فلوت ریکوردر در دسته سازهای بادی است و برای یادگیری آن نیازمند تنفس قوی است. همچنین یکی از سازهایی است که در ذهن بسیاری از افراد جزء ساز های آسان و بدصدا است. با اینکه فلوت ریکوردر نیز مانند سایر آلات موسیقی، سخت و دشوار است.
نت های موسیقی ریکوردر
نت های ریکوردر، شامل نیم گام دو اکتاوی است. این ساز جزء ساز های انتقالی نمی باشد اما نواختن نت های بالاتر امکان دارد. عواملی چون نحوه انگشت گذاری و مهارت نوازنده باعث می شود که از این ساز، صدا خوبی را به وجود بیاورد و نت های بیشتری را بنوازد. البته نواختن نت های پایین بستگی به نوع فلوت دارد که آیا F وCنت های پایین ریکوردر، بر روی این باس، تنبور یا غیره است یا خیر. سرکلید های این ساز نیز با هم متفاوت است. به طور مثال، سوپرانینو و دسکنت، با کلید سل نواخته می شود. اما باس، با سرکلید باس نواخته می شود.
شیوه آموزش فلوت ریکوردر
در ابتدای آموزش این ساز نفس گیری و ایجاد صدا در ساز ممکن است کار سختی باشد اما به مرور زمان و تمرینات کافی می توانید ساز فلوت کلید دار را یاد بگیرید. فلوت کلید دار که به نام فلوت بوهم نیز شناخته شده است و امروزه متداول ترین فلوت در جهان محسوب می شود که به آن فلوت مدرن یا فلوت کنسرت نیز می گویند. همانطور که می دانید فلوت کلیددار سازی بادی است که صوت و جریان هوا داخل این ساز صوت را تولید می کند. نکات ابتدایی آموزش فلوت شامل آموزش چگونگی دست گیری ساز و نحوه ی صحیح دمیدن یا فوت کردن داخل ساز است.
نفس عمیق بکشید و نه سطحی
تنفس یکی از مهم ترین جنبه های نواختن فلوت می باشد. شانه های خود را در وضعیت استراحت و به سمت بالا نگاه دارید، از شکم خود نفس بکشید. برای این کار تنها کافی است تصور نمایید که یک نخ از ناف شما کشیده میشود. خانم ها و مخصوصا خانم های جوان توجه داشته باشید که شکم شما بیرون خواهد افتاد اما این روش صحیح تنفس است.تنها فوت ننمایید بلکه باید embouchure صحیح را نیز دارا باشید تا بدرستی بنوازید. همانند تف کردن دانه های افتابگردان به خارج از دهان. مکررا سعی نمایید و پس از تف نمودن دهان خود را ثابت نگاه دارید. سوراخ دهان شما زمان نواختن باید به این کوچکی باشد. حال سعی کنید که واژه پوو را بیان نمایید و دهان خود را ثابت نگه دارید. این وضعیت حالت کلی صورت است. از تجمیع این دو حالت شما به embouchure صحیح برای ن.اختن دست می یابید.
حال برای ایجاد صدا در طول قطعه دهانی مانند دمیدن در طول دهانه بطری بدمید. صدا از شکست هوای شما بر لبه سوراخ embouchure ایجاد میشود. نیمی از نفس شما باید از بالای سوراخ عبور نماید و نیم دیگر از درون فلوت. سعی نمایید که گوشه لبهایتان را ثابت و نه سفت نگه دارید. زمانی که موقع تمرین گوشه لبهایتان خسته شود و درد گیرد به این معنی است که آنها را بسیار سفت میگیرید. به یاد داشته باشید که بگویید پوو. این امر باعث میشود گوشه ها در آرامش اما ثابت باشند.
چگونه فلوت را نگه داریم
فلوت را با قرار دادن دهان خود بر embouchure (سوراخ لب) نگه دارید و مابقی ابزار را بشکل افقی به سمت راست خود بگیرید. بیایید تا با دست راست آغاز نماییم. دست خود را به سمت بیرون بجنبانید و سپس اجازه دهید به صورت طبیعی در کنار شما در استراحت قرار گیرد. دست را بالا آورید و در نظر داشته باشید که انحنای دست طبیعی باشد. حال با دست خود یک اردک/دایناسور بسازید. به محل قرار گرفتن طبیعی شست خود در مقایسه با دست توجه نمایید. برخی شست ها بین انگشت اشاره و انگشت میانی قرار میگیرند، برخی زیر انگشت اشاره و برخی نیز زیر انگشت میانی. مهم است که دقت نمایید انگشت شما کجا قرار می گیرد. حال دهان خود را باز نمایید و فلوت را بر دهان خود بگذارید.
