ساز کلاویکورد یک ساز کلاویهای به شکل مستطیل است که در قرن چهاردهم اختراع شد و در اواخر قرون وسطی در دورهٔ باروک و رنسانس نواخته میشد. این ساز بیشتر یک ساز تمرینی بود که بهعنوان کمکی برای آهنگسازی استفاده میشد و برای اجراهای بزرگ صدای کافی نداشت، کلاویکورد در ظاهر شباهت زیادی به سازهای پیانو و هارپسیکورد دارد اما از نظر مکانیزم داخلی کاملا متفاوت است ، به طوری که برای اجرای هر نت یک یا چند سیم خاص در نظر گرفته نشده بلکه مانند ساز گیتار با استفاده از روش فرت بندی هر سیم برای اجرای چند نت به کار گرفته میشود که منجر به کاهش تعداد سیمها و حجم کلی ساز شده است.
نام کلاویکورد از کلمه لاتین «clavis» بهمعنی «کلید» و واژهٔ یونانی «chorda» بهمعنی «سیم» گرفته شده است. این ساز از قرن 16 تا 18 محبوبیت داشت و در این دوران بیشتر در مناطق آلمانیزبان، اسکاندیناوی و شبهجزیرهٔ ایبری رایج بود. در انگلستان، اولین کسی که یک کلاویکورد خرید، الیزابت یورک، ملکهٔ انگلستان و همسر هنری پنجم بود. در دههٔ 1840 کلاویکورد از رونق اولیه افتاد اما مجددا و در دههٔ 1890، توسط آرنولد دولمش ساختن آن از سر گرفته شد.
شکل ظاهری کلاویکورد مانند یک مستطیل است که طول آن معمولا در حدود 110 تا 170 سانتیمتر است. در این مستطیل یک صفحه کلید و یک صفحه صدا قرار دارد که در آن سیمها بهصورت طولی قرار گرفتهاند، در یک طرف سیمها یک پیچ نگهدارنده و در طرف دیگر یک پیچ کوککننده قرار دارد. در انتهای عرضی هر سیم یک تیغهٔ فلزی کوچک قرار دارد که با فشردن کلیدها سیمها را به ارتعاش در میآورد و صدا ایجاد میکند.
در آغاز کلاویکوردها فقط یک صفحه کلید داشتند. بعدها کلاویکورد پدالی هم ساخته شد که یک صفحه کلید پدالی برای نواختن نتهای ریزتر داشت و ارگنوازها برای تمرین رپرتوار از آن استفاده میکردند.
از لحاظ تاریخی بیشتر به عنوان وسیلهٔ تمرینی و برای کمک به نواختن قطعات هنری استفاده میشد و صدایش برای اجراهای بزرگتر کافی نبود (مشکلی که در اواسط قرن بیستم با اختراع (کلاوینت Clavinet) حل شد.
در کلاویکورد با ضربه زدن به سیمهای برنجی یا آهنی با تیغهٔهای کوچکی که تنجنت نامیده میشوند صدا تولید میشود. ارتعاشات از طریق پل به تختهٔ موجد صدا منتقل میشود. کلاویکورد در اوایل قرن چهاردهم اختراع شد.
از تقریبا بین تا سال پیش تا به امروز ، تقریبا 400 صفحه گرامافون از کلاویکورد نوازی ضبط شده است. اخیرا در خیلی از نقاط جهان این ساز ساخته می شود، اگرچه نوازندگان کلاویکورد علاقه مندان به موسیقی رنسانس و باروک هستند، ولی این ساز در سبکهای دیگر موسیقی هم جا باز کرده است، البته فرم و ساختار ساز کلاوینت که در اصل کلاویکورد الکتریکی حساب میشود و اخیرا در سبکهای تقریبا نوپا و جدیدی ماننده الکترونیکا استفاده میشود. برعکس کلاویکورد کلاسیک، کلاویکورد الکتریکی در برخی از کنسرتها بهعنوان سازی برای افزایش صدا استفاده می گردد.
ساز کلاویکورد یکی از انواع سازهای ضربه ای است که در رده بندی دانش سازشناسی زیر مجموعه ای از سازهای زهی محسوب می شود و در عین حال به عنوان یکی از سازهای صفحه کلید دار شناخته می شود.
