ساعدنیوز
ساعدنیوز

آشنایی با ضرب المثل خدا خر را شناخت، شاخش نداد

  شنبه، 23 بهمن 1400   زمان مطالعه 4 دقیقه
آشنایی با ضرب المثل خدا خر را شناخت، شاخش نداد
در این پست با معانی و مفهوم اصلی این ضرب المثل ایرانی خدا خر را شناخت، شاخش نداد آشنا می شوید. با ساعدنیوز همراه باشید.

ضرب المثل خدا خر را شناخت، شاخش نداد

ضرب المثل گونه ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن ها نهفته است. بسیاری از این داستان ها از یاد رفته اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ با این حال، در سخن به کار می رود. شکل درست این واژه «مَثَل» است و ضرب در ابتدای آن اضافه است. به عبارتِ دیگر، «ضرب المثل» به معنای مَثَل زدن (به فارسی:داستان زدن) است. احتمالا دیده اید خر جفتک بیندازد! گاهی آرام می ایستد و سرش پایین است و اگر کنارش کسی باشد چنان جفتکی می اندازد که واقعا تنها از چنین خری این کار بر می آید! حال، همین خر که جفتک می اندازد اگر شاخ هم داشت وضعش چگونه بود؟ قطعا باید از او دوری می کردیم چرا که با خری مواجه می شدیم که دست کمی از گاو نداشت.خلاصه اینکه این قضیه را ضرب المثلی کرده اند و به کسانی که لیاقت نعمت جدید را نداشته باشند به کار می برند.

ضرب المثل

تاریخچه پیدایش امثال و حکم

آنچه به صورت علم در تاریخ ثبت شده است، اندیشه پیشگامان فلسفه در صدهاسال قبل از میلاد مسیح است. فلسفه قبل از سقراط ناظر بر علوم طبیعی بود و با اخلاقیات و دین و آئین مردم و سایر اعتقادات فکری و تربیتی آن دوران، کاری نداشت. فلاسفه تمام کوشش و توان خود را به بحث و بررسی در مورد علوم مادی و فعل و انفعالات طبیعی نموده و توجه خود را صرف علم الاشیاء می کردند.

آنچه جزو علم و دانش آن زمان محسوب نمی شد اخلاقیات و اصول اخلاقی و آراء معنوی جامعه بود. علی رغم بی توجهی به این مهم، از بدو تشکیل اجتماعات شهری و تمدن های باستانی، حتی قبل از ظهور ادیان بزرگ، انسان ها به ضرورت اخلاق و ادبیات و فرهنگ وابسته به آن پی برده و به اهمیت آن در زندگی خود، آگاهی داشتند. امثال و حکم نیز قبل از طبقه بندی علوم و قرن ها پیش از ظهور فلاسفه، وجود داشته است.

انسان اجتماعی، از تشخیص میان خوب و بد عاجز نبوده است و بر اساس تجربه و برخورداری از اساطیر و داستان های موجود، طبق نیاز و شرایط خود، به ساختن ضرب المثل وعبارات و اصطلاحات اخلاقی پرداخته است. افکار سقراط در توسعه و رشد اخلاق نقش عمده دارد. وی اخلاق را مهم تر از سایر بخش های علوم و به طور کلی فلسفه نظری می داند. سیسرو گفته است که سقراط فلسفه را از آسمان به زمین آورد.

این گفتار بدین معنی است که انسان را به عنوان مرکز ثقل و محور مباحثات فلسفی قرار می دهد. شاگردان سقراط یعنی ارسطو و افلاطون دنباله بحث اخلاق را گرفته و به آن شکل علمی و فلسفی دادند. علم اخلاق به خصوص مرهون مساعی ارسطو است که برای آن اصول و مبانی قائل شد و این قوائد را در دسترس مردم قرار داد.

براساس متون تاریخی اولین بار ارسطو به جمع آوری امثال و حکم و تحقیق علمی آن اقدام نمود که متأسفانه رساله او بنام «امثال و حکم»∗، از بین رفته است. در یونان باستان فلاسفه، شعرا و نویسندگانی مانند:افلاطون، آپولونیوس، سوفکلس، همر، آریستوفان، آیشیلس، اوریپیدس و دیگران با بکار بردن «امثال» در آثار خود، آن را به عنوان بخشی از ادبیات، هم ردیف امثال سایره قرار داده اند. نویسندگان و فلاسفه رومی مانند:پلاتوس، ترِنس، هوراس و سیسرو هم نوشته های خود را مزیّن به امثال و حکم نموده ولی هیچ کدام به جمع آوری یا تحقیق در پیرامون آن نپرداخته اند، ضمن اینکه اکثر مثل های موجود در ادبیات رومی، متکی بر امثال و حکم یونانی است که بعدأ اروپائیان به ترجمه آن ها اقدام نموده و به گنجینه فرهنگ عامیانه خود غنای بیشتری دادند.