جایی که شست شما به صورت طبیعی قرار گرفت را بخاطر داشته باشید و به همان صورت بر فلوت خود قرار دهید در ان حالت انگشتان شما باید بالای فلوت قرار گیرند. در این مرحله انگشت اشاره خود را بر اولین کلید قرار دهید: این حالت 1 نامیده میشود، کلید بعدی جایی است که انگشت میانی شما قرار میگیرد یا همان 2، کلید بعدی انگشت حلقه شما است که 3 میشود و در آخر نیز انگشت کوچک شما است که بر کلید نیم دایره ای قرار میگیرد. 9بار از 10 بار این انگشت کوچک فشار داده میشود و شما نتهای مختلف و چینش های انگشت متفاوت را میآموزید.
دست چپ موقعیت عجیبی دارد. همانند دست راست آن را تکان داده و اجازه دهید به شکل طبیعی به کنار بیافتد. سپس آنرا بالا آورده و اردک/دایناسور را بسازید و آن را به سمت خود بچرخانید. دهان را باز کنید و فلوت را در دست قرار دهید. فعلا شست خود را بر بر کلید دایرهای شست قرار دهید(کلید مستطیلی نیز یک کلید شست است که همان کلید طبیعی B می شود، شما این مطلب را زمانی که یک جدول انگشتنمایی دریافت کنید، خواهید دید). حال بالاترین کلید را نادیده بگیرید و انگشت شست خود را بر کلید دوم قرار دهید که این حالت نیز 1 نامیده میشود. کلید بعدی را در نظر نگیرید و پس از آن انگشت خود را بنشانید که به 2 میرسید، انگشت حلقه شما بر کلید مجاور انگشت میانی قرار میگیرد و حالت 3 میشود. در این حالت انگشت کوچک شما بالای کلیدی که از فلوت بیرون زده است قرار میگیرد. انگشت کوچک دست چپتان را بالای کلید نگه دارید. به این موقعیت عادت نمایید و اجازه ندهید که زیر فلوت برود یا کلید را به پایین فشار دهد. در حین آموزش انگشت نماییتان، این کلید را برای نوت های خاصی استفاده میکنید. *توجه داشته باشید که این جانمایی انگشتان در ابتدا عجیب و غیر طبیعی به نظر میرسد. که این موضوع کاملا طبیعی بوده و با تمرین طبیعی تر جلوه می نماید.
از یک جدول انگشت نمایی کمک بگیرید تا به شما کمک نماید نتها را یاد بگیرید. به منظور اینکه یاد بگیرید چگونه نتهای مختلف را بنوازید، شما باید از یک جدول انگشت نمایی کمک بگیرید؛ که شما را در مورد نحوه قرارگیری انگشتان برای هر نت راهنمایی می کند. جداول انگشت نمایی از عکسها و نمودارها استفاده می نمایند که تصور جانمایی هر انگشت را برای نت های مختلف آسانتر می نماید. اکثر کتابهای آموزشی فلوت شامل یک جدول انگشت نمایی هستند و پیدا کردن آنها در اینترنت نیز آسان است.
نواختن هر نت را تا زمانی که صدای آنرا بدرستی ایجاد نمایید ادامه دهید. زمانی که یک نت را با فلوت می نوازید، نباید طوری صدا دهد که گویی سوت میزنید یا می دمید بلکه باید یک نوای ثابت و کامل باشد. زمانی که تک تک نتها را به طور کامل آموختید، می توانید نواختن چند نت را پشت سر هم تمرین نمایید. مهم نیست که موسیقایی به نظر برسد یا نه- هدف این تمرین این است که یاد بگیرید چگونه از یک نت به نت دیگر به نرمی انتقال یابید.
زمان نواختن حالت بدنی صحیح را حفظ مایید. حفظ حالت بدنی درست هنگام نواختن فلوت ضروری میباشد، چراه این امر به شما اجازه میدهد که ظرفیت هوای خود را افزایش دهید و نواهای هماهنگ تری را ایجاد نمایید. بایستید یا تا جایی که می توانید صاف بنشینید و چانه خود را بالا آورید مستقیما به روبرو نگاه کنید. این کار بدن شما را شما را باز می نماید و به شما کمک می کند تا نتهای صافتر و طولانی تری بوجود آورید.
