به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، از آغاز بحران اوکراین، بسیاری از تحلیلگران و صاحبنظران حوزه دیپلماسی بر بی طرف ماندن کشورمان و نیز تأکید بر صلح طلبی در سطح جهانی به عنوان سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران تأکید داشته اند. در این میان، ایران با توجه به ظرفیت های بالای دیپلماتیک، نظامی، امنیتی و اقتصادی، میتواند بسیاری از تهدیدهای موجود در این رویداد تلخ در قرن جدید شمسی به فرصت های بزرگی تبدیل کند.
دکتر بهمن اکبری رایزن فرهنگی اسبق ایران در تانزانیا، ازبکستان و عمان و متخصص در حوزه دیپلماسی فرهنگی در یادداشت کوتاه ذیل به ابعاد، لوازم و ضرورت های میانجیگری جمهوری اسلامی ایران در جنگ اوکراین اشاره دارد:
"یکی از مهمترین مسائلی که ما در روزهای اخیر با آن مواجه هستیم، مسأله گسترشِ دامنه مخالفت با پوتین از سطح مخالفت های امنیتی، نظامی، اقتصادی و انواع محرومیتها و تحریم ها، رسیدن به محدودیت های فرهنگی است. به این معنا که بیشتر کشورهای اروپایی در اقدام گسترده ای، مجموعه فرهنگ روسیه را تحریم کردند. گرچه در حد زیادی گسترش دامنه محدودیت ها و ممنوعیت ها علیه پوتین، قدری مناسب نیست. اما به هر حال، اکنون به طور کامل می بینیم که کشورهای اروپایی در حوزه ایجاد محدودیتها با بهره بردن از فضای سایبری و فناوری های ارتباطی و بسیاری از زمینه ها اقدام عاجل کرده اند و این قابل تأمل است.
به نظر من، مهمترین یا یکی از برجسته ترین اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران می تواند داشته باشد، اقدام به میانجیگری، یا گرفتن موضعی در تراز یک میانجی است. اگر جمهوری اسلامی ایران بتواند به عنوان میانجی در این مناقشه ظاهر شود، امتیازات بسیار فرآوانی خواهد داشت. گرچه این میانجیگری الزامات و لوازم خاص خودش را دارد. از جمله این که کشور میانجی، نسبت به طرفین ابراز علاقه کند و از طرف دیگر، از هر نوع تنفر، خشونت و خشم باید ابراز انزجار کند.
جمهوری اسلامی ایران باید دقیقاً در سیاست های اعلامی خودش، مواضع انسان دوستانه و کاملاً عدالت جویانه، و حقوق بشری بگیرد و هرگز از الفاظ و ادبیات خشونت استفاده نکند، یا حتی ادبیات معنایی و مفهومی ای که ممکن است مورد سوءاستفاده قرار بگیرد. به این معنا که ما به هیچ وجه نباید سخنی بگوئیم که تجاوز به انسان ها و حریم کشورهای دیگر را مشروعیت بدهیم و به شدت با هرنوع نسل کشی و کشتار مردم در هر نقطه ای از جهان مخالفت کرده و اعلام انزجار بکنیم.
بنابراین، حفظ منافع ملی با استفاده از ادبیات برابر ذهن و زبان انسان معاصر و نظم بین الملل و ابراز علاقه شدید به عدالت خواهی، امنیت خواهی، و صلح طلبی باید شعار جمهوری اسلامی ایران باشد و منافع ملی خودمان را مقدم کنیم بر هر منفعت دیگری؛ و از این حادثه پیرامونی، این تهدید را به فرصت برای کشور تبدیل کرد. چه در حوزه اقتصادی، چه در حوزه امنیتی، و چه در حوزه سیاسی، با بهره مند شدن از فضایی که به هر حال ما می توانیم در آن، نقش آفرین باشیم، مثل خلأ انرژی در اروپا که ایران می تواند این خلأ را پر کند، یا خلأ میانجیگری که ایران می تواند این خلأ را پر کند، باید با توجه به نظر داشت حفظ امنیت ملی، این سیاست ها یا راهبردها را انتخاب کنیم."