پرورش کنف نیوزلندی
نام فارسی: کنف نیوزلندی
نام انگلیسی: New Zealand flax
نام علمی: Phormium tenax
خانواده: Xanthorrhoeaceae
بومی: نیوزلند و جزایر نورفولک
- گیاهی همیشه سبز و چند ساله است. برگهایی باریک و بلند دارد. ارتفاع این گیاه تا ۲ متر می رسد. در اواخر اسفند و ابتدای فصل بهار ساقه ای بلندتر از خود گیاه ایجاد می شود که دارای گلهای قرمز و یا زرد رنگ هستند. بیشتر اوقات رنگهای برگ آن سبز رنگ هستند. دارای انواع گوناگون است که رنگهای قرمز و سبز آن از معروف ترین آن می باشد
- این گیاه نسبت به خشک بودن خاک مقاومت خوبی دارد. آبیاری متوسطی را نیاز دارد. آبیاری بیش از حد و خیس بودن خاک آن باعث پوسیدگی ریشه و خشکی زیاد آن باعث سوختگی نوک و حاشیه آن می شود
- کنف نیوزلندی به محیطی با آفتاب کامل نیاز دارد. در صورتی که در فضایی کاملاً سایه قرار بگیرد کمبود نور در نوع ابلق آن باعث کم رنگ شدن برگهایش می شود
- این گیاه برای مناطق سردسیری مناسب نمی باشد. اگرچه گاهی بعضی از آنها دمای تا ۱۷-درجه را هم تحمل می کنند اما تمامی گونه ها این شرایط را ندارند. بهترین حالت را زمانی دارد که در فصل تابستان در مکانی قرار گیرد که هنگام عصر در سایه باشد
- نسبت به خاک مشکل خاصی ندارد و با هر خاکی سازگاری دارد. اما بهتر است برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه خاک از زه کشی خوبی برخوردار باشد
- در اواخر زمستان می توان گیاه بالغ را به دو قسمت تقسیم کرده و عمل تکثیر را انجام داد.
نحوه پرورش و نگهداری مامیران کبیرشرایط محیطی
آبیاری
گیاهان توسعه یافته و بالغ نیاز آبی کمی دارند و نسبتا به خشکی مقاوم هستند البته این مسئله نمی بایست منجر به خشکی کشیدن آنان به خصوص در انواع گلدانی شود می توان زمانی که سطح خاک تا حدود ۳-۲ سانتیمتری خشک شده است نسبت به آبیاری گیاهان اقدام کرد .
خیس بودن همیشگی خاک یکی از دلایل پوسیدگی طوقه گیاه و پوسیدگی آن است. خشکی کشیدن بیش از اندازه نیز موجب سوختگی نوک و حاشیه برگها ، پژمردگی و در نهایت خشک شدن گیاه می شود
نور
مکانی با نور کامل آفتاب (حداقل ۷-۶ ساعت نور مستقیم آفتاب ) برای این گیاه مناسب است البته اگر منطقه زندگی شما تابستان بسیار گرم دارد و یا اینکه این گیاه را به طور کل به شکل گلدانی پرورش می دهید بهتر است که در طی فصل تابستان آنرا در جایی قرار دهید که از ظهر به بعد از سایه برخوردار باشد .
مکانهای بیش از اندازه سایه و کمبود نور مستقیم بخصوص در انواع ابلق موجب کم رنگ شدن رنگها و عدم زیبایی کامل برگسار این گیاهان می شوند
دما
این گیاه به طور کل مناسب مناطق سردسیری نیست . اگرچه برخی از انواع این گیاه سرما را تا ۱۷- درجه سانیگراد تحمل می کنند اما این در رابطه با تمامی انواع این گیاه صدق نمی کند و برای اطمینان از زنده ماندن این گیاه در طی فصل سرد توصیه می شود دمای محیط نگهداری بخصوص برای انواع گلدانی آن از صفر درجه پایین تر نیاید که حتی در این صورت امکان سرمازدگی برگها وجود دارد به همین دلیل بهتر است که برای جلوگیری از هر گونه آسیب به برگسار گیاه همیشه در جایی نگهداری شود که دما بالاتر از ۴٫۵ درجه باشد .