به گونه ای بایستید که هر دوپای شما محکم روی زمین باشد . پای چپ کم جلوتر از پای راست. بدن شما باید زاویه ای داشته باشد که یک وضع طبیعی نیز محسوب می شود، سپس با جهت دادن بدن به صورت مستقیم رو به جلو، شانه های شما در یک موقعیت نامناسب برای خواندن نتها قرار نخواهند گرفت. بیشتر وزن خود را بر پای راست خود که عقب است قرار دهید. سعی کنید که لگن خود را زیاد بیرون ندهید و زاویه های نا مناسب به گردن و کمر خود ندهید. در غیر اینصورت کشش و درد ایجاد می شود که با تمرین تداخل میکند. به یاد داشته باشید که بدن خود را در آرامش نگه دارید و از سفت گرفتن بدن خودداری کنید- اینکار به شما کمک میکند تا صدای غنی تر، نرمتر ایجاد نمایید. اگر از یک پایه نت استفاده می کنید، مطمئن شوید که در سطح چشم باشد. اگر پایه بسیار پایین باشد، باعث می شود که گردن خود را خم کنید و چانه خود را خم نمایید که منجر به محدود شدن راههای هوایی و درد گردن می شود.
هر روز به مدت 20 دقیقه تمرین نمایید. اما مد نظر داشته باشید که بهتر است در زمانهای کوتاه تمرین نمایید تا اینکه تمام تمرین خود را در هفته ای یک جلسه دوساعته بگنجانید. همینطور که پیشرفت می کنید، طول تمرین خود را افزایش دهید.
تمرینات خود را هدف دار انجام دهید، چراکه این امر به شما کمک می نماید تا متمرکز باقی بمانید. مثلا هدف خود را به صورت یک انتقال بی نقص از یک نت B به یک نت A تعیین نمایید. تمرین در جلسات نامنظم و طولانی ناکارآمد است چرا که فشار زیادی به بدن میآورد و باعث احساس سخت شدن و نا امیدی می شود. اگر روزانه به طور مداوم تمرین کنید و زمان تمرین را افزایش دهید، متوجه می شوید که پیشرفت بیشتری حاصل می شود وسفتی بدن کمتر است.
پس از تمرین حرکات کششی انجام دهید. شما باید همیشه پس از جلسه تمرین خود حرکات کششی انجام دهید چراکه تنش ها را آزاد می کند و از سفت شدن عضلات پس از تمرین جلوگیری می نماید، و شما برای تمرینات بعدی آماده تر خواهید بود. برخی تمرینات مناسب به شرح زیر هستند:
- زانوهای خود را کمی خم کنید و به صورتی بنشینید که دستهایتان مانند حالت اسکی کردن به پشتتان بروند. سپس دستهای خود را به سمت بالا تاب دهید انگار که می خواهید پرواز کنید. 5-10 با تکرار کنید تا بازوها و شانه ها کشش یابند.
- در حین دم، شانه های خود را به سمت بالا و گوشهایتان بکشید و برای چند ثانیه در این حالت نگه دارید. شانه های خود را در حین بازدم به سمت پایین رها کنید. چندین بار این عمل را تکرار کنید تا تنش و درد شانه ها و گردن آزاد شود.
- دست های خود را کنار بدن بگیرید و بایستید سپس دستها و بدن خود را بلرزانید به صورتی که انگار از پلاستیک ساخته شده اند. این کار به شل کردن مفاصل در بازوها و دستها می شود.
بسیار نرمش های دیگری نیز هستند که شما می توانید برای از بین بردن هر گونه تنش و یا درد انجام دهید – فقط کافی است آنچه برای شما مناسب است را انجام دهید. تسلیم نشو! یادگیری نواختن فلوت طول می کشد. بعضی افراد ماهها بدون ایجاد صدایی می روند، پس اگر اولین بار نمی توانید آن را انجام دهید، دلسرد نشوید. صبور باشید، تمرین کنید، و از یک معلم خوب کمک بگیرید. به زودی شما موسیقی زیبا خواهید ساخت!
بهترین روش نواختن فلوت
یکی از بهترین روش های نواختن فلوت، زبان زدن است. موقع نواختن هر نت که می خواهید بنوازید، یک “تو” با زبانتان بسازید تا صدای نت به خوبی دربیاید. این کار را نیز می توانید بدون سازتان انجام دهید. با تمرین روزانه با زبانتان می توانید، به خوبی در به صدا در آوردن نت های ریکوردر موفق باشید.
مقدار فوتی که در فلوت می کنید هم تأثیرگذار است. مثلاً نباید با شدت زیادی فوت کنید که صدای فلوت جیغ مانند شود. همینطور آرام فوت نکنید که اصلاً صدا آن در نیاید. این روش هم مانند دیگر روش ها نیازمند، تجربه و تمرین زیاد حاصل می شود. در سازهای بادی تنفس گیری نقش بسیار مهمی دارد. برای اینکه در نواختن فلوت و دیگر سازهای بادی موفق عمل کنید، باید بر تمرین و تجربه های خود اضافه کنید. طرز صحیح نفس گیری با شکم و توانایی کنترل کردن پرده دیافراگم است.