پسته یکی از خوراکی های پرطرفداری است که ارزش غذایی بالایی دارد و به علت داشتن مواد مغذی از اهمیت بسیاری برخوردار است. ایران بزرگترین تولید کننده پسته در جهان است و استان کرمان و شهرستان رفسنجان، مراکز اصلی تولید پسته در ایران بشمار می آیند. پرورش پسته طولانی مدت است چرا که پسته دوره رشد طولانی دارد و برای اینکه به محصول برسد باید 8 سال صبر کرد اما ارزش بالای پسته و توانایی صادراتی آن ارزش صبر کردن و کاشت و پرورش پسته را دارد. در ادامه این بخش توضیحات کاملی درباره کاشت و پرورش پسته برای علاقمندان به باغبانی و طرفداران پسته آورده ایم.
نحوه کاشت پسته در گلدان
برای کاشت پسته در گلدان اولین و ضروری ترین اقدام انتخاب بذر یا نهال سالم و مطمئن گیاه است. یک نهال پسته گلدانی بایستی شرایط زیر را داشته باشد تا از استاندردهای لازم برخوردار باشد:
- مشخص بودن والد مادرينهال پسته
- مشخص بودن سلامت نهال پسته (منظور عاري بودن از هرگونه بيماري و آفت است).
- داشتن حداقل ارتفاع ۳۰ سانتي مترنهال پستهو قطر 5/0 - 1 سانتي متر در ۵ سانتي متري بالاي طوقه
- داشتن یک تنه واحدبرای نهال
- سالم بودن جوانه انتهايي (در برخی مواقع، سرماي پاييزه و بهاره باعث از بين رفتن جوانه انتهايي و قسمتي از شاخه در نهال در حال رشد پسته مي گردد).
مراحل کاشت پسته در گلدان
در ابتدا و در اولین مرحله کاشت، از کیسه های سیاه به قطر 15-10 سانتی متر و ارتفاع 30-25 سانتی متر استفاده میشود.گلدانهای مورد نظر را با خاک مناسب پر میکنیم. ترکیب خاک گلدان مناسب برای کاشت پسته شامل 40 % ماسه شیرین به اضافه 40% خاک زراعی و 20% کود حیوانی پوسیده ترجیحا کود گاوی است.
اگر کار کشت را از طریق بذر انجام میدهید لازم است قبل از کاشت، بذر را خیسانده و ضد عفونی نماییید. البته پیشنهاد ما برای کاشت پسته در گلدان استفاده از نهال پسته است. در تکثیر توسط بذر، گاهی مرغوبیت گیاه از بین می رود و نیز زمان لازم برا ی بالغ شدن گیاه در درختانی که توسط بذر تکثیر می شوند طولانی تر می شود. بنابراین انتخاب یک رقم پر محصول و مرغوب و دوره کوتاهتر نونهالی، استفاده از نهال های آماده پسته مناسبتر و ضروری به نظر می رسد.
پس از خیساندن بذور و ضد عفونی کردن آنها 2 عدد بذر در عمق 3-2 سانتی متری خاک گلدان قرار گرفته و روی آن با ماسه و یا خاک اره پوشانیده می شود.ذکر این نکته ضروری است که بهترین زمان كاشت درخت پسته در گلدان اواخر زمستان و اوايل فصل بهار مي باشد.
شرایط محیطی مورد نیاز پسته
پرورش پسته طولانی مدت است چرا که پسته دوره رشد طولانی دارد و برای اینکه به محصول برسد باید 8 سال صبر کرد اما ارزش بالای پسته و توانایی صادراتی آن ارزش صبر کردن و کاشت و پرورش پسته را دارد. در ادامه شرایط محیطی مناسب برای کاشت پسته در گلدان را بررسی میکنیم.
خاک مناسب برای کاشت پسته
ترکیب خاکی دو قسمت ماسه، دو قسمت خاک زراعی مرغوب (لومی) و یک قسمت کود دامی پوسیده (ترجیحا کود گاوی) یا خاکبرگ پوسیده مناسب است.
آبیاری پسته
پسته در مقابل خشکی و کم آبی بسیار مقاوماست و نیاز آبی پایینی دارد.
دمای مناسب برای کاشت پسته
درخت پسته سرمای شدید زمستان، تا ۲۰ درجه زیر صفر و گرمای تابستان، تا ۴۵ درجه سانتی گراد را تحمل می کند .
نور مناسب برای کاشت پسته
پسته گیاهی آفتاب دوست است و نور مستقیم خورشید بر تولید محصول آن تأثیر زیادی دارد.
نکاتی که باید در کاشت پسته رعایت کنید
- به ثمر رسیدن درخت پسته به زمان زیادی نیاز دارد؛ بنابراین در این زمینه بسیار صبور باشید.
- درخت پسته در سال هشتم شروع به میوه دادن می کند و در پانزده سالگی به طور کامل میوه می دهد.
- برای کاشت درخت پسته بهتر است از نهال آن استفاده شود؛ زیرا استفاده از نهال باعث افزایش بازده می شود.
- در انتخاب منطقه موردنظر برای کاشت پسته بسیار دقت کنید. همچنین این درخت در رطوبت زیاد عملکرد خوبی ندارد.
- درخت پسته در خاک های شور می تواند رشد کند؛ اما بهتر است شرایط مناسب برای رشد آن فراهم شود.
- درخت پسته قادر است دمای 45 درجه ی سانتی گراد در تابستان ها و دمای 20- درجه سانتی گراد را در زمستان ها به خوبی تحمل کند؛ بنابراین به راحتی می توان منطقه مناسب کشت پسته را شناسایی کرد.
- اجازه دهید بذرها نیم سانت جوانه بزنند سپس آن ها را به زمین انتقال دهید. دقت کنید که جوانه بذرها به سمت پایین باشد و روی آن ها را با مخلوطی از کود گاوی و ماسه بپوشانید.
- آبیاری در اواسط آبان را باید متوقف کنید. درواقع آبیاری درختان پسته باید در زمان مناسب انجام شود.
- در زمان رسیدن میوه درخت پسته، باید بلافاصله برداشت آن انجام شود؛ زیرا در آن زمان در برابر بیماری ها و قارچ ها آسیب پذیر است.
- پسته برداشت شده را بلافاصله باید به مراکز فرآوری و بهداشتی انتقال دهید
گیاه شناسی پسته
پسته گیاهی دو پایه است، به این منظور که درختان نر و ماده این گیاه، مجزا از یکدیگر هستند و بدین صورت با کاشت بذر و پیوند نزدن آن نیمی از نهال ها نر و نیم دیگر ماده خواهند شد. این گیاه به صورت درخت یا درختچه خزان کننده بوده و دارای چندین گونه است که از بین آنها تنها گونه پسته اهلی (P.vera) ارزش اقتصادی دارد. از اختصاصات گیاهان تیره پسته این است که برگ هایی ساده یا مرکب دارند.درخت پسته مانند سایر درختان میوه سردسیری خزان کننده است که در اثر ریزش برگ در پاییز به خواب زمستانه نیاز دارد. سیستم ریشه بندی درخت پسته از آن دسته ریشه هایی است که تا مدت مدیدی قادر به تحمل تشنگی هستند. درخت پسته قبل از پنج سالگی نوبر می دهد و در ۱۰-۱۲ سالگی به بار اصلی می نشیند.
نحوه کاشت و پرورش اسفناج