گرمای هوا نیز تا حدود ۳۵-۳۰ درجه مشکلی را برای گیاه ایجاد نمی کند البته توجه داشته باشید هر مقدار که هوا گرمتر باشد اولا بهتر است در مکانی گیاه قرار بگیرد که عصر هنگام از ساقه برخوردار باشد و دوما نسبت به آبیاری گیاه می بایست با دقت بیشتری عمل کرد تا گیاه بیش از اندازه دچار خشکی خاک نشود
خاک
نسبت به خاک سختگیر نیست اما به دلیل حساسیت گیاه به پوسیدگی طوقه و ریشه ها به واسطه ماندگاری آب و خیس بودن همیشگی خاک بهتر است از خاکی با زهکش خوب که محتوی شن است استفاده شود .
نیاز غذایی این گیاه خیلی زیاد نیست مثلا می توان با استفاده از کودی همانند ۱۰-۱۰-۱۰ یک بار در اوایل بهار و مربته دوم در اوایل تابستان نیاز کودی آنرا برطرف کرد و یا اینکه می توان اوایل فصل رویش از لایه ای از خاک برگ یا کود پوسیده دامی به ضخامت ۷-۵ سانتیمتر بر روی سطح خاک استفاده کرد البته این مواد را با فاصله حدود حداقل ۱۰ سانتیمتری از طوقه گیاه بدهید زیرا وجود این مواد در اطراف طوقه موجب ماندگاری آب در اطراف طوقه و افزایش احتمال پوسیدگی آن می شود
تکثیر
زمانی که گیاه مادری بزرگ و انبوه شد می توان در هنگام تعویض گلدان یعنی اواخر زمستان/اوایل بهار آنرا به دو یا سه قسمت تقسیم کرد . همچنین گیاهانی که در فضای باز کاشته شده اند را می توان هر چند سال یکبار در صورت تراکم بیش از اندازه در اواخر زمستان / اوایل بهار بیرون آورد و گیاه مادری را به دو یا سه قسمت تقسیم و هر قسمت را در مکان جداگانه ای به شکل مستقل کاشت.
در نمونه هایی که گل تشکیل می دهند امکان تشکیل بذر وجود دارد که می توان بذرها را بعد از برطرف شدن خطر یخبندان شبانه در فضای باز کشت کرد و یا قبل از این مسئله و شرایط بذرها را در محیطی محافظت شده در بستر شامل از خاک برگ +شن کشت کرد. دمای مناسب جوانه زنی بذرها در حدود ۲۰-۱۸ درجه سانتیگراد است
آفات و بیماری
از بیماری های این گیاه می توان به پوسیدگی طوقه و ریشه ها ، سفیدک پودری و بیماری زنگ اشاره کرد و آفاتی همانند کنه های تار عنکبوتی ، شته ها و شپشک ها نیز گاهی می توانند بخصوص در صورت ضعیف بودن گیاه مشکلاتی را برای آن ایجاد کنند و فعالیت کنند
هرس:
با گذشت زمان برخی از برگهای این گیاه که در قسمت بیرونی و پایینی گیاه هستند زرد رنگ می شوند که می توان آنها را از گیاه جدا کرد
کاربرد گیاه کنف نیوزلندی
گیاهی بسیار مقاوم و بیشتر در کنار برکه و آبنما ها کاشته میشود و در باغ های صخرهای نیز کنار سنگهای طبیعی جلوه زیبایی دارد
از الیاف این گیاه به شکل سنتی جهت تهیه طناب بخصوص طنابهای مورد استفاده در کشتی استفاه می شود و امروزه به دلیل شکل و همچنین گاهی رنگ برگهایش به عنوان گیاهی زینتی مطرح شده است . برگهای این گیاه اکثر سبز رنگ هستند که گاهی نوارهایی به رنگ سبز کم رنگ و یا کرم و قرمز رنگ زینت بخش آنان است
توجه : این گیاه حاوی ماده شیمایی کوکوربیتاسین است که برای برخی از حیوانات سمی محسوب می شود.
نحوه پرورش و نگهداری کنجد