معنی ضرب المثل خدا خر را شناخت، شاخش نداد

  1. یعنی باتوجه به سابقه خرابی که دارد، همان بهتر که اوضاعش رو به راه نشود.
  2. به آدم ضعیفی می گویند که اگر قدرت داشت، روزگار دیگران را سیاه می کرد یا آدم فقیری که اگر پول داشت هیچ کس را نمی شناخت حتی خدا را.
  3. این ضرب المثل در جواب رفتار آدم های کوته نگر و به اصطلاح ” ندید بَدید ” استفاده می شود؛ زیرا این رفتارها در لحظات گذرا و سریع که نعمتی به آنها میرسد بروز پیدا می کند.

کاربرد ضرب المثل خدا خر را شناخت، شاخش نداد

در مورد افرادی گفته می شود که اگر قدرت داشت باشند امان را از خلق الله می گرفتند.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (109 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (102 نظر) عرض ارادت فریبا نادری به امام خمینی(ره): مرد بزرگ جایت خالی است در میان مردمان سرزمینِ نور؛ ممنون که این انقلاب رو برایمان رقم زدی+ عکس (82 نظر) تذکر جدی علی دایی به اعجوبه طنز ایران: دفعه آخرت باشد که ادای من را درآوردی! (78 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (63 نظر) علی دایی در واکنش به تقلید صدایش در مراسم استقلالی‌ها: در گذشته پادشاهان دلقک‌هایی داشتند که وظیفه‌شان تقلید صدا و خنداندن مردم بود+عکس (56 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (54 نظر) تعجب بازیگر مطرح ترکیه با دیدن خونه زندگیِ شاه‌نشین پوریا پورسرخ، آرش سریال کیمیا+ ویدیو/ میزبانی درجه یک در خانه‌ای درجه یک👌 (47 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (45 نظر) شیلا خداداد: موهامو رنگ نمیکنم چون همینجوری و نچرال بودن رو دوست دارم؛ وقتی عروسی برم لاک میزنم و برمیگردم پاک میکنم+ ویدیو (37 نظر) سحر زکریا خطاب به شهاب حسینی: این جماعت چه می دانند که در خیابان با من چه کردید از اینکه یورش آوردید برای زدن من فراموش نمی کنم! +عکس (35 نظر) مریم مومن: تمام پسرهای محله رو زدم هیچکس بدون اجازه من نباید از کوچه رد میشد باید زنگ در رو میزدن بعد رد میشدن+فیلم (35 نظر) لیلا اوتادی: من ترک هستم، منتها نه تُرک تبریز و اردبیل؛ ترک قشقاییِ شیراز هستم+ویدیو (30 نظر) ژیلا صادقی: من زنی هستم، آزاد/ در فطرت من حیا نهاده شده/می‌دانم از کجا باید شروع کنم و کجا می‌شود رها شد (28 نظر) جشن تولد مجلل و باشکوه مهران غفوریان برای دخترش، هانا/تزئین زیبای کیک با تم یونیکورن (27 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
تست هوش فکری/ فقط افراد با استدلال منطقی و ضریب هوشی بالا می‌توانند الگوی مناسب کندوی زنبورعسل را در 5 ثانیه کشف کنند
شوخی با تاریخ/ سفر در زمان به ایران باستان با هوش مصنوعی؛ داریوش هخامنشی در حال سلفی‌بازی کنار هندوانه و انار!/ شب یلدایی که تو خوابم شاید نبینید😂
رزمایش مشترک ارس با حضور نیروهای ویژه ارتش جمهوری آذربایجان در کنار سپاه استان اردبیل در منطقه مرزی بیله سوار آغاز شد
