انجمن ملی آروماتراپی جامع (National Association for Holistic Aromatherapy، NAHA) آروماتراپی را چنین تعریف می کند: «کاربرد درمانی یا استفاده ی دارویی از مواد معطر (روغن های اسانسی) برای همه ی جوانب سلامتی». براساس تعریف سازمان بین المللی استاندارد (ISO) در سال ۱۹۹۷ روغن اسانسی محصول به دست آمده از مواد خام گیاهی با استفاده از تقطیر با آب یا بخار یا محصول حاصل از پوست مرکبات ازطریق فرایندهای مکانیکی یا تقطیر خشک (فرایندی که در آن با حرارت دادن به ماده ای جامد، محصولی گازی شکل استخراج می شود)» است.
روغن های اسانسی گوناگونی شناسایی شده اند که دارای درجات گوناگونی از فعالیت های ضدمیکروبی هستند و گفته می شود از خواص ضدویروسی، ضد کرم های لوله ای، ضدقارچی، حشره کشی و آنتی اکسیدانی برخوردارند. در آروماتراپی از این روغن های اسانسی در ماساژ و به صورت موضعی و ازطریق استنشاق استفاده می شود. البته باید توجه داشته باشید که محصولات «طبیعی» هم دارای ترکیبات شیمیایی هستند و استفاده ی نادرست از آنها می تواند خطرناک باشند. بنابراین در زمان استفاده از روغن های اسانسی حتما باید به توصیه های متخصصی که در این زمینه آموزش دیده است عمل کنید.
تاریخچه آروماتراپی
این روش سابقۀ شش هزار ساله یا بیشتر دارد. در یونان، روم و مصر باستان همگی از مواد معطر برای درمان استفاده می کردند. به توصیه پزشک مصری، ایمهوتپ، از روغن های معطر برای استحمام، ماساژ دادن و مومیایی کردن اجساد در شش هزار سال پیش استفاده می کردند. در مصر باستان ایمهوتپ خدای طبابت و درمان بود. هیپوکارت (در یونان باستان) خدای پزشکی بود و از حمام های رایحه درمانی و ماساژ و از دودکردن مواد معطر برای درمان مردم آتن استفاده می کرد.
رایحه درمانی نوین در سال 1930 دوباره شکل گرفت. هنگامی که شیمیدان فرانسوی، رنه موراسین گاته فوس، واژه آروماتراپی (رایحه درمانی) را برای استفاده درمانی از عطرها ابداع کرد. او شیفتۀ خواص سنبل در درمان زخم های سوختگی دست خود بدون بر جا گذاشتن هیچ اثری (اسکار زخم) شد. سپس شروع به تحقیق در مورد خواص درمانی عطرها در درمان بیماری های جسمی و روانی کرد. در طول جنگ جهانی دوم جراح فرانسوی ارتش، دکتر جین والنت، از عصاره های معطر به عنوان ضد عفونی کننده استفاده کرد. پس از آن مادام مارگارت ماروی، رایحه درمانی را به عنوان یک روش درمانی گسترش داد. از عطرهای مختلف را برای درمان بیماری ها تجویز کرد. او به استفاده از عطرها برای ماساژ دادن در درمان اعتبار بخشید. رایحه درمانی هنگامی که عطرها به صورت همزمان بر جسم و ذهن اثر کنند بیشترین تأثیر را دارد.
درمان آروماتراپی چگونه است؟
آروماتراپی از طریق بو و جذب این محصولات از طریق پوست کار می کند
:دستگاه بخور
نمک های مخصوص حمام
روغن، کرم یا لوسیون مخصوص بدن برای ماساژ یا اعمال موضعی
بخاردهنده صورت
کمپرس سرد و گرم
ماسک خاک رس
شما می توانید از این مواد به تنهایی یا با ترکیب هم استفاده کنید. تقریبا بیش از صد نوع روغن ضروری در بازار موجود است. معمولا افراد از محبوب ترین روغن های ضروری استفاده می کنند.
شما می توانید این روغن های ضروری را به صورت آنلاین خریداری کنید یا از عطاری ها آن ها را بخرید. باید به خاطر داشته باشید که روغن خریداری شده باید از تولیدکننده معتبری باشد که تمامی مجوزهای لازم را دارد. این موضوع شما را مطمئن می سازد که محصول با کیفیت و ۱۰۰ درصد طبیعی خریداری کرده اید. این محصول نباید در برگیرنده مواد تشکیل دهنده مصنوعی یا اضافی باشد.
هر روغن ضروری خاصیت درمانی منحصر به فرد، کاربردها و اثرات خاص خود را دارد. ترکیب کردن این روغن ها برای ایجاد یک ترکیب دیگر ممکن است مزایای بیشتری داشته باشد اما باز هم بهتر است قبل از انجام اینکار با یک متخصص مشورت کنید.
استنشاق
در مکان هایی مانند حمام بخار، روغن اسانسی با استفاده از مخزن یا ظرف منتشرکننده یا اسپری در هوا منتشر می شود و ازطریق تنفس وارد بدن می شود. روغن های مورداستفاده در آروماتراپی علاوه بر داشتن بوی دلپذیر از خواص ضدعفونی کننده ی مجرای تنفسی، ضداحتقانی (برطرف کننده ی گرفتگی بینی و سینه) و روانی نیز برخوردار هستند.
