برای ترمیم دندان پوسیده، دندان پزشک قسمت پوسیده ی دندان را برداشته و سپس ناحیه ی خالی شده دندان را با ماده خاصی پر می کند. همچنین می توان برای ترمیم دندان های ترک خورده، شکسته و یا دندان هایی که با ناخن خوردن و دندان قروچه دچار فرسودگی شده اند از پرکردگی استفاده کرد.
مراحل پرکردن دندان
ابتدا دندان پزشک نواحی اطراف دندان پوسیده را بی حس می کند. سپس از یک وسیله برشی مانند مته و یا لیزر برای برداشتن قسمت پوسیده شده ی دندان استفاده می کند. انتخاب ابزار این کار بستگی به سطح راحتی دندانپزشک، آموزش، و سرمایه گذاری در قطعه خاصی از تجهیزات و نیز موقعیت و میزان پوسیدگی دارد.
در مرحله بعد دندان پزشک محل خالی شده از پوسیدگی را برای اطمینان از حذف کل پوسیدگی بررسی می کند. سپس به منظور آماده سازی دندان برای مرحله پر کردن، این حفره از باکتری ها و باقی مانده های پوسیدگی پاک می شود. در صورتی که این پوسیدگی نزدیک ریشه دندان باشد، ممکن است دندان پزشکتان از گلس اینومر، رزین کامپوزیت یا مواد دیگر برای محافظت از عصب استفاده کند. پس از پرکردن این حفره تقریبا کار دندانپزشک به پایان رسیده است و به صیقل آن دندان می پردازد.
انجام چند مرحله ی اضافی دیگر برای پر کردگی های رنگِ دندان لازم است. پس از آنکه دندان پزشک پوسیدگی را برداشت و محل را پاکسازی کرد، حفره با مواد رنگِ دندان به صورت لایه لایه پر می شود. سپس با تاباندن اشعه خاصی، هر لایه محکم می شود. پس از اتمام این مرحله، دندانپزشک مواد رزین کامپوزیتی که دندان را پر کرده است را شکل می دهد و قسمت های اضافی را حذف می کند و درآخر آن را صیقل می دهد.
بهترین نوع پرکردگی کدام است؟
نمی توان گفت کدام پر کردگی بهترین نوع آن است. تشخیص مناسب ترین پرکردگی برای هر فرد به عهده دندان پزشک بوده و به عوامل متفاوتی بستگی دارد مانند: وسعت پوسیدگی دندان، داشتن آلرژی به مواد مختلف، موقعیت دندان پوسیده و همینطور قیمت انواع پرکردگی. در این قسمت به بررسی انواع پر کردگی می پردازیم:
آمالگام
شاید فکر کنید که پر کردگی های آمالگام تنها در قدیم استفاده می شده است. طبق گزارشات سازمان غذا و دارو، بیش از ۱۵۰ سال است که دندان پزشکان از این نوع پر کردگی استفاده می کنند. همانطور که از نام آن مشخص است،آلمالگام ترکیبی از چند فلز است که معمولا حاوی حدود ۵۰ درصد جیوه، همراه با قلع، مس، نقره و روی است. آمالگام در مقایسه با دیگر پرکردگی ها مزیت های فراوانی دارد که می توان به قیمت پایین تر، استحکام و دوام بیشتر آن اشاره کرد. البته آمالگام ها بی نقص نیستند و معایبی نیز دارند. آنها در ابتدا نقره ای هستند اما به مرور زمان تیره تر می شوند و در صورت باز کردن دهان به سرعت قابل تشخیص هستند. همچنین طبق گزارش سازمان غذا و دارو، سطح جیوه ی موجود در آمالگام تنها برای افراد بالای ۶ سال استاندارد است و شاید برخی افراد تمایلی به داشتن پر کردگی های این چنینی نداشته باشند.
