بیماری تب روماتیسمی چیست؟
تب روماتیسمی بیماری است که به علت عفونت گلو توسط نوعی باکتری به نام استرپتوکوک ایجاد می شود. گروههای مختلفی از عفونت استرپتوکوک وجود دارند ولی فقط نوع A باعث تب روماتیسمی می شود. اگرچه عفونت استرپتوکوکی یکی از علل بسیار شایع فارنژیت(عفونت گلو) در بچه های سنین مدرسه است ولی تمام بچه های مبتلا به فارنژیت دچار تب روماتیسمی نمی شوند. این بیماری که در ابتدا با دردهای خفیف وتورم مفصلی تظاهر می یابد میتواند با التهاب و تخریب سلولهای قلبی کاردیت (التهاب قلب) و یا حرکات غیر طبیعی (کره) به دلیل التهاب مغز ادامه پیدا کند. همچنین ممکن است راش پوستی یا ندولهای پوستی اتفاق بیفتد.
علائم شایع تب روماتیسمی
التهاب مفصلی با مشخصات درد، قرمزی ،تورم و گرمی است ، که می تواند از مفصلی به مفصل دیگر نقل مکان کند. شایعترین مفاصل درگیر، عبارتند از؛ مچ دست ، آرنج ، زانو و مچ پا.
التهاب مفصلی معمولاً در عرض 14-10 روز فروکش می کند، ولی بدون درمان ، سایر مفاصل نیز ممکن است درگیر شوند.
- تب
- خستگی
- رنگ پریدگی
- بی اشتهایی
- احساس ناخوشی عمومی
- درد شکم
- درد سینه
- بثورات پوستی اندک بر روی شکم ، سینه و پشت
- برآمدگی های زیرپوستی کوچک بدون درد در نواحی استخوانی نظیر آرنج و زانو
- حرکات غیرارادی اندام های تحتانی و فوقانی (کره )
علل ابتلا به تب روماتیسمی
تب روماتیسمی از یک عفونت استرپتوکوکی قبلی (معمولاً عفونت گلو) که 6-1 هفته قبل از بروز علایم تب روماتیسمی رخ می دهد، ناشی می گردد. این ، یک اختلال خودایمنی است که در آن پادتن های تولیدشده بر ضد باکتری استرپتوکوک بر ضد مفاصل و قلب نیز واکنش نشان می دهند.
عوامل تشدید کننده بیماری و تب روماتیسمی
- تغذیه نامطلوب
- سابقه خانوادگی تب روماتیسمی
- زندگی در شرایط پرجمعیت یا غیربهداشتی
- داشتن استعداد ابتلای عفونت های تنفسی فوقانی
- عفونت های استرپتوکوکی درمان نشده یا ناقص درمان شده
تشخیص تب روماتیسمی
نشانه های بالینی و تحقیقات از اهمیت بسیار خاصی در تشخیص بیماری برخوردار هستند زیرا هیچ تست اختصاصی یا علامت مشخصه ای برای تشخیص وجود ندارد. علائم بالینی آرتریت، کاردیت، کره، ضایعات پوستی، تب، تست های آزمایشگاهی غیر طبیعی برای عفونت استرپتوکوکی و تغییرات هدایتی ضربان قلبی در الکتروکاردیوگرام " کرایتریای جونز" می تواند به تشخیص کمک کند. شواهد عفونت اخیر استرپتوکوکی معمولا لازمه تشخیص است.
پيشگيري
در مورد هر نوع عفونت گلو به خصوص در كودكان كشت گلو از نظر استرپتوكوك بايد انجام شود.
درمان آنتي بيوتيكي فوري هر عفونت استرپتوكوكي ، از جمله عفونت هاي پوستي . عفونت هاي استرپتوكوكي بايد با آنتي بيوتيك (معمولاً پني سيلين ) خوراكي به مدت ده روز يا تزريق نوع طولاني اثر آن درمان شوند.
درمان پزشکی تب روماتیسمی
آنتی بیوتیک ها: پزشک کودک شما پنی سیلین یا یک آنتی بیوتیک دیگری را برای از بین بردن باکتری های باقی مانده استرپتوکوکی تجویز می کند ؛ پس از اینکه کودک ،تمام درمان های آنتی بیوتیکی را کامل کرد، پزشک مربوطه یک دوره از آنتی بیوتیک های بازدارنده از عود مجدد تب روماتیسمی را آغاز خواهد کرد. درمان پیشگیرانه احتمالا تا سن 21 سالگی ادامه خواهد یافت یا تا زمانی که کودک شما حداقل دوره درمان 5 ساله یا حتی طولانی تر را تمام کند. افرادی که در طی بروز تب روماتیسمی به التهاب قلبی مبتلا شده اند، ممکن است توصیه شود که درمان آنتی بیوتیک پیشگیرانه برای 10 سال یا بیشتر داشته باشند.
درمان ضد التهابی : برای کاهش التهاب، تب و درد، یک داروی ضد درد مانند آسپیرین یا ناپروکسن تجویز می شود. اگر علائم شدید باشد یا بدن کودک شما به داروهای ضد التهاب پاسخ ندهد، پزشک ممکن است کورتیکواستروئید تجویز کند. پزشک شما ممکن است داروهای ضد انعقاد، برای فعل و انفعالات ناخواسته شدید ناشی از سیدنام کوریا، یک ضد قارچ از قبیل والپروئیک اسید یا کاربامازپین (کرباترول، تگراتول و...) تجویز کند.
داروهای تجویزی توسط پزشک
- استروییدها (داروهای ضدالتهابی ) یا آسپیرین برای کاهش التهاب .
- داروهای ادرارآور برای کاهش احتباس مایعات .
- آنتی بیوتیک ها برای مقابله با باقیمانده باکتری های استرپتوکوکی .
پس از رسیدن تب روماتیسمی به مرحله غیرفعال ، مقدار اندک آنتی بیوتیک ها ممکن است به مدت نامحدود برای جلوگیری از عود بیماری ادامه یابد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا کودک شما دارای علایم تب روماتیسمی باشد. بروز علایم زیر در طی درمان: - ورم پا و پشت - کوتاهی نفس - استفراغ یا اسهال - سرفه - درد شدید شکم - تب - اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
سخن پایانی
برای جلوگیری از عفونت استرپتوکوکی نیازمند واکسن هستیم، و تا زمانیکه یک واکسن مؤثر تولید شود تنها راه شناخته شده برای جلوگیری از تب روماتیسمی درمان عفونت استرپتوکوکی حلق با آنتی بیوتیک است. در بیشتر مواقع ویروس ، علت گلو درد است که موجب تب روماتیسمی نمی شود. اغلب گلو دردهای همراه تب که بیش از 24 ساعت طول می کشد. می تواند نشاندهنده عفونت استرپتوکوکی باشد تنها درصد کمی از افرادی که عفونت استرپتوکوکی حلق (درمان نشده ) دارند، دچار تب روماتیسمی می شوند.درمان دقیق و کامل عفونت استرپی حلق با آنتی بیوتیک مناسب تب می تواند جلوی ایجاد بیماری تب روماتیسمی را بگیرد.