استنشاق روغن های اسانسی موجب تحریک سیستم بویایی می شود. سیستم بویایی شامل بینی و بخشی از مغز است که با بویایی مرتبط است. مولکول هایی که وارد بینی یا دهان می شوند، به ریه ها رفته و از آنجا به سایر بخش های بدن می روند. وقتی این مولکول ها به مغز می رسند، بر سیستم لیمبیک (یا دستگاه کناره ای، مجموعه ی پیچیده ای از سازه های عصبی که زیر مخ و در دو طرف نهنج (تالاموس) قرار دارد) اثر می گذارند. سیستم لیمبیک نیز با احساسات، ضربان قلب، فشار خون، تنفس، حافظه، استرس و تعادل هورمونی مرتبط است. به این ترتیب روغن های اسانسی می توانند اثری خفیف ولی کلی روی بدن بگذارند.
کاربردهای موضعی
روغن های ماساژ و محصولات حمام و مراقبت از پوست ازطریق پوست جذب می شوند. ماساژ دادن ناحیه ای که در آن از روغن اسانسی استفاده شده، موجب افزایش گردش خون و میزان جذب می شود. بعضی عقیده دارند قسمت هایی که در آنها غدد عرق و فولیکول های موی بیشتری وجود دارد (مانند سر یا کف دست ها) بیشتر روغن های اسانسی را جذب می کنند.
هرگز نباید از روغن های اسانسی به طور مستقیم روی پوست استفاده کنید و همیشه باید این روغن ها را با استفاده از روغن حامل، رقیق کنید. معمولا چند قطره روغن اسانسی با ۲۸ گرم روغن حامل ترکیب می شود. از معمول ترین روغن های حامل می توان به روغن بادام شیرین و روغن زیتون اشاره کرد. همیشه پیش از استفاده از روغن اسانسی جدید، آزمایش آلرژی را انجام بدهید. برای انجام آزمایش آلرژی:
روغن اسانسی را با غلظتی دوبرابر غلظت موردنظرتان با روغن حامل ترکیب کنید.
ترکیب به دست آمده را به بخش کوچکی (به اندازه ی یک سکه) در زیر بازوی خود بمالید.
اگر پس از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد هیچ واکنش آلرژیکی مشاهده نکردید، می توانید از آن روغن استفاده کنید. البته بعضی گزارش داده اند که پس از بارها استفاده از روغن های اسانسی نسبت به آنها آلرژی پیدا کرده اند. اگر واکنش آلرژیک جدیدی را مشاهده کردید، باید فورا استفاده از روغن گیاهی را متوقف و از بوی آن نیز دوری کنید.
برای به دست آوردن غلظت ۰/۵ تا ۱ درصدی، ۳ تا ۶ قطره روغن اسانسی را با ۲۸ گرم روغن حامل ترکیب کنید و برای رسیدن به غلظت ۵ درصدی نیز ۳۰ قطره روغن اسانسی را با یک اونس روغن حامل مخلوط کنید. به طور کلی حداکثر غلظت بی خطر برای بزرگسالان، غلظت ۵ درصدی است.
خوردن یا بلعیدن روغن های اسانسی به هیچ وجه توصیه نمی شود. اگر این روغن ها ازطریق دهان وارد بدن شوند می توانند به کبد یا کلیه ها آسیب برسانند. گاهی این روغن ها با سایر داروها تداخل پیدا می کنند یا در روده دچار تغییرات خاصی می شوند.
مزایای آروماتراپی:
این شیوه درمانی طیف وسیعی از مزایا را دارد. این مزایا عبارت است از:
- درد را مدیریت می کند
- کیفیت خواب را بهبود می بخشد
- استرس، خشم و اضطراب را کاهش می دهد
- درد مفاصل را تسکین می بخشد
- سردرد و میگرن را درمان می کند
- اثرات شیمی درمانی را تسکین می دهد
- ناراحتی زایمان را کمتر می کند
- با ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها مبارزه می کند
- هضم و گوارش را بهبود می بخشد
- سیستم ایمنی را بهبود می بخشد
مراجعه به آروماتراپیست
آروماتراپیست سؤالاتی درمورد سابقه ی پزشکی و همچنین سبک زندگی، رژیم غذایی و وضعیت فعلی سلامتی شما می پرسد. آروماتراپی رویکردی کلی دارد و هدف از آن، درمان تمام جنبه های جسمی و روحی بیمار است. بنابراین درمان های آروماتراپی برای نیازهای جسمی و روانی بیمار مناسب هستند. آروماتراپیست براساس نیازها و ترجیحات بیمار یک روغن یا ترکیبی از چند روغن را توصیه می کند.
براساس نظر مؤسسه ی ملی سرطان (NCI) تازمانی که ادعا نمی شود محصولات آروماتراپی بیماری خاصی را درمان می کنند، نیازی به تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) وجود ندارد. گرچه گاهی ماساژ درمانگر از روغن های آروماتراپی استفاده می کند، ولی کار آروماتراپیست با ماساژ درمانگر متفاوت است.
