ممکن است جوانان و نوجوانان و والدین آن ها در مورد تأثیر تمرینات منفی بدنسازی برکوتاهی قد نگران باشند. اثر منفی این نوع تمرینات بر قد نهایی یک افسانه است! در این مطلب مجله علم ورزش به بررسی این موضوع می پردازد.
صفحات رشد چی هستند؟
صفحات اپیفیزیال یا به عبارتی دیگر صفحات رشد که در انتهای استخوان ها قرار دارند، مسئول رشد استخوان ها در کودکان و نوجوانان هستند. این صفحات غضروفی در طول دوران کودکی تقسیم شده و دوباره تولید می شوند و به فرایند تولید استخوان جدید کمک می کنند. فرایند تولید مجدد سرانجام با زمانی که انسان به قد نهایی خود برسد، متوقف می شوند، این فرایند معمولاً در دختران تا 16 سالگی و در پسران تا 18 سالگی ادامه دارد. اما نگرانی هایی در مورد آسیب دیدن صفحات رشد این عقیده را در مورد ارتباط بین تأثیر تمرینات با وزنه بر روی مفاصل و استخوان ها و نهایتاً قد نهایی به وجود آورده است.
تاثیر بدنسازی بر هورمون ها و رشد استخوان ( قد )
در مطالعه ا یی در سال 2010 محققان دانشگاه کانزاس و واشنگتن، تمرینات با وزنه را به افزایش ترشح هورمون تستوسترون ربط دادند. علارغم دخالت تستوسترون در رشد استخوان، توسعه عضلات و رشد نهایی قد، این تأثیر بر روی رشد ضد و نقیض است.
در یک تحقیق در سال 2009
در مورد هورمون ها و رشد استخوان محققان شواهدی مبنی بر تأثیر تستوسترون بر روی رشد استخوان و بسته شدن نهایی صفحات رشد ارائه کردند. این مطالعه نشان داد که تستوسترون ممکن است به طور معناداری بر روی بسته شدن نهایی صفحات رشد اثر نگذارد. این یافته ها حاکی از آن است که تمرینات با وزنه ممکن است رشد را متوقف کند.
دکتر Avery Faigenbaum
از دانشگاه ماساچوست می گوید: افراد در مورد ارتباط بین تمرینات با وزنه و توقف رشد در کودکان و بزرگسالان دچار اشتباه و کج فهمی شده اند. او پیشنهاد می کند، تغذیه سالم و تمرین منظم اجازه رسیدن به قد نهایی را به افراد می دهد. افراد ناسالم و با تغذیه بد احتمال توقف رشد قد را دارند.
Betsy Keller استاد کالج ایتاکا می گوید
گفته های دکتر Faigenbaum ممکن است درست باشند زیرا محققانی که بر روی تأثیر تمرینات با وزنه بر روی رشد قد تحقیق کرده اند ممکن است بر روی گروه محدودی از ورزشکاران یا یک نوع ورزش تحقیقات خود را انجام داده باشند مانند ژیمناستیک که افراد کوتاه قد در این رشته موفق تر هستند. در سال 2008 یک تحقیق اثر منفی تمرینات با وزنه بر روی رشد قد را اعلام کرد.
Darren Beattie مربی فیتنس
در جواب این سوال مهم می گوید: خیر! هیچ تحقیق معتبری در مورد اثر منفی تمرینات با وزنه بر روی رشد قد اعلام نشده است. کالج طب ورزش آمریکا و انجمن فیزیولوژی ورزشی کانادا بر این باورند تمرینات مقاومتی اگر صحیح، با وسایل استاندارد و در محیطی مناسب انجام شوند، کاملاً ایمن و بدون ضرر خواهند بود.
او در ادامه می گوید: فشار تمرینات مختلف بر روی مفاصل از تمرینات با وزنه بیشتر است. فشار تمرین شنای سوئدی60 درصد وزن است. این فشار برابر فشار وارده بر اثر تمرین کوهنوردی و بارفیکس است. تمرینات پرشی 6 برابر وزن بدن و تمرینات سرعتی 3 برابر وزن بدن بر مفاصل فشار وارد می کنند. این گفته در حالی بیان می شود که فشار وارده ناشی از تمرینات با دمبل یا هالتر قابل مقایسه با فشار تمرینات مذکور نیستند مگر با چند سال تمرین مستمر و منظم.
