قیچ با بال یکی از گونه های درختچه قیچ می باشد. قیچ جز خانواده اسپندیان می باشد. این گیاه بومی مناطق خشک و نیمه و خشک آفریقا، آسیا و استرالیا می باشد. این گیاه دارای انشعباتی فراوانی چوبی است که در بیابان ها به صورت پراکنده مشاهده می شود. دارای گل های زردرنگی است، که به هنگام شکفتن منظره زیبایی را پدید می آورد. میوه بالداری دارد که در درون هر میوه تعدادی بذر وجود دارد میوه های این گیاه نیز معمولاً در اردیبهشت ماه می رسند. وجود باله ها بزرگ در میوه قیچ در بال سبب می شود که باد به راحتی بتواند بذرها را جا به جا کنید. از این گیاه علاوه برای پوشش مراتع بیانی و نیمه خشک برای تهیه دارو و … نیز استفاده می شود. چوب این گیاه نیز قابلیت مصرف سوخت محلی دارد.
خصوصیات گیاهشناسی درختچه قیچ
"قیچ" درختچه ای است همراه با انشعابات چوبی فراوان که در عرصه های بیابانی به صورت پراکنده در جوامع گیاهی درمنه دشتی مشاهده می شود. ارتفاع متوسط این درختچه تا ٥/٢ متر می رسد. قیچ در نقاط مختلف ایران، قفقاز، افغانستان و پاکستان انتشار دارد.
رویشگاه های اصلی قیچ در ایران، جنوب شرقی شاهرود، خراسان، زنجان، دامنه های مشرف به کوهستان سفید آب و دشت کویر، ارتفاعات انارک و چوپانان می باشد. قیچ معمولاً در خطوط همباران ١٠٠ تا ١٥٠ میلی متر به صورت طبیعی ایجاد رویشگاه های مشجر می نماید.
گل های زرد این درختچه پیش رس بوده و معمولاً در اواسط اسفندماه ظاهر می شوند. به دنبال آن میوه های بالدار حاوی سه عدد بذر، در اوایل اردیبهشت ماه به وجود می آیند. وجود باله های نسبتاً بزرگ میوه، جابجایی بذر را توسط باد آسان کرده است.
پراکنش جغرافیایی درختچه قیچ
رویشگاههای اصلی قیچ در ایران ، جنوب شرقی شاهرود ، استان یزد ، خراسان ، زنجان ، دامنه های مشرف به کوهستان سفید آب و دشت کویر، ارتفاعات انارک و چوپانان می باشد. قیچ معمولا" در خطوط همباران ١٠٠تا ١٥٠میلیمتر بصورت طبیعی ایجاد رویشگاههای مشجر می نماید.قیچ گیاهی است بومی مناطق خشک و نیمه خشک در خاکهای شور ، قلیا و شور و قلیایی که عمدتا" دارای آهک فراوان است ، بخوبی رویش دارد.
گلهای زرد این درختچه پیش رس بوده و معمولا" در اواسط اسفندماه ظاهر می شوند. بدنبال آن میوه های بالدار حاوی سه عدد بذر، در اوایل اردیبهشت ماه بوجود می آیند. وجود باله های نسبتا" بزرگ میوه ، جابجایی بذر را توسط باد آسان کرده است.
طریقه کاشت بذر قیچ با بال:
قیچ در بال از طریق بذر و قلمه تکثیر می شود. برای این منظور پس از آماده نمودن زمین مورد کشت بذر را در عمق یک تا سه سانتی متری زمین بکارید و آبیاری کنید. طوری که سطح مورد نظر مرطوب شود، تا زمان جوانه زنی گیاه را هر روز آبیاری کنید تا رطوبت آن حفظ شود.
پس از مدتی گیاه جوانه می زند و رشد خود را آغاز می کند پس از آنکه گیاه رشد کرد، آبیاری خود را کاهش دهید چرا که این گیاه پس از رشد به آبیاری کمی نیاز دارد. برای تسریع در جوانه زنی نیز قبل از کاشت بذرها را به مدت 24 ساعت در آب ولرم خیس کنید.
در روش قلمه زنی نیز قلمه را از درختچه های خوب آماده کنید و پس از جدا کردن شاخ و برگ اضافه آن را بکارید تا ریشه دار شود.
ارتفاع قیچ با بال:
ارتفاع این گیاه متغیر و بین 1.5 تا 3 متر و گاها بیشتر یا کمتر نیز می باشد.
فاصله کاشت بذر قیچ با بال:
فاصله کاشت بذر بین 40 تا 60 سانتی متر است.
عمق کاشت بذر قیچ با بال:
بذر را در عمق یک تا سه سانتی متری بکارید.
خاک مناسب رشد قیچ با بال:
قیچ در بال در خاک های شور و قلیایی و همچنین خاک های که آهک فراوان دارند به سرعت رشد می کند.
دمای مورد نیاز قیچ با بال:
دمای نواحی خشک و نیمه خشک را برای رشد می پسندد.
زمان گل دهی قیچ با بال:
گل های این گیاه معمولاً در اواسط اسفندماه و اوایل بهار است.
مقدار آب دهی قیچ با بال:
به آبیاری کمی نیاز دارد و به همین خاطر در نواحی خشک و نیمه خشک کشت می شود.
نور قیچ با بال:
قیچ در بال از جمله گیاهان آفتاب دوست می باشد که برای رشد به نور زیاد خورشید نیاز دارد.
تکثیر:
این گیاه بوسیله بذر و قلمه قابل تکثیر است.
کاربردها:
گونه های قيچ از مهمترين گياهان مراتع نيمه خشک و خشک محسوب می شوند و مورد تعليف دام قرار می گيرند.
درختچه قيچ برای توسعه پوشش گياهی در اراضی شور و قليایی و همچنين تثبيت و حفاظت خاك كاشته می شود.
چوب این گیاه به مصرف سوخت محلی می رسد.
اين گياه همچنین دارای خواص دارویی با اثر ملين، دفع كرم های انگلی و استعمال خارجی برای ناراحتی های چشمی است.
نحوه پرورش و نگهداری درختچه تنگرس