(ویدیو) تسلط کامل و بی‌نقص «جناب خان» به زبان انگلیسی و ترجمه همزمان او در برنامه زنده! / جناب خان: سعی کردم چیزایی که میگی رو دوبله کنم اگه کسی فارسی بلد نبود متوجه بشه چی میگی!
ویدیو| شبی بی‌تکرار در جشن حافظ؛ مهران مدیری و افتخار بزرگ دریافت جایزه از نویسنده اسطوره‌ای/ مهران مدیری خطاب به رضا عطاران: چشت درآد... دهمین تندیسمم گرفتم😁
ویدئو| «آرش آمرزش» نابغه‌ی کوچک برنامه‌ی حالا خورشید "رضا رشیدپور"، حالا شیمی را بهتر از دانشجویان و ساده‌تر از معلمان حرفه‌ای تدریس می‌کند
پشت پرده جمعه سیاه یا بلک فرایدی، بزرگترین تخفیفات سال / مراقب باشید🚫
ویدئو| شنبه و چارشنبه در حال حل معمای مکعب بی‌در و پیکر! / رضا شفیعی جم: این‌که در نداره پس پر نمیشه/ جواد رضویان: این هیچی آب درش جا نمیگیرد، اینجاش سوراخه😂
ویدیو| معجزه ادبیات و صدا؛ "آمدی جانم به قربانت" «استاد شهریار» با صدای "اردشیر رستمی"، شاهکاری که اشک هر عاشق دل‌خسته‌ای را در می‌آورد
ویدیو| میگن بعد پخش این قسمت، از «جناب‌خان» دعوت کردن بره تو "فرهنگستان زبان و ادب فارسی" استخدام بشه/ فقط قیافه‌ی رامبد بعد از شنیدن لغت آخر😂
احتمال حضور دست راست ترامپ در مذاکرات هسته‌ای ایران در ژنو
بریدن گوش یک مرد توسط 2 زورگیر در بوشهر در حواشی داغ امروز دوشنبه 5 آذر 1403
مشاغل جذاب و پرطرفدار در بین زنان ایرانی؛ شما برای ما بنویسید خانه‌دار هستید یا شاغل؟
ادعای قابل توجه رئیس فدراسیون فوتبال؛ ایران رتبه اول را از ژاپن پس گرفت/آیا ایران در رتبه اول تیم های آسیایی قرار گرفت؟!
مشاور ارشد رهبر معظم انقلاب: ایران در حال آماده‌سازی پاسخ به اسرائیل است
منتخب روز   
حضور بی شرمانه احسان کرمی و برزو ارجمند در عروسی مختلط ساسی مانکن به بهانه پاشیدن نمک روی زخم آبادانی ها+عکس واضح وام 680 میلیارد تومانی آقای مدیرعامل از بانک خودش! نگاهی به چیدمان سنتی و شیک اتاق پذیرایی مسعود کیمیایی، کارگردان خائن‌کشی و برنده تندیس حافظ/ خودنمایی مبلمان چرمی و تابلوهای زیبای نقاشی ایده ست کردن ست چهارخانه‌ پاییزی با این بازیگران مشهور ایرانی / از الناز شاکردوست تا پریناز ایزدیار و سمیرا حسن پور + عکس (فیلم) توضیح قالیباف درباره توئیت عضو دفتر رهبر انقلاب / من از قبل در جریان بودم ... نگاهی به استایل پاییزی 4 زوج‌ جذاب سینمای ایران در جشن حافظ 1403/ از ست چرمی المیرا دهقانی و همسرش تا کت بته جقه‌ی سمانه پاکدل و استایل همیشه ترند سحر ولدبیگی اگر این کار را انجام دهید، 50 میلیون تومان پاداش نقدی از دولت می‌گیرید! جریمه سنگین قهرمان سرشناس به خاطر دست درازی به یک زن 5 منطقه گردشگری پاییزی اطراف تبریز/ جون میدن واسه گرفتن عکسهای جذاب پاییزی قتل در پارک قیطریه بخاطر متلک انداختن به نامزد مقتول مهران مدیری: بدترین 4 سال زندگیم حتی پول نان و پنیر نداشتم! پسرم فرهاد از گرسنگی بیهوش شد/عین جنازه شده بودم عوضش الان بادیگارد دارم+فیلم حضور پرانرژی قهرمانان جوکر، ناهید مسلمی و عمو رشید در وی‌آی‌پی کنسرت سهراب پاکزاد/ یویو گفتن ناهید مسلمی رو وسط کنسرت از دست ندید👌