کامپوزیت
پرکردگی های کامپوزیتی معمولا از جنس شیشه های پودری و رزین اکریلیک بوده و دارای مزیت های بسیاری می باشد. یکی از این مزیت ها امکان تغییر رنگ کامپوزیت بر اساس رنگ دندان طبیعی بیمار است که باعث طبیعی تر شدن ظاهر پرکردگی در دهان می شود. از آنجایی که بیشتر مردم خواهان داشتن لبخندی طبیعی هستند، این نوع پرکردگی ها در بین مردم از محبوبیت ویژه ای برخوردار است. شایان ذکر است که این نوع پرکردگی همیشه هم نمی تواند انتخاب درستی باشد. به گزارش دکتر توماس کُنِلی، مواد سازنده ی کامپوزیت نسبت به ترکیبات فلزی که ماده ی سازنده آمالگام محسوب می شوند، دوام کمتری دارند. بنابراین طول عمر مفید یک پرکردگی کامپوزیتی به درازای دیگر پرکردگی ها نیست. این پرکردگی ها به دلیل کوچک بودن بهترین گزینه برای دندان هایی است که در هنگام جویدن غذا، مقدار متوسطی از فشار را تحمل می کند و برای دندان هایی که نقش اصلی را در جویدن ایفا می کنند مناسب نمی باشد.
طلا
پرکردگی های طلا یکی از مقاوم ترین و ماندگار ترین نوع پرکردگی هاست و طبق گزارش سازمان غذا و دارو، این پرکردگی ها می توانند بیش از دو دهه عمر کنند. البته این مقاومت هزینه بر بوده و پرکردگی های طلا از گران ترین پرکردگی ها هستند. از آنجایی که پرکردنگی های طلا معمولا ترمیم های غیر مستقیم می باشند، بیمار باید زمان بیشتری را در مطب دندانپزشک منتظر بماند.
سرامیک (پرسلین)
پرکردگی های سرامیکی شبیه به پرکردگی های طلا می باشند. آنها به نوعی غیر مستقیم بوده و روند درمانی بیش از یک جلسه به طول می انجامد. پر کردگی های سرامیکی معمولا گران هستند ولی از جهاتی با پر کردگی های طلا تفاوت دارند. مثلا پرکردگی های سرامیکی شکننده تر از طلا می باشند اما در عوض شبیه دندان طبیعی بوده و می توان ظاهر طبیعی دهان و دندان ها را با آن حفظ نمود.
رزین یا گلس اینومر
کودکان نیز دچار پوسیدگی دندان می شوند و باید مانند بزرگسالان آن ها را پر کنند. (حتی اگر دندان هایشان هنوز شیری باشند). معمولا از رزین یا گلس اینومر برای دندان های موقت یا شیری و همچنین پوسیدگی های کوچک استفاده می شود زیرا این پرکردگی ها بسیار ظریف بوده و به سرعت فرسوده می شوند. این پرکردگی ها روی دندان هایی انجام می شود که هنگام جویدن فشار زیادی را تحمل نمی کنند. با اینکه گزینه های زیادی برای پرکردن وجود دارد اما نمی توان به طور قطع گفت که کدامیک از دیگری بهتر است.
درمان پوسیدگی دندان با لیزر
چرا بعضی از پرکردگی ها می شکنند و یا خالی می شوند؟
دندانی که ترمیم می گردد مسلماً مثل حالت اولی که سالم و دست نخورده و بدون پوسیدگی بوده مقاومت ندارد و همانند چینی بند زده شده است و احتیاج به مراقبت بیشتری دارد. ضمناً به دلیل اینکه آمالگام به دندان نمی چسبند نیاز به حفره گیردار دارد. رعایت بهداشت دهان ودندان و دستوراتی که دندانپزشک می دهداز موارد شکست می کاهد. عدم رعایت موازین بهداشتی و توصیه های مراقبتی باعث عود پوسیدگی در نسج دندانی باقیمانده می شود. علاوه بر این فشارهای زیاد سیستم جونده، رفتن یک جسم سخت مثل سنگ روی پرکردگی به هنگام غذا خوردن و ضعیف بودن دیواره های حفره سبب ساز می باشند. مقدار نسج باقیمانده، وسعت و عمق حفره، محل آن و دندان درگیر نیز از مواردی هستند که در دوام و عمر دندان ترمیم شده دخالت دارند.
آیا پر کردن دندان ها در کودکان دردناک است؟
ابتدا دندان کودک بی حس می شود و بعد از آن دیگر کودک هیچ چیزی را احساس نخواهد کرد و دردی خواهد داشت.با این وجود، طی پروسه ی اولیه ی بی حس کردن دندان، ممکن است کودک احساس کند که آب سرد روی دندان او اسپری می شود و سپس فشار کوچکی را احساس کند. در مجموع، کل پروسه ی پر کردن دندان تقریبا سریع و بدون درد انجام می شود.
