن ، یک حق فطری و طبیعی است و سلب این حق ، ظلم آشکار است.
85) علامت ایمان ، عمل است و اگر کسی به دستورات دین عمل نکند ،گویا ایمان ندارد.
86) دنیا طلبی ، یکی از انگیزه های قتل می باشد .
87) فرشتگان ، به اولیای خدا یاری می رسانند .
هدایت با هوی و هوس سازگار نیست
88) مقدمات بدبختی ، بدست خود انسان است . اگر گروهی مورد لعنت و قهر الهی قرار می گیرند ، به خاطر کفر و لجاجت خودشان است.
نکته ها :
روش طاغوتها آن است که برای محکم کردن پایگاه خود،قلعه ها و کاخ ها بنا می کنند و مردم را آواره کرده و مورد آزار و هتک حرمت قرار میدهند. در حالی که حتّی بستانکار حقّ ندارد، بدهکار را مجبور به فروش خانه خود نماید. و اگر شخصی در مسجد برای خود جای بگیرد، کسی حقّ ندارد در آنجا نماز بخواند. و هر کس زودتر از دیگری مکانی را برای کار یا عبادت یا کشاورزی انتخاب نمود، در اولویّت قرار میگیرد و احدی حقّ مزاحمت ندارد.
صفحه چهارم مصحف شریف
پیامها :
90) معیار ارزش دین مردم ، به انگیزه های آنان است .
بدترین معاملات آن است که انسان هستی خود را بدهد و غضب الهی را بخرد .
91 ) ملاک ایمان ، حقانیت آیین است نه نژاد .
92) ذکرسوابق ، زمینه را برای قضاوت درست فراهم
می کند .
93) عشق و علاقه ی مفرط ، خطرناک است . اگردل انسان ازعلاقه به چیزی پرشود حاضرنمی شود حقایق را بپذیرد .
رفتار ، بهترین بیانگر افکار و عقاید انسان است .
نکته ها :
آخرین حرف یهودیان این بود که اگر پیامبری از بنی اسرائیل نباشد، به او ایمان نمی آوریم و تنها کتابی را که بر خودمان نازل شده باشد، قبول داریم. قرآن چند نمونه از دروغهای آنها را بیان میکند: نمونه اوّل در آیه قبل بود که فرمود: شما اگر در این ادّعا راستگو هستید، پس چرا به موسی پشت کرده و به سراغ گوساله پرستی رفتید؟! نمونه دوّم همین آیه است که میفرماید: از شما پیمان گرفتیم و کوه طور را بالای سر شما قرار دادیم و گفتیم: با کمال قدرت قوانین آسمانی تورات را بگیرید و گوش داده و عمل کنید، امّا شما گفتید: ما قوانین را می شنویم، ولی عمل نمی کنیم. حال اگر به قرآن و پیامبر اسلام ایمان نمی آورید به این بهانه که محمد صلی الله علیه وآله از ما نیست و قرآن بر بنی اسرائیل نازل نشده است، پس چرا با موسی و تورات او آنچنان برخورد کردید؟!
صفحه پانزدهم مصحف شریف
پیامها :
94) وجدان ، بهترین قاضی است .
دربرابرخیالات و موهومات ، با صراحت برخورد کنید .
آمادگی برای مرگ، نشانه ی ایمان واقعی وصادقانه است.
96) یهود، حریص ترین و دنیاگراترین مردم دنیا هستند .
عمر طولانی مهم نیست ، قرب به خداوند و برکت عمر و نجات از آتش ، ارزش دارد .
نکته ها :
اولیای خدا، نه تنها از مرگ نمی ترسند، بلکه اشتیاق به مرگ نیز دارند. همانگونه که حضرت علی علیه السلام میفرماید: به خدا سوگند علاقه فرزند ابوطالب به مرگ، از علاقه طفل شیرخوار به سینه مادرش بیشتر است. آری، باید بگونه ای زندگی کنیم که هر لحظه آماده مرگ باشیم.
در لحظه ی مرگ، انسان باور میکند که متاع دنیا کم است و آخرت بهتر وباقی است. در لحظه مرگ، انسان باور میکند که دنیا غنچه ای است که برای هیچکس شکفته نمیشود و دوستان دنیوی مگسانند دور شیرینی.
نسخه خطی ایالت «بادن وورتمبرگ» آلمان
نسخه خطی «اندلسی» قرآن در تایلند
نسخه خطی قرآن «مسجد جامع» یمن
نسخه خطی دانشگاه بیرمنگام» انگلیس