براساس نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ در مجله «طب اطفال» منتشر شد
تاثیر منفی تمرینات بدنسازی بر رشد قدی کودکان به عنوان یک باور غلط رد شد. نتایج این مطالعه حاصل 60 سال بررسی داده های مربوط به کودکان و تمرینات با وزنه بود که در نهایت به این نتیجه رسیدند که بدنسازی نه تنها مضر نیست بلکه مفید نیز است.
سن شروع بدنسازی – آیا بدنسازی برای نوجوانان ضرر دارد ؟
می توانید تمرینات با وزنه را از سن 11 الی 14 سالگی برای نوجوانان آغاز کنید اما توصیه می شود حرکات اصلی را با وزنه های سبک آموزش دهید. مجله علم ورزش: 17 سالگی عالی ترین سن برای توسعه قدرت است. اگرچه اوج قدرت در 25 سالگی به دست می آید اما جوانانی که از 17 سالگی تمرینات با وزنه را شروع کرده اند، نسبت به افرادی که از 18 یا 19 سالگی تمرینات قدرتی با وزنه را شروع کرده اند در 25 سالگی قدرت بیشتری دارند. منظور از حرکات اصلی اسکوات، ددلیفت، شنای سوئدی، پرس شانه، پرس سینه، لانج، حرکات پرتابی، چرخشی، جهشی، تعادلی، استوارسازی و حمل اجسام می باشند.
فواید بدنسازی در سن رشد چیست؟
همانطور که گفته شد، علم از اثر منفی تمرینات بدنسازی صحیحی که به خوبی طراحی شده حمایت نمی کند و مورد تایید نیست، اما جالب است بدانید که در سن رشد بدنسازی می تواند چنین فوایدی داشته باشد:
- افزایش قدرت و شاخص استحکام استخوان (BSI)
- کاهش ریسک شکستگی و میزان آسیب های مرتبط با ورزش
- افزایش عزت نفس و علاقه به تناسب اندام
تأثیر بدنسازی بر رشد قد و چگالی استخوان ها
برخی از محققان اعلام کرده اند تمرینات بدنسازی باعث افزایش قد می شود و نسبت به دیگر تمرینات بر روی رشد قد و چگالی استخوان ها مؤثرتر هستند. یک تحقیق دیگر اثر مثبت تستوسترون بر روی چگالی و رشد استخوان را به اثبات رسانده است. تأثیر تمرینات با وزنه بر ترشح تستوسترون و رشد قد مؤثر است.
با شواهد مستقیم و غیر مستقیم که پیشنهاد می کنند تمرینات با وزنه ممکن است رشد استخوان و چگالی را افزایش دهد، تمرینات با وزنه به جای توقف رشد ممکن است رشد قد نهایی را در افراد جوان افزایش دهد. با بررسی بیوگرافی ورزشی ورزشکاران حرفه ای متوجه خواهید شد که این ورزشکاران از همان سن نوجوانی و جوانی تمرینات با وزنه را شروع کرده و قد نهایی آن ها دچار کاهش و اختلالی نشده است. از این دسته ورزشکاران می توان به افرادی همچون شکیل اونیل، دیوید رابینسون، کارل مالون، مایکل ویک و اسطوره بدنسازی دنیا آرنولد شوارتزنگر اشاره کرد.
با این وجود پس چه زمانی بدنسازی قد را می سوزاند؟
بدنسازی زمانی می توان باعث اثر منفی بر صفحات رشد شود که تمرینات طراحی شده مناسب سن ورزشکار کودک نباشد، همچنین فرم صحیح اجرای حرکات و عدم استفاده از وزنه های سنگین نیز از مواردی است که در صورت عدم نظارت می تواند موجب آسیب شود، در غیر این صورت بدنسازی باعث کوتاهی قد نمی شود.
نکته پایانی
با توجه به تحقیقات و مطالب ارائه شده، نظر نویسندگان مجله علم ورزش بر این است که اگر تمرینات بدنسازی اصولی باشند، جای نگرانی برای توقف رشد و کوتاهی قد وجود ندارد. البته نه تنها برای بدنسازی و تمرینات با وزنه، بلکه در هر رشته ورزشی چنانچه اصول تمرینات رعایت نشود و موجب آسیب به صفحات رشد گردد، بدون شک در توقف یا اختلال در رشد قد تأثیر دارد.
