شرکت در فعالیت های ورزشی نقش ارزشمندی در زندگی روزمره افراد دارد. فعالیت های ورزشی علاوه بر تقویت بنیه جسمی ، تأثیر به سزایی در ارتقای روحیه و کاهش مشکلات روحی و روانی افراد داشته و این نقش به خصوص در بیماران هموفیلی بسیار چشمگیر و قابل ملاحظه می باشد. رقابت های ورزشی ، همکاری گروهی و احساس شادی و سرزندگی از پیروزی و نهراسیدن از شکست را آموزش می دهد. بیمار هموفیلی علیرغم آن چه طی سالیان گذشته در خصوص عدم تحرک و احتیاط های بیش از حد لزوم به او آموخته اند در می یابد که می تواند با پرداختن به ورزش های سبک و ورزش هایی که خطر پذیری کمتری ( با توجه به شرایط جسمی بیمار ) برای او دارند به دیگران نشان دهد که آن چنان که آنان فکر می کنند عاطل و باطل نیست.
ورزش های مفید و ممنوعه برای بیماران قلبی
این بیماری که تقریباً به طور انحصاری در افراد مذکر بوجود می آید، در ۸۵٪ موارد ناشی از کمبود فاکتور VIIIاست که به آن هموفیلی نوع A یا هموفیلی کلاسیک می گویند.
علایم شایع
علایم اولیه هموفیلی خونریزی های طولانی پس از خراش های کوچک ميباشند. البته عقیده عمومی بر این است که اینگونه خونریزی های کوچک ولی طولانی باعث مرگ شخص مبتلا نمی شوند ولی به تدریج كه بیماری پیشرفت مينمايد، علایم شدیدتری از قبیل خونریزی های دردناک داخل مفصلی مانند مفصل زانو ایجاد خواهند کرد. اینگونه حوادث با کوچک ترین تحریکی پیش می آیند و احتمالاً یک پسر بچه را از انجام بازی محبوبش یعنی فوتبال یا انجام هر کار کوچک دیگری که احتمال دارد زانو دچار پیچیدگی شود بازمی دارد. تجمع خون در مفاصل ممکن است باعث خشک شدن مفصل شده و کودک را به طور کامل فلج کند یا خونریزی های غیر منتظره ای در ماهیچه ها به وقوع بپیوندد.
10 فعالیت توصیه شده برای بیماران هموفیلی:
- شنا
- تنیس روی میز
- پیاده روی
- ماهیگیری
- حرکات موزون
- بدمینتون
- قایقرانی
- گلف
- بولینگ
- دوچرخه سواری
10 فعالیت منع شده برای بیماران هموفیلی:
- بوکس
- راگبی
- فوتبال
- کاراته
- کشتی
- موتور سواری
- جودو
- گلادینگ
- هاکی
- اسکیت
بر اساس تحقیقات و گزارش فدراسیون جهانی هموفیلی تمام ورزش ها به سه دسته تقسیم می شوند و دسته بندی آنها به لحاظ میزان فشار، ریسک خطر و شرایط جسمی بیماران هموفیلی به این شکل است:
1) ورزش های سبک
2) ورزش های متوسط
3) ورزش های سنگین.
ورزش های متوسط و سنگین به لحاظ احتمال وارد آوردن فشار و صدمه جهت این بیماران توصیه نمی شود، مانند فوتبال، کوهنوردی، صخره نوردی، کاراته و ورزش های رزمی، والیبال، بسکتبال، کشتی، وزنه برداری، اسکی، اسبدوانی، اسکیت و ورزش هایی در این سطوح.
ورزش های سبک که مورد تأیید و با نظر فیزیوتراپیست هر فرد با توجه به شرایط جسمی او می تواند انتخاب شود به ترتیب:
1) شنا به عنوان رشته ای که نقش عمده ای در تقویت جسم و روح افراد هموفیلی می تواند داشته باشد.
2) گلف، تنیس روی میز، تنیس خاکی، دوچرخه سواری، دوهای سبک و پیاده روی سریع.
در واقع ورزش های مناسب مبتلایان به هموفیلی، ورزش های ایروبیک (هوازی) است که کمتر به مفاصل فشار وارد می آورد.
تمرینات هوازی تمریناتی هستند که با شدت و فشار کمتر و در مدت زمان طولانی تری قابل اجرا هستند و معمولاً زمان انجام آنها بیشتر از 5 دقیقه است. مانند شخصی که پیاده روی می کند، می دود، دوچرخه سواری می کند یا به شنا کردن می پردازد که معمولاً زمان آن طولانی است. توصیه می شود افراد مبتلا به بیماری هموفیلی، در اولین ساعت های صبح پس از تزریق داروی خود پس از 5 دقیقه گرم کردن، برنامه ورزشی ایروبیک خود را شروع کنند و دست کم 3 روز در هفته به طور منظم و مستمر ورزش کنند و مدت زمان انجام ورزش 20 دقیقه در هر بار باشد و همچنین هنگام تمرین از کفش ورزشی مناسب و لباس راحت استفاده کنند. از وارد آمدن فشار زیاد که باعث خستگی بیش از حد شود بپرهیزند. (فشار زیاد تمرینات، افزون بر ایجاد خستگی مفرط، ممکن است خطر خونریزی درون مفاصل را در پی داشته باشد). برای خاتمه فعالیت ایروبیکی لازم است به تدریج آرام شده و سعی کنند در همان محیط چند دقیقه ای راه بروند. فعالیت ورزشی باعث می شود بیمار نیاز به فاکتور کمتری داشته باشد. فرد بعد از مدتی آمادگی جسمانی پیدا می کند و عضلاتش قوی می شود و نیاز به فاکتور کمتری دارد. رگ ها استحکام بیشتری پیدا می کند و شکنندگی کمتری خواهند داشت. شنا بهترین ورزش برای بیماران هموفیلی است.
