به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، دکتر حسن بهشتی پور استاد روابط بین الملل در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار ساعدنیوز و در واکنش به اظهارنظر محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی درباره "چندین برابر شدن روابط ایران با روسیه" گفت: روابط کشورها از جمله روابط ایران و روسیه نمی تواند به صورت آنی چندین برابر شود و به صورت جهشی رشد کند. این اتفاق می تواند به صورت تدریجی رخ دهد.
بهشتی پور با اشاره به روابط عمیق ایران با روسیه در حوزه های دفاعی، امنیتی و سیاسی بر ضرورت ریشه یابی عدم توسعه روابط اقتصادی دو کشور در این سالها تأکید کرد و افزود: حجم مبادلات اقتصادی ایران و روسیه نزدیک به دو و نیم میلیارد دلار است که دو کشور در تلاش هستند تا این رقم را به 4 میلیارد دلار برسانند. با توجه به روابط نزدیک ایران و روسیه، این رقم قابل ملاحظه ای نیست. این در حالی است که حجم مبادلات اقتصادی روسیه و ترکیه چیزی نزدیک به 50 میلیارد دلار است و این البته توضیح روشنی دارد. اقتصاد ایران و روسیه هر دو مبتنی بر صادرات نفت و گاز است و به همین دلیل، این دو کشور نمی توانند در عرصه اقتصادی مکمل مبادلات همدیگر باشند. در مورد ترکیه، به عنوان کشور خریدار نفت و گاز از روسیه دقیقاً این بحث مکمل بودن را شاهد هستیم.
این کارشناس مسائل بین الملل در ادامه وجود موانعی جدی بر سر راه توسعه روابط پولی و بانکی ایران و روسیه به خاطر تحریم های آمریکا بر علیه دو کشور را به عنوان دلیلی دیگر بر عدم توسعه معنادار روابط اقتصادی ایران و روسیه مطرح کرد و افزود: امروز به دلیل تحریم های آمریکا، بسیاری از بانک های روسی که با سیستم های بانکی جهانی کار میکنند، از تبادل پول با ایران منع می کند و این بانک ها یا از وارد شدن به این عرصه استنکاف می کنند یا با احتیاط عمل ی کنند. البته مدت هاست که دو طرف، درباره مبادله کالا با روبل و ریال صحبت می کنند، ولی هنوز اتفاق خاصی در این حوزه رخ نداده است. بنابراین، یکی از پیش نیازهای چندین برابر شدن روابط ایران و روسیه، ایجاد کانال های بانکی قوی برای تسهیل مبادلات تجاری بین دو کشور است. البته این کار بسیار دشوار و زمانبری است و همان طور که گفتم، به تدریج قابل انجام است.
دکتر حسن بهشتی پور در عین حال به عدم تمایل شرکت های بیمه ای بین المللی برای صدور بیمه نامه برای کالاهای صادراتی دو کشور اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از مشکلاتی که بر سر راه توسعه روابط اقتصادی ایران و روسیه وجود دارد، بحث استنکاف شرکت های بیمه ای از همکاری با شرکت های ایرانی به دلیل تحریم ها است.
این استاد روابط بین الملل، نبود زیرساخت های جاده ای مناسب برای گسترش حجم کالاهای صادراتی فیمابین دو کشور را یکی دیگر از دلایل کم بودن حجم مبادلات تجاری دو طرف قلمداد کرد و افزود: صادرات کالاهای ایرانی به روسیه از مسیر جمهوری آذربایجان انجام می شود و بسیاری از کامیون های ما به دلیل نبود زیرساخت های لازم گمرکی در صف های طولانی در مرز می مانند. کالاهای فاسدشدنی خصوصاً نیازمند زیرساخت های جاده ای چابک برای صادرات هستند. طبیعتاً برطرف ساختن این نقیصه نیز نیازمند زمان است و در کوتاه مدت کار آنچنانی نمی توان در این حوزه صورت داد. از طرف دیگر، بازارهای ایران به صورت سنتی عمل می کنند و به همین دلیل، با افزایش تقاضا خصوصاً درمورد کالاهای خوراکی مثل صیفیجات، میوه و تره بار، با بحران روبرو می شویم و نوسان قیمت ایجاد می شود.
بهشتی پور راه حل اصلی این معضل را نهادینه شدن عملکرد مجموعه ای در بازار دانست و گفت: تولیدکنندگان ما باید در زمینه بسته بندی حرفه ای تر عمل کنند و کالا به موقع به بازار هدف تزریق شود، چرا که مقطعی عمل کردن موجب نوسان در بازار می شود و اگر شما نتوانید در فصل بعد، همان کالا را تأمین کنید، طبیعتاً آن بازار را از دست خواهید داد. هماهنگی هایی در این زمینه لازم است. اتحادیه ها باید از صادرکنندگان حمایت و پشتیابی کنند و در عین حال، استانداردهایی در حوزه بسته بندی وضع شود، به کارگیری کانتینرهای یخچال دار با جدیت دنبال شود. بنابراین، من معتقدم که "چند برابر شدن روابط ایران با روسیه" غیرممکن نیست، ولی نیازمند برداشته شدن گام هایی است که طبعاً در کوتاه مدت میسر نیست و زمانبر است.
دکتر حسن بهشتی پور در ادامه به دعاوی مربوط به "وجود روابط راهبردی میان ایران و روسیه" اشاره کرد و گفت: داشتن رابطه راهبردی با روسیه شعاری است که در ایران تکرار می شود، ولی واقعیت ندارد. اگر قرار است که ایران و روسیه دارای روابط راهبردی باشند، روابط سیاسی، امنیتی، دفاعی، فرهنگی، و اقتصادی دو کشور باید در عالیترین سطح باشد. چنین روابطی میان روسیه و ایران وجود ندارد هرچند برخی در داخل ایران از وجود چنین روابطی دم می زنند. نکته دیگر، وجود مخالفان توسعه روابط با ایران در روسیه است. همان طور که در ایران، برخی به صورت جدی با توسعه روابط ایران با روسیه مخالفند، در روسیه هم توسعه روابط با ایران از سوی روسیه، مخالفان جدی خود را دارد. درست است که پوتین و اعضای حزب او خواهان توسعه روابط با ایران هستند، ولی هستند احزاب سیاسی ای در روسیه که مخالف این کار هستند.
دکتر بهشتی پور در مقام جمع بندی به امکان پذیر بودن ارتقای روابط میان تهران و مسکو اشاره کرد و گفت: من معتقدم که ما می توانیم روابطمان با روسیه را ارتقاء دهیم، ولی این کار یک شبه نیست بلکه حداقل نیاز به 10 سال کار مداوم دارد.
سیاست سخنرانی محور مسئولان، منافع ملی ایران را به باد می دهد
